Jak sprawdzić, jaką mamy ziemię w ogrodzie? Jak rozpoznać typ gleby?

2024-06-06 10:42

Jak sprawdzić, jaka ziemia jest w ogrodzie? Takie pytanie zadaje sobie wiele osób. Rozpoznanie rodzaju gleby w ogrodzie jest ważnym elementem planowania i urządzania ogrodu. Poznaj cechy charakterystyczne podstawowych typów gleb i dowiedz się, jakie rośliny można uprawiać na glebach piaszczystych, gliniastych, ilastych i żwirowych.

Ziemia w ogrodzie
Autor: GettyImages Warto sprawdzić, jaka ziemia jest w naszym ogrodzie, bo od jej rodzaju i jakości zależy tempo wzrostu oraz kondycja uprawianych roślin

Spis treści

  1. Jak samodzielnie sprawdzić rodzaj ziemi w ogrodzie?
  2. Podstawowe rodzaje gleby
  3. Gleby piaszczyste
  4. Gleby gliniaste
  5. Gleba piaszczysto-gliniasta
  6. Gleby ilaste
  7. Gleby żwirowe

Jak samodzielnie sprawdzić rodzaj ziemi w ogrodzie?

O jakości ziemi w ogrodzie świadczy jej struktura oraz odczyn. Dokładne analizy przeprowadza się laboratoryjnie, natomiast podstawowe „testy” można wykonać samemu. Nie potrzeba do tego specjalistycznych urządzeń.

Zazwyczaj próbki gleby pobiera się na głębokości 10-15 cm. Należy z niej usunąć kamienie i odpady organiczne (korzenie, liście, itp.). Rodzaj podłoża można ocenić rozcierając (zarówno na sucho, jak i na wilgotno) glebę między palcami i formując wałki. Wyczuwając strukturę gleby i oceniając kleistość podczas formowania wałeczka sprawdzamy, czy mamy do czynienia z glebą ciężką, średnią lub lekką, piaszczystą, gliniastą lub mieszaną.

Podstawowe rodzaje gleby

Poznaj cechy charakterystyczne podstawowych rodzajów gleb. Jakie rośliny można uprawiać na glebach piaszczystych, gliniastych, piaszczysto-gliniastych, ilastych i żwirowych?

Gleby piaszczyste

Gleby piaszczyste dobrze rozcierają się zarówno na sucho, jak i na wilgotno. Rozsypują się w palcach. Raczej nie brudzą dłoni – nawet na mokro. Nie dają się wałeczkować.

Podłoże piaszczyste jest dobrze przepuszczalne. Ma to swoje dobre i złe strony. Dobre – korzenie rośliny nie są narażone na choroby grzybowe (np. wskutek nadmiaru wody). Złe – składniki pokarmowe są szybko wymywane w głąb profilu glebowego (podobnie dzieje się z wodą). Piaszczyste podłoża są więc ubogie, mało zasobne i słabo nadają się do uprawy roślin, szczególnie jadalnych.

Na glebach piaszczystych można uprawiać rośliny mało wymagające, np. rozchodniki, rojniki, sosny, berberysy, rokitniki, żarnowce. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest jednak uzdatnienie podłoża. Warto wysiać rośliny na nawóz zielony (takie działania powinno się wznawiać przez kilka lat). Ponadto piasek można mieszać z torfem (trzeba przy tym uważać, żeby nie drastycznie nie obniżyć odczynu gleby), obornikiem, kompostem lub gliną - dodatki te zwiększą zdolność sorpcyjną i zasobność podłoża.

Pamiętaj, że nawet na piaszczystej glebie możesz założyć piękny ogród.

Gleby gliniaste

Gleby gliniaste – jeśli są suche, można łatwo je zgnieść w ręce. Po nawodnieniu stają się plastyczne, czasem lepkie i brudzą dłonie. Można formować z nich wałki.Największą zaletą podłoża gliniastego jest zasobność w wodę oraz składniki pokarmowe. Niestety – co się z tym wiąże – w gliniastym podłożu rośliny są podatne na gnicie korzeni wskutek zastoin wody. Ponadto, wierzchnia warstwa podłoża w czasie upałów tworzy skorupę, utrudniającą przenikanie wody i powietrza.Rośliny lepiej rozwijają się „na glinie” niż w podłożu piaszczystym. Do gatunków dobrze tolerujących gleby gliniaste należą m.in. głogi, jarzęby, hortensje, wierzby, kaliny, wilczomlecze i funkie. Podłoże gliniaste rozluźnia się dodając do niego piasek oraz nawozy organiczne.

Jeśli masz w ogrodzie gliniastą glebę, to warto poprawić jej strukturę.

Ziemia w ogrodzie
Autor: photos.com Przed sadzeniem roślin warto przygotować ziemię w ogrodzie i przeprowadzić test gleby - wtedy dowiemy się, jaki rodzaj ziemi mamy w naszym ogrodzie i co trzeba zrobić, aby poprawić jej właściwości

Gleba piaszczysto-gliniasta

Gleba piaszczysto-gliniasta – sucha, lekko brudzi dłonie, ale przy rozcieraniu można wyczuć także frakcje piasku. Po zamoczeniu można z niej formować wałki, które jednak łatwiej rwą się bardziej niż jednolite podłoże gliniaste.Gleba piaszczysto-gliniasta jest dobra do uprawy większości roślin. Jest umiarkowanie przepuszczalna, przewiewna i średnio zasobna w składniki pokarmowe.

Jeśli na działce mamy właśnie ten typ podłoża, możemy uznać się za szczęściarzy. Kluczem do efektywnej uprawy roślin jest utrzymanie dobrej jakości gleby przez nawożenie organiczne, uprawę roślin na nawóz zielony i stosowanie płodozmianu (zwłaszcza w warzywniku).

Gleby ilaste

Gleby ilaste – nie można ich zgnieść, nie zawierają frakcji żwiru i piachu. Po zamoczeniu przypominają w dotyku... masło. Są plastyczne i można formować z nich wałki.Gleby ilaste są ciężkie, mało przewiewne i łatwo zmieniają swoje właściwości pod wpływem pogody. W czasie upałów szybko zaskorupiają się, po ulewnych deszczach mogą się „zamulać”.

Na glebach ilastych wiele roślin ogrodowych - szczególnie roślin jednorocznych, dwuletnich oraz bylin - słabo sobie radzi. Przepuszczalność podłoża zwiększa się, podobnie jak w przypadku gliny, dodając frakcje piasku.

Gleby żwirowe

Gleby żwirowe – rozsypują się zarówno na sucho, jak i wilgotno. W dotyku czuć grube, twarde „grudki”. Nie da się formować z nich wałków.Gleby żwirowe mają jedną zaletę – są przepuszczalne. Podłoże żwirowe jest ubogie w wodę i składniki pokarmowe, czasem wręcz jałowe. Nie nadaje się do szerszej uprawy większości gatunków.

W podłożu żwirowym i kamienistym można uprawiać niewiele roślin (np. rokitnik, bez czarny). Praca nad „użyźnianiem” gleby żwirowej jest trudna i trwa latami. Podłoże należy mieszać (jak najgłębiej) z nawozami organicznymi. Przydatna będzie także uprawa roślin na nawóz zielony oraz dodawanie torfu.

Modne ostatnio stało się zakładanie tzw. ogrodów żwirowych.

Przeczytaj też:

Quiz ogrodniczy

Pytanie 1 z 10
1. Roślina mylnie nazywana mleczem, bujnie kwitnąca na żółto na trawnikach, to:
#MuratorOgroduje: Rabaty na kartonach
Nasi Partnerzy polecają