Schody do domu. Z czego zbudować schody zewnętrzne i jak to zrobić
Schody wejściowe można zbudować na kilka sposobów. Bardzo popularne są schody betonowe z okładziną ceramiczną albo kamienną. Swoich zwolenników mają również schody budowane na gruncie lub schody metalowe - zwłaszcza przy nowoczesnych budynkach. Warto też rozważyć zakup schodów gotowych.
Schody do domu w większości przypadków są projektowane jako konstrukcja betonowa, którą zwykle wykańcza się płytkami ceramicznymi. Masz do dyspozycji jeszcze kilka rozwiązań do wyboru, dobrych zwłaszcza wtedy, gdy zależy ci na czasie. Bardzo szybko można wykonać schody na konstrukcji ziemnej, tak jak układa się nawierzchnię przed domem. Tak można zbudować stopnie wejściowe, gdy różnica poziomów nie przekracza 60-70 cm. Ciekawym rozwiązaniem są również schody metalowe, które mogą stanowić oryginalną ozdobę nowoczesnego domu. W ofercie producentów materiałów budowlanych znajdują się tak, że gotowe elementy, z których można złożyć schody. Wybór rozwiązania dopasuj do stylistyki budynku oraz jego otoczenia. Najczęściej dostosowuje się go do materiału wykorzystanego na cokołach i przy drzwiach albo na nawierzchni ścieżek i podjazdów wokół domu. Możesz też wybrać zupełnie nowy materiał.
Wymiary schodów wejściowych
Wygodne stopnie mają wysokość 15-17 cm i głębokość 29-35 cm. Zgodnie z przepisami schody do 50 cm wysokości nie muszą mieć balustrady, również wyższe (do 1 m) nie muszą jej mieć, pod warunkiem, że są szersze z każdej strony o 50 cm od drzwi, do których prowadzą. Schody wyższe niż 1 m wymagają balustrady. Z kolei podest nie powinien być mniejszy niż 90 cm, jeżeli drzwi otwierają się do środka, lub 90 cm plus szerokość drzwi, jeśli te otwierają się na zewnątrz. Długość podestu powinna być taka, żeby osoba stojąca obok drzwi mogła je swobodnie otworzyć. Nie zapominaj też o tym, że często wnosi się zakupy, więc dobrze jest mieć nieco przestrzeni obok drzwi. Podest należy zbudować ze spadkiem około 2%, żeby woda deszczowa mogła z niego spływać. Próg drzwi wejściowych powinien wystawać 1,5-2 cm powyżej poziomu podestu, a poziom podłogi wewnątrz domu powinien wypaść mniej więcej 1 cm powyżej tego poziomu.
Jak połączyć schody z domem
Schody przylegają do budynku podestem lub nawet całym biegiem. Dlatego podczas ich wykonywania należy zwrócić uwagę, jak uniknąć mostków termicznych w tym miejscu. Zwykle buduje się je, gdy cokołowe fragmenty ściany fundamentowej są już wykończone hydroizolacją, styropianem oraz folią kubełkową. Konstrukcję betonową i ziemną wznosi się bezpośrednio przy cokole budynku. Metalowa może być dostawiona do ściany domu jako samonośna. Z punktu widzenia ochrony cieplnej budynku jest to najlepsze rozwiązanie. Najczęściej jednak trzeba powiązać konstrukcję ze ścianą. Większość domów ma ściany dwuwarstwowe, czyli na zewnątrz jest warstwa termoizolacyjna. Najlepiej jest przed dociepleniem zakotwić w warstwie nośnej profil połączeniowy, którego środek wypełnia się materiałem izolacyjnym. Gdy musisz schody kotwić, przebijając się przez warstwę ocieplenia, należy szukać takich rozwiązań, żeby użyć jak najcieńszego materiału, na przykład prętów gwintowanych. Dylatację między schodami i konstrukcją domu uszczelnia się pianką montażową, a wykończyć ją można sznurem z pianki poliuretanowej lub fugą elastyczną.
Autor: Daniel Rumiancew
Podpiwniczenie domu sprawia, że drzwi wejściowe są na dość dużej wysokości. W takiej sytuacji sprawdzą się schody dwubiegowe ze spocznikiem, które dobrze się wpisują w niewielki skrawek terenu przed domem. Zajmują mniej miejsca niż schody jednobiegowe i optycznie wydają się od nich niższe.
Schody żelbetowe
Decydując się na schody z betonu, musisz z góry wiedzieć, jakim materiałem zostaną one wykończone. Wysokość konstrukcji powinna być taka, żeby po ułożeniu hydroizolacji i warstwy wyrównawczej pozostało kilkanaście-kilkadziesiąt milimetrów przeznaczonych na zaprawę klejową i okładzinę. Musisz więc wiedzieć, czy będziesz chciał ułożyć cienkie płytki z gresu, czy płytki betonowe lub klinkierowe o grubości kilku centymetrów. Schody betonowe wykonuje się zwykle już na etapie wznoszenia stanu surowego, choć można to także zrobić po wykończeniu domu. Muszą być oddzielone od ścian budynku, żeby uniknąć mostka termicznego. Nawet jeśli budynek jest jeszcze nieocieplony, między konstrukcję domu i płytę schodów trzeba włożyć płyty styropianu. Najpierw betonuj płytę główną, a potem schodki. Wzdłuż obrysu konstrukcji wykonaj deskowanie i mocno, stabilnie je podeprzyj. Płyta powinna być zbrojona prętami, które układa się w dolnej części. Do budowy schodów używaj betonu klasy C16/20. Po wykonaniu płyty zrób deskowanie stopni i kolejno je wypełniaj. W płycie dużych rozmiarów trzeba zrobić dylatacje, żeby beton nie popękał. Beton nabierze pełnej wytrzymałości po mniej więcej czterech tygodniach i wtedy można przystąpić do prac wykończeniowych. Na gotowej konstruk cji trzeba także wykonać warstwę zapobiegającą podciąganiu wilgoci pod okładzinę, co mogłoby spowodować odspojenie się płytek.
Schodzy z bloczków betonowych
Schody można zrobić także, murując z bloczków fundamentowych klasy C20/25 ich kontur, a wnętrze wypełniając warstwami piaskiem, który należy mocno ubić lub zagęścić maszynowo. Na takiej podbudowie układaj warstwę betonu o grubości 5-10 cm.
Fundament schodów z betonu
Schody dużych rozmiarów mogą wymagać fundamentowania, aby po jakimś czasie nie uległy odkształceniu na skutek nierównomiernego osiadania gruntu. Fundament powinien być zagłębiony poniżej poziomu przemarzania gruntu, czyli co najmniej 1,2 m poniżej poziomu gruntu. Schody małe i lekkie możesz oprzeć na warstwie chudego betonu o grubości 10 cm. Wykonując schody na konstrukcji betonowej, nie wolno zapominać o hydroizolacjach. Na ławach lub stopach fundamentowych powinno się ułożyć izolację poziomą, na przykład z papy na osnowie poliestrowej.
Okładzina schodów betonowych
Na okładzinę schodów należy używać elementów mrozoodpornych o powierzchni antypoślizgowej. Przykleja się je mrozoodpornym, elastycznym klejem. Gdy układasz płytki na zewnątrz, zaprawę klejową trzeba nanosić i na podłoże, i na płytki, żeby cała przestrzeń pod nimi była wypełniona. Podczas wykonywania okładziny należy powtórzyć dylatacje w tych samych miejscach, w jakich były zrobione w płycie. Fugi powinny mieć co najmniej 4-5 mm szerokości. Szczelnie wypełniamy je mrozoodporną i elastyczną spoiną. Okładzina powinna być tak wykonana, żeby zapobiec dostaniu się wody pod płytki. Jeśli to nastąpi, zamarzająca woda wcześniej czy później spowoduje odpadanie elementów okładziny.
Schody naziemne
Do budowy takich schodów nadają się betonowe kostki lub płytki brukowe, cegły klinkierowe, elementy z kamienia naturalnego. Odrobina fantazji pozwoli stworzyć schody z elementów z różnego materiału, o różnym kolorze i odmiennej fakturze, tak jak często robi się to podczas budowy nawierzchni przed domem lub w ogrodzie. Do budowy wybierz materiał antypoślizgowy - o fakturowanej, strukturalnej powierzchni, na przykład elementy betonowe pokryte drobnym kruszywem o nawierzchni płukanej. Płyty z kamienia naturalnego powinny być łupane lub mieć powierzchnię płomieniowaną.
Jak zbudować schody na konstrukcji ziemnej
Żeby zbudować schody na konstrukcji ziemnej, trzeba splantować teren na nie przeznaczony, wysypać drobny tłuczeń i starannie go ubić. Następnie za pomocą poziomnicy należy określić poziom poszczególnych stopni i podestu. Każdy stopień i podest muszą być ograniczone obrzeżem, które pełni funkcję podstopnicy i określa wysokość stopnia. Dlatego w tym miejscu trzeba zamontować elementy nieco wyższe, na przykład palisady, obrzeża, płytki ustawione na sztorc. Obrzeże mocuje się w zaprawie murarskiej. Rodzaj zaprawy należy dostosować do używanego materiału nawierzchniowego. Do kostki betonowej można użyć zwykłej zaprawy cementowej. Bruk klinkierowy wymaga zastosowania zaprawy do klinkieru. Niektóre rodzaje kamienia naturalnego, zwłaszcza te mogące ulec przebarwieniom, muszą być układane na białej zaprawie do kamienia. Przestrzeń pod stopniami i podestem wypełnij piaskiem lub grubszym kruszywem i piaskiem. Podbudowę należy układać warstwami grubości 10-15 cm i zagęszczać ubijarką.
Schody stalowe lub aluminiowe
Są one lekkie, ale słupki lub inne elementy dźwigające konstrukcję powinny stać na stopach fundamentowych. Można je wykonać z betonu układanego w punktowych wykopach lub przytwierdzić do bloczków betonowych, wkopanych w grunt. Schody metalowe przyjeżdżają do odbiorcy jako gotowe elementy, należy je tylko skręcić. Konstrukcja schodów może być wykonana ze stali kwasoodpornej, jednak ze względu na wysoki koszt tego materiału częściej wybierana jest zwykła stal węglowa, tak zwana czarna. W przypadku schodów zewnętrznych musi być ona perfekcyjnie zabezpieczona przed korozją. Najpewniejszym sposobem jest cynkowanie ogniowe. Tańszym rozwiązaniem są schody polakierowane proszkowo. Tu jednak należy pamiętać o zastosowaniu podkładu antykorozyjnego. Schody stalowe najczęściej robi się jako lekkie, ażurowe konstrukcje bez podstopnic. Mogą to być schody o konstrukcji policzkowej lub samonośnej. Stopnie można wykonać z blachy ryflowanej lub kratki pomostowej. Schody stalowe można wykończyć innymi materiałami na stopnie – drewnem, kamieniem naturalnym, płytkami betonowymi. Wtedy stopnie składają się ze stalowej ramki konstrukcyjnej, najczęściej zaginanej blachy ocynkowanej o grubości 4 mm.
Schody prefabrykowane
Prefabrykaty są przygotowywane na wymiar odpowiedni do twego domu. Z gotowych elementów (z betonu lub klinkieru) zbudujemsz schody ażurowe lub pełne. Ażurowe tworzą prefabrykowane belki wspornikowe, na których układa się betonowe stopnie. Na takiej konstrukcji można też zamocować stopnie dowolnego rodzaju, na przykład deski czy płyty granitu. Schody pełne to konstrukcja rozłożona na kilka poziomów odpowiadających poszczególnym stopniom plus podest. Najczęściej składają się z 1-2 stopni i podestu, czyli mają wysokość do 50-60 cm. Mogą mieć przekrój prostokątny, kwadratowy, półkolisty, owalny. W wypadku bardzo dużych elementów należy się liczyć z koniecznością wynajęcia urządzenia dźwigowego. Samochód z HDS-em musi mieć zapewniony dostęp do miejsca montażu. Zależnie od rodzaju gotowych schodów, betonowy fundament powinien znajdować się pod najniższym stopniem albo w miejscu oparcia całej konstrukcji. Aby przyspieszyć pracę, można zastosować bloczki fundamentowe klasy C20/25 wymurowane na zaprawie betonowej.
Schody z półprefabrykatów
Wielu producentów betonowych kostek brukowych lub elementów z kamienia oferuje gotowe bloki schodowe. Są to elementy wielkowymiarowe, o długości co najmniej 60 cm, a często dłuższe niż 1 m. Bloki mają szerokość 40-45 cm i wysokość 10-15 cm, czyli same stanowią kolejne stopnie schodów. Są także płyty kątowe, które służą jako okładzina jednocześnie stopnia i podstopnicy. Mają one zwykle grubość 4-5 cm. Te elementy są przeznaczone na schody prowadzące do ogrodu, którymi chodzi się niespiesznie, dlatego są niższe i szersze niż w standardowych schodach. Nie ma oczywiście przeciwwskazań, żeby na schodach wejściowych również zwolnić tempo. Ponieważ mają one duży ciężar, zwykle należy je układać na podbudowie z betonu. Ale jeśli ci się spieszy, podstawę schodów możesz wymurować z bloczków fundamentowych na warstwie chudego betonu.
