Spis treści
- Podjazd i chodnik musi pasować do domu
- Wielkie płyty są modne
- Łączenie płyt z nawierzchnią żwirową
- Kostka, czyli małe też piękne
- Nawierzchnie przepuszczalne są ekologiczne
- Nawierzchnie przepuszczalne dla wody
Podjazd i chodnik musi pasować do domu
Materiały, jakimi wykańcza się podjazdy i chodniki, są ściśle związane z architekturą domów. Obecnie dominują duże powierzchnie w jednorodnym kolorze i o jednolitej fakturze materiału, z niewielką liczbą ozdób. Urozmaiceniem i dekoracją są: przenikanie się brył elewacji, okna o różnym formacie i wielkości czy drobne detale ze stali nierdzewnej lub szkła. W ten minimalistyczny styl idealnie wpasowują się duże płyty z betonu, gresu oraz kamienia. To właśnie z takich elementów powstają dzisiaj podjazdy do garaży, podejścia do drzwi wejściowych, a także alejki i tarasy ogrodowe. Duże powierzchnie wykończone jednolitym materiałem w kolorach szarości, bieli, czerni lub rozmytych i zgaszonych beżach czy brązach to obecnie popularne rozwiązanie w otoczeniu domu. Do tej kolorystyki nawiązują też nawierzchnie z kostek betonowych. Układa się z nich monochromatyczne lub dwubarwne płaszczyzny. W minimalizm kolorystyczny doskonale wpisują się także kostki granitowe.
Z nowoczesnymi formami architektonicznymi i zielenią wokół współgrają wszelkiego rodzaju ażurowe elementy wypełnione drobnymi kamyczkami, dzięki którym tworzy się przepuszczalna dla wód opadowych ekologiczna nawierzchnia.
Wielkie płyty są modne
Tworzą jednolite i gładkie powierzchnie przed domem, które komponują się z oszczędnymi w detale elewacjami i prostymi dwuspadowymi dachami. Wykonane z betonu, gresu porcelanowego lub naturalnego kamienia są wytrzymałe na obciążenia, odporne na warunki atmosferyczne oraz łatwe do utrzymania w czystości. Dzięki swym wymiarom i ciężarowi są bardzo stabilnym materiałem, który na prawidłowo wykonanej podbudowie nie będzie miał tendencji do deformacji, wybrzuszeń czy osiadania. O ile chodnik czy alejka przed domem nie są narażone na duże obciążenia, o tyle podjazd i miejsce postojowe dla samochodów przed domem muszą wytrzymać dużą siłę nacisku. Podczas wyboru płyt to najważniejsza z cech, na którą trzeba zwrócić uwagę. Na ogół na podjazd dla samochodów osobowych wystarczają elementy, które wytrzymują nacisk do 3,5 t. Są także dostępne płyty o nośności cięższych samochodów dostawczych czy ciężarowych.
Duże elementy ułożone na podjeździe lub chodniku tworzą uporządkowaną przestrzeń przed domem. Najczęściej spotykane są kwadratowe lub prostokątne elementy, ale można znaleźć także płyty z nieregularnych wieloboków, które zestawione razem tworzą właściwy wzór nawierzchni. Kolorystyka płyt jest stonowana – to odcienie szarości, ale także bieli, czerni oraz naturalnych rozmytych kolorów ziemi i kamienia (beże, brązy, czerwienie). Czarne i białe elementy są przeważnie jednolite kolorystycznie, ale większość jest cieniowana z regularnymi lub rozmytymi pasmami, plamami, czasami z widocznymi ziarnami dekoracyjnego kruszywa i połyskliwymi płatkami, które ożywiają powierzchnię w promieniach słońca.
Elementy układa się symetrycznie lub z przesuniętymi liniami spoin w kolejnych rzędach. Symetryczne ułożenie pokreśli monolityczność płaszczyzny, co może dawać wyjątkowy efekt przy zastosowaniu płyt w kolorze białym lub czarnym. Sposób rozmieszczenia w dużym stopniu zależy od architektury budynku. Spoiny między płytami są szczelnie wypełniane przepuszczalną fugą z bardzo drobnego płukanego piasku kwarcowego, mieszanki piasku z ozdobnym kruszywem lub z elastycznej żywicy; ten ostatni materiał nie ulega z czasem wypłukiwaniu. Fugi mogą mieć różne barwy, co pozwala dobrać odpowiednią do koloru płyt.
Czytaj też:
Łączenie płyt z nawierzchnią żwirową
Bardzo modne staje się ostatnio połączenie płyt z nawierzchnią żwirową. Duże elementy otoczone drobnymi kamyczkami nabierają lekkości. Wydaje się, że się unoszą na żwirowej powierzchni. Takie połączenie pozwala stworzyć przepuszczalny dla wody, a jednocześnie równy podjazd lub chodnik. Płyty mogą kontrastować ze żwirowym otoczeniem lub mieć podobną do niego tonację. Uwaga! Wybór nawierzchni z płyt dużych rozmiarów może wiązać się z koniecznością użycia urządzenia dźwigowego do ich montażu. Waga, szczególnie bardzo dużych elementów, wynosi nawet kilkaset kilogramów.
Płyty betonowe. Naturalna, surowa kolorystyka betonowych elementów nawierzchniowych doskonale wkomponowuje się stylowo we współczesne trendy architektury. Płyty są produkowane w różnych rozmiarach: 50 x 50, 50 x 75, 80 x 100, 100 x 100 cm, a także 120 x 20 czy 160 x 20 cm.
W zależności od miejsca zastosowania, czyli odporności na obciążenia, płyty mają grubość od 4 do 8 cm na trakty piesze oraz od 8 do 15 cm na podjazdy. Grubość jest zwykle wypadkową powierzchni płyty, ale zdarzają się wyjątki od tej reguły.
Płyty gresowe. Gres porcelanowy to materiał o bardzo wysokich parametrach wytrzymałościowych. Nienasiąkliwy, plamoodporny, mrozoodporny, a także, co w nawierzchniach wokół domu ma ogromne znaczenie, charakteryzuje się wysokim współczynnikiem antypoślizgowości. Dzięki ceramicznym pigmentom dodawanym w masie w czasie wypału cechuje się bardzo trwałą, niezmieniającą się przez lata kolorystyką. Ich istotną zaletą w stosunku do betonu, a także granitu jest o wiele mniejsza waga. Na nawierzchnie przed domami często wybiera się gresy przypominające beton lub kamień (trawertyn, marmur, granit, łupek). Popularne wymiary płyt gresowych na podjazdy i chodniki to 60 x 60, 60 x 80, 90 x 45 cm. Mają niewielką w stosunku do powierzchni grubość 3 cm, która wystarcza, aby sprostać obciążeniu nawet ponad 3,5 t.
Płyty granitowe. To najdroższy i najbardziej wytrzymały z materiałów nawierzchniowych. Na podjazdy i chodniki wybierane są granity w naturalnych szarościach, beżach oraz czerni. Efekt naturalnej kolorystyki wzmacnia charakterystyczna ziarnistość powierzchni, która może zostać dodatkowo uwydatniona przez szczotkowanie, śrutowanie lub płomieniowanie powierzchni. Dzięki tym metodom obróbki uzyskuje się także antypoślizgową płaszczyznę płyt. Elementy są wycinane z litej skały. Mają wymiary 50 x 50, 60 x 80, 80 x 80, 100 x 50, 120 x 60, 120 x 40 cm. Na ścieżki i alejki wystarczą płyty o grubości 4-6 cm, ale na podjazdy 8-10 cm.
Kostka, czyli małe też piękne
Małowymiarowe elementy nawierzchniowe także nie tracą na popularności. Jedną z ich ważnych zalet jest możliwość ręcznego układania bez potrzeby angażowania ekipy z dźwigiem. Podjazdy i chodniki z małych elementów – kostek i kształtek – też podążają za modą wprowadzoną przez stosowanie dużych płyt. Dominują monolityczne płaszczyzny wykonane z drobnych elementów w jednym kolorze. Spośród elementów drobnowymiarowych najpopularniejsze są kostki brukowe betonowe i kostki granitowe.
Kostka brukowa oprócz wytrzymałości i walorów estetycznych ma tę zaletę, że można ją zdjąć i położyć od nowa bez obawy o zniszczenie materiału. Obecnie najczęściej spotyka się proste, regularne formy sześcianów i równoległoboków. Są także produkowane elementy o nieco większych od tradycyjnych rozmiarach, w tym również kształtki o nieskomplikowanej formie. Kostek w większych rozmiarach i kształtek używa się czasem jako elementów ozdobnych wtopionych w powierzchnie ścieżek i chodników żwirowych.
Dominuje monochromatyczna gama od bieli do czerni przez odcienie szarości. Elementy mogą być jednobarwne lub cieniowane, przypominające skałę. Popularne są także kostki w innych kolorach zbliżonych do barw naturalnego kamienia: kremowobrązowe, rdzawoszare, czerwonoszare. Możliwym odstępstwem od jednobarwności są krawędziowe bordiury z elementów w kontrastującej barwie. Elementy z betonu mogą być barwione lub dodatkowo uszlachetnione kruszywem z naturalnego granitu, porfiru, bazaltu i innych. Materiały te dodawane w fazie produkcji do warstwy wierzchniej kostki wpływają na wygląd powierzchni zewnętrznej. Aby uzyskać efekt ziarnistości, kostki po uformowaniu są spłukiwane wodą, która wymywa wypełnienie, uwidaczniając ziarna drobnego kruszywa. Najwyższej jakości kostki tego rodzaju łudząco przypominają elementy z łupanego kamienia, na przykład granitowe. Innymi zabiegami mającymi na celu poprawę wyglądu powierzchni kostek są młotkowanie (obijanie) i śrutowanie. Przez młotkowanie i śrutowanie można uzyskać efekt nierównej, jakby obtłuczonej powierzchni przypominającej łupany piaskowiec lub starobruk.
Na podjazdy, chodniki i alejki wystarczą kostki grubości 6 i 8 cm.
Kostka granitowa to materiał ponadczasowy, który zawsze był i będzie w modzie. Pasuje do architektury w stylu retro, jak też tej na wskroś nowoczesnej. Naturalne piękno litej skały w połączeniu z cechami użytkowymi czynią z granitu materiał wręcz stworzony do ozdoby terenu wokół domu. Chodnik lub podjazd uzupełnione wykonanymi z granitu obrzeżami to efektowne wykończenie terenu przed domem. Tej samej kostki można użyć także do wykonania wąskiego chodnika wokół budynku i alejek ogrodowych.
Granit ma budowę ziarnistą z dominującym odcieniem ziaren jednej barwy lub przeplatających się ze sobą w postaci wielobarwnych ziarnistych żył. Dominującymi odcieniami są szarości, żółcienie, zielenie i czerwienie. Są też odmiany niemal całkiem białe oraz czarne.
Kostka granitowa na podjazdy i chodniki występuje w grubości 5, 6, 8 i 10 cm. Może być cięta, cięto-łupana lub łupana. Materiał niekiedy poddaje się dodatkowej obróbce powierzchni, na przykład płomieniowaniu, co zmienia kolorystykę, a ciętej kostce zapewni mniejszy poślizg. Wszystkie te elementy mogą występować w rozmiarach przypominających kostkę lub bloczek. Najpopularniejsze wymiary to 5 x 5, 10 x 10, 10 x 20 cm. Elementy cięte stworzą przed domem idealnie równą kamienną powierzchnię w wybranej tonacji. Te wykonane przez łupanie nadadzą otoczeniu domu bardziej naturalny charakter. Szerokie spoiny z płukanego piasku lub jego mieszanki z mączką granitową bądź mielonym bazaltem pozwolą na przenikanie wody opadowej do gleby.
Nawierzchnie przepuszczalne są ekologiczne
Dużym zainteresowaniem wśród inwestorów cieszą się materiały nawierzchniowe, które pozwalają na przenikanie wody deszczowej do gruntu. Do najbardziej rozpowszechnionych należą różne wzory betonowych płyt ażurowych. Występują w wymiarach ułatwiających ręczne układanie (50 x 50, 60 x 40 cm), zapewniają stabilne podłoże o takich samych parametrach użytkowych jak elementy pełne, a przy tym są przepuszczalne dla wody. Otwory w płytach zasypuje się ozdobnym kruszywem lub obsadza trawą albo roślinami w rodzaju rozchodników, co pozwala stworzyć przed domem zielony podjazd. Podobne do płyt ażurowych są płyty lite, ale z wyprofilowanymi krawędziami, które umożliwiają montaż i zachowanie odpowiedniego dystansu między elementami. Wolne szczeliny między takimi płytami wypełnia się dowolnie wybranym przepuszczalnym materiałem lub obsadza roślinnością.
Zainteresowaniem cieszą się również betonowe kostki ekologiczne. Dzięki nim możliwe jest połączenie betonowej nawierzchni z darnią. Takie połączenie umożliwiają i ułatwiają wypusty na ściankach bocznych kostki, dzięki którym wokół każdej kostki powstaje równomierna szczelina. W niej możemy zasadzić trawę, która ma miejsce na rozrastanie się na krawędziach poszczególnych elementów.
Polecamy również:
Popularność zdobyły również ażurowe kratki z tworzyw sztucznych. Są wykonane z wytrzymałych na nacisk i odpornych na warunki atmosferyczne materiałów. Dodatkowo wzmacnia je konstrukcja o strukturze plastra miodu. Przykładowe wymiary takich kratek to 40 x 40, 50 x 50, 60 x 40 cm. Cienkie, a zarazem mocne ścianki pozwalają na niemal całkowite wypełnienie takiej nawierzchni dowolnym materiałem, który całkowicie zasłoni elementy konstrukcji. Możliwe jest również wyeksponowanie ażurowych oczek, które mogą mieć różny kształt. Na stabilnym gruncie można z nich układać chodniki lub alejki bezpośrednio na warstwie nośnej po zdjęciu warstwy humusu.
Kratki mają różne wymiary i są dostosowane nawet do dużych obciążeń na placach manewrowych i przemysłowych. Służą także do wykonywania nawierzchni dróg.
Nawierzchnie przepuszczalne dla wody
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Podczas montażu takiej nawierzchni należy uwzględnić kilka aspektów, które mają kluczowe znaczenie dla trwałości i funkcjonalności. Pierwszym z nich jest odpowiednie przygotowanie podbudowy. Właściwie przygotowane wodoprzepuszczalne podłoże jest niezbędne, aby zapewnić stabilność oraz umożliwić skuteczne odprowadzanie wody deszczowej do gruntu.
Kolejnym ważnym czynnikiem jest odpowiedni wybór modelu kratki, który powinien być dostosowany do rodzaju użytkowania oraz wypełnienia.
Jeśli nawierzchnia ma zostać wypełniona kruszywem i będzie służyła do ruchu samochodów osobowych, zaleca się zastosowanie kratki o wysokości 2,5 lub 3 cm. Jeśli natomiast planowana jest trawiasta nawierzchnia, należy wybrać kratki o minimalnej wysokości 4 cm, co umożliwi właściwe ukorzenienie. Niezwykle istotny jest wówczas dobór odpowiednich nasion oraz regularne dbanie o trawę, obejmujące systematyczne koszenie, podlewanie oraz nawożenie.
Warto pamiętać, że niezależnie od wyboru wypełnienia, ważne jest, aby oczka kratek były wypełnione do wysokości ścianki, aby uniknąć pozostawienia pustych przestrzeni. Nie można również zapomnieć o zachowaniu dylatacji w miejscach styku kratek z innymi trwałymi elementami, takimi jak krawężniki czy słupki. Dylatacja pozwala na swobodne rozszerzanie się nawierzchni pod wpływem zmian temperatury. Właściwie zaprojektowana i zamontowana kratka ażurowa może stanowić nie tylko praktyczne, ale również estetyczne rozwiązanie dla różnych przestrzeni użytkowych.
i
i
i
i
i
i
