Pilarka spalinowa - jaką kupić, jak używać?

Pilarka spalinowa może być półprofesjonalna, do prac przydomowych i hobbystycznych, na działce i w ogrodzie. Podpowiadamy, jaką wybrać pilarkę spalinową: budowa, parametry techniczne, bezpieczna eksploatacja.

Pilarka spalinowa to narzędzie przydatne podczas prac na działce, w ogrodzie i lesie. Ułatwia oraz przyspiesza wykonywanie takich czynności jak cięcie drewna na opał, wycinanie krzewów, przycinanie gałęzi, czy usuwanie przewróconych pni i konarów. Pilarka pomoże również podczas prac budowlanych i remontowych. Dzięki niej szybko przytniesz deski, słupki czy belki.

Do czego przyda się pilarka spalinowa

Pilarka spalinowa to sprzęt nieodzowny nie tylko podczas wycinki czy pielęgnacji lasu. W odróżnieniu od pilarek elektrycznych, modele spalinowe dają swobodę i wygodę użytkowania. Nie ogranicza nas długość przedłużacza ani pojemność akumulatora. Ponadto maszyna ta dysponuje zwykle większą mocą i wytrzymałością, pozwalającą właścicielom lasów wykonywać bardziej skomplikowane prace. Wybór pilarek spalinowych jest bardzo duży. Różnią się m.in. wagą, mocą i poziomem emitowanego hałasu. Na rynku obecnych jest wielu producentów, oferujących modele pilarek spalinowych przeznaczone zarówno dla amatorów, jak i profesjonalistów. Mimo że z wyglądu pilarki są do siebie podobne, to jednak odróżniają je istotne szczegóły, rozwiązania techniczne, precyzja wykonania i jakość materiałów z jakich są zbudowane. Wszystko to ma wpływ na trwałość sprzętu, jego niezawodność i wygodę obsługi. Stąd też bierze się duża rozpiętość cen pilarek spalinowych. Tanią chińską piłę łańcuchową nieznanej marki można kupić już za ok. 200 zł, sprzęt wiodących producentów może kosztować 10x więcej.

Podczas eksploatacji pilarka spalinowa powinna przechodzić okresowe przeglądy techniczne. Jak każde urządzenie mechaniczne, ma prawo się zepsuć, a zwykle zdarza się to w najmniej odpowiednim momencie. Wtedy liczy się natychmiastowy kontakt z lokalnym dilerem, będącym w stanie usunąć usterkę i pozwolić na szybki powrót do przerwanych prac. Dlatego wybierając konkretny model pilarki spalinowej sprawdź dostępność serwisu oraz ile kosztują części eksploatacyjne, takie jak łańcuch tnący czy prowadnica.

Polecanymi producentami pilarek spalinowych są firmy: Husqvarna, STIHL, Makita, Stiga, Oleo Mac, AL-KO, McCulloch i HECHT. W artykule doradzamy, na co zwrócić uwagę wybierając półprofesjonalną, łańcuchową pilarkę spalinową przeznaczoną do prac przydomowych oraz jak się nią prawidłowo posługiwać.

Do czego na działce przyda się pilarka spalinowa?

• Ścinanie mniejszych drzew
• Wykonywanie cięć pielęgnacyjnych
• Usuwanie drzew złamanych, obumarłych lub powalonych przez wiatr
• Okrzesywanie, wycinanie gałęzi, konarów i większych krzaków
• Przycinanie drewnianych elementów, np. desek, kantówek itp.
• Prace w drewutni, przygotowywanie drewna na opał
• Dla osób utalentowanych – możliwość rzeźbienia w drewnie

Przeczytaj też:

Cięcie iglaków – rodzaje i terminy cięcia >>>

Cięcie i pielęgnacja żywopłotu – zasady, terminy, narzędzia >>>

Jak działa pilarka spalinowa

Pilarki spalinowe wykorzystują jednocylindrowe, gaźnikowe silniki dwusuwowe z zapłonem iskrowym. Ten typ silnika sprawdza się w przypadku pilarek, gdyż jego konstrukcja pozwala uzyskać wysokie obroty bezpośrednio z wału korbowego, bez konieczności stosowania przekładni. Piła wyposażona jest w dwa zbiorniki (na mieszankę paliwową oraz olej smarujący łańcuch), filtr powietrza, moduł i święcę zapłonową oraz kabel wysokiego napięcia. W pilarkach spalinowych stosowane są bezpływakowe gaźniki membranowe, których konstrukcja umożliwia pracę maszyny w każdym położeniu.

Przeczytaj też:

Pilarki łańcuchowe elektryczne: narzędzia do cięcia drewna >>>

Napęd przenoszony jest za pośrednictwem sprzęgła odśrodkowego na koło zębate i łańcuch, które tworzą z prowadnicą zespół tnący. Oprócz tego piła wyposażona jest w bezwładnościowy hamulec bezpieczeństwa, zapobiegający zranieniu operatora w przypadku odbicia. Odpowiednio wyprofilowane uchwyty zapewniają prawidłową ergonomię i wygodę podczas pracy pilarką spalinową.      

Jaką wybrać pilarkę spalinową - ważne parametry

Wybierając pilarkę spalinową trzeba zapoznać się z jej parametrami technicznymi, mającymi wpływ na przyszłe użytkowanie. Maszyna z silnikiem o mniejszej mocy podczas wykonywania cięższych prac będzie się męczyć, spali dużo benzyny, szybciej się zużyje i ulegnie awarii. Z kolei wybór profesjonalnego modelu pilarki do drobnych prac przydomowych będzie niepotrzebnym wydatkiem, negatywnie wpłynie na komfort pracy (głównie ze względu na większy ciężar urządzenia) oraz nie pozwoli w pełni wykorzystać dużą moc maszyny.

• Moc silnika

Jeżeli nie planujemy intensywnych prac leśnych, zakup mocnej pilarki spalinowej nie ma sensu. Do użytku przydomowego dobrym wyborem będzie pilarka spalinowa uniwersalna o mocy od 1,6 do 2,4 kW (ok. 2-3,5 KM). Wybierając pilarkę spalinową zastanówmy się, jaki gatunek, twardość i grubość drewna będziemy zazwyczaj ciąć. Z drewnem iglastym, np. sosnowym poradzi sobie piła o mniejszej mocy, do cięcia twardego drewna liściastego np. dębu potrzebna jest już mocniejsza maszyna. Właściciele lasów, potrzebujący wytrzymałego sprzętu do intensywniejszej pracy, wycinki większych drzew i pozyskiwania drewna powinni szukać pilarki spalinowej o mocy co najmniej 5 KM i prowadnicy nie krótszej niż 40 cm.

• Waga pilarki spalinowej

Bardzo duży wpływ na komfort pracy pilarką spalinową ma jej waga. Wybierając konkretny model trzeba zweryfikować własne możliwości i tężyznę fizyczną. Kilkugodzinna praca ciężką maszyną dla nieprzyzwyczajonej osoby może się okazać bardzo męcząca. Najlżejsze, amatorskie modele pilarek spalinowych ważą około 4-5 kg, pilarki spalinowe do profesjonalnych prac leśnych potrafią ważyć nawet 8-9 kg. Przed zakupem pilarki dobrze jest wziąć ją do ręki, wypróbować, czy dobrze leży w dłoniach i czy jej waga jest dla nas odpowiednia. Nie należy zapominać, że pracująca maszyna jest o wiele trudniejsza w manewrowaniu niż zgaszona. Jeśli jest to możliwe, poprośmy sprzedawcę o uruchomienie i zaprezentowanie sprzętu.

• Długość prowadnicy

Kolejny istotny parametr przy wyborze pilarki spalinowej to długość prowadnicy. Ma ona wpływ na komfort pracy z urządzeniem, im dłuższa prowadnica, tym grubsze drzewo będzie można ciąć. Z drugiej jednak strony długa prowadnica ogranicza poręczność piły oraz wymaga silnika o większej mocy. W przypadku zastosowań domowych wystarczająca długość prowadnicy pozwalająca łatwo operować maszyną to 35-40 cm. Do prac w lesie niezbędna będzie dłuższa prowadnica 50-80 cm.

• Poziom generowanego hałasu

Pilarki spalinowe nie są urządzeniami cichymi. Maszyna pracująca na pełnych obrotach generuje hałas na poziomie 110-120 dB. Dokonując zakupu można zwrócić uwagę na ten parametr, ale nie ma co liczyć na duże różnice między różnymi modelami. Podczas pracy pilarką spalinową zaleca się zakładanie słuchawek ochronnych, które często dostaniemy w komplecie z urządzeniem.

Inne cechy dobrej pilarki spalinowej

Dobra pilarka spalinowa powinna być wyposażona w blokadę gazu, zapobiegająca przypadkowemu uruchomieniu łańcucha oraz w funkcję ułatwiającą rozruch (odprężnik służący do redukowania ciśnienia sprężania w cylindrze). Wiodący producenci pilarek spalinowych stosują w swoich modelach różne systemy zmniejszające zużycie paliwa i emisję CO₂ oraz zwiększające efektywność pracy urządzenia (np. system X-Torq firmy Husqvarna). Dobra pilarka spalinowa powinna mieć ręczną pompkę paliwa (kolejny element ułatwiający rozruch), możliwość wygodnej regulacji naciągu łańcucha, łatwy dostęp do świecy zapłonowej i filtra powietrza. Na komfort pracy duży wpływ ma izolowany uchwyt, kompensujący część drgań generowanych przez pracujący silnik. Przydatnym rozwiązaniem będą też wskaźniki poziomu paliwa i oleju smarującego łańcuch.

Akcesoria dodatkowe do pilarki spalinowej

Decydując się na pilarkę łańcuchową powinniśmy pomyśleć o zakupie dodatkowych akcesoriów ochronnych, dzięki którym praca maszyną będzie bezpieczniejsza i bardziej komfortowa. Należą do nich rękawice ochronne, najlepiej z wkładką antyprzecięciową oraz kask zintegrowany z osłoną na twarz oraz słuchawkami chroniącymi od hałasu. W przypadku braku kasku koniecznie należy zaopatrzyć się okulary ochronne. Dostępne są też specjalistyczne spodnie i kurtki z wkładkami antyprzecięciowymi oraz obuwie z twardymi noskami chroniącymi stopy. Nieodłączne wyposażenie operatora pilarki spalinowej stanowi kanister na mieszankę paliwową oraz uniwersalny klucz, służący do regulacji naciągu łańcucha. Nie należy też zapominać o osłonie prowadnicy, którą zakładamy zawsze podczas transportu pilarki.  

Zalety i wady pilarki spalinowej:

+ Mobilność i wygoda użytkowania

+ Wyższa moc i wydajność

+ Większa wytrzymałość zespołu tnącego

+ Odporność na przeciążenia i uszkodzenia mechaniczne

+ Możliwość zastosowań profesjonalnych

- Głośna praca, wibracje, emisja spalin

- Droższa w eksploatacji - wymaga stosowania dobrej jakości benzyny i olejów

- Większa waga

- Złożona konstrukcja wymaga serwisowania

Prawidłowa eksploatacja pilarki spalinowej

W pilarkach spalinowych wykorzystuje się silniki dwusuwowe, wymagające stosowania odpowiedniej mieszanki benzyny bezołowiowej z olejem. Będąc przy temacie paliwa nie można nie wspomnieć o pojemnikach do jego przechowywania. Świeżą benzynę można przechowywać wyłącznie w atestowanym, przeznaczonym do tego celu kanistrze. Składowanie benzyny i przygotowywanie mieszanki w innych pojemnikach (np. w butelkach po napojach) powoduje rozpuszczanie plastiku, co prędzej czy później doprowadzi do uszkodzenia gaźnika, kosztownej naprawy lub nawet wymiany całego elementu. Przygotowanej mieszanki nie można tez zbyt długo przechowywać, gdyż traci ona swoje właściwości smarujące. Bardzo ważnym płynem eksploatacyjnym jest również olej, jaki stosujemy do przygotowania mieszanki paliwowej. Musi on mieć odpowiednia parametry, takie jakie zaleca producent sprzętu oraz być wymieszany z benzyną w określonych proporcjach (zwykle jest to 50:1). Nieodpowiedni olej lub złe proporcje mieszanki mogą doprowadzić do zatarcia silnika pilarki. Na zimę piłę powinno się opróżnić z paliwa (najlepiej jest wypalić je do końca) i pozostawić tak przygotowaną maszynę w suchym pomieszczeniu. Przy rozruchu zimnego silnika używaj ssania. Po kilku próbach uruchomienia, gdy pilarka ma już ochotę wystartować, wyłącz ssanie, aby nie zalać świecy zapłonowej paliwem. 

Przeczytaj też:

Pilarka z wysięgnikiem: czy jest lepsza od zwykłej piły łańcuchowej? >>>

Kolejnym bardzo ważnym elementem w pilarce spalinowej jest łańcuch tnący. Przed każdym uruchomieniem pilarki sprawdzamy i ewentualnie wyregulujemy jego napięcie. Trzeba również pilnować, aby łańcuch był dobrze naostrzony. Nie należy zapominać o regularnym uzupełnianiu oleju smarującego łańcuch pilarki. Jest on odpowiedzialny za prawidłową pracę zespołu tnącego. Aby sprawdzić, czy łańcuch jest prawidłowo smarowany, należy uruchomić pilarkę, wprowadzić ja na wysokie obroty i zbliżyć końcówkę prowadnicy do drewnianego klocka. Prawidłowe smarowanie objawi się widocznym na drewnie śladem rozpylonego oleju. Kolejnym elementem, na jaki trzeba zwracać uwagę jest łożysko prowadnicy, które trzeba smarować specjalnym smarem. Nie można też zapominać o czyszczeniu filtra powietrza oraz kontroli przerwy na elektrodach świecy zapłonowej.

Bezpieczeństwo podczas pracy pilarką spalinową

Pilarka spalinowa jest wyjątkowo niebezpiecznym narzędziem. Jej konstrukcja uniemożliwia zastosowanie jakiejkolwiek osłony elementu tnącego. Dlatego korzystając z pilarki spalinowej nie można zapominać o bezpieczeństwie własnym i osób znajdujących się w pobliżu. Zaraz po zakupie urządzenia należy uważnie przeczytać instrukcję obsługi oraz zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi konserwacji i serwisowania. Przed rozpoczęciem pracy upewnij się, czy w zasięgu piły nie znajdują się inne osoby. Uruchamiając pilarkę spalinową włącz hamulec bezpieczeństwa, zanim wykonasz pierwsze cięcie - sprawdź czy w drewnie ma gwoździ czy wkrętów, które mogą uszkodzić łańcuch.

Cięty element powinien być solidnie unieruchomiony, wokół pozostaw wystarczająco dużo miejsca, aby móc swobodnie operować pilarką. Nie dopuszczaj do kontaktu pracującego łańcucha z gruntem, gdyż spowoduje to jego stępienie i zatarcie. Obsługując pilarkę spalinową przyjmij stabilną postawę, urządzenie trzymaj pewnie obydwoma rękami. Tnij najlepiej dolną częścią prowadnicy, jak najbliżej obudowy pilarki, wykorzystując grzebień zębowy do stabilizowania ciętego elementu. Piłę w drewnie zagłębiaj używając maksymalnych obrotów silnika. Podczas cięcia należy trzymać prowadnicę prosto, nie wolno jej skręcać, gdyż spowoduje to zablokowanie łańcucha w materiale.

Przeczytaj też:

Wybieramy nowoczesne kosiarki spalinowe: wydajne i łatwe w obsłudze >>>

Szczególnie niebezpieczne jest tzw. odbicie (kickback), które może się zdarzyć niedoświadczonemu pilarzowi podczas cięcia końcówką prowadnicy. Następuje wtedy poderwanie pilarki do góry w kierunku obsługującego. W takich przypadkach powinna zadziałać dźwignia automatycznie włączająca hamulec bezpieczeństwa.