Posadź koniecznie w ogrodzie - mają zbawienny wpływ na inne rośliny. Same też ładnie wyglądają
Chodzi o rośliny fitosanitarne. Są wykorzystywane nie tylko w uprawach profesjonalnych, ale także w ogrodach przydomowych. Rośliny fitosanitarne poprawiają parametry gleby, ograniczają choroby, szkodniki, a nawet chwasty. Również zdobią ogród. Sprawdź, które rośliny działają fitosanitarnie? Jakie mają właściwości?
Spis treści
- Jak wykorzystywać rośliny fitosanitarne w ogrodzie?
- Rośliny fitosanitarne uprawiane na ogrodowych rabatach
- Te gatunki roślin poprawią fitosanitarny stan gleby
W ogrodach bardzo często uprawia się rośliny na nawóz zielony. To szerokie pojęcie, które obejmuje gatunki użyźniające podłoże i ogólnie poprawiające jego parametry. Część z nich to rośliny fitosanitarne, które jak wskazuje sama nazwa polepszają fitosanitarny stan gleby. Dzięki temu uprawa roślin jest wydajniejsza, zieleń jest mniej podatna na choroby i szkodniki.
Rośliny fitosanitarne wydzielają związki, które nie tylko hamują rozwój szkodliwych organizmów, ale mogą bezpośrednio je zwalczać.
Jak wykorzystywać rośliny fitosanitarne w ogrodzie?
Rośliny fitosanitarne można wysiać na działce jeszcze przed założeniem ogrodu. W ten sposób ograniczy się wiele problemów, a przy okazji poprawi parametry gleby. Ponadto zaleca się wysiewać je regularnie (podobnie jak całą grupę nawozów zielonych) na grządkach w warzywniku. Warto corocznie przeznaczać część ogrodu warzywnego (20-25%) na uprawę roślin nie dla plonu, ale dla ograniczenia zmęczenia gleby. To się opłaca. W przydomowym sadzie rośliny fitosanitarne z powodzeniem mogą porastać międzyrzędzia (do momentu zbioru owoców). Wiele gatunków można uprawiać w poszczególnych partiach ogrodu jako rośliny ozdobne.
Przy wyborze roślin fitosanitarnych powinno się sprawdzać do jakich rodzin należą. Należy unikać siewu na przykład w następstwie po gatunkach z nimi spokrewnionych, np. facelia i ogórecznik, gorczyca i kapustowate.
Rośliny fitosanitarne uprawiane na ogrodowych rabatach
W ogrodzie nie brakuje gatunków, które uprawia się dla ich walorów dekoracyjnych, a dodatkowo mają dobroczynne działanie (o którym czasem nie wiemy).
- Aksamitki - chętnie uprawiane na rabatach, obrzeżach trawnika i w pojemnikach. W rzeczywistości raz na kilka lat warto obsadzić aksamitkami poszczególne grządki w warzywniku, a także w uprawach pod osłonami. Aksamitki wydzielają substancje, które likwidują chorobotwórcze nicienie glebowe, jak również odstraszają mączlika szklarniowego. W pewnym stopniu działają odstraszająco także na bielinka kapustnika.
- Czosnek ozdobny i korona cesarska (szachownica cesarska) odstraszają gryzonie, np. norniki. Ten pierwszy gatunek ma dodatkową, mało znaną zaletę – ścięty i wstawiony do wazonu z innymi kwiatami przedłuża ich trwałość.
- Dużymi walorami dekoracyjnymi cechuje się facelia błękitna, którą uprawia się jako nawóz zielony, roślinę fitosanitarną i miododajną. Jej fitosanitarne działanie polega m.in. na zwalczaniu mątwika i poprawie struktury gleby. Wysiewana w cyklu zmianowania pozwala ograniczyć występowanie patogenów.
- Ciekawe zastosowanie ma nasturcja, która nie zwalcza szkodników, ale je przyciąga. Roślinę traktuje się jako pułapkę na mszyce. Szkodniki zbierają się w jednym miejscu i tym łatwiej można je zlikwidować.
Te gatunki roślin poprawią fitosanitarny stan gleby
- Jednym z najcenniejszych gatunków, zwłaszcza na działkach znajdujących się blisko lasu i zaniedbanych jest gryka zwyczajna. Jej popularność rośnie ze względu na duże wzięcie miodu gryczanego. Natomiast uprawa gryki (do fazy owocowania) może skutecznie rozwiązać problem z pędrakami i drutowcami. Gatunek wydziela substancje, które hamują rozwój i uśmiercają szkodniki. Widać to czasem po kremowych larwach, które pod wpływem działania gryki brązowieją.
- Dość niedoceniany jest owies, który pozwala zlikwidować patogeny na danym terenie (przerywa ciąg zarazkowy patogenów) a ponadto w danych uprawach ogranicza zachwaszczenie. W uprawach rolnych jest niezwykle wartościowy, gdyż zawiera alkaloid – skopolatynę, hamującą rozwój patogenów wywołujących choroby podstawy źdźbła (podobnie jak bobik).
- Na swoje pięć minut ciągle czeka rzodkiew oleista, która wytwarza długi korzeń palony sięgający nawet do 1,5 m głębokości. Roślina nie tylko efektywnie spulchnia glebę i poprawia jej żyzność, ale także poprawia stan fitosanitarny oraz ogranicza populację mątwika buraczanego. Pod tym ostatnim względem ma silniejsze działanie od gorczycy białej, bardziej znanej rośliny fitosanitarnej.
Gorczyca – gorczyca polna, biała, czarna. Jak uprawiać i wykorzystać jej właściwości?
- Nostrzyk wykorzystuje się jako nawóz zielony i odstraszacz gryzoni.
- Rzepak tradycyjnie uprawia się dla ograniczenia zmęczenia gleby i zahamowania wzrostu chwastów.
- Z chrzanu pospolitego warto zrobić obrzeże dla plantacji ziemniaka. W ten sposób zmniejszy się ryzyko wystąpienia stonki ziemniaczanej, chrzan wytwarza fitoncydy odstraszające ten gatunek.
- Czosnek i cebula sadzone w międzyrzędziach truskawek mogą rozwiązać problem szarej pleśni.
