Ogórecznik lekarski w ogrodzie - jak uprawiać ogórecznik i jak go wykorzystywać?
Ogórecznik lekarski to roślina, która ma multum właściwości prozdrowotnych. Znalazła także zastosowanie w kosmetyce oraz jako roślina ozdobna. Dowiedz się, jak uprawiać ogórecznik w ogrodzie i jak go wykorzystywać. Na co stosuje się ogórecznik?
Autor: GettyImages
Ogórecznik lekarski jest uprawiany jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna
Spis treści
- Jak wygląda ogórecznik lekarski?
- Warunki uprawy ogórecznika lekarskiego
- Kiedy wysiewać nasiona ogórecznika lekarskiego?
- Jak uprawiać ogórecznik lekarski?
- Zbiór ogórecznika lekarskiego
- Ogórecznik lekarski - właściwości lecznicze
- Na co stosować ogórecznik?
- Wykorzystanie ogórecznika w kuchni
Ogórecznik lekarski (Borago officinalis) to roślina należąca do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae), pochodząca z krajów śródziemnomorskich. W naszym kraju jest uprawiany jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna., choć zdarza się, że występuje w formie zdziczałej, jako chwast.
Jak wygląda ogórecznik lekarski?
Ogórecznik lekarski dorasta do 60 cm wysokości. Cała roślina jest szorstko owłosiona i przyjemnie pachnie wydzielając odświeżający zapach ogórków. Łodyga ogórecznika jest wzniesiona i rozgałęziona. Liście mają falistą i pomarszczoną blaszkę, dolne są duże i eliptyczne, natomiast górne - małe, podługowatego kształtu, obejmują łodygę na wpół.
Ozdobą ogórecznika są kwiaty - duże (średnica do 3 cm), niebiesko-białe, zwisające, wyrastające na szczycie łodygi w formie luźnej, ulistnionej skrętki. Ogórecznik lekarski kwitnie od czerwca do lipca. Jest rośliną miododajną (jeden kwiat ogórecznika zawiera aż do 12 mg nektaru!) i owadopylną. Owocem ogórecznika jest rozłupnia zawierająca cztery ciemnobrązowe nasiona (rozłupki).
Warunki uprawy ogórecznika lekarskiego
Jeśli zapewnimy ogórecznikowi odpowiednie podłoże i stanowisko, jego uprawa nie powinna nastręczać nam zbyt wielu trudności.
- Podłoże dla ogórecznika lekarskiego powinno być żyzne, przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne, bogate w składniki pokarmowe.
- Stanowisko dla ogórecznika lekarskiego najlepiej gdy jest słoneczne, choć roślina poradzi sobie także w półcieniu.
Zobacz ogórecznik lekarski w galerii zdjęć.
Autor: GettyImages
Ogórecznik lekarski jest uprawiany jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna
Kiedy wysiewać nasiona ogórecznika lekarskiego?
Nasiona ogórecznika lekarskiego wysiewamy wprost do gruntu, na miejsce stałe. Najlepiej nasiona wysiewać w kwietniu - na zbiór latem (można opóźnić wysiew do czerwca - wtedy zbiór będzie jesienią). Można też wysiewać nasiona jesienią - na zbiór wiosenny (nasiona z powodzeniem przezimują w glebie, a wykiełkują wiosną).
Jak uprawiać ogórecznik lekarski?
Nasiona ogórecznika wysiewa się w rzędach oddalonych od siebie o około 40 cm. Nasiona umieszcza się na głębokości 2 cm. Trzeba mieć na uwadze, że kiełkowanie nasion ogórecznika nie jest równomierne i może trwać nawet do trzech tygodni.
Pamiętajmy, że ogórecznik bardzo łatwo rozsiewa się sam - jeśli chcemy kontrolować rozmnażanie się ogórecznika przez nasiona, trzeba odrywać dojrzałe rozłupnie, by nasiona nie spadły na ziemię. To ważne szczególnie wtedy, gdy w ogródku ziołowym przeznaczymy na ogórecznika określoną przestrzeń.
Ogórecznik lekarski nie wymaga specjalnej pielęgnacji podczas uprawy. To niewymagająca roślina. O ile wysialiśmy go w podłożu zasobnym w składniki pokarmowe, nie potrzebuje nawożenia w okresie wegetacji (w odróżnieniu od niektórych innych ziół, które potrzebują zasilania).
Jedyna rzecz, o której trzeba pamiętać, to zadbanie o to, by gleba w której rośnie ogórecznik, zawsze była umiarkowanie wilgotna. Dlatego trzeba sprawdzać wilgotność gleby i w miarę potrzeby (szczególnie podczas suszy) podlać rośliny.
Zbiór ogórecznika lekarskiego
- Do zbiorów ziela ogórecznika lekarskiego przystępujemy, gdy roślina rozpoczyna kwitnienie. Ścina się całą część nadziemną i suszy w zacienionym miejscu, luźno rozłożone. Można też suszyć w suszarkach w temperaturze 40 st. C.
- Świeże liście ogórecznika można zrywać przez cały okres wegetacji, w miarę naszych potrzeb. do celów kulinarnych zbieramy młode, jeszcze nie owłosione liście.
- Zbiór kwiatów ogórecznika lekarskiego przeprowadza się, gdy nie rozwinęły się jeszcze w pełni (podobnie zbiera się kwiatostany lawendy).
Ogórecznik lekarski - właściwości lecznicze
Ogórecznik lekarski to roślina, która w Polsce jest uprawiana nie tylko w celach leczniczych. Ogórecznik, dzięki swoim właściwościom pielęgnacyjnym, znalazł zastosowanie także w kosmetyce.
- Ziele ogórecznika lekarskiego, które jest surowcem leczniczym, zawiera flawonoidy, śluzy, garbniki, żywice, kwasy organiczne i sole mineralne. Jednak najcenniejszą substancją tej rośliny jest boragoglandyna – olej o wysokiej zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, który pozyskiwany jest z nasion rośliny. Dzięki nim ogórecznik lekarski ma pozytywny wpływ na układ krążenia (m.in. obniża poziom tzw. złego cholesterolu LDL, a tym samym zmniejsza ryzyko miażdżycy) i układ odpornościowy (wzmacnia organizm i chroni przed rozwojem chorób). Pomoże także w stanach zapalnych jamy ustnej, trudnościach w odkrztuszaniu, chrypce i suchym kaszlu. Może okazać się niezastąpiony w łagodzeniu dolegliwości miesiączkowych i tych okresu przekwitania.
Na co stosować ogórecznik?
Współczesna fitoterapia poleca stosowanie ogórecznika w postaci olejku w przewlekłych chorobach skórnych (egzemy, trądzik, łuszczyca), a także w przypadku oparzeń, otarć naskórka, wyprysków, czyraków i świądu skóry. Pomoże także przy wypadaniu włosów i łamliwości paznokci.Należy pamiętać, że długotrwałe i regularnie stosowanie dużych dawek przetworów z ogórecznika może wywołać obniżenie ciśnienia tętniczego oraz działać przeczyszczająco. Nie zaleca się stosować ogórecznika z lekami wydłużającymi czas krwawienia, a także z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Tekst: Monika Majewska
Wykorzystanie ogórecznika w kuchni
Ze względu na swój charakterystyczny zapach i smak, przypominający ogórki, ogórecznik wykorzystuje się w kuchni do aromatyzowania octów, korniszonów, pikli warzywnych, marynat, nalewek, win i wielu innych.
Drobno posiekane młode liście ogórecznika używane są jako przyprawa do sałatek, sosów, zup. Używa się ich również do przyprawiania mięsa (szczególnie baraniny) oraz twarogu.
Kwiaty ogórecznika można kandyzować i suszyć. Mogą być dodatkiem do sałatek, ciast czy deserów.
Przeczytaj też:
