Powietrze w wentylacji - jak dostarczyć powietrze do wentylacji domu?
Prawidłowa wentylacja w domu to gwarancja dobrego samopoczucia domowników, ale również zabezpieczenie ścian i innych elementów domu, przed zawilgoceniem, czy zagrzybieniem. Dlatego warto wiedzieć, jak usuwać i doprowadzać powietrze do wnętrza domu.
Wentylacja, czyli proces wymiany powietrza w budynku, musi przebiegać w sposób ciągły i zorganizowany. Świeże powietrze z zewnątrz należy w zaplanowany sposób dostarczyć do budynku, następnie zapewnić jego przepływ przez wszystkie pomieszczenia, gdzie zasymiluje zanieczyszczenia (wilgoć, zapachy, substancje chemiczne), a potem usunąć na zewnątrz. Od tego, którędy i w jakiej ilości powietrze dostanie się do budynku, zależą komfort, a nawet zdrowie mieszkańców, a także stan budynku, elementów jego wyposażenia i jakość pracy urządzeń zużywających je podczas działania (gazowe kotły, podgrzewacze wody i kuchenki oraz kominki). Za mała intensywność wentylacji, spowodowana między innymi niedostatecznym dopływem świeżego powietrza, może niekorzystnie wpływać na samopoczucie ludzi. Podczas przebywania w źle wentylowanych pomieszczeniach są oni poddawani działaniu podwyższonego stężenia substancji chemicznych (gazów) emitowanych przez materiały budowlane i wykończeniowe oraz środki czystości. Są zmuszeni do oddychania powietrzem o obniżonej zawartości tlenu. Takie warunki powodują zmęczenie i mogą wywołać reakcje alergiczne. W dłuższym czasie mają zdecydowanie szkodliwy wpływ na organizm. Niedostateczna wymiana powietrza bardzo często skutkuje także zawilgoceniem budynków, zwłaszcza intensywnie użytkowanych i o stosunkowo niewielkiej kubaturze.
Unikaj nadmiernego wentylowania domu
Nadmierne wentylowanie jest nieekonomiczne, ponieważ w okresie grzewczym wymaga znacznych nakładów na podgrzewanie powietrza wentylacyjnego. Zimą zbyt intensywne wentylowanie prowadzi także do nadmiernego obniżenia wilgotności powietrza w mieszkaniach, co również nie jest korzystne dla samopoczucia mieszkańców. Cała sztuka polega więc na jak najlepszym dopasowaniu wentylacji do potrzeb użytkowników i sposobu, w jaki budynek jest eksploatowany. Nie każdy typ wentylacji umożliwia płynną regulację uzależnioną od potrzeb. Każdy powinien być jednak zaprojektowany w taki sposób, aby jak najlepiej odpowiadał potrzebom przyszłych użytkowników.
Prawidłowe doprowadzenie i odprowadzenie powietrza – gwarancja dobrej wentylacji domu
Większość budynków mieszkalnych w Polsce jest nadal wentylowana w sposób naturalny (czyli ma wentylację nazywaną grawitacyjną). Jej podstawowym mankamentem jest uzależnienie wydajności od czynników naturalnych (różnicy temperatury wewnątrz i na zewnątrz budynku, kierunku i prędkości wiatru), a tym samym zmienna skuteczność w zależności od pory roku. Problem jednak polega na tym, że większość projektantów w ogóle nie przywiązuje wagi do jej projektowania, ograniczając się jedynie do umieszczenia w projekcie podstawowych, typowych elementów systemu wentylacji – kanałów wywiewnych. Bardzo rzadko kanały wywiewne są dostosowane do potrzeb wentylacyjnych i kształtu budynku, jego kubatury oraz funkcji użytkowych. Mimo że są zgodne z minimalnymi wymaganiami zapisanymi w warunkach technicznych, z reguły nie są wystarczająco wydajne.
Przeczytaj również: Jakie są objawy niesprawnej wentylacji?
W projektach brak także precyzyjnych wytycznych co do sposobu doprowadzenia świeżego powietrza do budynku. Choć przepisy już od kilku lat jednoznacznie definiują metodę dostarczania powietrza i określają, jaka powinna być jego ilość, to nie zawsze są poprawnie interpretowane, a jeszcze rzadziej w projektach budynków są zamieszczane precyzyjne wytyczne. Podstawę do określenia ilości świeżego powietrza doprowadzanego w systemach wentylacji naturalnej oraz mechanicznej wywiewnej stanowi strumień powietrza, które należy usuwać z pomieszczeń wyposażonych w kanały wywiewne, a więc zazwyczaj z kuchni, łazienek i toalet. Dopływ świeżego powietrza ma być równy ilości powietrza usuwanego. Aby mieć pewność, że wentylacja będzie poprawna, warto także porównać ilość powietrza wentylacyjnego z kubaturą budynku. Wskazane jest, aby w ciągu godziny system wentylacji zapewnił wymianę powietrza w ilości równej od 0,5 do pełnej kubatury budynku. Zimą, w okresach gdy budynek lub jego części są eksploatowane mniej intensywnie (na przykład podczas nieobecności mieszkańców lub nocą w pokojach nieużywanych jako sypialnie), warto mieć możliwość zmniejszenia intensywności wentylacji, aby nie wychładzać budynku.
Wentylacja w domu – czego wymagają przepisy?
Zgodnie z zasadami prawidłowej wentylacji (a także wymaganiami stawianymi w normie) świeże powietrze z zewnątrz doprowadza się do wszystkich pokoi. Stąd powinno ono przepływać przez pozostałe pomieszczenia w kierunku kanałów wywiewnych znajdujących się w kuchni, łazienkach, WC i pomieszczeniach pomocniczych bez okien. Najbardziej precyzyjnie można doprowadzić świeże powietrze do budynku wyposażonego w system wentylacji nawiewno-wywiewnej (z reguły jest to system z odzyskiem ciepła – rekuperacją). Powietrze jest transportowane przewodami wentylacyjnymi wprost do pokoi, a dobrze wyregulowana instalacja zapewnia dopływ do każdego pomieszczenia ściśle określonej jego ilości. Projektując tego typu instalację, należy zadbać o odpowiednie wyregulowanie i właściwe rozmieszczenie elementów nawiewnych, które zapewnią równomierne rozpływanie się powietrza po pomieszczeniach. Do budynków z wentylacją mechaniczną wywiewną (z jednym centralnym wentylatorem wywiewnym lub kilkoma wentylatorami działającymi miejscowo) albo wentylacją naturalną powietrze trzeba doprowadzać tak, jak nakazują to przepisy – przez specjalne urządzenia nawiewne zamontowane w oknach, drzwiach balkonowych lub innych częściach przegród zewnętrznych. Użyte w przepisach określenie „urządzenia” oznacza nawiewniki – okienne lub ścienne. Muszą one spełniać wymagania Polskiej Normy odpowiednie do rodzaju instalacji wentylacyjnej zastosowanej w budynku, w którym zostaną zamontowane.
