Oczyszczalnia biologiczna - budowa, cena, opinie
Oczyszczalnia biologiczna jest sprzedawana w postaci gotowych zestawów. Wyjaśniamy, jak działa, jak ją wykonać i ile kosztuje.
Oczyszczalnia indywidualna jest doskonałą alternatywą dla szamba, zarówno pod względem wygody, jak i kosztów eksploatacji. Korzyści ekonomiczne można jednak dostrzec dopiero po dłuższym czasie, bo choć utrzymanie oczyszczalni jest niedrogie, to na jej wybudowanie (zależnie od metody oczyszczania i producenta elementów systemu) trzeba wyłożyć znacznie większą kwotę niż na zakup i posadowienie zbiornika bezodpływowego. Po kilku latach inwestycja się jednak zwróci i wtedy koszty pozbywania się ścieków staną się niemal niezauważalne.
Jaką oczyszczalnię wybrać?
Wybór rodzaju oczyszczalni zależy od czynników technicznych, prawnych i finansowych. Zawsze jednak oczyszczanie odbywa się dwuetapowo. Najpierw w osadniku gnilnym (wstępnym) ma miejsce wstępne podczyszczanie ścieków w warunkach beztlenowych, potem - na tzw. drugim stopniu oczyszczalni – doczyszczanie w warunkach tlenowych.
Sposób doczyszczania zależy przede wszystkim od warunków gruntowo-wodnych na działce i może się odbywać m.in. w złożu biologicznym albo w bioreaktorze z osadem czynnym. Oczyszczalnie działające w ten sposób noszą nazwę biologicznych.
Biologiczna oczyszczalnia ścieków jak działa
Oczyszczalnie biologiczne są sprzedawane w postaci gotowych zestawów składających się ze zbiornika, w którym podczas uruchamiania zaszczepia się odpowiedni zestaw bakterii, oraz pompy, sprężarki i zespołu sterującego. W oczyszczalniach ze złożem biologicznym błona biologiczna z mikroorganizmów rozwija się na powierzchni naturalnego materiału filtracyjnego wypełniającego zbiornik, w takich z osadem czynnym - mikroorganizmy (osad czynny) pływają swobodnie zawieszone w ściekach.
Złoże biologiczne wymaga czasu, żeby dojrzeć (musi się rozwinąć błona biologiczna), osad czynny działa od razu po zaszczepieniu. Dodatkowy osadnik, tak zwany wtórny, umieszczony za zbiornikiem ze złożem biologicznym, może zwiększyć efektywność oczyszczania, bo gromadzący się w nim osad jest zawracany do osadnika wstępnego, miesza się ze świeżymi ściekami i ponownie trafia do drugiego etapu oczyszczania.
Procesy zachodzące w zbiornikach oczyszczalni biologicznych są odizolowane od otoczenia, dlatego ani przepuszczalność gruntu, ani poziom wód gruntowych nie zakłócają ich działania. Zbiornik jest w całości zakopany w gruncie i zajmuje powierzchnię zaledwie kilku metrów kwadratowych.
Oczyszczalnia biologiczna zapewnia wysoki stopień oczyszczenia ścieków (95%). Wodę, która je opuszcza, można odprowadzać do rowów lub cieków wodnych albo wprowadzać do gruntu z użyciem studni chłonnych, pakietów bądź tuneli rozsączających. Można ją też wykorzystać do podlewania ogrodu albo innych celów gospodarczych.
Przydomowa oczyszczalnia biologiczna budowa
Najlepszy czas na budowanie oczyszczalni biologicznej to okres od późnej wiosny do wczesnej jesieni. Wtedy zazwyczaj nie ma problemu z prowadzeniem prac ziemnych, które są nieodłącznym elementem budowy. Do miejsca wybranego na oczyszczalnię biologiczną powinien być możliwy dojazd ciężkiego sprzętu (koparki, wywrotki). Jeśli nie jest, prace trzeba prowadzić, korzystając jedynie z prostych narzędzi, co znacznie wydłuża czas budowy i jej koszt.
- Budowa oczyszczalni biologicznej - posadowienie osadnika gnilnego
Osadniki to przeważnie jedno-, dwu- lub trzykomorowe zbiorniki z tworzywa sztucznego. Są lekkie i delikatne, więc po umieszczeniu w wykopie, przed zasypaniem, trzeba je wypełnić wodą i otoczyć stabilizowanym cementem, aby nie zostały zgniecione pod naporem gruntu albo wypchnięte z niego przez wody powierzchniowe.
Zbiornik betonowy prefabrykowany lub wybudowany na miejscu z kręgów jest ciężki i wytrzymały, więc nie grozi mu wypchnięcie lub zgniecenie podczas zakopywania.
Ścieki z domowej instalacji doprowadza się do osadnika rurą kanalizacyjną z tworzywa odpowiednią do instalacji zewnętrznych (pomarańczową). Trzeba ją ułożyć ze spadkiem 2-3%.
- Budowa oczyszczalni biologicznej - montaż zbiornika głównego
Zbiorniki oczyszczalni biologicznej można zakopać na dowolnym etapie budowy domu podczas prowadzenia prac ziemnych, ale zaszczepienie osadu (jeśli to oczyszczalnia z osadem czynnym) musi nastąpić w momencie zasiedlania, ponieważ bez stałego dopływu ścieków mikroorganizmy obumrą.
Zbiorniki oczyszczalni biologicznej są zrobione z tworzywa, zwykle niezbyt duże i lekkie. Jeśli na czas montażu usunie się z nich wewnętrzne elementy, staną się jeszcze lżejsze. Do zrobienia wykopów i opuszczenia do nich zbiornika wygodnie jest użyć sprzętu mechanicznego.
Osadnik i zbiornik oczyszczalni powinny zostać ustawione w jednej linii i wypoziomowane, a potem połączone odcinkiem rury kanalizacyjnej. Połączenia uszczelnia się pianką montażową.
Po ponownym zamontowaniu urządzeń napowietrzających i napełnieniu zbiornika wodą trzeba przeprowadzić próbę działania urządzeń napowietrzających.
Przeczytaj też: Budowa przydomowej oczyszczalni przepisy - 6 ważnych zasad
Króciec odpływowy oczyszczalni z rury kanalizacyjnej z tworzywa układa się ze spadkiem w kierunku odbiornika (często za pośrednictwem studni chłonnej). Zbiorniki zasypuje się piaskiem z cementem.
Po uporządkowaniu terenu jedynym widocznym elementem oczyszczalni biologicznej są pokrywy włazów umożliwiających dostęp do zbiorników. Trzeba tak dopasować wysokość nadbudów, aby pokrywy nie wystawały ponad powierzchnię gruntu.
Biologiczna oczyszczalnia cena
Każda oczyszczalnia musi mieć osadnik wstępny, ale w oczyszczalniach biologicznych – dwukomorowych - może nim być pierwsza komora zbiornika oczyszczalni. Wtedy nie jest potrzebny osobny.
Najtańsze są osadniki jednokomorowe z tworzywa. Taki o pojemności 2 m3 kosztuje około 2 tys. zł. Cenę zbiornika podnosi filtr doczyszczający, jeśli jest w wyposażeniu. Osadniki z żywic poliestrowych wzmacnianych włóknem szklanym są nawet o połowę droższe, podobnie jak betonowe.
Oczyszczalnie biologiczne zawierają sporo skomplikowanych elementów wymagających zasilania energią elektryczną, co podnosi ich cenę. Za to zakres prac ziemnych konieczny do posadowienia zbiornika jest znacznie mniejszy niż konieczny podczas budowy oczyszczalni drenażowych. Nie są potrzebne żwir, piasek i inne materiały.
Bioreaktory z osadem czynnym są co najmniej tak samo drogie, a nierzadko jeszcze droższe. Oczyszczalnia biologiczna dla 4-5 użytkowników składająca się z osadnika wstępnego, osadnika wtórnego, bioreaktora oraz elementów sterujących kosztuje około 9 tys. zł. Bioreaktor z osadem czynnym można zamontować również w istniejącym zbiorniku po szambie. Wtedy będzie 2-3 tys. taniej.
Ponieważ indywidualne oczyszczanie ścieków na własnej działce jest uznawane za działanie proekologiczne, można się starać o dofinansowanie do przedsięwzięcia budowy biologicznej oczyszczalni, na przykład z funduszy gminnych lub unijnych, albo o preferencyjne kredyty i pożyczki na budowę.
Przeczytaj też:
Informacje o dofinansowaniu można znaleźć między innymi w urzędach gmin, urzędzie marszałkowskim, narodowym i wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz ośrodkach doradztwa rolniczego.