Wymiana grzejnika - o czym pamiętać? Jak wybrać odpowiedni grzejnik?
Wymiana grzejnika nie jest skomplikowanym zadaniem. Ale jak dobrać grzejnik o określonej mocy? Czy lepiej kupić grzejnik stalowy czy aluminiowy? I przede wszystkim, jakie urządzenie wybrać, by płacić mniej za ogrzewanie?
Spis treści
- Kiedy wymienić grzejnik?
- Wymiana grzejnika – latem czy jesienią?
- QUIZ: Czy wiesz jaki kupić grzejnik?
- Co uwzględnić przy wyborze grzejnika?
- Jak dobrać moc grzejnika?
- Jaki nowy grzejnik kupić?
- Podłączenie grzejnika do instalacji
Kiedy wymienić grzejnik?
Na liście zabiegów modernizacyjnych zmierzających do poprawy jakości działania centralnego ogrzewania wymiana grzejników ma niemałe znaczenie. Modernizację instalacji centralnego ogrzewania robi się zwykle dopiero wtedy, gdy jej elementy są już tak stare i zniszczone, że nie opłaca się albo zwyczajnie nie da się ich już naprawić. Nie zawsze – z różnych powodów, choćby finansowych – starą instalację od razu i w całości – poczynając od kotła, a na grzejnikach kończąc – zastępuje się nową.
Czy i kiedy jest sens wymienić tylko grzejniki? Na przykład wtedy, gdy dom zostanie ocieplony i zmieni się zapotrzebowanie na ciepło do jego ogrzania. Stare grzejniki mogą się wtedy okazać zbyt duże do nowych potrzeb. Inny dobry powód do wymiany grzejników to zmiana parametrów wody grzewczej. Obniżenie temperatury zasilania i powrotu, a zwłaszcza różnicy między nimi, związane z zainstalowaniem nowoczesnego niskotemperaturowego źródła ciepła może pociągnąć za sobą konieczność wymiany grzejników na większe. Najczęściej jednak stare grzejniki żeliwne – ciężkie, chropowate, nierzadko skorodowane – zastępuje się nowymi ze względów estetycznych oraz z uwagi na ich dużą bezwładność cieplną, która w istotny sposób utrudnia automatyczne sterowanie instalacją centralnego ogrzewania.
Wymiana grzejnika – latem czy jesienią?
O konieczności renowacji instalacji c.o. przypominają nam zazwyczaj dopiero wrześniowe lub październikowe kłopoty z uzyskaniem pożądanej temperatury. Jednak to miesiące letnie są najlepszym czasem na to, by naprawić jej wadliwe elementy i wymienić grzejnik. Czekanie na pierwsze oznaki grzejnikowych problemów może znacznie skomplikować proces modernizacji. Jeśli zaczniemy działać już po rozpoczęciu sezonu, remont i wymiany grzejników będą wymagały usunięcia z instalacji zalegającej wody, zapewnienia dodatkowych źródeł ciepła albo wezwania specjalistów od zamrażania rur. Chcąc uniknąć wszystkich tych komplikacji, warto pomyśleć o wymianie grzejnika już pod koniec lata - kiedy nie ma jeszcze potrzeby korzystania z instalacji c.o.
QUIZ: Czy wiesz jaki kupić grzejnik?
Co uwzględnić przy wyborze grzejnika?
Czynnikiem przy wymianie i wyborze nowego grzejnika, którym kierujemy się w sytuacji, gdy nasza wiedza techniczna jest niewystarczająca, by podjąć świadomą decyzję, są najczęściej rekomendacje doradców handlowych. By nie polegać wyłącznie na ich opiniach, warto zrozumieć podstawowe terminy opisujące funkcjonowanie grzejników.
Nowy grzejnik, którym chcemy zastąpić stary, zwykle żeliwny członowy, powinien przede wszystkim mieć moc odpowiednią do ogrzania pomieszczenia, w którym ma zostać zainstalowany, i wymiary umożliwiające zamontowanie go w miejscu po poprzedniku. Dla inwestora ważny jest także wygląd nowego grzejnika. Warto również zwrócić uwagę na inne, pozornie mniej ważne elementy, takie jak materiał, z jakiego jest zrobiony, pojemność wodną i konstrukcję. To one decydują o sposobie przekazywania ciepła przez grzejnik, a więc w rezultacie o przyszłym komforcie użytkowników centralnego ogrzewania.
Jeśli nie zmieniło się zapotrzebowanie na ciepło (dom nie został ocieplony), moc nowych grzejników powinna być taka sama jak starych. Bez kłopotu określimy ją, mnożąc liczbę żeberek starego grzejnika przez orientacyjną moc jednego żeberka. Jeden człon grzejnika żeliwnego o wysokości około 60 cm ma moc cieplną 130 W, grzejnika o wysokości około 90 cm – 230 W. W pomieszczeniu, które dotychczas było ogrzewane przez grzejnik złożony z dziesięciu członów, należy zatem zamontować nowy grzejnik o mocy około 1300 W. Odpowiedniego należy szukać w katalogach producentów. Trzeba jednak uwzględnić jeszcze parametry instalacji, zwłaszcza temperaturę obliczeniową wody grzejnej.
Jak dobrać moc grzejnika?
Podstawą obliczeń dotyczących tego, czy konkretny grzejnik spełni nasze oczekiwania pod względem zapewnianej w pomieszczeniu temperatury, jest moc cieplna. W przypadku grzejników członowych jest to moc cieplna osiągana przez pojedynczy człon (nazywany też ogniwem, modułem bądź elementem). Im jest ona większa, tym więcej ciepła daje kompletne urządzenie określonej wielkości. Jej jednostką jest oznaczany literą „W” wat. Zapotrzebowanie na moc cieplną konkretnego pomieszczenia można oszacować na podstawie jego metrażu i właściwych mu strat ciepła. W przybliżeniu można przyjąć, że moc cieplna grzejnika powinna wynosić około 130 – 200 W/m2 w starym budownictwie bez izolacji cieplnej, około 90 – 110 W/m2 w obiektach z lat 80. i 90. oraz około 50-70 W/m2 w nowych domach, dobrze zaizolowanych, z energooszczędnymi oknami. Dokładnych obliczeń dokonuje się w oparciu o Polską Normę PN-EN 12831 - Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego.
Producenci grzejników podają wartość mocy ogniwa grzejnika w zależności od temperatury wody, która będzie przez niego przepływać oraz dla określonej temperatury pomieszczenia, w którym grzejnik ten będzie pracował. Polska Norma PN-EN 442, w części 2, dotyczącej metody badań mocy cieplnej grzejników konwekcyjnych wymaga, aby podawana była ona dla temperatury zasilania grzejnika na poziomie 75oC, temperatury wypływu wody z grzejnika na poziomie 65oC i temperatury otoczenia na poziomie 20oC. W ten sposób uzyskiwana jest średnia arytmetyczna różnica temperatury pomiędzy grzejnikiem a otoczeniem na poziomie 50oC. Tę wielkość określa się w katalogach najczęściej jako ΔT.
Nie warto kupować grzejników większych niż potrzeba, bo to niepotrzebna strata pieniędzy, zwłaszcza że obliczeniowe, czyli maksymalne w danej strefie klimatycznej, zapotrzebowanie na ciepło występuje zaledwie przez kilka, góra kilkanaście dni w sezonie grzewczym.
Nowoczesne, lekkie grzejniki aluminiowe, o konstrukcji zapewniającej dobry przepływ powietrza pomiędzy poszczególnymi członami, osiągają wartość mocy cieplnej dla ΔT=50°C na poziomie nawet o ponad 90% większym, niż popularne stalowe grzejniki płytowe tej samej masy. Ze względu na małą masę jednostkową i świetną przewodność cieplną aluminium, bardzo szybko się nagrzewają - nawet kilka razy szybciej niż w stalowych modelach płytowych i żeliwnych o podobnej mocy i aż kilkanaście razy szybciej niż w przypadku ogrzewania podłogowego.
Jaki nowy grzejnik kupić?
Aby dokładnie przemyśleć wybór na jaki grzejnik warto wymienić stary, należy:
- oszacować zapotrzebowanie na moc cieplną pomieszczenia,
- zapytać spółdzielnię o temperaturę wody w instalacji,
- zapytać sprzedawcę o moc cieplną poszczególnych modeli grzejników.
W oparciu o te dane możemy wyliczyć, ilu modułowy grzejnik powinniśmy zainstalować. Mnożąc tę wartość przez szerokość członów, zweryfikujemy, ile miejsca będzie zajmował grzejnik.
O tym, jakie będą koszty przygotowania wody do ogrzewania, można w pewnej mierze wnioskować na podstawie objętości wody mieszczącej się w jednym module. Im jest ona mniejsza, tym niższych kosztów za ogrzewanie można się spodziewać.
W zaawansowanych technologicznie grzejnikach aluminiowych ilość zużywanej wody jest istotnie ograniczana, dzięki wąskim kanałom. I tak, jeśli w grzejniku aluminiowym pracują 3 litry wody, to w modelu stalowym o tej samej mocy może być to już 7l, w żeliwnym –15l, a w ogrzewaniu podłogowym nawet 50l. Stosowane w nich rozwiązania zmniejszają ilość surowca energetycznego potrzebnego do pracy instalacji, pozwalając obniżać koszty jej funkcjonowania.
Tym, co większość z nas potrafi ocenić bez skomplikowanych obliczeń są walory estetyczne grzejnika. Choć nie mają one bezpośredniego wpływu na jego funkcjonalność, możemy na ich podstawie przewidzieć, jak skomplikowane będzie zachowanie czystości grzejnika i jego otoczenia. Im więcej złożonych form – obłości, szczelin i zagłębień – tym trudniej będzie utrzymać porządek. Z tych względów – a także z uwagi na prostotę montażu – ciekawą propozycją są modele grzejników z podłączeniem dolnym.
- Sprawdź też: Grzejniki dekoracyjne - dekoracyjny element wnętrza
Podłączenie grzejnika do instalacji
Jeżeli chcemy podłączyć grzejniki do instalacji starego typu (z pionami i gałązkami) bez jej przerabiania, warto poszukać takich o rozstawie przyłączy dokładnie takim samym, jakie miały usunięte żeliwne. Odpowiedni rozstaw króćców mają zwykle grzejniki aluminiowe, ale coraz częściej można też kupić grzejniki stalowe płytowe z takim rozstawem.
- Przeczytaj też: Podłączenie grzejnika od dołu - jak to zrobić
Jeśli rozstaw nowych króćców nie pasuje do instalacji, trzeba zastosować specjalne kształtki lub przerobić gałązki. Jeżeli wymienia się całą instalację, warto wybrać grzejniki ze zintegrowanym zestawem przyłączeniowym od dołu. Można je w estetyczny sposób połączyć z rurami wyprowadzonymi z podłogi albo ze ściany za grzejnikiem, pamiętając przy tym, że króciec wewnętrzny (przy prawym grzejniku z lewej, a przy lewym z prawej strony) jest króćcem zasilającym.
