Płyty budowlane i wykończeniowe do suchej zabudowy. Płyta MFP, OSB i inne

Ogromny wybór płyt budowlanych oraz wykończeniowych sprawia, że trudno jest się nie pogubić i podjąć właściwe decyzje. Poznaj płyty MFP, płyty OSB, płyty ze sklejki oraz inne przydatne przy wykańczaniu wnętrz.  

Świat płyt budowlanych nie kończy się na gipsie. Jeszcze zanim fabrykę opuściła pierwsza płyta gipsowo-kartonowa, wytwarzano płyty drewnopochodne. Niewiele później pojawiły się płyty cementowo-włóknowe. Poznaj ich podstawowe cechy.

Płyty cementowo-włóknowe

Wykonane są z cementu i wzmocnione od wewnątrz dwoma warstwami siatki z włókna szklanego lub rozproszonymi włóknami (na przykład celulozowymi). Niektóre są na dodatek powleczone obustronnie welonem z włókna szklanego. Takie materiały i taka budowa zapewniają im wyjątkową odporność na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć oraz długotrwałe zamoczenie. Stawiają opór ogniowi przez przynajmniej godzinę (klasa odporności ogniowej A2-s1, d0). Płyty cementowo-włóknowe mają długość od 40 do 305 cm, szerokość od 60 do 225 cm i grubość 6, 8, 9 i 12,5 mm. 1 m² waży 10-15 kg. Niektóre płyty cementowo-włóknowe są wzbogacone drobnym granulatem ceramicznym zmniejszającym nieco ich masę. Większość ma krawędzie proste. W sprzedaży są jednak i takie, które mają krawędzie fazowane w podobny sposób jak płyty gipsowo-kartonowe. Ich styki wypełnia się wtedy gipsową masą szpachlową i zbroi siatkową taśmą z włókna szklanego.

Płyty OSB

Wytwarza się je z wiórów. Płyty OSB mają wióry rozmieszczone warstwami i ukierunkowane. W obu zewnętrznych warstwach są one skierowane równolegle do dłuższej krawędzi płyt, a w środkowej – prostopadle. Taki układ zapewnia im dużą wytrzymałość na zginanie. W sprzedaży są obecnie głównie płyty OSB-3. Dużo rzadsze są płyty OSB-4, które mają zwiększoną odporność na wilgoć. W sprzedaży dominują takie o rozmiarze 125 x 250 cm, ale można również kupić większe, na przykład 207 x 280, 125 x 460 cm lub mniejsze – 101 x 125, 67,5 x x 250 cm. Ich grubość wynosi 6, 8, 10, 11, 12, 15, 18, 22 lub 25 mm. Ważą 660-680 kg/m³. Mają krawędzie proste lub profilowane tak, aby dało się je łączyć na wpust i wypust. Ten drugi rodzaj połączenia gwarantuje większą szczelność. Płyty OSB są łatwopalne.

Płyty MFP

Płyty MFP to także płyty wiórowa, z tym że ich wióry są rozproszone. To płyty o szlifowanej, gładkiej powierzchni. Łatwo się je tnie i wierci w nich otwory. Ich długość wynosi od 250 do ponad 500 cm, a szerokość od 125 cm do 250 cm. Mają grubość: 10, 12, 15, 18, 22 lub 25 mm. Podobnie jak płyty OSB nie są odporne na działanie ognia.

Budowlane płyty polistyrenowe (łazienkowe)

Są produkowane z polistyrenu ekstrudowanego. Z jednej albo obu stron wzmacnia je i usztywnia siatka zbrojąca z tworzywa sztucznego pokryta specjalną elastyczną zaprawą. Mają znikomą nasiąkliwość i są lekkie. Do ich cięcia używa się piły ręcznej lub elektrycznej, szlifierki kątowej albo zwykłego nożyka do tapet. Płyty łazienkowe po zamontowaniu można malować, tapetować, wykańczać tynkiem lub oklejać płytkami ceramicznymi. Te, które są obustronnie powleczone zaprawą, nadają się także do gięcia. Mają wysokość 260 lub 120 cm. Ich szerokość wynosi 60 cm, grubość zaś 2 do 6 cm.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Autor: Mastalerz Piotr|Piotr Mastalerz

Płyty MFP zamiast płyt gipsowo-kartonowych jako zabudowa poddasza.

Płyty do dekoracyjnego wykańczania wnętrz

Opisane wyżej płyty budowlane przeważnie wymagają po zamontowaniu dodatkowego wykończenia. Nie są bowiem na tyle estetyczne, żeby mogły pełnić funkcję dekoracyjną. Od tego masz inne rodzaje płyt – takie, których struktura i kolor są wystarczająco ładne, aby stały się ozdobą domu. To płyty ze sklejki, z kompozytów cementowo-włóknowych lub laminaty HPL. Użyjesz ich do wykończenia ścian, skosów poddaszy, sufitów. Mogą utworzyć przedłużenie zabudowy meblowej w kuchni lub salonie, bo łatwo je dopasować do mebli. Co więcej, można postarać się o płyty identyczne jak te, z których meble zostały zbudowane, i wówczas efekt będzie wręcz spektakularny. Oto płyty stworzone dla designu:

• Sklejka

Sklejka to nic innego jak kilka sklejonych płatów forniru, głównie z drewna liściastego. Płaty są tak rozmieszczone względem siebie, aby ich włókna przebiegały prostopadle. To właśnie sprawia, że sklejka jest elastyczna, sprężysta, a jednocześnie bardzo wytrzymała na uszkodzenia. W sprzedaży jest też sklejka wodoodporna, o oznaczeniu W1 lub W2. Najlepiej prezentują się sklejki klasy E lub I, ponieważ mają najmniej sęków i przebarwień. Takiej sklejki szukaj, gdy chcesz użyć jej do wykończenia wnętrz. Warto też sięgnąć po tak zwaną sklejkę kombi, której warstwy mają układ włókien wzajemnie prostopadły. Jest ona najbardziej wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne i odkształcenia. Płyty ze sklejki mają długość od 152 do 250 cm i szerokość od 125 do 152 cm. Ich grubość może wynosić od 3 do 50 mm. Krawędzie płyt są proste, ścięte (ukosowane) lub rzadziej wyprofilowane we wpust i wypust.

• Laminaty HPL

Laminaty HPL - ich trzon stanowi płyta wiórowa, dodatkowo utwardzona i odporna na rozwarstwianie. Z wierzchu są pokryte papierem. Może być na nim niemal dowolny nadruk. Dominują jednak jednolite kolory i wzory imitujące wygląd naturalnego drewna. Papier jest pokryty warstwą żywicy, która chroni płytę przed wszystkim, co szkodliwe, oraz nadaje jej połysk lub zapewnia powierzchnię matową lub satynową. Laminaty mogą mieć też zamiast rdzenia drewnopochodnego laminat z kilku-kilkunastu warstw papieru impregnowanego żywicą fenolową i sprasowanego pod ciśnieniem w bardzo wysokiej temperaturze. Takie laminaty są cieńsze i lżejsze, ale też bardziej elastyczne. Laminaty HPL są dostępne w różnych formatach, z czego najczęściej sprzedawane to: 1320 x 3050, 1860 x 2550, 1530 x 3050, 1860 x 3650 i 2130 x 4270 mm. Do domów jednorodzinnych wykorzystywane są te mniejsze. Grubość płyt z rdzeniem z płyty drewnopochodnej wynosi 6, 8, 10 lub 13 mm, płyty z rdzeniem laminatowym mają grubość – 0,6-3 mm.

• Wykończone płyty kompozytowe cementowo-włóknowe

Są to płyty produkowane z cementu wymieszanego z włóknami celulozowymi. Ich powierzchnia ma gładką bądź dekoracyjną fakturę (na przykład imitującą usłojenie drewna) i jest zagruntowana, pomalowana oraz polakierowana. Wyglądają więc jak typowe płyty meblowe. Od płyt drewnopochodnych różnią się przede wszystkim tym, że nie są podatne na ogień i nie szkodzi im woda. Niezwykle trudno je uszkodzić. Nie stanowią też pożywki dla pleśni lub larw owadów. Długość takich płyt to 305 cm, a szerokość wynosi 120 cm. Ich grubość jest nieduża, mają zaledwie 8 mm. Dlatego są dość lekkie: 1 m³ okładziny z nich wykonanej waży tylko 11 kg.

Radosław Murat