Szalunki stropowe - szalowanie, deskowanie stropu

Jak wykonać szalowanie stropu monolitycznego lub gęstożebrowego. Elementy na szalunki stropowe - deski lub płyty, dźwigary, stemple.

Deskowanie tworzy formę na strop żelbetowy monolityczny, w której zostanie ułożony beton wraz ze zbrojeniem. Potrzebne jest pełne szalowanie podstawy stropu oraz jego krawędzi. W przypadku stropu gęstożebrowego, którego konstrukcję tworzą belki żebetowe z wypełnieniem z pustaków stropowych, deskowanie wykonuje się pod żebrami rozdzielczymi, tam, gdzie będą żelbetowe pasma wzmacniające oraz po obwodzie.

Od dobrej jakości szalunków oraz ich podparcia zależy jakość stropu oraz bezpieczeństwo budowy. Ten etap prac budowlanych powinien być zawsze skontrolowany przez kierownika budowy i zatwierdzony przed ułożeniem betonu. Po zabetonowaniu nie można już wykonać poprawek. Mieszanka betonowa waży 2400 kg/m³. Przy płycie betonowej o grubości 20 cm 1 m² waży 500 kg. Trzeba przygotować odpowiednie szalunki wraz z podparciem, żeby nie doszło do ugięcia stropu lub innej usterki.

Spis treści

1. Szalunki stropowe z desek - deskowanie stropu
2. Szalunki stropowe z płyt
3. Uwaga na deszcz!
4. Dźwigary i stemple
5. Wypożyczenie szalunków i/lub stempli
6. Surowy strop jako sufit

Szalunki stropowe z desek - deskowanie stropu

To bardzo popularne rozwiązanie. Nie bez przyczyny polska nazwa tej czynności to deskowanie stropu. Do wykonania podstawy stropu wykorzystuje się deski sosnowe o grubości 2,5-3,2 cm. To tanie deski konstrukcyjne, które można kupić w każdym tartaku czy składzie budowlanym. Nie ma problemów z wyborem odpowiedniego sortymentu i jego wymiarów. Szalunki z desek to najtańsze rozwiązanie. Ponadto oczyszczone z betonu deski szalunkowe można wykorzystać jeszcze raz, np. jako deskowanie dachu, a belki je podpierające jako krokwie lub inny element konstrukcyjny.

Wykonując szalunki stropowe z desek, jest jednak więcej pracy, ponieważ mają one mniejszą powierzchnię niż płyty. Często wymagają też przycinania, żeby stworzyć pełną podstawę stropu. Potrzebne jest też zwykle gęstsze podparcie stropu niż przy szalunkach z płyt. Przed betonowaniem stropu można je spryskać preparatem, który sprawi, że będą lekko odchodzić od betonu. 

Zaletą deskowania stropu jest to, że można je łatwo rozebrać. Oczyszczone deski można ponownie wykorzystać.

Szalunki stropowe z płyt

Szalunki płytowe są bardzo wygodne, ponieważ pozwalają przyspieszyć układanie deskowania. Ich wymiary są wielkie, np. 50 x 150, 50 x 200, 100 x 150, 125 x 150 cm. Stosuje się płyty drewnopochodne, np. płyty warstwowe, sklejkę lub płyty plastikowe. Płyty szalunkowe mogą mieć krawędzie wzmocnione profilem metalowym. Są pokryte filmem wodoodpornym, np. z żywicy akrylowej. Dzięki temu ich powierzchnia nie chłonie wilgoci i nie wyciągnie mleczka cementowego z betonu. Ponadto beton nie będzie przywierał do płyt i łatwo będzie można rozebrać szalunki. Jeszcze jednym plusem jest to, że spód stropu będzie równy i gładki.

Dźwigary i stemple

Konstrukcję stropu należy stabilnie podeprzeć przed zabetonowaniem. Służą do tego dźwigary. To belki o dużych rozmiarach na których układa się deski lub płyty. Są wykonane z drewna, jako belki dwuteowe lub stalowe. Wielkość dźwigarów zależy od rozpiętości stropu i jego ciężaru.

Przeczytaj też:

Rodzaje stropów w domach jednorodzinnych. Jaki wybrać strop? >>>

Do podparcia dźwigarów z deskowaniem stropu potrzebne są stemple. Liczba stempli i ich rozstaw zależy od rozpiętości stropu i jego konstrukcji. Decyduje o tym konstruktor lub producent – w przypadku stropów gęstożebrowych. Można wykorzystać stemple drewniane. Najczęściej są one wykonywane z drewna sosnowego w postaci nieokorowanych elementów o średnicy co najmniej 10 cm. Ich długość to zwykle 3-4 m – na budowie można je dociąć na potrzebny wymiar. Są również stemple stalowe o regulowanej wysokości.

Wypożyczenie szalunków i/lub stempli

Zależnie od sposobu wznoszenia stropu dobrze jest skorzystać z elementów wynajmowanych. Deskowanie stropu robi się zwykle tylko raz. Kupowanie gotowych elementów szalunkowych nie ma sensu. Czasem nie ma też pomysłu, co zrobić z deskami i stemplami z okrąglaków. Dlatego bardzo wygodne jest wypożyczenie elementów na szalunki stropowe. Można wypożyczyć komplet, czyli płyty, dźwigary i podpory albo tylko same stemple. Na terenie kraju działa wiele wypożyczalni sprzętu budowlanego. Ponieważ beton wiąże i nabiera wytrzymałości mechanicznej 28 dni. Tyle czasu strop powinien być podparty, więc szalunki wypożycza się na miesiąc. 

Surowy strop jako sufit

W nowoczesnym budownictwie, zwłaszcza stylizowanym na industrialne, bywa, że strop nie jest pokrywany tynkiem, tylko pozostaje w wersji surowej. Od planów inwestora lub wizji architekta zależy więc sposób szalowania. Jeżeli zastosuje się deski, sufit będzie niezbyt równy, z wyraźnym odciśnięciem słojów drewna i wszelkich odkształceń w podstawie. Wykorzystując płyty szalunkowe można uzyskać bardzo równą i gładką płaszczyzną z nieznacznym wskazaniem granic poszczególnych elementów.