Strop gęstożebrowy - konstrukcja i montaż stropu
Strop gęstożebrowy jest najpopularniejszy. Montaż stropu gęstożebrowego jest dość pracochłonny, ale nie dobrze znany wykonawcom. Materiały na stropy gęstożebrowe, a mowa o belkach nośnych i pustakach do wypełniania przestrzeni pomiędzy nimi, kupimy lub zamówimy w każdym, nawet najmniejszym składzie budowlanym.
Technologia budowy stropów gęstożebrowych jest dobrze poznana, niedroga i ma uniwersalne zastosowanie. Strop gęstożebrowy składa się z belek nośnych, pustaków lub bloczków wypełniających oraz betonowej nadlewki.
Liderem w grupie stropów gęstożebrowych są stropy typu Teriva. Ich pustaki wytwarza się z keramzytobetonu lub betonu zwykłego, a belki z betonu i prętów ze stali zbrojeniowej (rzadziej używa się belek strunobetonowych). Stropy takie mają rozpiętość do 12 m. Z keramzytobetonu lub żużlobetonu wytwarza się pustaki stropowe Kontra, różniące się nieco kształtem od pustaków Teriva. Stropy gęstożebrowe są proponowane także przez dostawców ceramiki budowlanej. Tu belki mają ceramiczne dolniki, czyli spodnią część. Pustaki są natomiast w całości ceramiczne.
Na czas budowy strop gęstożebrowy potrzebuje podparcia, tak więc belki ustawia się w odpowiednim rozstawie na prostopadle biegnących wspornikach podtrzymywanych przez pionowe stemple.
Strop gęstożebrowy ograniczenia
Stropy gęstożebrowe stwarzają pewne ograniczenia. Nie da się ich na przykład wysunąć poza obrys ścian zewnętrznych, by powstała konstrukcja balkonu. Trzeba będzie zrobić ją w technologii żelbetowej. Układ ścian działowych na stropie gęstożebrowym nie powinien być zmieniany, gdyż muszą one biec prostopadle do belek. Jeśli są budowane wzdłuż nich, to w tym miejscu strop gęstożebrowy wymaga wzmocnienia. Wyjątkiem są lekkie ściany szkieletowe (do 50 kg/m2), które nie stanowią niebezpiecznego obciążenia dla konstrukcji stropu.
Pustaki do budowy stropu gęstożebrowego
Pustaki do ceramicznych stropów gęstożebrowych mają długość 150, 200, 250 lub 300 mm, szerokość – 370, 410 lub 520 mm oraz wysokość – 160, 170, 180, 200, 220 mm. Belki stropowe mają z kolei długość od 2,37 do 7,17 m, szerokość – 120-130 mm, wysokość 174 mm. Maksymalna rozpiętość stropów gęstożebrowych to 7 m.
Podaż ceramicznych pustaków typu Akerman wskazuje, że musi być i na nie popyt. Wykonuje się z nich dość przestarzałe technologicznie stropy, wymagające pełnego deskowania, na którym takie pustaki będą ustawiane. To oznacza, że w pomieszczeniu pod przyszłym stropem wyrośnie gęsty las stempli podpierających to deskowanie i utrudniających przechodzenie. Samemu też trzeba przygotować zbrojenie stropu gęstożebrowego.
Przeczytaj też: Stropy gęstożebrowe Ackermana – zalety i wady
Pustaki do stropów Akerman mają długość 30 cm, szerokość – 195, 245. Tylko dwie firmy oferują pustaki z betonu komórkowego dostosowane do wykonywania stropów gęstożebrowych w zestawie z żelbetowymi belkami. Nie znajdziemy natomiast gęstożebrowych stropów z elementów wapienno-piaskowych, gdyż materiał ten jest zbyt ciężki jak na potrzeby tej technologii.
Montaż stropu gęstożebrowego: prace przygotowawcze
Budowa stropów gęstożebrowych na skali trudności zajmuje miejsce pośrednie między stropami prefabrykowanymi a żelbetowymi. Czas wykonywania stropów gęstożebrowych też nie należy do najkrótszych.
Przed wykonaniem płyty żelbetowej niezbędne jest zrobienie pełnego deskowania, podstemplowanie go i wypoziomowanie. W stropie gęstożebrowym prefabrykowane belki przejmują część obciążenia. Dzięki temu pełne deskowanie stropu nie jest potrzebne. Deskowane są tylko odcinki stropu gęstożebrowego pod żebrami rozdzielczymi – żelbetowymi belkami prostopadłymi do belek stropowych, które zapobiegają klawiszowaniu stropu – ujednolicają pracę belek i zmniejszają ugięcia stropu. Tylko belki stropowe i fragmenty deskowania wymagają podparcia do momentu uzyskania przez beton ułożony na budowie pełnej wytrzymałości. Jeśli rozpiętość stropu nie jest większa niż 3,9 m, wystarczy jedna taka podpora w pobliżu środka stropu. Gdy rozpiętość stropu nie przekracza 6 m, niezbędne są dwie podpory – w 1/3 i 2/3 rozpiętości. Przy rozpiętości większej niż 4,2 m zalecane jest także wykonanie podpór przy ścianach. Jeżeli jest ona większa niż 6 m, należy umieścić podpory co 1/4 rozpiętości i przy ścianach.
Strop gęstożebrowy: elementy konstrukcji
W płycie żelbetowej konstrukcję stanowi zbrojenie, w domach jednorodzinnych najczęściej z prętów fi 6, 10 i 12 mm. Pręty rozkłada się na podkładkach, na deskowaniu. Układa się je w dwóch kierunkach – prostopadle do siebie – albo jednokierunkowo – jeśli jeden bok płyty jest co najmniej dwa razy krótszy od drugiego. W strefie przy podparciu płyty wykonywane jest dodatkowo zbrojenie dołem i górą – zwykle ze stalowych prętów średnicy 10-12 mm. Podstawowymi elementami konstrukcyjnymi stropu gęstożebrowego są belki stropowe. Mogą być one umieszczane w rozstawie do 90 cm – najczęściej jest to 40, 45 albo 60 cm. Rozstaw belek stropowych jest uzależniony od nośności stropu. Jeżeli ma być większa, wybiera się strop o mniejszym rozstawie belek. Pustaki stropowe to tylko wypełnienie stropu, które nie wpływa na jego wytrzymałość – decydują o niej żebra i beton wypełniający przestrzenie między kształtkami oraz tworzący nad nimi kilkucentymetrową warstwę nadbetonu. Nośność stropu gęstożebrowego zależy również od jego wysokości – im wyższe są pustaki, tym wyższe powstają między nimi żebra – elementy konstrukcyjne stropu. Powszechnie stosowana w domach jednorodzinnych wysokość stropu gęstożebrowego to 24 cm. Jeżeli trzeba zwiększyć jego nośność, należy powiększyć wysokość do 26,5, a nawet 34 cm.
Nad pomieszczenia o dużej powierzchni można wybrać strop o dłuższych belkach. Strop typu Teriva III pozwala na rozpiętość do 7,2, a Teriva II do 7,8 m. Decydując się na strop, w którym dobiera się belki maksymalnej długości – Teriva II przy rozpiętości 7,8 m i Teriva III przy rozpiętości 6,6-7,2 m – trzeba się liczyć z wyższymi kosztami, ponieważ należy wzmocnić w nich strefy przypodporowe dodatkowym zbrojeniem. Oprócz belek stropowych w stropach gęstożebrowych stosowane są żebra rozdzielcze. Wykonuje się je na budowie – wtedy, gdy rozpiętość stropu jest większa niż 4 m.
Wieńce obu stropów różnią się jedynie wielkością – wieniec płyty żelbetowej może mieć 14-16 cm wysokości, a stropu gęstożebrowego musi mieć co najmniej 23-28 cm.
Układanie stropu gęstożebrowego
Po wykonaniu zbrojenia monolitycznej płyty żelbetowej wystarczy je zabetonować. W stropie gęstożebrowym na belkach układane są na styk pustaki stropowe, a dopiero potem całość jest betonowana. Należy pamiętać o tym, że zawsze klasa betonu powinna zostać określona przez konstruktora wprowadzającego poprawkę do projektu. Nie można jej samowolnie zmieniać, ponieważ decyduje ona o nośności stropu.
Bez względu na to, czy układany jest strop gęstożebrowy, czy monolityczna płyta żelbetowa, przed betonowaniem stropu kierownik budowy (i ewentualnie inspektor nadzoru) musi sprawdzić prawidłowość wykonania dotychczasowych prac. Po ustaleniu, czy wszystko zrobiono zgodnie z projektem i ze sztuką budowlaną, powinien dokonać wpisu do dziennika budowy i wyrazić zgodę na betonowanie.
Strop gęstożebrowy: budowa i ocieplenie wieńca
Wykonujemy go z betonu wzmocnionego czterema prętami średnicy 10-12 mm, połączonymi strzemionami średnicy 6 mm. Zbrojenie ustawia się na podkładkach dystansowych. Można je pominąć tylko wówczas, gdy na murze ustawiamy najpierw kształtki wieńcowe, mające takie podpórki fabrycznie wyprofilowane. Betonowanie wieńca następuje jednocześnie z robieniem nadlewki na stropie. Źle ocieplony wieniec to niestety mostek termiczny. Aby go uniknąć, należy dążyć do tego, by współczynnik przenikania ciepła U dla ściany i wieńca był do siebie bardzo zbliżony. W ścianie jednowarstwowej potrzebna jest warstwa izolacyjna grubości minimum 10-15 cm, zrobiona z materiału termoizolacyjnego o jak najniższym współczynniku λ. Polecany jest do tego poliizocyjanurat PIR o λ bliskiej 0,027 W/(m.K). Dodatkowo, od zewnątrz musi być ona osłonięta bloczkiem lub pustakiem grubości 8-9 cm, wykonanym z tego samego materiału co ściana. W ścianach wielowarstwowych, gdzie współczynnik U nie powinien być większy niż 0,20 W/(m2.K), grubość dodatkowej izolacji (nie licząc tej użytej do ocieplenia ścian) wynosi około 10 cm. Można też sam wieniec ocieplić od zewnątrz płytami PIR i tym samym wyrównać izolacyjność bez zmiany grubości warstwy izolacji zewnętrznej.
Stropy gęstożebrowe panelowe
Ofertę stropów gęstożebrowych wzbogacają stropy panelowe, w których pustaki zastąpiono dłuższymi od nich elementami – panelami. Za przykład mogą posłużyć stropy styropianowe. Panele mają 15,5, 21 lub 27 cm wysokości i 40 lub 62 cm szerokości, a długość może sięgać 13 m. Ich gęstość wynosi 25-30 kg/m3, a współczynnik przewodzenia ciepła λ – 0,030 W/(m.K). Można je dowolnie przycinać na placu budowy i długość dostosowywać do wymaganej rozpiętości. Ta metoda charakteryzuje się wyjątkową szybkością montażu. Panele są opierane tak jak pustaki, na konstrukcji nośnej z belek. Wystarczy do tego jedna osoba. System ten nie wymaga deskowania, jedynie stemplowania w miejscach przebiegu żeber. Od góry wykonywana jest warstwa nadbetonu grubości 4-6 cm. Ciężar takiego stropu wynosi około 200 kg/m2.
Ciekawą propozycja są stropy Teriva Panel. Panele takie produkowane są z betonu i mają wysokość 12 cm, szerokość 60 cm oraz długość 8,2 m. Wykonany z nich strop, wraz z warstwą nadbetonu (nadlewka betonowa) może mieć łączną grubość od 16 do 20 cm i rozpiętość do 8 m. Stosując takie stropy, zużywamy mniej betonu i potrzebujemy mniej stempli do jego podparcia na czas betonowania (przy rozpiętości do 4 m stemple w ogóle nie są potrzebne). Izolacyjność akustyczna takiego stropu jest wyższa od typowej Terivy o 23%. Płyty Teriva Panel mają puste przestrzenie między żebrami, które na budowie można wypełnić betonem zwykłym albo styrobetonem bądź pianobetonem, które to cechują się lepszą izolacyjnością termiczną i są lżejsze.
Konsultacja: Zdzisław Woźniak - konstruktor.
