Jaki komin do pieca na pellet wybrać? Czy stary komin nada się do kotła na pellet?

Spis treści

1. Jakie są zalety pieca na pellet?
2. Komin do kotła na pellet – jak wybrać?
3. Komin do pelletu - wymagania
4. Jak działa piec na pellet?
5. Jaki musi być komin do pieca na pellety?
6. Jaki przekrój powinien mieć komin do kotła na pelety?
7. Czy do starego komina można podłączyć piec na pellet?
8. Rodzaje kominów do pelletu – stalowy czy ceramiczny?

Odchodzenie od palenia węglem i plany ograniczenia wykorzystywania kotłów gazowych zmuszają inwestorów do poszukiwania innych źródeł ciepła, a obowiązek zapewnienia niskiej wartości wskaźnika EP nowo wznoszonych domów – dodatkowo do stosowania odnawialnych źródeł energii.

W tej sytuacji wielu stawia na pompy ciepła, jednak wiązane z nimi nadzieje i odnotowywany do niedawna dynamiczny wzrost ich sprzedaży ostatnio nieco osłabły. Powodem jest wysoki koszt zakupu urządzeń, niepewność odnośnie do cen energii elektrycznej oraz pogorszenie warunków użytkowania fotowoltaiki, często wykorzystywanej do obniżenia kosztów eksploatacji pomp ciepła.

Innym rozwiązaniem, popularnym zwłaszcza wśród inwestorów o bardziej tradycyjnym podejściu do tematu ogrzewania, na przykład „oswojonych” z urządzeniami na paliwa stałe, są kotły na pellet.

Jakie są zalety pieca na pellet?

Piece na pellet kosztują mniej niż pompy ciepła, są w znacznym stopniu zautomatyzowane, więc wygodne w eksploatacji, a dzięki spalaniu biomasy wpisują się w ekotrend i wymóg wykorzystywania, przynajmniej częściowo, odnawialnych źródeł energii do zaspokajania zapotrzebowania na energię grzewczą.

Kotły na pellet zapewniają efektywne ogrzewanie domu, a po podłączeniu zbiornika z wężownicą także przygotowywanie ciepłej wody użytkowej. Mogą zasilać zarówno tradycyjne instalacje z grzejnikami, jak i niskotemperaturowe systemy ogrzewania podłogowego. Rozbudowana automatyka umożliwia precyzyjne sterowanie ich pracą, a zastosowane w nich rozwiązania zwiększają efektywność energetyczną i ograniczają zawartość zanieczyszczeń w spalinach. W efekcie są mało absorbujące w obsłudze, czym skutecznie niwelują złą sławę urządzeń na paliwa stałe.

Automatyczne kotły na pellet o podwyższonym standardzie, czyli klasie energetycznej co najmniej A+, i obniżonej – w stosunku do obowiązujących przepisów – emisji cząstek stałych (pyłów zawieszonych) można z powodzeniem zaliczyć do rozwiązań proekologicznych.

Polecamy: Piec na pellet. Jaki wybrać? Rodzaje kotłów na pellet, wady i zalety

Kotły na pellet to dobry wybór zarówno do domów nowo budowanych, jak i poddawanych modernizacji. W pierwszych to szansa na uzyskanie odpowiednio niskiego poziomu wskaźnika EP (zgodnego z wymogami zawartymi w Warunkach technicznych), w drugich – możliwość uniknięcia istotnych przeróbek w obrębie instalacji grzewczej i konieczności wymiany odbiorników ciepła oraz prawo do skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub dotacji w programie „Czyste Powietrze” przeznaczonej dla właścicieli domów termomodernizowanych.

Komin do kotła na pellet – jak wybrać?

Większość domów ma co najmniej jeden komin, bo nawet jeśli nie jest on potrzebny do odprowadzania dymu lub spalin z urządzenia grzewczego, to często obsługuje zbudowany bardziej do ozdoby i przyjemności niż do ogrzewania kominek lub służy do usuwania zużytego powietrza wentylacyjnego w domach z wentylacją grawitacyjną.

Wewnątrz jednego komina może być ulokowanych kilka osobnych przewodów kominowych, odpowiednich do usuwania różnego rodzaju substancji lotnych – powietrza, spalin lub dymu.

Jedynie domy ogrzewane pompą ciepła lub energią elektryczną w czystej postaci (na przykład za pośrednictwem grzejników albo kabli, mat lub folii elektrycznych) i wyposażone w rekuperację mogą się całkiem bez niego obejść. W domu z kotłem na pellet komin jest niezbędny.

Komin do pelletu - wymagania

Jeśli dom budujemy według indywidualnego projektu, wszystkie jego elementy, w tym komin, są dobrane do przyjętych rozwiązań. Kiedy kupujemy projekt gotowy, zwykle jest w nim zaprojektowany komin pasujący do przewidzianego w tym projekcie urządzenia grzewczego, więc gdy nie jest nim kocioł na pellet, może być potrzebna zmiana.

Wymagania odnośnie do parametrów przewodu kominowego (średnicy, wysokości) można znaleźć w danych technicznych kotła. Zasady dotyczące usytuowania komina są niezależne od rodzaju obsługiwanego przez niego urządzenia grzewczego.

Każdy komin musi być zaprojektowany i wykonany tak, aby spełniał wymogi zawarte w rozdziale 5. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami) oraz w normie PN-B-10425:1989 „Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze”.

Najlepiej, gdy komin jest zbudowany wewnątrz domu (wbudowany w jedną z jego ścian wewnętrznych), bo wtedy nie grozi mu wychłodzenie, gdy temperatura na zewnątrz spada w pobliże lub poniżej zera. Dodatkowo komin oddaje część ciepła do przylegających do niego pomieszczeń, co poprawia skuteczność systemu ogrzewania.

Kominy wbudowane w ścianę zewnętrzną domu nie są dostatecznie chronione przed wychłodzeniem, a zewnętrzne (przymocowane do ściany domu lub wolno stojące) – wcale. Jedne i drugie muszą więc być odpowiednio zaizolowane, bo wychłodzenie spalin prowadzi do osłabienia ciągu kominowego i zanieczyszczenia komina, a w konsekwencji – mniejszej efektywności ogrzewania.

Ze względu na niekorzystne warunki pracy w domach nowo wznoszonych rzadko buduje się kominy zewnętrzne. W modernizowanych, gdy brakuje przewodu kominowego, często jest to jedyne możliwe rozwiązanie.

Jak działa piec na pellet?

Kotły z podajnikiem spalające biomasę, w tym pelety, należą do niskotemperaturowych urządzeń grzewczych, bo powstające w nich lotne produkty spalania mają stosunkowo niską temperaturę.

Podczas normalnej pracy kotła temperatura spalin wynosi 150-250°C, a w czasie pracy w trybie podtrzymania – z ograniczonym dopływem powietrza do spalania – zaledwie 60-70°C. Kocioł na zmianę pracuje i się wyłącza, czemu towarzyszą wahania temperatury spalin – to w górę, to w dół. Naturalną konsekwencją tego jest stałe nagrzewanie się i stygnięcie ścianek przewodu kominowego, niekorzystne zarówno dla stanu samego komina, jak i jakości wytwarzanego w nim ciągu kominowego.

Zobacz także: Jaka jest cena pelletu w 2025 roku? Ile kosztuje worek pelletu, jaka cena za tonę?

Jaki musi być komin do pieca na pellety?

Komin musi się oprzeć działaniu temperatury spalin, obecnych w nich substancji chemicznych oraz palącej się sadzy. W kontakcie ze spalinami jego ściany nie mogą się rozgrzewać do temperatury wyższej niż 100°C, a kiedy sąsiadują z elementami wykonanymi z materiałów palnych – 85°C. Jeśli w budynku dojdzie do pożaru, komin musi zachować odporność ogniową przez co najmniej 60 min, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się ognia na inne kondygnacje. Jego materiał nie może rozszerzać pożaru przez przewodzenie ciepła.

Przewody kominowe wymurowane z cegły nie są wystarczająco odporne na działanie substancji chemicznych zawartych w spalinach. Wprawdzie dzisiaj rzadko buduje się je w ten sposób, ale jeśli tak się zdarzy, aby nadawały się do współpracy z kotłem na pelety, w ich wnętrzu musi zostać zamontowany kwasoodporny wkład kominowy ze stali lub ceramiki.

Do budowy kominów zwykle stosuje się systemy ze stali lub ceramiki w postaci wewnętrznych wkładów (rur) umieszczonych w obudowie z cegieł lub bloczków albo samodzielnych, samonośnych konstrukcji do zamontowania wewnątrz lub na zewnątrz domu.

Jaki przekrój powinien mieć komin do kotła na pelety?

Przekrój przewodu kominowego musi być dostosowany do mocy kotła oraz efektywnej wysokości komina (odległości od miejsca, w którym jest do niego podłączony króciec spalinowy – czopuch, do wylotu nad dachem domu; nie mniej niż 4 m).

Do domu jednorodzinnego zazwyczaj wystarczający jest przewód kominowy o średnicy do 200 mm, jednak ostatecznie wartości wymaganego ciągu kominowego i w konsekwencji wymiarów komina należy szukać w instrukcji technicznej kotła, dostarczonej przez producenta wraz z zakupionym urządzeniem.

Jeśli podczas wznoszenia komina nie wiadomo dokładnie, jakie konkretnie urządzenie będzie do niego podłączone, lepiej zainstalować nieco większy niż zbyt mały przewód kominowy. W razie potrzeby będzie go można przystosować do pracy z urządzeniem o mniejszej mocy przez zainstalowanie w jego wnętrzu mniejszego wkładu kominowego.

Komin musi być odpowiednio zakończony nad dachem domu: nie za nisko – żeby połać dachu nie zakłócała ciągu kominowego, i nie za wysoko, aby bryła domu nie utraciła dobrych proporcji. Koniecznie jednak z zachowaniem wymaganej, nie mniejszej niż 4 m, wysokości przewodu kominowego.

Należy przestrzegać zawartych w normie wymagań odnośnie do odległości wylotu komina od połaci dachu, w zależności od jej nachylenia oraz rodzaju pokrycia.

• Na dachach płaskich (z połacią o nachyleniu mniejszym niż 12°), niezależnie od rodzaju pokrycia, oraz spadzistych z pokryciem łatwopalnym (gontem drewnianym lub trzciną) wylot komina powinien się znajdować 0,6 m powyżej kalenicy.
• Na pozostałych może wystawać jedynie 0,3 m ponad kalenicę, pod warunkiem że będzie od niej odsunięty (w poziomie) o co najmniej 1 m.

Czy do starego komina można podłączyć piec na pellet?

Podczas modernizacji systemu grzewczego kocioł na pelety jest dobrym i z tego powodu często wybieranym zamiennikiem starego kotła węglowego. Przy takiej zamianie część elementów instalacji grzewczej może pozostać niezmieniona. Nie dotyczy to komina, bo jego warunki pracy po wymianie kotła na pellet istotnie się pogarszają.

Komin ceglany, o ile tylko ma odpowiednie wymiary i jest w dobrym stanie (cegły nie są popękane lub wykruszone, nie wystają do wnętrza komina, zmniejszając jego światło, nie ma ubytków zaprawy), można przystosować do nowego kotła przez umieszczenie w nim wkładu ze stali kwasoodpornej. Stan komina i jego przydatność do modernizacji musi wcześniej ocenić mistrz kominiarski. Konieczne jest też gruntowne oczyszczenie go z osadzonej na wewnętrznych ściankach sadzy.

Na wkłady kwasoodporne do kominów murowanych używa się zwykle rur stalowych o przekroju okrągłym i ściankach o grubości 1 mm, ale jeśli komin ma przekrój prostokątny, można umieścić w nim rurę owalną, co pozwoli lepiej wykorzystać przestrzeń w jego wnętrzu. Elementy wkładu wsuwa się zazwyczaj od góry komina. Górny koniec każdego odcinka rury ma nieco mniejszą średnicę niż dolny, co pozwala wygodnie je łączyć na wcisk.

Sprawdź także: Kontrola przewodów kominowych – co ile jest wymagana? Co obejmuje przegląd kominiarski?

Wymiary poprzeczne wkładu muszą być nieco mniejsze niż przewodu kominowego, aby między jego ściankami a murowaną ścianą komina pozostała niewielka szczelina umożliwiająca swobodne poruszanie się wkładu spowodowane jego rozgrzewaniem się i stygnięciem. Jej brak może doprowadzić do zniszczenia wkładu.

W dolnej części ściany kominowej trzeba wykuć otwór umożliwiający zamontowanie odstojnika kondensatu, wyczystki oraz trójnika do podłączenia kotła.

Jeśli nie da się wsuwać elementów wkładu od góry (bo na przykład komin nie jest idealnie pionowy na całej długości), pozostaje rozkuć ścianę kominową i w ten sposób go zamontować. Tak samo trzeba postąpić, jeśli chce się umieścić w kominie wkład ceramiczny.

Rodzaje kominów do pelletu – stalowy czy ceramiczny?

• Komin ceramiczny do pelletu

W nowo budowanym domu komin, zazwyczaj systemowy, ceramiczny, buduje się podczas wznoszenia ścian. Przeważnie wbudowuje się go w ścianę wewnętrzną (gdzie ma lepsze warunki termiczne), rzadziej w zewnętrzną, bo wtedy konieczna jest dodatkowa izolacja cieplna. Nie łączy się go jednak trwale z przegrodą budowlaną. Krawędź wkładu do odprowadzania dymu lub spalin musi być odsunięta od drewnianych elementów konstrukcji domu (na przykład więźby dachowej) o co najmniej 30 cm, a jego obudowa o minimum 10 cm, bo tego wymagają zasady bezpieczeństwa pożarowego.

Kominy systemowe są droższe od murowanych tradycyjnie, ale ich budowa jest łatwiejsza i mniej pracochłonna. Producenci umieszczają na elementach systemów kominowych odpowiednie oznaczenia, które informują o ich przeznaczeniu do określonego typu palenisk.

Najbardziej uniwersalne są systemy ceramiczne. Rura ceramiczna, którą przepływają spaliny, jest twarda, nienasiąkliwa, odporna na korozję, wysoką temperaturę i kondensat, a gdy jest prasowana izostatycznie (na sucho przed wypaleniem) – także na mikropęknięcia. Jej wewnętrzna powierzchnia jest idealnie gładka, dzięki czemu opory przepływu spalin są minimalne. Zewnętrzną obudowę stanowią pustaki keramzytobetonowe (lub perlitobetonowe).

W skład systemu wchodzą elementy pozwalające na zmontowanie kompletnego komina w rozmaitych warunkach architektonicznych, wynikających z usytuowania urządzenia grzewczego względem komina, nachylenia połaci dachu, rodzaju pokrycia dachowego, sposobu wykończenia komina nad dachem (stożek montowany na zakończeniu przewodu kominowego, czapka kominowa zabezpieczająca przed czynnikami zewnętrznymi).

W systemowej obudowie z pustaków może być miejsce tylko na jeden przewód spalinowy, ale są i takie z większą liczbą przewodów, umożliwiające na przykład zgrupowanie kanału spalinowego z kanałami wentylacyjnymi, co poprawia warunki pracy jednych i drugich, zmniejsza liczbę koniecznych do wykonania otworów w dachu (zamiast kilku pojedynczych, jeden wspólny) i korzystnie wpływa na wygląd dachu.

W miejscu przewidzianym na komin trzeba przygotować fundament, a na nim betonowy cokół, na przykład z pustaka wypełnionego betonem. Poszczególne elementy wkładu wewnętrznego łączy się zaprawą cementową, cementowo-wapienną lub kitem kwasoodpornym i obudowuje systemowymi bloczkami. Połączenia muszą być szczelne. Niedopilnowanie tego może prowadzić do osłabienia ciągu kominowego i/lub przenikania spalin do pomieszczeń, przez które przebiega komin.

Polecamy: Komin ceramiczny. Na co zwrócić uwagę przy wyborze?

W kominie wbudowanym w ścianę zewnętrzną między rurą wewnętrzną a obudową z pustaków/bloczków należy umieścić warstwę giętkiej maty z wełny mineralnej lub ceramicznej. Robi się to sukcesywnie podczas wznoszenia komina. W obudowie są kanały umożliwiające przepływ powietrza wokół izolacji w celu jej ewentualnego osuszania.

U dołu komina należy zamontować kształtkę do odprowadzenia skroplin, a na odpowiedniej wysokości – zależnie od rodzaju i lokalizacji kotła – trójnik do podłączenia jego czopucha.

Ceramiczny system dobrze sprawdzi się także w przypadku budowy komina wolnostojącego, będącego samodzielną konstrukcją, niepowiązaną ze ścianami domu. Podobnie jak w przypadku komina wbudowanego potrzebny jest fundament, i tak jak w kominie umieszczonym w ścianie zewnętrznej – izolacja z wełny mineralnej. W miarę potrzeb – grubsza, bo taki komin nie ma już żadnej ochrony przed działaniem warunków zewnętrznych. Bardzo dobrego zaizolowania wymaga także odcinek łączący komin z czopuchem kotła, którego fragment w tym przypadku znajduje się na zewnątrz, poza pomieszczeniem kotłowni.

• Komin stalowy do pelletu

Wśród lekkich, trwałych, odpornych na żrące działanie skroplin i wysoką temperaturę, stalowych systemów kominowych są jedno- i dwuścienne. Pierwsze, wymagające murowanej obudowy, wykorzystuje się zazwyczaj jako wewnętrzne wkłady kominowe do renowacji starych kominów i przystosowania ich do nowych warunków pracy. Drugie – będące niezależnymi, niewymagającymi obudowy konstrukcjami – pozwalają stosunkowo łatwo i przy niewielkim zakresie prac budowlanych rozwiązać problem braku komina w istniejących domach.

Systemy dwuścienne składają się z połączonych elementami dystansowymi prostych odcinków współosiowych rur: wewnętrznej przeznaczonej do przepływu spalin i zewnętrznej – osłonowej, oraz z zestawu dodatkowych, potrzebnych do skompletowania komina elementów.

Są to: trójnik do połączenia z czopuchem kotła, odskraplacz, wyczystka z drzwiczkami, stożek, obejmy zaciskowe do łączenia elementów komina oraz – w zależności od sposobu montażu komina – obejmy mocujące do ściany, elementy uszczelniające (na przykład gdy komin przechodzi przez połać dachu) i/lub płyta bazowa.

System dwuścienny może posłużyć do budowy komina wewnątrz domu, ale częściej jest stosowany w rozwiązaniach zewnętrznych – wtedy koniecznie z izolacją termiczną z wełny mineralnej umieszczoną w przestrzeni między wewnętrzną a zewnętrzną rurą. Zewnętrzny komin dwuścienny może być – podobnie jak ceramiczny – wolno stojący, ale dzięki temu, że elementy stalowe są lekkie, często mocuje się go do ściany domu stalowymi obejmami i podpiera przytwierdzoną do niej płytą bazową.

Montaż przebiega szybko i sprawnie, także dlatego, że odpada konieczność budowania fundamentu, niezbędnego w przypadku znacznie cięższego komina ceramicznego.