Fundamenty - jak je uszczelnić skutecznie i tanio? Rodzaje mas, izolacja fundamentów

Papy podrożały i ich opłacalność przy izolowaniu fundamentów spadła. Jeśli nie musisz robić hydroizolacji typu ciężkiego, wystarczą ci masy lub zaprawy uszczelniające, które z pewnością są łatwiejsze w stosowaniu.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Autor: IZOHAN

Masy bitumiczne znajdują zastosowanie głównie przy wykonywaniu hydroizolacji pionowych typu lekkiego

Spis treści

1. Izolacja pozioma i pionowa
2. Izolacja przeciwwilgociowa i przeciwwodna
3. Preparaty gruntujące
4. Masy bitumiczne
5. Masy z tworzyw sztucznych
6. Masy mineralne
7. Korzyści ze stosowania mas hydroizolacyjnych

Izolacja pozioma i pionowa

W gruncie zagłębione są ściany fundamentowe, zbudowane z bloczków betonowych albo wykonane z betonu w technologii monolitycznej. Oparte są na betonowych ławach, równoległych do nich, ale szerszych. Ściany piwnic są zbudowane w podobny sposób - przeważnie różnią się jedynie wysokością. Między ławami a ścianami fundamentowymi lub piwnicznymi wykonywana jest hydroizolacja pozioma. Powtarza się ją także wzdłuż linii połączenia tych ścian ze ścianami parteru. Ma chronić ściany domu przed wodą, która już wniknęła do fundamentów i migruje w górę na zasadzie podciągania kapilarnego.

Całe pionowe płaszczyzny ścian fundamentowych oraz piwnicznych również zabezpiecza się przez wykonanie hydroizolacji pionowej. Jej zadaniem jest powstrzymanie wilgoci, wody opadowej i gruntowej przed wniknięciem w ścianę, a następnie jej podciąganiem kapilarnym. Izolacja pionowa wykonywana jest z obu stron lub tylko od strony zewnętrznej.

Izolacja przeciwwilgociowa i przeciwwodna

Izolacja może mieć różny stopień szczelności, który wynika z poziomu zagrożenia wodą gruntową. Przeważnie wystarczy izolacja lekka (przeciwwilgociowa). Przewiduje się ją wówczas, gdy poziom wód gruntowych na działce jest niski, a dom stoi na gruncie przepuszczalnym.

Gdy tylko badania geotechniczne wykażą, że blisko pod poziomem gruntu znajduje się woda lub jej lustro może się okresowo podnosić, zamiast izolacji lekkiej trzeba zrobić izolację przeciwwodną: średnią lub nawet ciężką, jeżeli grunt jest bardzo spoisty i nieprzepuszczalny. Izolacja przeciwwodna zagwarantuje szczelność nawet wtedy, gdy woda będzie wywierała parcie hydrostatyczne na podziemne elementy budynku.

Rodzaj izolacji powinien być dobrany na podstawie ekspertyzy geotechnicznej i uwzględniony w projekcie domu (lub projekcie adaptacyjnym).

Przeczytaj także:

Geotechnik i geolog na budowie. Badanie gruntu: kiedy je zamówić?

Preparaty gruntujące

Tak jak przed malowaniem, tynkowaniem lub układaniem gładzi, tak i przed ułożeniem hydroizolacji ściany fundamentowe oraz piwniczne należy odpowiednio przygotować, a w zakresie tych przygotowań mieści się również gruntowanie. Ma ono spowodować poprawę przyczepności, ale też ograniczyć chłonność podłoża. Bo gdyby jego pory nie zostały zamknięte, mogłoby dojść do pojawienia się pęcherzy na powłoce hydroizolacyjnej.

Jeśli do wykonania hydroizolacji wybrałeś materiał bitumiczny, wtedy mur lub płaszczyznę betonową musisz najpierw pomalować roztworem bitumicznym, specjalnym gruntem bitumicznym lub emulsją asfaltową. Są to preparaty wodne (dyspersyjne) lub rozpuszczalnikowe. Do podłoży, na które ma trafić izolacja polimerowa lub zaprawa hydroizolacyjna, są jeszcze przeznaczone specjalne preparaty gruntujące. Informacje o tym, jaki preparat będzie najwłaściwszy, odczytamy z opakowania masy lub zaprawy.

Masy bitumiczne

Najczęściej wykonuje się z nich pionowe izolacje ścian piwnic i fundamentów. Niektóre, dzięki swoim właściwościom klejącym, służą też do mocowania papy. W sklepach czekają: 

• roztwory asfaltowe – ponieważ są preparatami głęboko penetrującymi, służą głównie do gruntowania podłoża przed nałożeniem właściwej masy izolacyjnej. Stosuje się je też do wykonywania samodzielnych powłok izolacyjnych – przeciwwilgociowych, czyli typu lekkiego, oraz do klejenia papy. Zawierają rozpuszczalniki, mogą zatem powodować uszkodzenie styropianu, polistyrenu XPS, rezolu i innych tego rodzaju produktów ociepleniowych. Bywają wzbogacane o dodatek kauczuku syntetycznego. Czas ich schnięcia to 90 min, a wydajność wynosi jedynie 0,2 kg na 1 m² warstwy; 
• emulsje asfaltowe – są to zawiesiny cząstek asfaltu w wodzie, która stanowi około 50% ich objętości. Mają więc konsystencję płynną. Służą głównie do gruntowania podłoży pod inne hydroizolacje lub do wykonywania izolacji typu lekkiego. Jest ich kilka rodzajów: anionowe – mają długi czas wiązania (około 6 godz.) i można je stosować tylko przy dobrej pogodzie, kationowe – są szybko wiążące i odporne na niską temperaturę, niestety stanowią już rynkową rzadkość, lateksowe – o długim czasie wiązania i dużej odporności na wodę, kwasy i ługi, tworzące warstwę trwale elastyczną. Nie niszczą styropianu, więc mogą być użyte nawet do jego przyklejania. Dopuszczalne jest ich nanoszenie także na lekko wilgotne podłoża; 
• masy asfaltowo-żywiczne – nadają się do wykonywania izolacji przeciwwilgociowych, a po nałożeniu więcej niż 3-5 warstw także do cięższych izolacji przeciwwodnych. Niektóre z nich mogą być fabrycznie zmieszane z włóknami, które wzmacniają izolację. Masy bitumiczne mogą być jedno- lub dwuskładnikowe. Część z nich ma w swoim składzie rozpuszczalniki, inne są ich pozbawione; 
• masy asfaltowo-kauczukowe – ich najważniejszą cechą jest możliwość nanoszenia nawet na lekko wilgotne podłoża, co jest dobrą informacją dla osób remontujących fundamenty źle uszczelnione lub pozbawione izolacji. Wyróżnia je także wysoka elastyczność i odporność na agresywne chemicznie substancje mogące znajdować się w gruncie. Oferowane są warianty rozpuszczalnikowe i takie, w których funkcję rozpuszczalnika pełni woda. W tych drugich podstawowymi składnikami są lateks kauczukowy i emulsja bitumiczna. W ich składzie znajduje się też substancja wulkanizująca i wypełniacze. W masach rozpuszczalnikowych stosowany jest asfalt, sztuczny kauczuk oraz wypełniacze. Część produktów z tego segmentu ma w składzie również włókna zbrojące, podnoszące wytrzymałość powłoki na rozerwanie; 
• masy asfaltowo-polimerowe (KMB) – to gotowe do użytku masy jedno lub dwuskładnikowe do izolacji poziomych i pionowych. Czym się od siebie różnią? Pierwsze są łatwe w użytku, bo nie trzeba mieszać dwóch składników, ale za to długo schną. W trakcie tego procesu może nadejść ulewa i uszkodzić świeżo wykonaną powłokę hydroizolacyjną, narażając nas na straty. Masy dwuskładnikowe wymagają starannego połączenia obu komponentów (drugi to proszek przyśpieszający wiązanie), ale schną błyskawicznie. Są również masy KMB zawierające w składzie polistyren. Łatwo je nanosić grubą warstwą – do 2 mm. Grubszej pojedynczej warstwy nie powinno się wykonywać, zatem aby uzyskać minimalną wymaganą grubość ciężkiej izolacji z mas KMB, która wynosi 4 mm, trzeba je nanosić przynajmniej dwukrotnie. Masy takie często zbrojone są też mikrowłóknami, co zapewnia im większą wytrzymałość na rozerwanie i pozwala stosować przy niskiej temperaturze. Część z takich mas to masy wodorozcieńczalne, czyli dyspersyjne – te mogą wchodzić w kontakt ze styropianem, pozostałe nie; 
• lepiki asfaltowe – są mieszanką asfaltu oksydowanego, wypełniaczy i substancji uplastyczniających. Mają gęstą lub półpłynną konsystencję. Kiedyś stosowano lepiki, które trzeba było przed nanoszeniem rozgrzać, aby osiągnęły konsystencję półpłynną. Lepiki współczesne już tego nie wymagają. Aplikuje się je wprost z wiaderka. Lepiki można stosować jako samodzielną izolację przeciwwilgociową. Używane są również do klejenia papy i wypełniania nieszczelności w powłokach izolacyjnych. Zawierają rozpuszczalniki organiczne, więc mogą niszczyć styropian, polistyren XPS i temu podobne produkty ociepleniowe.

Przeczytaj również:

Jaka papa na dach, fundament, podłogę, taras? Dobór papy do konkretnego zastosowania

Masy z tworzyw sztucznych

Są zdecydowanie rzadziej stosowane przy wykonywaniu hydroizolacji fundamentów, a częściej wykorzystuje się je we wnętrzach. Niemniej wiele z takich produktów może z powodzeniem zastąpić masy bitumiczne. Do dyspozycji masz trzy typy takich środków: 

• płynne folie polimerowe – znane głównie stąd, że powszechnie używa się ich do wykonywania hydroizolacji pod płytki ceramiczne w łazienkach. Niektóre z nich można też stosować do pionowej izolacji przeciwwilgociowej ścian fundamentowych. Nadają się do nakładania na lekko wilgotne podłoża. Mają też zdolność mostkowania rys, czyli ich zasklepiania. Tworzą powłoki o wysokiej elastyczności. Niektórzy producenci zalecają, żeby przy izolacji fundamentów wzmacniać je siatką z włókna szklanego;
• masy poliuretanowe – służą tylko do izolacji poziomych na podłogach na gruncie i podłogach piwnic. To masy dwuskładnikowe, o konsystencji półpłynnej; 
• masy epoksydowe – to niezbyt popularny materiał do izolacji pionowych ścian fundamentowych. Nanosi się je pędzlem na zagruntowane podłoże. Dopóki nie wyschną, mogą spowodować niszczenie styropianu. Trzeba więc odczekać dzień lub dwa, zanim przystąpi się do ocieplania nim fundamentów.

Masy mineralne

Nazywa się je szlamami lub mikrozaprawami. Są to drobnoziarniste zaprawy cementowo-polimerowe z dodatkiem substancji nadających im wodoszczelność i poprawiających elastyczność oraz szybkość wiązania. Można ich używać do wykonywania pionowych izolacji przeciwwilgociowych i przeciwwodnych. W przeciwieństwie do mas bitumicznych są paroprzepuszczalne. Oferowane są:

• szlamy elastyczne (MDS) – to drobnoziarniste zaprawy cementowo-polimerowe mające w składzie włókna i dodatki zapewniające im wodoszczelność oraz szybkość wiązania. Tworzą powłokę trwale elastyczną, zdolną zasklepiać, czyli mostkować rysy. Mogą być jedno- lub dwuskładnikowe. Tym drugim składnikiem będzie najczęściej płyn, który dodaje się do zaprawy w odpowiedniej ilości tak, by nadać jej właściwą konsystencję. Zaprawy jednoskładnikowe rozrabia się zwykłą wodą. Szlamy nadają się również do izolowania od wewnątrz ścian piwnicznych oraz do robienia hydroizolacji poziomej; 
• szlamy twarde – po nałożeniu na fundamenty tworzą sztywną powłokę, w związku z czym można je nakładać na fundamenty dopiero po trzech miesiącach od ich zbudowania. Czas ten potrzebny jest na to, by mury osiadły. Inaczej zaprawa popęka podczas osiadania i stanie się nieszczelna.

Przeczytaj także:

Izolacja fundamentów: Jak wykonać izolację przeciwwilgociową, przeciwwodną i cieplną

Korzyści ze stosowania mas hydroizolacyjnych

1. Masy, zwłaszcza bitumiczne i polimerowe, są łatwe do nanoszenia.
2. Tworzą one elastyczne powłoki, odporne na rozerwanie.
3. Są konkurencyjne cenowo w stosunku do pap termozgrzewalnych i specjalistycznych folii hydroizolacyjnych.
4. Uzyskane z mas powłoki są bezspoinowe, a zatem skuteczniejsze i trwalsze niż te z papy lub folii, między pasami których może dochodzić do pojawienia się rozszczelnień.
5. Masy dobrze sobie radzą z nierównościami podłoża i jego skomplikowanymi kształtami. Papa, którą będziesz za bardzo zginać, aby dostosować do różnych wewnętrznych lub zewnętrznych narożników, popęka.

Radosław Murat