Twarda i miękka wełna mineralna układana na krokwiach. Ocieplenie nakrokwiowe bez błędów
Producenci wełny mineralnej opracowują systemy ułatwiające jej układanie na krokwiach. Można je stosować zarówno w nowych domach, jak i tych remontowanych.
Spis treści
- Wełna mineralna na pełnym deskowaniu
- Płyty twardej wełny mineralnej szklanej: bez deskowania i rusztu
- Wełna mineralna na podkonstrukcji z ciepłych belek
- Galeria: ocieplenie nakrokwiowe w domu remontowanym
- Izolacja nakrokwiowa w domu pasywnym
- Twarde płyty wełny szklanej Taurus
- Ocieplenie nakrokwiowe w domu remontowanym
Tradycyjnie wełnę umieszcza się między oraz pod krokwiami. Są jednak sytuacje, kiedy lepszym rozwiązaniem jest ułożenie wełny mineralnej na krokwiach.
Zalety wełny układanej na krokwiach:
- można dzięki temu uzyskać większą kubaturę wnętrza,
- zniwelować mostki termiczne, jakimi są krokwie,
- wyremontować dach bez ingerencji w zabudowę skosów.
Umieszczając izolację na krokwiach, trzeba jednak rozwiązać kilka problemów. Materiał ociepleniowy izolacji nakrokwiowej musi być na tyle wytrzymały, żeby nie ugiął się pod naporem obciążeń działających na połać. Ze względu na spadek skośnego dachu należy jakoś ustabilizować wełnę, żeby nie zsuwała się z połaci. Jeżeli rezygnujemy ze sztywnego poszycia, izolacja powinna być na tyle twarda, aby nie ugięła się pod obciążeniami działającymi na dach. Warstwy muszą też być odpowiednio wytrzymałe, żeby dało się na nich umieścić łaty i kontrłaty, do których mocuje się pokrycie dachu.
Wełna mineralna na pełnym deskowaniu
Najprostszym sposobem zaizolowania dachu na krokwiach jest ułożenie wełny mineralnej na pełnym deskowaniu i zabezpieczenie jej przed zniszczeniem za pomocą pomocniczego krzyżowego rusztu drewnianego. Zaletą tego rozwiązania jest to, że nie musimy się przejmować wytrzymałością wełny oraz jej gęstością i sposobem przymocowania jej do podłoża. Układamy ją między elementami rusztu. Wadą tej metody jest duże zużycie drewna (ruszt musi mieć grubość równą warstwie ocieplenia) oraz tworzące się na stykach rusztu i krokwi punktowe mostki cieplne. W ten sposób można ocieplać dach nakrokwiowo miękką wełną mineralną szklaną oraz skalną.
Twarde płyty wełny mineralnej układane na pełnym deskowaniu nie wymagają rusztu. Trzeba je jednak solidnie przymocować do krokwi, co nie jest łatwe, biorąc pod uwagę grubość ocieplenia konieczną do uzyskania odpowiedniego U dachu. W rozwiązaniach systemowych przymocowuje się je do krokwi przez kontrłaty długimi wkrętami z podwójnym gwintem umieszczanymi pod kątem.
Płyty twardej wełny mineralnej szklanej: bez deskowania i rusztu
Do izolacji nakrokwiowej wykorzystuje się też specjalne płyty twardej wełny mineralnej szklanej, które są na tyle sztywne, że nie wymagają ani pełnego deskowania, ani rusztu. Muszą mieć jednak szersze od krokwi podparcie, więc układa się je na deskach (o wymiarach 16 x 2,5 cm) nabitych wzdłuż krokwi. Układając twarde płyty wełny mineralnej, trzeba uważać, aby ich krawędzie wypadały nad krokwiami. Nie mogą też wystawać niepodpartym końcem zbyt daleko poza obrys podpory. (W przypadku płyt wełny mineralnej grubości 10 cm maksymalna długość takiego nadwieszenia wynosi 40 cm). Płyty twardej wełny mineralnej przytwierdza się do krokwi długimi wkrętami systemowymi. Wkręca się je przez grube deski (3,2 cm), którymi przytrzymuje się izolację. Deski pełnią funkcję kontrłat i służą jako oparcie dla łat, do których mocuje się dachówki. W przypadku stosowania innego rodzaju pokrycia przybija się do nich pełne deskowanie.
Wełna mineralna na podkonstrukcji z ciepłych belek
Inną propozycją wykonania izolacji nakrokwiowej jest zastosowanie jako elementów podkonstrukcji specjalnych belek układanych na krokwiach. Między nimi umieszcza się miękką wełnę mineralną w matach. Belki mają przekrój warstwowy. Ich zewnętrzne warstwy są zrobione z dwóch 2,5-centymetrowych desek, natomiast wnętrze to twarda wełna mineralna (taka sama, z jakiej robi się twarde płyty). Belki łączy się z krokwiami długimi wkrętami systemowymi z podkładkami. Dzięki takiej budowie podkonstrukcja nie stanowi mostka cieplnego pod ostateczne pokrycie.
Przeczytaj też:
Produkty do izolacji: płyty z wełny mineralnej, maty i granulat wełniany >>>
Grubości konstrukcyjne elementów systemowych są dobrane do średnich warunków klimatycznych panujących w Polsce (III strefa obciążenia wiatrem i śniegiem), więc jeśli dom jest zlokalizowany w bardziej wymagających warunkach (góry, strefa nadmorska), obliczenia należy skorygować.
Galeria: ocieplenie nakrokwiowe w domu remontowanym
Autor: Isover
Stare pokrycie było zrobione z płytek z azbestem. Trzeba je było rozebrać i zutylizować. Aby w pełni wykorzystać kubaturę niskiego poddasza, zdecydowano się na izolację nakrokwiową
Izolacja nakrokwiowa w domu pasywnym
Izolacja nakrokwiowa sprawdza się między innymi podczas ocieplania dachów w budynkach, w których zakłada się wyśrubowaną wartość współczynnika przenikania ciepła przez dach wynoszącą poniżej 0,10 W/(m2·K). Warstwa ocieplenia musi być wtedy bardzo gruba, nierzadko ma kilkadziesiąt centymetrów. Ułożenie wełny między oraz pod krokwiami często nie wystarcza do osiągnięcia wymaganej izolacyjności. Podczepienie grubej warstwy pod krokwiami może też sprawiać problemy techniczne. Rozwiązaniem jest przeniesienie części ocieplenia nad krokwie.
Przeczytaj też:
Ocieplenie domu. Czy większa grubość materiału ma sens? >>>
W dachu prezentowanego domu pasywnego (zdjęcie pierwsze) izolacja z wełny szklanej ma grubość 41 cm. Warstwę 31 cm ocieplenia ułożono między krokwiami i pod nimi. Nad krokwiami umieszczono 10 cm wełny. Zastosowano tu jedną 10-centymetrową warstwę twardych płyt Taurus. Płyty wełny mineralnej przytwierdzono do krokwi długimi wkrętami systemowymi. Wkręcano je przez deski, którymi przytrzymano izolację. Deski ułożono wzdłużnie nad krokwiami. Służą też jako oparcie dla łat (5 x 5 cm), do których zamocowano dachówki. Pozostałą 31-centymetrową warstwę izolacji stanowi miękka sprężysta mata Isover Super-Mata Plus o współczynniku λ równym 0,032 W/(m·K). Ułożono ją w trzech warstwach o grubościach 3, 23 i 5 cm. Cienką 3-centymetrową warstwę umieszczono między deskami nadbitymi wzdłuż krokwi. Reszta znalazła się między krokwiami oraz pod nimi w strefie rusztu, do którego przytwierdzono płyty g-k. Od strony wewnętrznej pod wełną ułożono aktywną membranę paroizolacyjną o zmiennym oporze dyfuzyjnym. Chroni ona wełnę przed zawilgoceniem. Ma zmienny współczynnik oporu dyfuzyjnego Sd. Oznacza to, że ilość przepuszczanej przez ten materiał pary wodnej zależy od jej ciśnienia. Jest to folia KM Duplex o współczynniku Sd od 0,3 m w lecie do 50 m w zimie. Pod deskami, które są kontrłatami, nad wełną umieszczono wiatroizolację – wysokoparoprzepuszczalną membranę dachową.
Twarde płyty wełny szklanej Taurus
Do izolacji nakrokwiowej układanej bez deskowania i rusztu wykorzystuje się twarde płyty wełny szklanej Taurus. Jest to materiał sztywny i hydrofobizowany. Nie wsiąka w niego woda. Jego współczynnik przewodzenia ciepła wynosi 0,038 W/(m·K). Twarde płyty wełny szklanej Taurus mają wymiary 120 x 190 cm, mogą mieć grubość 5, 8 lub 10 cm. Ciężar najpopularniejszej płyty o grubości 10 cm wynosi około 17,5 kg/m2. Są dwugęstościowe. Z jednej strony są gęstsze (sztywniejsze) niż z drugiej. Stronę mniej sztywną można poznać po paskach wypalonych na powierzchni płyty. Jeśli stosuje się jedną warstwę płyt, układa się je paskami do dołu, prostopadle do krokwi (czyli sztywniejszą stroną od połaci). Jeżeli dwie – pierwszą warstwę układa się paskami do góry, a drugą paskami do dołu (sztywniejsze fragmenty płyt układa się od strony zewnętrznej). Gdy twarde płyty wełny szklanej Taurus są jedyną izolacją dachu (bez dodatkowego ocieplenia między krokwiami), kładzie się dwie warstwy płyt na mijankę, aby zredukować możliwość powstania mostków cieplnych na ich stykach. Płyty opiera się końcami na deskach nabitych wzdłuż krokwi.
Dzięki nowym rozwiązaniom systemowym izolację nakrokwiową z wełny mineralnej jest dziś o wiele łatwiej wykonać.
Ocieplenie nakrokwiowe w domu remontowanym
Ocieplenie nakrokwiowe stosuje się też często w remontowanych domach. Gdy celem jest adaptacja poddasza, wyniesienie ocieplenia nad krokwie pomaga uzyskać większą kubaturę nowo powstającego wnętrza. Docieplanie dachu w taki sposób pozwala też prowadzić prace bez ingerencji w zabudowę poddasza i bez demontowania okładziny skosów. Zakres remontu starego dachu, w zależności od stopnia zniszczenia poszczególnych elementów, może być różny. Zazwyczaj wymiany wymaga pokrycie. Z reguły wymienia się też łaty i kontrłaty, na których było ono oparte. Przedstawiony remontowany dom z bali był pokryty płytkami z dodatkiem szkodliwego azbestu. Niezależnie od ich stanu technicznego należało je usunąć. Sprawdzono też stan oraz nośność krokwi. Starej więźby nie trzeba było wzmacniać. Dodatkowa izolacja nie stanowiła dużego dociążenia całego dachu. Ciężar 1 m2 izolacji nakrokwiowej z wełny mineralnej szklanej o grubości 20 cm wynosi około 15,5 kg. Ocieplenie między i pod krokwiami obniżyłoby znacznie kubaturę poddasza. W tym przypadku zdecydowano się zastosować jako element dodatkowej podkonstrukcji systemowe belki izolacyjne Renover zrobione z twardej wełny i dwóch desek spiętych taśmami. Przykręcono je do krokwi przeznaczonymi do tego wkrętami o średnicy 8 mm zagłębionymi w krokwiach na minimum 7 cm. Między belkami z twardą wełną oraz krokwiami umieszczono 20 cm ocieplenia z miękkiej wełny mineralnej Uni-Mata o współczynniku λ = 0,039 W/ (m·K). Belki Renover stanowią też oparcie dla kontrłat i łat pod ostateczne pokrycie, w tym przypadku z blachodachówek modułowych. Ocieplenie osłonięto od dołu paroizolacją Isover Vario X-tra safe cechującą się zmiennym oporem dyfuzyjnym, a od góry wysokoparoprzepuszczalną membraną umieszczoną pod kontrłatami.