Jak samemu czyścić i konserwować rynny? Czyszczenie i przegląd rynien
Orynnowanie będzie działać bez zarzutu tylko wtedy, gdy zadbasz o regularne czyszczenie rynien i nie zapomnisz o ich okresowej konserwacji. Radzimy, jak dbać o system rynnowy, aby był drożny. Trzeba też zabezpieczyć rynny przed lodem, który zimą powoduje ich zatykanie oraz może spowodować uszkodzenia.
Spis treści
- Czyszczenie rynien i przegląd orynnowania
- Jak prawidłowo czyścić rynny
- Sprawdzamy drożność rur spustowych
- Sprawdzamy szczelność rynien i rur spustowych
- Przydatne akcesoria: czyszczenie rynien
- Podstawowa naprawa rynien
Czyszczenie rynien jest bardzo ważne, szczególnie gdy dom nie ma okapu dachowego. Dlaczego? Ponieważ nieudrożniony system rynnowy, montowany przy ścianie zewnętrznej stwarza większe ryzyko jej zawilgocenia, niż ma to miejsce w przypadku okapu znacznie wysuniętego poza obrys muru. Aby rynny skutecznie odprowadzały wodę z dachu, powinny być pod stałą kontrolą. Co jakiś czas trzeba dokonywać ich przeglądu i przeprowadzać konieczne naprawy i czyszczenie. Do rynien mogą bowiem wpadać różne rzeczy, które utrudniają odprowadzanie wody deszczowej. Najbardziej prawdopodobne jest to w przypadku domu stojącego wśród wysokich drzew, z których spadają liście, kasztany, żołędzie itp.
Czyszczenie rynien i przegląd orynnowania
Aby uniknąć zniszczenia elewacji, należy pamiętać o regularnym czyszczeniu i sprawdzaniu stanu orynnowania – jego szczelności i stabilności elementów mocujących. Nie wolno tego bagatelizować zwłaszcza po zimie, gdyż zamarzająca woda czy ciężar zalegającego śniegu mogły spowodować deformację rynien, czego skutkiem są zwykle nieszczelności.
Najczęstszym powodem niedrożności systemu rynnowego są wpadające do nich liście i kawałki gałęzi. Mogą one skutecznie zatkać odpływ do rury spustowej, co w trakcie obfitych opadów będzie skutkowało przelewaniem się nadmiaru wody na ścianę. Rozwiązaniem i ochroną przed zapychaniem się rynien jest montaż w rynnach siatki o drobnych oczkach, która zatrzyma większe zanieczyszczenia. Trzeba to jednak zaplanować na etapie projektu, gdyż rynny z takim zabezpieczeniem powinny mieć większy przekrój.
Rynny z PCW, rynny z cynku czy rynny z miedzi rzadziej zatykają się liśćmi, bo mają gładszą powierzchnię. Rynny stalowe z biegiem lat mogą się stać chropowate, więc łatwiej będą się zatykać.
Innym godnym rozważenia elementem są osłony rynien, które zapobiegną przelewaniu się wody w miejscach jej zwiększonego odbioru (np. w narożnikach dachu, gdzie woda spływa z dwóch sąsiednich połaci).
Zawilgocenie ścian może powodować również zalegająca w rynnach pokrywa śnieżna, która przylega do muru, a także niekontrolowany spływ wody z topniejącego śniegu. Aby uniknąć takich sytuacji, dobrze jest zainwestować w instalację antyoblodzeniową. Składa się ona głównie z elektrycznych przewodów grzejnych układanych w rynnach. Ich zadaniem jest systematyczne roztapianie znajdującego się w nich śniegu i lodu, dzięki czemu zapewniają drożność systemu rynnowego i zapobiegają jego uszkodzeniom.
Jak prawidłowo czyścić rynny
Jesienią należy przede wszystkim sprawdzić, czy rynny i rury spustowe są drożne, czy nie zalegają w nich liście, gałęzie lub nie ma w nich zbyt wiele błota, ponieważ mogą tworzyć tak zwane czopy, które uniemożliwiają prawidłowy odpływ wody z rynien – wylewa się ona wówczas bokami, niszcząc elewację.
Aby zachować drożność rynien, przynajmniej dwa razy w roku warto wspiąć się po drabinie i usunąć z rynien zalegające śmiecie. Rynny możemy czyścić zwykłą szczotką z krótkim trzonkiem, w sprzedaży są także dostępne specjalne szczotki do czyszczenia rynien z teleskopową rączką, która ułatwi nam pracę.
Natomiast rury spustowe można czyścić wtłaczając w nie wodę z węża ogrodowego, od strony sztucerów. Zaniedbanie tych obowiązków może mieć przykre skutki. Zatory mogą prowadzić do wylewania się wody poza rynnę i powstawania na ścianach domu brudnych zacieków. W skrajnych przypadkach woda może wnikać pod okap, zawilgacając drewno i materiał ociepleniowy. Do czyszczenia rynien stalowych nie wolno używać ostrych przedmiotów, które mogłyby uszkodzić ich powłokę. Czyszczenie, to także okazja do przeglądu stanu technicznego orynnowania. Zaniepokoić powinny wszelkie zarysowania lub uszkodzenia mechaniczne rynien, a także brak równomiernego spadku rynien w stronę sztucera odbierającego z nich wodę. Pierwszy przegląd i czyszczenie systemu rynnowego zaplanuj wczesna wiosną, a drugi późna jesienią.
Sprawdzamy drożność rur spustowych
Sprawdzenie drożności rur spustowych jest trudniejsze, bo nie możemy do nich z góry zajrzeć. Dlatego najlepiej jest wlać do nich od góry wodę i zobaczyć, czy odpływa dołem. Jeśli nie odpływa, trzeba je przepchać.
Ułatwieniem są wszelkiego rodzaju otwory rewizyjne, tak zwane czyszczaki. W rurze spustowej znajduje się w takim miejscu koszyczek na zanieczyszczenia, wystarczy go wyjąć i wyrzucić z niego liście. Należy też sprawdzić odpływ rury spustowej.
Jeżeli rynna nie kończy się kolankiem, tylko wchodzi w nawierzchnię obok domu, do osadnika, trzeba go raz na jakiś czas otwierać, sprawdzać koszyczek i wyrzucać z niego nagromadzone tam zanieczyszczenia.
Sprawdzamy szczelność rynien i rur spustowych
Po zimie dobrze jest przejść się wokół domu, na przykład w czasie deszczu, przejrzeć system od zewnątrz i zorientować się, czy nic nie przecieka. Pod tym względem najbardziej narażone na uszkodzenia są rynny z PCW. Ale także w każdym innym wypadku należy przyjrzeć się orynnowaniu pod kątem ewentualnych pęknięć, nieszczelności.
Teoretycznie rynny powinny być zamontowane pod takim kątem, aby deszcz wpadał do nich, a śnieg zsuwał się z dachu, omijając je, ale jak wiadomo, fachowcy nie zawsze są skrupulatni, więc trzeba sprawdzić, czy zalegający śnieg lub zamarznięta woda nie uszkodziły rynny. Newralgicznymi miejscami są wszelkie załamania rynien (na przykład kiedy dom ma wykusze), miejsca łączeń poszczególnych elementów systemu rynnowego oraz te, gdzie są haki mocujące rynnę, bo tam występują największe obciążenia. Jest to ważne, zwłaszcza gdy zimą były obfite opady śniegu.
Jeśli chodzi o miejsca połączeń, to szczególnie ważna jest ich kontrola w przypadku rynien z PCW i orynnowania ze stali, ponieważ kawałki rur są tam łączone za pomocą uszczelek (i ewentualnie silikonu), które mogą po jakimś czasie sparcieć.
Ważnym miejscem są też zakończenia (denka) – trzeba sprawdzić, czy nie przeciekają łączenia denek z rynnami. W rurach spustowych przecieki są zwykle spowodowane obluzowaniem się obejm mocujących je do ściany. Należy je wówczas dokręcić.
Przydatne akcesoria: czyszczenie rynien
System rynnowy warto wyposażyć w kilka przydatnych akcesoriów. Jednym z nich są koszyczki osłaniające wloty do rur spustowych. Zatrzymają liście, igiełki, szyszki i inne śmieci mogące spływać rynnami wraz z wodą i zatykać rury spustowe. Kupić też można specjalne siatki z tworzywa, które osłaniają od góry rynny. Śmiecie zatrzymują się wtedy na ich powierzchni i nie wpadają do środka. Oczywiście takie produkty zabezpieczające nie zwalniają cię z obowiązku czyszczenia. Z koszyczków i siatek liście także należy zdejmować. Aby uniknąć zamarzania wody w rynnach i tworzenia się lodowych zatorów w rurach, istnieje możliwość zamocowania kabli grzejnych. Po włączeniu prądu będą one roztapiać lód.
Podstawowa naprawa rynien
W przypadku rynien najczęstszymi uszkodzeniami bywają drobne nieszczelności na połączeniach poszczególnych ich odcinków. Najlepiej je zlokalizować mroźną zimą. Widać wtedy skąd zwisają sople lodu. Można też zatkać wylewki rur spustowych i napełnić rynny wodą. Wówczas także zauważysz, którędy woda cieknie, a nie powinna. W przypadku rynien z PCW i rynien stalowych nieszczelności naprawia się za pomocą specjalnych uszczelniaczy. Gdy zauważysz większą dziurę, możesz zamocować w tym miejscu złączkę uszczelniającą. W rynnach niepowlekanych, na przykład miedzianych lub cynkowo-tytanowych, nieszczelności się zalutowuje.
- Sprawdź też: jak naprawić rynny - 6 najczęstszych usterek
W rynnach stalowych można zaobserwować zarysowania. Należy takie miejsca zamalować specjalnym lakierem zaprawkowym. Gdy podobnych uszkodzeń jest bardzo dużo, warto przemyśleć wymianę rynien na nowe. Podczas okresowego przeglądu powinno się również zobaczyć, czy rynny są zamocowane z zachowaniem spadku w stronę sztucerów. Bywa bowiem niestety, że po zimie, pod naporem lodu i śniegu powyginają się haki, nawet po obrywają. Trzeba więc naprawić je i skorygować ułożenie rynien.
Autor: Wiktor Greg
Niezależnie od tego z jakiego materiału masz rynny, jesienią zasługują na szczególną uwagę. Same rynny zwykle nie wymagają specjalnej konserwacji, ale przynajmniej dwukrotnie w roku należy skontrolować ich drożność, szczelność oraz stan mocowania
