Czy wyłaz dachowy jest oknem? Jakie okno wyłazowe wybrać na poddasze? Jakie do dachu płaskiego?
Wyłaz dachowy jest potrzebny w każdym domu, by kominiarz czy monter instalacji mógł bezpieczne wyjść na dach. A gdy wybierzemy ten w wersji przeszklonej, dodatkowo zyskamy dopływ naturalnego światła do przestrzeni pod dachem i możliwość jej przewietrzenia. Czym się różni wyłaz dachowy od okna dachowego? Jak dobrać wyłaz dachowy?
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: Damian Kałdonek/PROJARCH
Wyłaz dachowy może pełnić funkcję okna. Decydując o jego wielkości, sposobie otwierania oraz stopniu izolacyjności, weźmy pod uwagę miejsce, w którym będzie montowany
Spis treści
- Szklany wyłaz dachowy - kryteria wyboru
- Na jakiej wysokość zamontować okno wyłazowe?
- Jakie okno wyłazowe na nieużytkowy strych?
- Jakie okno wyłazowe na poddasze użytkowe?
- Jakie okno wyłazowe do dachu płaskiego?
Choć przez wiele okien dachowych można wydostać się na dach, to jednak znacznie wygodniej, gdy wybierze się okno o specjalnej konstrukcji, czyli okno wyłazowe.
Szklany wyłaz dachowy - kryteria wyboru
Na polskim rynku jest kilku producentów okien dachowych i każdy z nich ma w ofercie okna wyłazowe. Ci, którzy oferują również okna do dachów płaskich, mają też takie, które mogą pełnić funkcje wyłazu. Choć przy wyborze konkretnego produktu bardzo istotne jest sprawdzenie wymagań dotyczących kąta nachylenia połaci, to kolejnym ważnym kryterium wyboru jest rodzaj pomieszczenia, w którym jest montowane okno wyłazowe. Jeśli jest to przestrzeń użytkowa, wyłaz musi mieć odpowiednią izolacyjność termiczną.
Okna połaciowe, a więc i przeszklone wyłazy w pomieszczeniach ogrzewanych, powinny się charakteryzować współczynnikiem przenikania ciepła Uw nie większym niż 1,1 W/(m²⋅K) – jeśli utrzymuje się w nich temperaturę nie niższą niż 16ºC, albo 1,4 W/(m²⋅K) – gdy temperatura jest niższa niż 16ºC. To maksymalne wartości graniczne określone w Warunkach technicznych obowiązujących od stycznia 2021 r.
Ponieważ okna wyłazowe, podobnie jak inne okna połaciowe, to produkty gotowe, oferowane w konkretnych rozmiarach, trzeba zwrócić uwagę na to, czy dany producent oferuje przeszklony wyłaz preferowanej przez nas wielkości.
Najmniejszy rozmiar wyłazów z poddaszy nieużytkowych, który producenci uznają za wygodny to 47 x 57 cm, ale takie przeznaczenie mają też znacznie większe wyłazy - 85 x 85 cm.
Z kolei okna wyłazowe przeznaczone na poddasza użytkowe są już większe, także w popularnym dla okien dachowych rozmiarze 78 x 118 cm. Zdecydowanie największe są wyroby do montażu w dachu płaskim, mają nawet 200 x 200 cm.
Na jakiej wysokość zamontować okno wyłazowe?
Ze względów bezpieczeństwa dolna krawędź otwieranego okna dachowego, a więc i wyłazu, musi się znaleźć przynajmniej 85 cm nad podłogą. Aby do wyjścia przez okno wyłazowe nie trzeba było korzystać z drabinki, wystarczy, gdy jego dolna krawędź wypadnie na wysokości 110 cm. Wtedy do wygodnej komunikacji wystarczy dosunięte pod nie krzesło.
Jakie okno wyłazowe na nieużytkowy strych?
Takim wyłazem dachowym mogą być zainteresowani zarówno ci, którzy budują nowe domy, jak i osoby remontujące dachy w istniejących domach. Wtedy starą klapę wyłazową mogą zastąpić estetycznym i szczelnym wyłazem przeszklonym. Jeśli podczas wymiany chcemy jak najmniej ingerować w konstrukcję dachu, przyjrzyjmy się, w jakich wymiarach jest oferowany dany wyrób. Niektóre modele wyłazów są bowiem dostępne w dwóch, trzech, a nawet czterech rozmiarach. Przykładowo, najmniejszy z nich to 45 x 55 cm, a największy 86 x 87 cm. Poza rozmiarem ważny jest także sposób, w jaki otwiera się wyłaz. W większości z nich skrzydło otwiera się na bok, z możliwością wyboru, czy na prawą, czy na lewą stronę. Ale są również wyłazy otwierające się do góry. Producenci stosują różne rozwiązania ułatwiające obsługę skrzydła i chroniące przed jego przypadkowym zatrzaśnięciem, na przykład ograniczniki obrotu skrzydła. Latem można też uchylić wyłaz, by przewietrzyć poddasze. Wtedy przydają się rozwiązania blokujące skrzydło w różnych położeniach.
Wybierając konkretny model wyłazu do dachu spadzistego, trzeba wziąć pod uwagę kąt nachylenia połaci. Wyroby są dostosowane do dachów o kącie nachylenia 5-90º, 15-65º, 15-70º, 15-85º, 20-60º oraz 20-65º.
Ponieważ główną funkcją tych wyłazów jest zapewnienie bezpiecznego wyjścia na dach, nie stawia się im wymagań odnośnie do izolacyjności termicznej. W wielu konstrukcjach skrzydła są więc wykonane z profili aluminiowych standardowo wypełnionych cienkim jednokomorowym pakietem szybowym. Ich ościeżnice są przeważnie drewniane, choć znajdziemy też modele, w których jest ona z odpornego na działanie czynników atmosferycznych poliuretanu, który jest wytwarzany bez zawartości PCW.
Uwagę warto zwrócić też na pakiety szybowe, bo w niektórych wyłazach są w nich szyby hartowane charakteryzujące się podwyższoną odpornością na gradobicie oraz uderzenia mechaniczne. Wśród przeszklonych wyłazów ze strychów nieużytkowych znajdziemy również takie z pakietem trzyszybowym z szybą hartowaną i laminowaną P2A, zapewniającym wysoki poziom bezpieczeństwa.
Istotną cechą tych produktów jest to, że są oferowane ze zintegrowanym kołnierzem uszczelniającym. Umożliwia to szybkie i trwałe połączenie wyłazu z pokryciem dachowym. W przypadku kołnierza uniwersalnego profile w pokryciu mogą mieć do 9 cm wysokości.
Wyłaz z pomieszczenia nieużytkowego sytuuje się zwykle w pobliżu komina. Daje to możliwość łatwego dostępu do niego w celu konserwacji, ale też umożliwia dostanie się do innych elementów na dachu, na przykład do paneli fotowoltaicznych. Kominiarze lub instalatorzy mogą powoływać się na zapis w Warunkach technicznych określający minimalną powierzchnię przejścia – równą 0,64 cm², czyli klapę 0,8 x 0,8 m. Jednak te mniejsze wyłazy przydają się jako wyjście ułatwiające regulację anteny czy dające szybki dostęp do sygnalizatora systemu alarmowego.
Jakie okno wyłazowe na poddasze użytkowe?
Tu liczy się komfort zarówno użytkowy, jak i termiczny. Producenci połączyli więc funkcję wyłazu dachowego z estetyką i parametrami okna dachowego i wprowadzili do oferty produkty typu 2 w 1, czyli okna wyłazowe. Doświetlają pomieszczenia, umożliwiają ich przewietrzanie, a w razie potrzeby dostania się na dach zapewniają wygodne i bezpieczne wyjście. W niektórych pomieszczeniach mogą być alternatywą dla zwykłego okna połaciowego.
Okna wyłazowe otwierają się w podobny sposób jak przeszklone wyłazy, czyli na bok – na prawą lub lewą stronę – albo do góry. Otwieranie skrzydła na bok jest zwykle wspomagane siłownikiem zamontowanym w górnej części okna. Pomaga on stabilnie utrzymać otwarte skrzydło pod kątem 90º oraz chroni je przed przypadkowym zatrzaśnięciem. Okna otwierane na bok nadają się do montażu w połaci o spadku 15-55º albo 15-85º. Z kolei te otwierane do góry są przeznaczone do dachów nachylonych pod kątem 15-65º.
Ciepłe okna wyłazowe są konstruowane z takich samych materiałów, jak pozostałe okna: drewna klejonego, drewna powlekanego poliuretanem, a także z profili PCW. Są oferowane w wielu wymiarach, podobnie jak inne okna połaciowe, także w wysokości 118 cm, czyli takiej, jaką mają popularne okna. Można więc je estetycznie dopasować do pozostałych okien na połaci. Okno wyłazowe można bez trudu umieścić w zestawie z innym oknem o takich samych wymiarach, ale otwierającym się w inny sposób (przez obrót albo uchył skrzydła). Korzystając z niego, będzie można o wiele wygodniej przewietrzyć pomieszczenie.
Aby okna wyłazowe osiągnęły wymagane w przepisach parametry cieplne, muszą mieć podobne pakiety szybowe jak pozostałe okna. Dzięki temu przypominają je swym wyglądem. Mogą też być wyposażone w nawiewniki, a od strony wnętrza można zamontować na nich rolety.
Do okien wyłazowych trzeba dobrać odpowiednie kołnierze uszczelniające – w wersji podstawowej albo energooszczędnej, dzięki czemu zwiększy się izolacyjność termiczna okna.
Jakie okno wyłazowe do dachu płaskiego?
Okna do dachów płaskich są dostępne w kilku wersjach, także przystosowane do pełnienia funkcji wyłazu dachowego. Są zbudowane z wielokomorowych profili z PCW, a więc ich konstrukcja jest odporna na ewentualną wilgoć wykraplającą się z ciepłego powietrza, które ochładza się w kontakcie z szybą. Wyposaża się je w bezpieczne pakiety szybowe z zewnętrzną szybą ze szkła hartowanego i laminowaną szybą wewnętrzną. Część z nich ma poliwęglanową albo akrylową kopułę, która osłania okno od zewnątrz. Są też okna wyłazowe wyglądające jak nowoczesne, płaskie okna bez kopuły.
Aby komfortowo obsługiwać okna, wyposażono je w zawiasy i siłowniki otwierające skrzydło do 60o lub 80o. Są przeznaczone do dachów o nachyleniu 0-15° lub 2-15°. Do montażu okien wyłazowych są oferowane różne elementy dodatkowe, między innymi izolowane ramy podwyższające i nadstawki. Żeby podnieść komfort termiczny w pomieszczeniach i chronić je przed nadmiernym nagrzewaniem latem, okna można doposażyć w przesłony wewnętrzne. Ponieważ okna wyłazowe są zazwyczaj oferowane w wersji manualnej, akcesoria wewnętrzne także muszą być obsługiwane ręcznie.
