Dlaczego drewno pęka?

Dlaczego (wysuszone) drewno popękało w trakcie zimy? Schowane było pod wiatą, a po wystawieniu go na słońce popękało.

Drewno spękało ponieważ zostało wystawione na ekspozycję słońca. Mechanizm tego zjawiska jest w dużym uproszczeniu następujący:
w drewnie okrągłym równomiernie na jego przekroju rozmieszczone są naprężenia (siły ściskające drewno) po rozcięciu drewna na "deski" te siły przestają się równoważyć i próbują wygiąć włókna w drewnie w jedną ze stron. Czasami ta siła jest tak duża że doprowadza do rozerwania włókien drewna i powstaje pęknięcie. Dopóki drewno jest mokre i plastyczne to pęknięcia są znikome. W czasie wysychania drewna oprócz opisanej powyżej siły która jest już pierwszym czynnikiem wywołującym pękanie drewna dołącza się się druga siła czyli wysychanie włókien drewna i co za tym idzie zmiana ich objętości na mniejszą. Potocznie nazywane jest to skurczem drewna z przesychania. Jeżeli ten proces przebiega równomiernie, bardzo powoli i nie gwałtownie to siły powstające w tym procesie rozładowują się delikatnie i nie powstają duże naprężenia (drewno nie pęka). Inaczej jest gdy gwałtownie zaczynamy podgrzewać i suszyć np. na słońcu jedną z powierzchni drewna lub nawet wszystkie powierzchnie jednocześnie. I co się wtedy dzieje? Powierzchnia drewna wystawiona na działanie wysokiej temperatury gwałtownie wysycha i kurczy się a jednocześnie się zasklepia nie pozwalając wilgoci wydostawać się z głębi deski czy belki. Powstają w wyniku tego bardzo duże naprężenia w drewnie pomiędzy skurczoną warstwa wierzchnią a nie skurczoną wewnętrzną co doprowadza do rozerwania włókien drewna a co za tym idzie pęknięcia drewna.
mgr inż Janusz Lipok