Balustrada balkonowa - jak wykończyć balkon? Jaki materiał wykorzystać do budowy balustrady?
Balustrada balkonowa to bardzo ważny detal architektoniczny mający istotny wpływ na wygląd domu. Musi stanowić całość stylistyczną z innymi elementami budynku.
Balustrada balkonowa pełni w budynku bardzo ważne funkcje. Osłania przestrzeń balkonu, zapewnia bezpieczeństwo, a ponadto jest dekoracyjnym elementem. Zbyt wymyślna balustrada może wyglądać pretensjonalnie, a zbyt prosta banalnie. Dlatego jej dopasowanie do stylu budynku jest tak istotne. Powinna też odpowiednio się komponować z materiałami wykończeniowymi płyty balkonowej i z elementami odwodnienia zewnętrznego, ponieważ optycznie tworzą one całość. Dobrze jeśli kształt, wysokość, rodzaj materiału, z jakiego balustrada ma być wykonana, oraz sposób jej zamocowania i wykończenia przemyśli architekt projektujący dom i przedstawi je w projekcie architektoniczno-budowlanym. Jeżeli jednak nie podsunie on nam rozwiązania, sami musimy je rozważyć.
Balustrada balkonowa a kształt balkonu
Wybierając balustradę do naszego balkonu, należy wziąć pod uwagę jego kształt. Wystający balkon w kształcie litery U lub C może sprzyjać ekspozycji elementów narożnych (wymaga wtedy odpowiednio zaprojektowanego słupka). Półokrągły lub owalny balkon zdecydowanie ogranicza też wybór wypełnienia – miękkie kształty najlepiej jest wytyczyć z pionowych, na przykład kutych, żeliwnych elementów. Trudność może sprawić konieczność wygięcia poręczy w łuk. W przypadku loggii balustrada balkonowa powinna być dopasowana proporcjami i materiałem do przylegających fragmentów konstrukcji. Ważne jest zaprojektowanie ładnej poręczy i elementów wypełnienia, bo głównie na nie będzie się zwracać uwagę. Dla mocno wysuniętej płyty balkonowej pozbawionej podparcia najlepsze są balustrady lżejsze optycznie – na przykład z elementów stalowych, żeliwnych lub szklanych. Decydując się na miejsce zamocowania balustrady, powinniśmy uwzględnić szerokość balkonu. Dosunięcie jej do krawędzi płyty powiększy ilość miejsca, co może być istotne w przypadku wąskich balkonów. Ograniczeniem mogą być słupy konstrukcyjne, na zewnątrz których balustrad raczej się nie montuje.
Materiał a styl balustrady balkonowej
Balustrady balkonowa wykonuje się z różnych materiałów – drewna, stali, szkła, kamienia, betonu. Trzeba jednak pamiętać o konieczności dopasowania wybranego materiału do stylu domu i innych detali architektonicznych.
W domach drewnianych, stylizowanych na regionalne lub w takich, w którym jest wiele elementów drewnianych, również balustrada powinna być z drewna (w domach o dużych okapach musi być ona dość masywna). Wybierając elementy drewniane, warto różnicować ich szerokość i dobierać różne proporcje desek. Drewniana balustrada może mieć formę bardzo prostą lub wymyślną – poszczególne elementy mogą być na przykład zacinane lub rzeźbione (takie jednak nie do każdego domu pasują).
Lekkie stalowe, a także wykonane ze szkła balustrady najlepiej współgrają z modernistycznymi domami o płaskich lub dwuspadowych (o prostej linii) dachach. Dobrze sprawdzają się też, gdy za oknem balkonowym rozciągają się piękne widoki, których szkoda zasłaniać.
Kute balustrady pasują do domów otoczonych ogrodzeniem z prostych lub giętych żeliwnych prętów (ponieważ nie mogą być jedynym takim elementem), do balkonów o miękkich kształtach. Elementy kute przybierają czasem bardzo różne kształty – zdobi się je ornamentami roślinnymi, geometrycznymi lub znakami herbowymi. Mogą być proste lub wygięte (wtedy nieco powiększą ciasny balkon).
Zastosowanie kamiennych tralek (na przykład z piaskowca) jest właściwe wyłącznie w budynkach zabytkowych lub naśladujących style historyczne. Masywne balustrady balkonowe wypełnione tralkami dobrze się bowiem wpisują w charakterystyczne dla nich efektowne podjazdy i szerokie zejścia do ogrodu. Wykorzystując je w prostym domu z dwuspadowym dachem, możemy oszpecić jego bryłę, a poniesione koszty i wysiłek związany z trudnym montażem pójdą na marne. Należy pamiętać, że wprowadzenie tralek wymaga dodatkowego detalu z kamienia, na przykład opasek okiennych lub kolumn. Jeszcze stosunkowo często spotyka się balustrady z betonowych tralek malowanych na biało (stanowią one prawdopodobnie wyraz tęsknoty za pięknem klasyki). Rzadko spotykanym przypadkiem poprawnie zakomponowanych betonowych tralek mogą być inspiracje architekturą śródziemnomorską – rozległe domy z dachami o niewielkim spadku.
W budownictwie jednorodzinnym najrzadziej wykonuje się pełne balustrady z betonu, jednak czasem warto pamiętać i o takim rozwiązaniu. Wysunięta płyta balkonowa przechodząca w pionowy element balustrady to cecha architektury modernistycznej, ale nie tylko. Tak zaprojektowaną balustradę robi się najczęściej na etapie stanu surowego, wylewając ją łącznie z płytą. Jeśli zdecydujemy się na zastosowanie pełnych elementów pionowych ścian balustrady, to bardzo ważne jest wykonanie dobrego odwodnienia, na przykład dzięki wprowadzeniu prześwitów pozwalających na odprowadzenie wody opadowej.
Autor: Daniel Rumiancew
Kolorystyka i podział balustrady może powtarzać układ kolumn parteru
