Jak powstaje betonowa płyta fundamentowa – projektowanie, budowa i odbiór
Posadowienie domu jednorodzinnego na betonowej płycie fundamentowej sprawdzi się na podłożu zbudowanym z gruntów o słabych parametrach geotechnicznych. Ten rodzaj fundamentów jest też mniej czasochłonny w porównaniu z fundamentem budowanym w sposób tradycyjny.
Autor: Andrzej T. Papliński
Płytę buduje się i izoluje o 30% szybciej w porównaniu z rozwiązaniem tradycyjnym. Jest to zasługa między innymi prostszych prac ziemnych i zastosowania gotowych elementów zbrojeniowych w postaci siatek zgrzewanych
Wśród projektów katalogowych ze świecą można szukać domu z przewidzianym posadowieniem na płycie. Tu rządzą fundamenty tradycyjne. Gdy zatem okaże się, że płyta betonowa jest dla naszego budynku rozwiązaniem koniecznym, czeka nas przeprojektowanie fundamentów.
Projektowanie płyty jest poprzedzone dużą liczbą obliczeń. Uwzględnia się w nich obciążenia, które będą oddziaływać na grunt, kształt przyszłego obiektu, rodzaj jego konstrukcji, ukształtowanie terenu i warunki gruntowe oraz wodne w miejscu przyszłej budowy. Poradzi sobie z tym każdy konstruktor.
Jak przygotować podłoże pod płytę betonową?
Płyta to żelbetowa konstrukcja układana na warstwie termoizolacji i hydroizolacji. Jej grubość wynosi przeważnie około 30 cm. Jest wykonywana po odpowiednim przygotowaniu gruntu. Na obwodzie budynku ustawia się pionową opaskę z płyt polistyrenowych stanowiącą później termoizolację krawędzi płyty, a na czas budowy zastępującą szalunek.
Gdy dom ma być murowany, często wzdłuż styropianowej opaski, od strony wewnętrznej, tworzy się zagłębienie szerokości 30-50 cm i głębokości 40-50 cm, którego dno wypełnia się płytami ociepleniowymi. W tym miejscu betonowa płyta fundamentowa będzie grubsza. Na powierzchni podsypki jest układane ocieplenie – najczęściej z twardych płyt ze styropianu lub z polistyrenu o łącznej grubości 15-20 cm. Na płytach rozkłada się grubą folię hydroizolacyjną, a na niej umieszcza stalowe kratownice zbrojeniowe i rozprowadza mieszankę betonową.
Coraz częściej inwestorzy decydują się stosować zbrojenie rozproszone – z włókien polimerowych bądź stalowych dodawanych do mieszanki betonowej. Nie trzeba wówczas używać stalowych kratownic albo można znacznie ograniczyć ich ilość.
Jest kilka technologii wykonywania płyt betonowych. Opisana powyżej jest najprostsza i najpopularniejsza. Różnice między nią a innymi dotyczą głównie stosowanych materiałów termo- i hydroizolacyjnych, głębokości posadowienia oraz sposobu robienia podbudowy.
Co sprawdzić przy odbiorze betonowej płyty fundamentowej - doradza Dariusz Karolak, inżynier konstruktor
W dzienniku budowy powinny się znaleźć wpisy potwierdzające prawidłowe wykonanie płyty fundamentowej. Odbiory techniczne można tu podzielić na następujące etapy:
- sprawdzenie wykopu: ocena, czy w poziomie posadowienia jest grunt nośny; sprawdzenie, czy występuje woda gruntowa; kontrola poziomu dna wykopu. Najczęściej problemem bywa uzyskanie poziomu zgodnego z projektem;
- sprawdzenie geometrii i ewentualnych przegłębień oraz poziomu podkładu z chudego betonu. Zwykle problemy dotyczą złego ukształtowania przegłębień w płycie, co później skutkuje Problemami z ustawieniem elementów jej zbrojenia;
- sprawdzenie deskowania krawędzi płyty – jego geometrii, wysokości oraz ustabilizowania;
- sprawdzenie poprawności wykonania hydroizolacji. Najczęściej występują problemy z zakładami i niedokładnym zgrzaniem papy;
- sprawdzenie średnic, rozstawu, klasy prętów zbrojeniowych, miejsca na otulinę betonową prętów oraz rozstawu podkładek dystansowych. Najczęściej nieprawidłowości dotyczą liczby prętów, ich rozstawu i otuliny (często jest kłopot z uzyskaniem właściwej otuliny górnej, bo źle dobrano wysokość podkładek dla zbrojenia górnego);
- sprawdzenie, czy po wykonaniu zbrojenia nie doszło do uszkodzeń hydroizolacji;
- sprawdzenie deklaracji klasy betonu, gęstości mieszanki, wibrowania przy układaniu. W przypadku zastosowania betonu wodoszczelnego sprawdzenie stopnia wodoszczelności i receptury zgodnie z dokumentacją projektową, ocena zatarcia górnej powierzchni płyty. Zwykle problemy dotyczą niedokładnego wibrowania mieszanki i niestarannego zatarcia płyty po betonowaniu;
- ocena pielęgnacji płyty polegającej na ochronie betonu przed zbyt szybkim wysychaniem. Kontrolę jakości wykonywania płyty fundamentowej budynku powinien prowadzić kierownik budowy lub inspektor nadzoru. Wykop powinien odebrać geotechnik.
