Płyty fornirowane. Fornir z drewna krajowego i drewna egzotycznego

Prezentują się lepiej niż lite drewno. Zapewne dlatego ich wybór jest tak bogaty – niektóre firmy oferują aż kilkaset wzorów fornirów z drewna krajowego i drewna egzotycznego, którymi wykańczane są różne rodzaje płyt.

Płyty fornirowane swoją popularność zawdzięczają nie tylko urodzie, ale także odporności na odkształcenia pod wpływem zmian wilgotności powietrza i temperatury. Dzięki temu nie pojawiają się na nich szpecące szczeliny, które z reguły są przekleństwem wykończeń wykonywanych z litych drewnianych elementów. Wprawdzie płyty fornirowane mają mniejsze wymagania niż tradycyjne drewno, jednak będą służyły długie lata tylko w tedy, gdy wybierzesz je na miarę zadania, które mają spełniać.

Rodzaje płyt fornirowanych - płyty MDF, płyty wiórowe i nie tylko

Fornirem wykańczane są tradycyjne płyty wiórowe, pilśniowe, sklejka, płyty MDF, HDF oraz płyty bakelitowe. Różnią się one budową, ceną i odpornością na niekorzystne warunki. Płyty wiórowe, pilśniowe i sklejka – najgorzej spośród płyt fornirowanych znoszą podwyższoną wilgotność i zmiany temperatury. Dlatego najlepiej układać je w pokojach i holach, choć niektóre ich rodzaje są impregnowane przeciwwilgociowo i zalecane także do kuchni. Bez wątpienia lepiej sprawdzą się tam jednak płyty MDF. Wprawdzie także są produktami drewnopochodnymi, jednak nowoczesny proces ich produkcji sprawia, że są odporniejsze na wilgoć niż starsze typy płyt o drewnianym rodowodzie (z reguły są także droższe od płyt pilśniowych i wiórowych – niekiedy dwukrotnie).

Płyty fornirowane do łazienek

Niektóre płyty fornirowane można wykorzystać nawet do wykańczania łazienek. Najodporniejsze na wilgoć są płyty MDF najnowszej generacji – MDF.HLS. Twardsze od płyt MDF – i dzięki temu odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne, często także na wilgoć – są stosunkowo niedrogie płyty HDF. Płyty MDF i HDF różnią się odpornością na wilgoć i ogień. Aby uniknąć błędu, wybierając je, najlepiej sprawdzić w karcie technicznej, jakie zastosowanie dopuszcza ich producent. Najodporniejsze na działanie podwyższonej wilgotności i wahania temperatury są najdroższe płyty fornirowane – z rdzeniem bakelitowym. Można je stosować nie tylko w łazienkach, lecz także w saunach i na elewacjach. Najczęściej są droższe od płyt MDF o kilkadziesiąt, a niekiedy zaledwie o kilkanaście procent. Na możliwość wykorzystania płyt wpływa także ich grubość. O ile do wykonania okładziny ścian najlepiej wykorzystać jak najcieńsze, to na fronty szafek czy półki lepsze będą te o większej grubości. Najcieńsze są płyty pilśniowe – mają grubość 3-5 mm, HDF – do 6 mm, bakelitowe – z reguły 6-18 mm, sklejka – 4-27 mm, MDF – 6-38 mm (ale MDF.HLS – 10-22 mm), a płyty wiórowe – 10-40 mm.

Fornir naturalny albo fornir modyfikowany

• Fornir modyfikowany jest trwalszy od naturalnego – nie zmienia barwy pod w pływem słońca i trudniej go uszkodzić. Jednak nie jest tak oryginalny jak fornir naturalny – ma powtarzalny wzór i kolorystykę. Uzyskuje się go przez sklejenie i sprasowanie kilkuset warstw naturalnego forniru, które potem są cięte na cienkie plastry. W ten sposób powstaje prosty rysunek równoległych słojów bardziej przypominający dzieło precyzyjnego programisty niż natury.
• Fornir naturalny imituje naturalne drewno – podobnie jak ono zmienia się kolorystycznie wraz z upływem czasu i ciemnieje pod w pływem promieni słonecznych. Aby powstał, skrawa się z drewna okleinówki, a potem łączy je w takiej kolejności, w jakiej były zdejmowane. Dzięki temu, że odzwierciedla naturalne usłojenie drewna, jest oryginalny. Forniry naturalne mogą mieć różne wzory słojów – prostosłoiste, fladrowe albo pawie oczka. Wyraźny rysunek słojów często staje się główną ozdobą wnętrza.

Dzięki walorom estetycznym forniry naturalne są popularniejsze niż modyfikowane – niektóre firmy oferują ich ponad 200, podczas gdy modyfikowanych tylko 30-40. Jeśli w nasłonecznionym pomieszczeniu chcesz wykorzystać płytę wykończoną fornirem naturalnym, lepiej zrezygnuj z tych znacząco zmieniających kolor pod w pływem promieni U V, np. z fornirów sosny i w iśni, które czerwienieją pod wpływem słońca, albo merbau, które szarzeje.

Jakie zabezpieczenie płyt fornirowanych

• Przed zmianą barwy pod wpływem słońca – w pewnym stopniu chronią lakiery zawierające filtry UV. Jeśli fornir na płycie będzie narażony na działanie promieni słońca, przed kupieniem płyt sprawdź w katalogu lub w karcie informacyjnej, czy powłoka, która je zabezpiecza, chroni przed zmianą barwy.
• Przed wilgocią – wprawdzie wybierając fornir wykańczający płytę, nie musisz kierować się stabilnością drewna, z którego jest wykonany, ale istotne są rodzaj i sposób nałożenia warstwy, która go chroni. Najlepszym zabezpieczeniem będzie lakier (może być matowy, półmatowy lub błyszczący). Jeżeli płyta ma być narażona na działanie wilgoci, nie wystarczy samo polakierowanie forniru. Warstwa lakieru powinna być naniesiona na gotową płytę – w ten sposób zabezpieczone zostaną połączenia płatów forniru, a zwłaszcza krawędzie płyty. Najlepiej kupować gotowe, lakierowane płyty lub ich zlecić polakierowanie producentowi.