Spis treści
- Bezpieczne płytki ceramiczne
- Kamień – kiedy może być nieśliski
- Posadzki drewniane
- Panele i wykładziny
- Nieśliskie posadzki żywiczne i betonowe
Bezpieczne płytki ceramiczne
Inwestor poszukujący nieśliskich płytek musi mieć świadomość, że tylko część z nich ma oznaczony parametr antypoślizgowości. Płytki ceramiczne zakwalifikowane jako antypoślizgowe to produkty specjalne, przebadane, opatrzone odpowiednimi atestami gwarantującymi zgodność z normami. Poszczególne oznaczenia trzeba jednak odnosić do warunków, w jakich płytka będzie użytkowana.
Płytka antypoślizgowa na sucho może być śliska i niebezpieczna dla użytkowników, gdy powierzchnia jest mokra, z tego też powodu płytki stosowane na zewnątrz powinny mieć powierzchnię antypoślizgową, która zachowuje swoje parametry również w trudnych warunkach atmosferycznych. Z kolei płytka o dobrych właściwościach antypoślizgowych dla stopy obutej może być niebezpieczna dla stopy bosej przy powierzchni mokrej, dlatego do wyłożenia dna brodzika czy na posadzkach kabin typu walk-in wskazane są płytki, których parametr antypoślizgowości badany był przy użyciu stopy bosej.
W żadnej normie nie znajdziemy natomiast pojęcia płytki utrudniającej poślizg. Stopień podatności na poślizg ocenia się na podstawie praktyki – płytki o powierzchniach szorstkich, chropowatych czy z niektórymi rodzajami faktur zapewniają zdecydowanie mniejsze ryzyko poślizgu niż płytki gładkie i błyszczące. Podczas wyboru płytek można też wykonać test. Wystarczy na powierzchnię płytki położyć monetę i delikatnie ją przesuwać – jeżeli wyczujemy opór, wówczas będziemy mieli do czynienia z powierzchnią utrudniającą poślizg. Podczas wykonywania testu należy zwrócić też uwagę, jak przyczepność płytki będzie się zmieniała pod wpływem jej zawilgocenia lub zmoczenia.
Możemy zwiększyć antypoślizgowość płytek, dodając zabezpieczenia mechaniczne w postaci taśm czy mat.
Możemy też kupić płytki z oznaczeniem jako antypoślizgowe. W przypadku wyrobów ceramicznych nieszkliwionych antypoślizgowość uzyskuje się fabrycznie przez nadanie płytkom odpowiedniej faktury lub ich profilowanie, które zwiększają przyczepność, ale także ułatwiają komfortowe oraz wygodne chodzenie. Ślizganiu zapobiegają specjalnie zaprojektowane reliefy i ryfle, które biegną wzdłuż ich krawędzi.
W przypadku płytek szkliwionych antypoślizgowe właściwości uzyskuje się dzięki modyfikacji szkliwa przez dodanie piasku kwarcowego lub korundu. Z kolei w płytkach dekorowanych metodą sitodruku wykorzystuje się farby antypoślizgowe.
Aby płytka mogła pojawić się na rynku jako produkt antypoślizgowy, musi spełniać odpowiednie kryteria, oceniające tak zwany krytyczny punkt poślizgu, który wychwytuje się w trakcie badania na pochylni w obuwiu. Parametr antypoślizgowości płytek jest oznaczany w specyfikacji od R9 do R13. Płytki poniżej parametru R9 o kącie poślizgu od 0-6° są płytkami śliskimi. W przypadku łazienek i innych pomieszczeń, gdzie będziemy chodzić boso po mokrej powierzchni, przydatnym parametrem antypoślizgowości jest klasa określana literami A (najniższa), B lub C (najwyższa) – tak zwana antypoślizgowość bosej stopy.
i
i
Kamień – kiedy może być nieśliski
Szlachetne i popularne w eleganckich realizacjach posadzki z kamienia w większości przypadków są śliskie. O właściwości tej decyduje sposób obróbki kamienia wykorzystywanego na posadzki. Kamienny blok – granit, marmur, trawertyn – jest cięty na płyty, które przycina się do rozmiarów płytek lub większych płyt posadzkowych. Ich powierzchnia najczęściej jest polerowana, czyli poddana procesowi szlifowania kamieniami szlifierskimi.
Od tego, jak długo trwa ten proces, zależy uzyskany efekt. Możliwe jest osiągnięcie pełnego poleru powierzchni (gładka i błyszcząca), który sprawia, że staje się śliska, lub też tak zwanego matu, przy którym wygładzona powierzchnia jest mniej śliska. W przypadku nawierzchni zewnętrznych należy jednak rozważyć wybór antypoślizgowej powierzchni. Jest ona narażona na działanie opadów atmosferycznych, a po deszczu staje się śliska i tym samym niebezpieczna. Poruszanie się po idealnie gładkim kamieniu pokrytym wodą jest niezwykle trudne i grozi wypadkiem. Właściwości antypoślizgowe nadaje kamiennym płytkom szczotkowanie, które pozwala uzyskać chropowatą powierzchnię, a także płomieniowanie i groszkowanie.
Efekt płomieniowania uzyskuje się przez potraktowanie powierzchni kamienia żywym ogniem – pod wpływem wysokiej temperatury odpryskują fragmenty warstwy zewnętrznej kamienia. Groszkowanie przeprowadza się za pomocą specjalnego automatu, rzadziej ręcznie. Powierzchnia wyróżnia się regularnymi, matowymi wgłębieniami i wypukłościami przypominającymi ziarna groszku. Punktowo płyty kamienne mogą być też poddane piaskowaniu. Na skutek działania strumienia suchego piasku uzyskuje się równą, szorstką, a zarazem matową powierzchnię.
Wykończenie to często jest stosowane do wykonania pasków antypoślizgowych na stopniach schodów. W przypadku posadzek z trawertynu znaczenie ma materiał, jakim są wypełnione otwory w kamieniu. Cement sprawia, że okładzina jest mniej śliska od tej z wypełnieniami z żywicy syntetycznej. Naturalny kamień jest też zastępowany przez konglomeraty kwarcowe, które mają wszystkie cechy, jakimi charakteryzuje się kamień naturalny. Konglomerat kwarcowy to mieszanka naturalnych minerałów, głównie piasku kwarcowego i granitu z dodatkiem niewielkiej ilości komponentów (na przykład żywicy), nadających mu odpowiednią twardość. Odporność na poślizg konglomeratu kwarcowego zależy od tego, czy powierzchnia jest matowa czy błyszcząca.
i
i
Posadzki drewniane
Suche drewno zazwyczaj nie jest śliskie, ale już drewniana posadzka pokryta lakierem może powodować niebezpieczeństwo poślizgu. Ryzyko potknięć i wypadków można zmniejszyć, stosując specjalne środki: do podłóg drewnianych w domu – lakiery antypoślizgowe, do drewnianych nawierzchni na zewnątrz impregnaty i oleje antypoślizgowe. Dzięki specjalnym dodatkom środki te sprawiają, że powierzchnia posadzki staje się bardziej chropowata, a naniesiona powłoka ochronna jest elastyczna.
Lakiery antypoślizgowe to produkty oparte na technologii poliuretanowej, produkowane z wykorzystaniem żywic uretanowo-alkidowych. Są one uniwersalnymi produktami, bezpiecznymi dla użytkowników. Ich dużą zaletą jest to, że mogą być stosowane na ogrzewaniu podłogowym. Łatwo się je nanosi, zwykle w 2-3 warstwach, zgodnie z zaleceniami producenta. Lakiery antypoślizgowe można rozcieńczyć. Pomiędzy kolejnymi warstwami należy zmatowić podłoże, dzięki czemu uzyska się jego pożądany wygląd i oczekiwaną przyczepność.
Produktem przeznaczonym do stosowania na zewnątrz jest olej antypoślizgowy do tarasów drewnianych. Nadaje nawierzchni drewnianej właściwości antypoślizgowe również wtedy, gdy jest ona mokra. Można go nanosić na gładką, rowkowaną oraz strukturyzowaną powierzchnię.
- Zobacz również: Chciałam podłogę z mikrocementu. Kiedy poznałam cenę, zaniemówiłam. Ile kosztuje m2 posadzki z mikrocementu?
i
i
Panele i wykładziny
Bezpieczeństwo użytkowania paneli i wykładzin to sprawa złożona. Podatność na poślizg jest związana z cechami materiałów, z których zostały wykonane te produkty. Podłoga winylowa to doskonałe rozwiązanie dla poszukujących nieśliskiej posadzki. Winyl w odczuciu przypomina gumę i w połączeniu z odpowiednią teksturą sprawia spory opór przy chodzeniu. W przypadku paneli PCW podatność na poślizg zależy od fabrycznego sposobu wykończenia ich powierzchni. Na gładkich i błyszczących panelach łatwo się poślizgnąć, co może stanowić spore zagrożenie dla domowników, a także może być mało komfortowe dla domowych zwierzaków. Bardziej bezpieczne są panele matowe ze strukturą imitującą naturalne drewno.
Osobną kwestią jest uzyskanie statusu materiału antypoślizgowego. Zgodnie z obowiązującą od kilku lat europejską normą EN 14041:2018 dopuszczone do sprzedaży elastyczne, laminowane i włókiennicze pokrycia podłogowe muszą spełniać pewne wymogi bezpieczeństwa. Jedną z ważniejszych właściwości definiowanych przez normę jest odporność na poślizg oznaczona symbolem DS. Materiał jest kwalifikowany po odpowiednim badaniu i określeniu wartości dynamicznego współczynnika tarcia. Jeśli dla pokrycia podłogowego w suchych i czystych warunkach ta wynosi >0,30, otrzymuje ono oznaczenie DS. W pozostałych przypadkach nadawany jest symbol NPD (właściwości użytkowe nieustalone), w praktyce jednak takich produktów nie ma na rynku.
Obszerne badania nad pokryciami podłogowymi wykazały, że wszystkie wykładziny dywanowe spełniają wymogi dla oznaczenia DS. Z pozostałych dopuszczone do sprzedaży są tylko te, które przechodzą test pozytywnie. Oznacza to, że każdy materiał podłogowy będący na rynku powinien być oznaczony piktogramem pokazującym postać człowieka, który traci równowagę, oraz literami DS – wyrób zapewnia wtedy odporność na poślizg. Czy wszystkie materiały z tej grupy są zatem antypoślizgowe? Niestety, nie można tak powiedzieć, bo do oznaczenia antypoślizgowości niezbędne jest przeprowadzenie testów podobnych do tych, które przeprowadza się w przypadku płytek ceramicznych. Trzeba być czujnym, bo choć wielu producentów reklamuje swoje wyroby jako antypoślizgowe, to jednak nie zawsze dysponują oni potwierdzającymi to badaniami.
Wiele materiałów z omawianej grupy uzyskuje oznaczenie R-9, bo często antypoślizgowość wynika z ich naturalnych właściwości. Wykładziny i panele laminowane najczęściej mają antypoślizgowość na poziomie R9 i R10, czyli wystarczającą do zastosowań domowych. Produkty z oznaczeniem R13 są dopasowane do specyficznych warunków panujących w halach i zakładach produkcyjnych, zwłaszcza tych związanych z przemysłem spożywczym – najwyższy stopień ryzyka poślizgnięć występuje w przestrzeniach, w których przetwarzane i wykorzystywane są duże ilości tłuszczu. Wśród wykładzin antypoślizgowych znaleźć można zarówno wykładziny dywanowe, PCW, jak i kauczukowe.
Wysokie parametry antypoślizgowości osiąga się w procesie produkcji przykładowo przez dodanie do rdzenia paneli włókien szklanych lub pokrycie ich specjalną powłoką. Niektóre modele mają specjalne wypukłości w formie ryflowanych prążków lub pastylek, które dodatkowo wzmacniają ich właściwości antypoślizgowe. Można też już ułożoną posadzkę pokryć preparatem antypoślizgowym.
i
i
Nieśliskie posadzki żywiczne i betonowe
Gładkie posadzki żywiczne i betonowe niestety są śliskie, szczególnie po zmoczeniu wodą lub wylaniu płynnych substancji. Żeby uzyskać efekt antypoślizgowości, powierzchnia musi być chropowata. W przypadku posadzek żywicznych uzyskuje się to przez obsypanie mokrej jeszcze żywicy piaskiem kwarcowym, a następnie ułożenie warstw powłoki wierzchniej. Stosujemy kruszywo o granulacji 0,1-0,5 lub 0,8-1,2 mm. To o większej granulacji zwiększa właściwości antypoślizgowe posadzki. Takie rozwiązania stosuje się na wszelkiego rodzaju rampach zjazdowych, wjazdowych, rozładunkowych czy placach manewrowych, ale również w domach jednorodzinnych.
Podobny efekt można uzyskać, malując posadzkę farbą antypoślizgową; a jeszcze lepszy – przesypując farbę piaskiem kwarcowym. Piasek dodaje się po nałożeniu pierwszej warstwy farby, gdy jest ona jeszcze mokra. Po wyschnięciu nadmiar piasku dokładnie zamiatamy lub odkurzamy, a następnie nanosimy drugą warstwę farby, przy czym należy pamiętać, że jej zużycie będzie teraz większe.
Antypoślizgowa posadzka betonowa czy z żywicy to rozwiązanie poprawiające bezpieczeństwo, ale trzeba wziąć pod uwagę, że jej utrzymanie w czystości będzie wymagało większego wysiłku niż w przypadku posadzki gładkiej. Sprawi to chropowata struktura, łatwiej zbierająca brud i zanieczyszczania powstałe w wyniku codziennej eksploatacji. Aby uniknąć chropowatej struktury, a zarazem zapewnić posadzce antypoślizgowość, do wykonania ostatniej warstwy używa się żywicy pigmentowanej, a w przypadku piasku barwionego – transparentnej. Tak powstaje posadzka antypoślizgowa kwarcowo-żywiczna sypana o silnych właściwościach antypoślizgowych. Można również uzyskać gładszą wersję posadzki o dobrych parametrach posadzki antypoślizgowej – kwarcowo-żywiczną zacieraną, nazywaną kamiennym dywanem.
i
i
i
i
i
i
i
