Podatek od nieruchomości: stawki 2022 r. Ile zapłacimy za mieszkanie, dom lub działkę?

Kupiłeś mieszkanie albo działkę? Wybudowałeś dom? Sprawdź, ile wynosi podatek od nieruchomości w 2022 r. Dowiedz się też, co musisz załatwić, żeby zapłacić podatek od nieruchomości w wymaganym terminie.

Posiadanie gruntu bądź budynku co do zasady wiąże się z koniecznością odprowadzania tzw. podatku od nieruchomości. Od tej zasady są jednak pewne wyjątki. Dowiedz się, kto i kiedy ma obowiązek opłacać podatek od nieruchomości, kto jest zwolniony z tego zobowiązania, a także jakie są stawki i zasady odprowadzania podatku od nieruchomości.

Zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości określa ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz.U. Nr 121, poz. 844 ze zm.; dalej: upol).

Co jest opodatkowane podatkiem od nieruchomości?

Podatkiem od nieruchomości opodatkowane są (czyli stanowią tzw. przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości) następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

• grunty,
• budynki lub ich części,
• budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przez grunt należy rozumieć część powierzchni ziemskiej. Natomiast budynek to obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz ma fundamenty i dach (art. 1a ust. 1 pkt 1 upol).

Z kolei pod pojęciem budowli rozumiemy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Jeśli zaś chodzi o budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to po prostu budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (art. 1a ust. 1 pkt 2 i 3 upol).

Co nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości?

Nie są przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości, czyli nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, użytki rolne lub leśne, chyba że są zajęte na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej - wtedy również należy odprowadzać od nich podatek od nieruchomości (art. 2 ust. 3 upol). Przez użytki rolne lub leśne rozumie się grunty sklasyfikowane w ten sposób w ewidencji gruntów i budynków.

Ważne! Użytki rolne lub leśne podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości tylko w przypadku, gdy są zajęte na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej.

Ponadto, w myśl art. 2 ust. 3 upol, przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie są objęte:

• pod warunkiem wzajemności - nieruchomości będące własnością państw obcych lub organizacji międzynarodowych albo przekazane im w użytkowanie wieczyste, przeznaczone na siedziby przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych;
• grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, z wyjątkiem gruntów pod wodami jezior lub zbiorników sztucznych;
• grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi;
• nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych, urzędów związków metropolitalnych i urzędów marszałkowskich;
• grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle - z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż utrzymanie dróg publicznych lub eksploatacja autostrad płatnych.
• nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa, które wchodzą w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2018 r. poz. 2363).

Ważne! Zaliczenie nieruchomości do katalogu "niepodlegających" podatkowi od nieruchomości powoduje, że podatnicy nie muszą wykazywać ich w informacjach i deklaracjach na podatek od nieruchomości. Wykazywać bowiem trzeba, poza podlegającymi opodatkowaniu, tylko grunty, budynki i budowle zwolnione od podatku.

Podatek od nieruchomości mieszkanie

Jeżeli wyodrębniono własność lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz części budynku stanowiących współwłasność ciąży na właścicielach lokali w zakresie odpowiadającym częściom ułamkowym wynikającym ze stosunku powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku (art. 3 ust. 5 upol).

Ważne! Lokale mieszkalne, jeżeli są odrębną nieruchomością, podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, a podatnikiem jest ich właściciel. Jeżeli lokal mieszkalny nie stanowi odrębnej nieruchomości – podatnikiem jest właściciel budynku (np. spółdzielnia).

Inne zasady obowiązują w stosunku do lokali mieszkalnych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Gdy taki lokal mieszkalny, będący odrębną nieruchomością, jest np. przez gminę wynajęty, to podatnikiem jest najemca. Wynajęcie państwowego i komunalnego lokalu mieszkalnego niestanowiącego odrębnej nieruchomości osobie fizycznej nie powoduje natomiast przejścia obowiązku podatkowego na najemcę. Podatnikiem jest w dalszym ciągu właściciel budynku lub jego zarządca.

Jeszcze inaczej jest w przypadku wynajęcia państwowego lub komunalnego lokalu mieszkalnego osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Podatnikiem jest w takim przypadku najemca. W art. 3 ust. 1 pkt 4 lit.a upol z opodatkowania wyłącza się jedynie osoby fizyczne będące posiadaczami lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości. Wszyscy inni posiadacze takich lokali, a więc osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, są zobowiązani do opłacania podatku od nieruchomości od takich lokali. Podatek powinien być przez nich opłacany według stawek właściwych dla budynków mieszkalnych, chyba że lokal mieszkalny jest zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej.

Domek letniskowy podatek od nieruchomości: czy trzeba płacić?

W praktyce często pojawia się problem z tym, jak zakwalifikować na potrzeby opodatkowania domki  wzniesione na terenach rekreacyjnych (często bez pozwolenia na budowę), w których mieszkają czasowo lub na stałe ludzie. Powstaje pytanie, czy taki budynek należy uznać za mieszkalny, letniskowy, czy też pozostały? Zasadą jest, iż przy zaliczaniu danego budynku do kategorii budynków mieszkalnych, o których mowa w art. 5 upol, decydujące znaczenie ma dokumentacja architektoniczno-budowlana danego obiektu. Jeżeli wynika z niej, że jest to budynek mieszkalny, za taki powinien go uznać organ podatkowy. W związku z tym, że w pytaniu jest m.in. mowa o budynku wybudowanym bez zezwolenia, organ podatkowy nie ma podstaw, aby opodatkować go podatkiem od nieruchomości wg stawek właściwych dla budynków mieszkalnych. Budynek ten nie spełnia bowiem szeregu warunków przewidzianych w prawie budowlanym dla tej kategorii budynków. Do momentu zalegalizowania tego budynku, właściciel obiektu powinien być obciążony podatkiem od nieruchomości według stawek pozostałych. Tego typu budynki są często wznoszone na terenach rekreacyjnych jako tzw. budynki letniskowe. Sezonowe wykorzystywanie tego budynku do zamieszkiwania nie może prowadzić do uznania tego obiektu za budynek mieszkalny, ponieważ nie odpowiada on wymogom budynku mieszkalnego zawartym w prawie budowlanym, a sam fakt zamieszkiwania nie przesądza o charakterze tego budynku. Na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest to tzw. budynek pozostały.

Domek letniskowy, który został wybudowany zgodnie z pozwoleniem na budowę jako mieszkalny, powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości według stawek przewidzianych dla budynków mieszkalnych. Nie ma tu znaczenia fakt wykorzystywania tego budynku jedynie przez część roku. Jest to budynek mieszkalny i nie traci tego charakteru nawet wówczas, gdy nikt nie będzie w nim mieszkał.

Ważne! Domki letniskowe podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na takich samych zasadach jak budynki mieszkalne.

Grunt, na którym ten budynek znajduje się, powinien być opodatkowany jako pozostały. Zakładając, że budynek jest faktycznie zajęty na cele mieszkalne, gruntu, na którym stoi ten budynek, nie będzie można uznać za związany z działalnością gospodarczą. Budynek ten jako mieszkalny powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości według stawek właściwych dla budynków mieszkalnych. Grunty pod budynkiem nadal nie będą podlegały opodatkowaniu.

Podatek od nieruchomości: stawki 2022 r.

Stawki podatku od nieruchomości określane są w uchwałach rad gmin (art. 5 ust. 1 upol).

Ważne! W uchwałach ustalających faktyczne stawki podatku od nieruchomości rada gminy może różnicować ich wysokość dla poszczególnych rodzajów gruntów uwzględniając w szczególności rodzaj prowadzonej działalności (art. 5 ust. 4 upol).

W przypadku budynków to różnicowanie stawek podatku od nieruchomości może następować w oparciu o kryteria: lokalizacji, sposobu wykorzystywania, rodzaju zabudowy, stanu technicznego oraz wieku budynków.

Natomiast określając faktyczne stawki podatku od nieruchomości dla budynków i budowli niemieszkalnych (wykorzystywanych na potrzeby różnych działalności: np. gospodarczej, leczniczej, statutowej) rada gminy może różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności rodzaj prowadzonej działalności.

Stawki podatku od nieruchomości mają charakter kwotowy, za wyjątkiem stawki od budowli (czyli obiektów, które nie są budynkami), która ma charakter procentowy i wynosi 2% wartości tych budowli.

Dla gruntów i budynków stosuje się wyższe kwotowe stawki opodatkowania. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca ma siedzibę firmy w mieszkaniu, to ten lokal będzie traktowany jako służący prowadzeniu działalności gospodarczej, a stawka podatku od nieruchomości - wyższa.

Ważne! W przypadku gruntów lub budynków stosowane są wyższe kwotowe stawki opodatkowania.

Górne granice stawek w podatku od nieruchomości wyznacza corocznie Minister Finansów w obwieszczeniu w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na dany rok. I tak, stosownie do obwieszczenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 22 lipca 2021 r. górne granice stawek podatków od nieruchomości i opłat lokalnych na 2022 rok wynoszą:

Podatek od gruntów - stawki 2022 r.:

• związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 1,03 zł od 1 m2 powierzchni,
• pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – 5,17 zł od 1 ha powierzchni,
• pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 0,54 zł od 1 m2 powierzchni,
• niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. poz. 1777), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego - 3,40 zł od 1 m2 powierzchni;

Podatek od budynków lub ich części - stawki 2022 r.:

• podatek od budynków mieszkalnych – 0,89 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
• podatek od budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 25,74 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
• podatek do budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 12,04 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
• podatek do budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – 5,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
• podatek od budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 8,68 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.

Podatek od budowli jest to procentowa stawka - 2% wartości budowli ustalonej zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Kto płaci podatek od nieruchomości?

Zapłata podatku od nieruchomości to obowiązek właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości. W razie współwłasności obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Jednak w wypadku wyodrębnionych lokali (mieszkań) każdy z właścicieli odpowiada tylko za podatek należny za swój lokal i za przypisany do niego udział w nieruchomości wspólnej.

Sprawdź też:

• Elektroniczne księg wieczyste - jak sprawdzić księgę przez Internet >>>

Podsumowując, z art. 3 ust. 1 upol wynika, że podatek od nieruchomości płacą (czyli są tzw. podmiotami podatku od nieruchomości) osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, które są:

• właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• użytkownikami wieczystymi gruntów,
• posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

- wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Nieruchomości Rolnych lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

- jest bez tytułu prawnego.

Jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym (art. 3 ust. 3 upol).

Ważne! Jeżeli grunt, budynek lub budowla stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach (art. 3 ust. 4 upol).

Zobowiązanie solidarne oznacza, że niezależnie od liczby współwłaścicieli, czy posiadaczy gruntu, budynku lub budowli, organ podatkowy może domagać się zapłaty podatku w pełnej wysokości od jednego z nich, od niektórych lub od wszystkich. W przypadku zapłaty podatku od nieruchomości w kwocie wyższej, niż wynika to z udziału w przedmiocie opodatkowania, współwłaściciel może domagać się od pozostałych podatników rozliczenia zapłaconej kwoty tak, aby każdy z nich zapłacił podatek w kwocie odpowiadającej wysokości przysługującego mu udziału. Zasady odpowiedzialności solidarnej nie stosuje się jednak przy współwłasności w częściach ułamkowych lokalu użytkowego - garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym wraz z gruntem stanowiących odrębny przedmiot własności. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy ciąży na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności. Ponadto zasada ta nie znajduje zastosowania w sytuacji, gdy jeden lub kilku współwłaścicieli lub posiadaczy jest zwolnionych od podatku od nieruchomości albo nie podlega temu podatkowi. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na współwłaścicielach lub posiadaczach, którzy podlegają podatkowi od nieruchomości oraz nie są zwolnieni od tego podatku, w zakresie odpowiadającym ich łącznemu udziałowi w prawie własności lub posiadaniu (art. 3 ust. 4a i 6 upol).

Podatek od nieruchomości staje się należny od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nabyto nieruchomość (mieszkanie, dom lub działkę). Jeżeli więc 10 lutego podpiszemy akt notarialny kupna mieszkania, to obciążający nas podatek będzie naliczany od 1 marca. W razie sprzedaży nieruchomości obowiązek podatkowy ciążący na dotychczasowym właścicielu ustaje z końcem miesiąca, w którym doszło do transakcji.

Inaczej jest, gdy wybudujemy dom jednorodzinny. W tym wypadku obowiązek podatkowy powstaje 1 stycznia roku następującego po tym, w którym zakończyliśmy budowę albo w którym rozpoczęliśmy użytkowanie budynku przed jego ostatecznym wykończeniem. Jeśli zatem budowę domu zakończymy w kwietniu 2021 r., podatek od nieruchomości za ten budynek zaczniemy płacić dopiero od 2022 r.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od nieruchomości?

W ciągu 14 dni od kupna nieruchomości lub zakończenia budowy trzeba samemu zawiadomić o tym fakcie urząd gminy na specjalnych urzędowych formularzach (Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz załączniki do tego dokumentu). Można je pobrać w urzędzie właściwym dla miejsca położenia nieruchomości albo z jego strony internetowej. Można je złożyć w gminie osobiście albo zdalnie: za pomocą elektronicznej platformy usług administracji publicznej (ePUAP) bądź innego systemu teleinformatycznego udostępnionego na stronie Biuletynu Informacji Publicznej właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego. Dokumenty mogą być opatrywane: kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym.

Formularze te składamy również wtedy, gdy dojdzie do jakiejś zmiany mającej wpływ na wysokość podatku (na przykład po zaadaptowaniu nieużytkowego poddasza na cele mieszkalne).

W Informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych podajemy wielkość posiadanych nieruchomości: powierzchnię gruntu oraz powierzchnię użytkową budynków, a w załączniku jej położenie i formę władania (własność, użytkowanie, posiadanie).

Wysokość podatku od nieruchomości jest corocznie ustalana w decyzji administracyjnej. Nie ma więc możliwości opłacenia podatku przed doręczeniem tej decyzji (czasami na decyzję w sprawie wysokości podatku od nieruchomości czeka się wiele miesięcy).

Podatek od nieruchomości za dany rok płaci się w ratach kwartalnych w następujących terminach: do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada, ale można też uiścić od razu cały roczny podatek. Jednak gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.

W razie otrzymania spóźnionej decyzji podatkowej mamy 14 dni na jego uiszczenie.

Przykład. Powstanie obowiązku podatkowego od gruntu

Pan Kowalski w dniu 12 stycznia 2022 r. kupił działkę budowlaną. W takim wypadku obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje dla Pana Kowalskiego z dniem 1 lutego 2022 r.

Jeżeli obowiązek podatkowy zależy od powstania budowli albo budynku lub ich części, to obowiązek podatkowy powstaje od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona, albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części, przed ich ostatecznym wykończeniem (art. 6 ust. 2 upol).

Przykład. Powstanie obowiązku podatkowego od budynku

Pan Nowak wybudował dom. Budowa zakończyła się 27 lipca 2021 r. W takim wypadku obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje dla Pana Nowaka z dniem 1 stycznia 2022 r.

Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek od nieruchomości ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie (art. 6 ust. 3 upol).

Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek (art. 6 ust. 4 upol). Ustawodawca nie określa tych przesłanek, przyjmuje się jednak, że chodzi tu o sytuacje odnoszące się do zdarzeń faktycznych i prawnych, przeciwnych do okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego w danym podatku (np. sprzedaż nieruchomości lub obiektu budowlanego niezwiązanego trwale z gruntem bądź prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, wygaśnięcie dzierżawy gruntu będącego własnością gminy).

Przykład. Wygaśnięcie obowiązku podatkowego

Pani Jastrzębska w sierpniu 2021 r. sprzedała swoją działkę. W takim przypadku, bez względu na to, którego dokładnie dnia Pani Jastrzębska dokonała sprzedaży, obowiązek podatkowy w stosunku do niej wygasa z końcem ostatniego dnia tego miesiąca, czyli 31 sierpnia 2021 r.

Powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości w ciągu roku podatkowego powoduje, iż podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w którym istniał obowiązek podatkowy (art. 6 ust. 5 upol).

Przykład. Proporcjonalne ustalanie podatku od nieruchomości

Pani Jastrzębska sprzedała swoją działkę Panu Kaczmarskiemu w dniu 1 sierpnia (lub w innym dniu tego miesiąca) 2021 r. W takiej sytuacji Pani Jastrzębska będzie musiała zapłacić podatek od nieruchomości za 8 miesięcy, czyli za okres od stycznia do sierpnia (zakładając, że była właścicielem tej działki od początku 2021 r.), natomiast Pan Kaczmarski zapłaci podatek za 4 miesiące, tj. za okres od sierpnia do grudnia 2021 r. (zakładając, że pozostanie właścicielem tej działki do końca 2021 r.).

Czy spółka cywilna opłaca podatek od nieruchomości?

Podatnikiem podatku od nieruchomości nie jest natomiast spółka cywilna, ponieważ nie może we własnym imieniu nabywać praw, w tym własności nieruchomości. Nie może stać się posiadaczem nieruchomości, użytkownikiem wieczystym gruntu ani posiadaczem mienia jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa.

Jeżeli do spółki cywilnej zostały wniesione nieruchomości, to podatnikami podatku należnego od tych nieruchomości lub obiektów budowlanych, są wspólnicy spółki, a obowiązek zapłaty spoczywa na nich solidarnie. Jeśli jednak wspólnik wnosi do spółki wkład w postaci używania nieruchomości, podatek od nieruchomości płaci wówczas tylko ten wspólnik. W takim przypadku nieruchomość nie wchodzi do majątku wspólnego wspólników.

Ważne! W przypadku spółki cywilnej podatnikami podatku od nieruchomości są jej wspólnicy, nie sama spółka.

Co stanowi podstawę opodatkowania?

Podstawa opodatkowania nic innego jak wielkość, od której naliczany jest podatek. Stosownie do art. 4 ust. 1 upol w przypadku podatku od nieruchomości podstawę opodatkowania stanowi:

1. dla gruntów - powierzchnia;
2. dla budynków lub ich części - powierzchnia użytkowa;
3. dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Podatek od nieruchomości – jak zmierzyć powierzchnię?

Podana w formularzu informacyjnym powierzchnia gruntu powinna być zgodna z danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków albo w akcie notarialnym kupna nieruchomości (w wypadku mieszkania chodzi o udział w gruncie).

Natomiast powierzchnię użytkową budynku lub jego części na potrzeby podatku od nieruchomości mierzy po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych; za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe. Ale – uwaga! - te części pomieszczeń, które mają wysokość od 1,4 do 2,2 m zalicza się do powierzchni użytkowej w 50%, a te o wysokości mniejszej niż 1,4 m się pomija.

Jeżeli obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej powstał w ciągu roku podatkowego, to podstawą opodatkowania jest wartość stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji na dzień powstania obowiązku podatkowego. Natomiast, jeśli taka budowla lub jej część jest przedmiotem umowy leasingu i odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, w przypadku jej przejęcia przez właściciela, do celów określenia podstawy opodatkowania przyjmuje się wartość początkową przed zawarciem pierwszej umowy leasingu, zaktualizowaną i powiększoną o dokonane ulepszenia oraz niepomniejszoną o spłatę wartości początkowej. Jeżeli zaś od takich budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 4 ust. 3-5 upol). Wartość części budowli położonych w danej gminie, w przypadku budowli usytuowanych na obszarze dwóch lub więcej gmin, określa się proporcjonalnie do długości odcinka budowli położonego na terenie danej gminy (art. 4 ust. 9 upol).

Jak rozliczyć podatek od nieruchomości?

Aby rozliczyć podatek od nieruchomości, należy złożyć do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości tzw. informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1).

Do informacji takiej należy załączyć:

• Załącznik do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (ZIN-1) -  dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu,
• Załącznik do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (ZIN-2) - dane o przedmiotach opodatkowania zwolnionych z opodatkowania,
• Załącznik do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (ZIN-3) - dane pozostałych podatników.

Termin na złożenie takiej informacji wynosi 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Organem podatkowym właściwym w sprawie podatku od nieruchomości jest wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta, w zależności od miejsca położenia nieruchomości.

NIE PRZEGAP: Zgłoszenie nabycia nieruchomości: druk IN-1 wzór wypełnienia

Przykład. Termin i miejsce złożenia informacji o nieruchomości

Pan Iksiński w dniu 12 stycznia 2022 r. kupił w Pułtusku działkę budowlaną. W takim wypadku Pan Iksiński powinien złożyć informację o nieruchomości do dnia 26 stycznia 2022 r. w Urzędzie Miejskim w Pułtusku. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstanie dla Pana Iksińskiego z dniem 1 lutego 2022.

Za złożenie informacji o nieruchomości nie jest pobierana opłata skarbowa.

Ważne! Jeżeli w trakcie roku zaistnieje okoliczność, która uzasadnia zwiększenie lub zmniejszenie należnego podatku, podatnik ma obowiązek poinformować o tym fakcie właściwy organ podatkowy w ciągu 14 dni.

Osoby prawne (np. spółki z o.o., spółki akcyjne) oraz spółki i inne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej składają corocznie, w terminie do dnia 31 stycznia, do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, tzw. deklarację na podatek od nieruchomości (DN-1) na dany rok podatkowy.

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność, lub znajduje się we wspólnym posiadaniu jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki), która nie posiada osobowości prawnej, wówczas osoba fizyczna składa deklarację na podatek od nieruchomości na zasadach przewidzianych dla spółek.

Wraz z deklaracją DN-1 należy złożyć załączniki:

• Załącznik do deklaracji na podatek od nieruchomości (ZDN-1) - dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu,
• Załącznik do deklaracji na podatek od nieruchomości (ZDN-2) - dane o przedmiotach opodatkowania zwolnionych z opodatkowania.

Za złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości nie jest pobierana opłata skarbowa.

Informację IN-1 oraz deklarację DN-1 można złożyć:

• osobiście – należy zgłosić się do właściwego organu podatkowego, czyli do urzędu gminy lub miasta właściwego dla miejsca położenia nieruchomości (a konkretnie do wydziału do spraw podatków i opłat lokalnych) i tam złożyć całą dokumentację,
• listownie - wysyłając dokumenty pocztą (przy czym za datę złożenia uznaje się datę nadania na poczcie),
• elektronicznie – należy podpisać dokumenty Profilem Zaufanym lub elektronicznym podpisem kwalifikowanym i wysłać na skrzynkę podawczą właściwego urzędu na platformie usług administracji publicznej (ePUAP).

Formularze informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości dostępne są na stronach internetowych właściwych urzędów.

Kiedy i jak wpłacić podatek od nieruchomości

Osoby fizyczne płacą podatek od nieruchomości ratalnie, w terminach do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku. Wysokość podatku ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, czyli wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta.

Nie dzieli się płatności na raty, jeśli kwota podatku nie przekracza 100 zł. W tej sytuacji płacisz cały podatek w terminie płatności pierwszej raty.

Ważne! Jeśli kwota podatku od nieruchomości nie przekracza 100 zł całość, całą kwotę należy wpłacić w terminie do 15 marca danego roku.

Pozostali podatnicy (np. spółki z o.o., spółki akcyjne) płacą podatek od nieruchomości miesięcznie, za poszczególne miesiące, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń - do 31 stycznia. Wysokość podatku podmioty takie maja obowiązek ustalić samodzielnie.

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność (lub znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki), która nie posiada osobowości prawnej, wówczas osoba fizyczna opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku osoba fizyczna nie otrzymuje decyzji o wysokości podatku.

Niezapłacony podatek od nieruchomości: konsekwencje

Nie warto uchylać się od obowiązku płacenia podatku od nieruchomości. Konsekwencją takiego działania jest bowiem narastanie odsetek od kwoty należnej. Odsetki takie wynoszą około 8% w skali roku. Im wyższy podatek i dłuższy czas zwlekania z płatnością, tym wyższe są koszty odsetek. Poza dodatkowymi kosztami w przypadku dłuższego zalegania z płatnością jest wszczęcie egzekucji. Rodzi to kolejne problemy, których zdecydowanie warto uniknąć.  

Ważne! W przypadku nieopłacenia podatku w terminie, od kwoty należnej pobierane są odsetki w wysokości 8% w skali roku, a dłuższe zaleganie z płatnością skutkuje wszczęciem postępowania egzekucyjnego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz.U. Nr 121, poz. 844 ze zm.);
• Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 22 lipca 2021 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2022 (M.P. 2021 poz. 724).