Oznaczenia opraw oświetleniowych i źródeł światła

Co oznaczają symbole na oprawach i źródłach światła?

Szukając energooszczędnego oświetlenia należy przede wszystkim zwrócić uwagę na tzw. etykietę energetyczną. Powinna ona znajdować się na wszystkich pudełkach źródeł światła niezależnie od ich rodzaju. Etykieta zawiera literę (od A do G) oraz poziome kolorowe paski w kolorach od czerwieni przez żółć do zieleni.

Najbardziej oszczędne są żarówki klasy A (ciemnozielony pasek). Są one określane jako niskoenergetyczne i w tej kategorii znajdują się przede wszystkim lampy LED. Oprócz tego jest kategoria B (energooszczędne) czy C (średnioenergooszędne). B to głównie świetlówki kompaktowe, a C to halogeny. Kupując źródła światła najlepiej wybierać wśród tych trzech grup.

Większość produktów energooszczędnych ma na opakowaniu informację o mocy rzeczywistej (np. 28 W) i mocy zastępowanej (np. 40 W). Oznacza to, że takie źródło daje tyle światła co 40-watowa, klasyczna żarówka. Nie bez znaczenia jest także barwa światła. Obecnie do wyboru jest np. ciepła i zimna biel. Ciepłe światło przypomina zwykłą żarówkę i sprawdzi się w sypialni. Nieco zimniejsze odpowiada światłu dziennemu i jest idealne do miejsca pracy.

W specyfikacji znaleźć można także trzycyfrową liczbę. Pierwsza cyfra odpowiada stopniowi oddawania barw (im większa, tym kolory są bliższe naturalnym), następne dwie informują o temperaturze barwowej (np. 40 to 4000 Kelvinów czyli światło naturalne, 65 to 6500 Kelvinów czyli światło zimne).

Uwagę należy również zwrócić na trzonek (oprócz standardowych gwintów E14 czy E27 jest obecnie mnóstwo innych rodzajów), napięcie (zwykłe 230V czy 12 lub 24V z wykorzystaniem transformatora), rodzaj bańki (litera oznacza typ, a cyfra średnicę w mm) oraz kąt padania światła (ważny w halogenach i lampach LED). Żarówka powinna mieć zielony znak ENEC – jest to dowód na to, że produkt jest bezpieczny i certyfikowany. Polski znak bezpieczeństwa to z kolei B w trójkącie z zaokrąglonymi rogami. Warto pamiętać, że symbol ten nie jest już obowiązkowy.

Istotna jest również informacja o klasie ochronności. Okrągły symbol oznacza, że metalowe części w oprawie są podłączone do przewodu ochronnego. Dwa kwadraty jeden w drugim to klasa II. Obudowa oprawy nie ma tutaj styku z metalowymi częściami. Nie ma przewodu ochronnego. Klasa III to romb z rzymską trójką w środku. Znajduje się on na oprawach zasilanych napięciem bezpiecznym, nieprzekraczającym 42 V, z transformatora lub baterii.

Użytkownicy domowi o większych wymaganiach lub instalatorzy zawsze powinni sprawdzać stopień szczelności IP (Internal Protection). Oznaczony jest on przez dwie cyfry. Pierwsza oznacza ochronę przed ciałami obcymi. 0 to brak ochrony, 1 chroni przed ciałami większymi niż 50 mm, 2 – 12,5 mm, 3 – 2,5 mm, 4 – 1 mm. Piątka w oznaczeniu gwarantuje ograniczoną ochronę przed pyłem, a szóstka definiuje oprawę pyłoszczelną. Podobnie jest w przypadku wody. 0 to brak ochrony, 1-2 to ochrona przed wodą kapiącą, 3-4 – natryskiwaniem i rozbryzgiwaniem, 5-6 – laniem strugą, 7-8 – zanurzeniem, 9K – laniem strugą pod wysokim ciśnieniem. Oprawy oświetleniowe o najwyższej klasie ochrony są wykorzystywane przede wszystkim przez profesjonalnych elektroinstalatorów, np. w fabrykach, zakładach pracy, magazynach. Niższe klasy szczelności sprawdzają się świetnie także w prywatnych domach i mieszkaniach, np. w łazienkach, kuchniach, warsztatach.