Gunnera olbrzymia - olbrzym w ogrodzie! Jak uprawiać gunnerę
Gunnera olbrzymia (Gunnera manicata) to prawdziwy olbrzym w świecie bylin. Tworzy rozległą kępę złożoną z dużych liści (o średnicy dochodzącej do 100 cm), osadzonych na długich ogonkach. Może osiągać nawet do 3 m wysokości! Jakie warunki trzeba stworzyć gunnerze, aby była tak okazała? Jakie gunnera pełni funkcje w ogrodzie?
Gunnera olbrzymia, inaczej parzeplin brazylijski (łac. Gunnera manicata) to roślina wieloletnia należąca do rodziny parzeplinowatych (Gunneraceae). W środowisku naturalnym porasta wilgotne lasy, zarośla i brzegi rzek w Ameryce Południowej. Rodzaj gunnera otrzymał nazwę ku czci Johanna Ernsta Gunnerusa, norweskiego botanika i misjonarza. Niektóre gatunki są jadalne. Gunnera olbrzymia pełni wyłącznie dekoracyjną funkcję. To gatunek wymagający, dość trudny w uprawie. Zaleca się go pasjonatom rarytasów w ogrodzie. Przy pewnej wprawie i solidnej pielęgnacji stanie się pokazową byliną i chlubą właściciela.
Spis treści
- Gunnera olbrzymia – cechy charakterystyczne rośliny
- Gunnera olbrzymia - wymagania uprawowe
- Jak uprawiać gunnerę olbrzymią w ogrodzie?
- Zimowanie gunnery w ogrodzie
- Wykorzystanie gunnery w ogrodzie
Gunnera olbrzymia – cechy charakterystyczne rośliny
Gunnera olbrzymia w dobrych warunkach może osiągać do 3 m wysokości (zwykle dorasta do 2 m). Jest rozłożysta: kępa liści ma średnicę nawet do do 4 m. Liście są zielone, duże, dłoniaste, lekko powcinane. Ich średnica dochodzi do 1 m. Wyrastają na długich, grubych, kolczastych ogonkach.
Gunnera może zakwitać, najczęściej dzieje się to na przełomie maja i czerwca. Kwiatostany ukrywają się w kępie liści. To maczugowate kolby, początkowo zielone, z czasem brązowiejące. Przypominają nieco...głowę smoka. Bylina osiąga finalną wielkość po zaledwie 2-3 latach uprawy.
Najpopularniejsze byliny ogrodowe o dużych, dekoracyjnych liściach >>>
Autor: GettyImages
Gunnera olbrzymia w dobrych warunkach może osiągać do 3 m wysokości i 4 m szerokości
Gunnera olbrzymia - wymagania uprawowe
Gunnera pochodzi z rejonów o cieplejszym klimacie. I właśnie to jest głównym ograniczeniem uprawy w Polsce. W czasie mrozów (od -12°C) przemarza. W dodatku w okresie zimy powinna mieć umiarkowanie suche warunki. W rezultacie bylinę zaleca się uprawiać jedynie w najcieplejszych rejonach Polski. Należy wybierać stanowiska lekko zacienione (duża ilość światła rozproszonego), ciepłe, osłonięte od wiatru. Radzi sobie na słońcu. Wymaga żyznej, próchniczej, przepuszczalnej gleby o odczynie zbliżonym do obojętnego. Podłoże przed sadzeniem warto wymieszać z piaskiem, obornikiem, torfem i kompostem. Bylina ma duże potrzeby wodne i pokarmowe.
Pielęgnacja rabat bylinowych wiosną, latem, jesienią i zimą - najważniejsze prace >>>
Jak uprawiać gunnerę olbrzymią w ogrodzie?
- Sadzenie gunnery. Gunnerę warto sadzić w ogrodzie późną wiosną, wtedy będzie miała więcej czasu na aklimatyzację i przygotowanie do nadejścia zimy niż przy zabiegu jesiennym. Można wykopać dołek dużo większy od bryły korzeniowej i wypełnić go częściowo kompostem, torfem i obornikiem. Nie wolno jej sadzić zbyt głęboko (liście nie powinny znajdować się niżej niż w doniczce, lecz na poziomie gruntu). Nadmierne przysypanie młodej sadzonki ziemią może poskutkować gniciem.
- Podlewanie gunnery. Gunnerę powinno się regularnie podlewać. Nie znosi suszy. Pozytywnym zabiegiem jest ściółkowanie, które ogranicza wyparowywanie wody z gleby i zmniejsza zachwaszczenie.
- Nawożenie gunnery. W pierwszym roku po posadzeniu należy zrezygnować z dodatkowego nawożenia (oczywiście o ile zastosowało się nawozy organiczne). W kolejnych latach roślinie warto aplikować wiosną nawozy wieloskładnikowe, np. granulowany obornik. Gatunek wymaga dużych ilości potasu. Nie zaszkodzi także wzmocnienie przez podlewanie gnojówkami z pokrzywy (źródło azotu) i skrzypu (źródło krzemionki).
Zimowanie gunnery w ogrodzie
Zimowanie gunnery w gruncie jest dość kłopotliwe. Po przymrozkach powinno się odciąć liście i przykryć nimi pąki. Następnie, już w czasie mrozów, należy stosować grubą warstwę ściółki okrywającej (50-80 cm!) ze słomy, liści lub siana. W okresie silniejszych zim potrzebne są dodatkowe warstwy. Karpę warto także przykryć agrowłókniną (i obciążyć, aby materiał nie został zwiany przez wiatr). Zdarza się, że do osłony używa się nawet folii bąbelkowej - przy tej roślinie można zrobić wyjątek. Niemniej i tak folię warto nakłuwać.
Gunnerę powinno się chronić przed mrozem i nadmiarem wody (np. przy roztopach). Jednocześnie nie wolno dopuścić do przegrzania. Do prowizorycznych rozwiązań należy ustawianie w miejscu karpy namiotu foliowego jako ochrony przed mrozem i wilgocią.
Jak i czym zabezpieczyć rośliny w ogrodzie przed zimą? Zimowe okrywanie roślin >>>
Wykorzystanie gunnery w ogrodzie
Gunnera olbrzymia od razu zwraca na siebie uwagę. Warto więc ją sadzić w wyeksponowanych miejscach. W małych ogrodach może spełniać funkcję solitera. Tradycyjnie uprawia się ją w pobliżu drzew. To także nieszablonowa ozdoba brzegu oczka wodnego i stawu. Trzeba przy tym pamiętać, że rośnie szybko i może zagłuszyć słabe gatunki. Bylina nadaje ogrodowi pewnej dzikości. Jest chętnie fotografowanym obiektem.
Przeczytaj też:
Wysokie byliny do ogrodu - gatunki, uprawa, zastosowanie >>>
Poradnik projektowania rabaty bylinowej - jak wybrać byliny na rabatę >>>
Modne byliny ogrodowe – posadź je w swoim ogrodzie na wiosnę! >>>
