Oblepia ściany domów i boleśnie gryzie. Jak pozbyć się Harmonii axyridis?
Biedronka azjatycka (Harmonia axyridis), zwana też arlekinem, to gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych, który jesienią masowo może wchodzić do naszych domów. Czy biedronka azjatycka jesz groźna? Jaka jest różnica między biedronką azjatycką a polską? Jak pozbyć się biedronek azjatyckich z domu?
Autor: Krzysztof Dudek/Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
Spis treści
- Co może zrobić biedronka azjatycka?
- Czym się różni biedronka azjatycka od polskiej?
- Jak się pozbyć biedronek azjatyckich z domu?
- Biedronka azjatycka ugryzienie - czy jest groźne?
- Biedronka azjatycka to zagrożenie dla rodzimej przyrody
- Biedronki azjatyckie a polskie
Migracja w świecie owadów nie jest niczym nienaturalnym – to element cyklu życia. Czasem człowiek sam pomaga w rozprzestrzenianiu się gatunku, bez świadomości ryzyka z tym związanego. Z perspektywy naszych interesów, a także ochrony przyrody (warto to powiązać) zjawiska bywają skrajnie niekorzystne. W Polsce już od pewnego czasu borykamy się z inwazyjnymi owadami, od ćmy bukszpanowej i szerszenia azjatyckiego po biedronkę azjatycką.
Co może zrobić biedronka azjatycka?
Biedronka azjatycka, arlekin (Harmonia axyridis) to inwazyjny chrząszcz pochodzący z południowo-wschodniej Azji. Do Europy trafiła w XIX wieku, sprowadzono ją jako sprzymierzeńca w walce z mszycami. Szybko okazało się jednak, że stanowi zagrożenie także dla rodzimych gatunków biedronek. W Polsce po raz pierwszy zaobserwowano ją dopiero w 2006 roku. Jednak z miejsca stała się rzeczywistą plagą zarówno miejsc naturalnych, jak i domostw. Potrafi "oblepić" domy i elewacje w liczbie podobnej to gradacji stonki ziemniaczanej w monokulturze upraw ziemniaków. Może być sporym problemem.
Czym się różni biedronka azjatycka od polskiej?
Biedronka azjatycka ma zmienny wygląd i dlatego może być mylona z naszą rodzimą biedronką. Osobniki mające czerwone skrzydła z siedmioma czarnymi kropkami są faktycznie nie do odróżnienia. Na szczęście to margines, biedronki azjatyckie mają bowiem różną ilość (0-23) i wielkość kropek. Okrywy skrzydeł mogą być żółte, pomarańczowe, czerwone lub czarne. Białe, czerwone lub czarne kropki zwykle mają nieregularne brzegi. Tuż za głową owad ma charakterystyczny czarny rysunek w kształcie litery M. Biedronka siedmiokropka ma bardziej płaskie ciało od biedronek azjatyckich. W ciągu sezonu w Polsce biedronka azjatycka może wydać nawet pięć pokoleń.
Jak się pozbyć biedronek azjatyckich z domu?
Do rzeczywistego problemu z biedronkami azjatyckimi dochodzi jesienią, gdy stworzenia szukają dogodnych miejsc do zimowania. Zimują w Polsce bez problemu (właśnie przez dobór kryjówek). Przy braku ochrony biedronka azjatycka może pojawić się w pomieszczeniach, na strychu czy w elementach elewacyjnych nawet w ogromnych skupiskach (setki, tysiące).
Jednym ze sposobów na ochronę domu przed szkodnikiem jest montaż siatek na oknach i w drzwiach balkonowych przeciw owadom. Ich stan trzeba regularnie sprawdzać, gdyż biedronki mogą sobie poradzić i z taką przeszkodą.
Z domu biedronki azjatyckie najczęściej są usuwane odkurzaczem.
W skrajnych przypadkach trzeba skorzystać z pomocy specjalisty. Ręczne usuwanie biedronek azjatyckich jest mniej popularne, gdyż w przeciwieństwie do naszych rodzimych biedronek, owady chętniej gryzą, a przy zgnieceniu wydzielają toksyczne substancje.
Przeczytaj też:
- Sposoby na kleszcze: co je odstrasza? Jakich roślin nie lubią kleszcze
- Zwalczanie szkodników i chorób roślin bez chemii. Biologiczna ochrona roślin
Biedronka azjatycka ugryzienie - czy jest groźne?
Ugryzienie biedronki azjatyckiej nie jest groźne, ale uprzykrzające. W miejscu ugryzienia można odczuć lekki, piekący ból, skóra jest zaczerwieniona. Osobnym przypadkiem są osoby uczulone na alergeny, tutaj może istnieć realne zagrożenie dla zdrowia. Są to na szczęście wciąż odosobnione przypadki. Reakcje alergiczne mogą także występować w kontakcie z substancją obronną, którą wydzielają wystraszone lub przygniecione owady. W domu nie bez znaczenia jest fakt, że wydzielane przez biedronkę azjatycką substancje plamią ściany, meble czy inne obiekty i są bardzo trudne do usunięcia.
Biedronka azjatycka to zagrożenie dla rodzimej przyrody
Biedronki azjatyckie zakłócają równowagę ekologiczną w przyrodzie. Są niezwykle żarłoczne, wcześniej rozpoczynają wegetację i szybko rozmnażają się, dlatego wypierają rodzime biedronki siedmiokropki. W dodatku są od nich odporniejsze na choroby, pasożyty i inne niekorzystne czynniki. Polskie biedronki nie mają szans konkurując o pokarm. Biedronki azjatyckie stanowią jednocześnie bezpośrednie zagrożenie – przy braku innego pokarmu nie pogardzą jajami i larwami krajowych biedronek. Zdarza się nawet, że przerzucają się na owoce, najczęściej te o uszkodzonych skórkach.
Biedronki azjatyckie a polskie
Biedronki azjatyckie uznaje się w Polsce za gatunek inwazyjny, ekspansywny i szkodliwy, jednakże mają także swoje zalety. To perfekcyjni drapieżcy, w skuteczny sposób zwalczający szkodniki roślin – mszyce. Larwa w czasie 10-dniowego rozwoju jest w stanie spożyć od 90 do 370 mszyc. Owad dorosły w ciągu jednego dnia zjada od 15 do 65 szkodliwych owadów.
Dla większości osób niebezpieczeństwo biedronek azjatyckich jest ściśle związane z ich masowym przylotem. Setki egzemplarzy w mieszkaniach czy budynkach gospodarczych budzą nawet przerażenie. W rzeczywistości owady dla człowieka nie są szczególnie niebezpieczne, bardziej traktuje się się je jako uciążliwy problem natury... estetycznej. Zagrożenia dla przyrody, przy jednoczesnej migracji innych gatunków owadów, nie można bagatelizować. Niestety w przy takim kłopocie coraz rzadziej słyszy się słowa „biedroneczko, leć do nieba”...
Przeczytaj też:
- Wtyk amerykański - szkodnik iglaków i śmierdzący problem w domu. Jak się pozbyć wtyka amerykańskiego?
- Sposoby na mole w domu. Jak pozbyć się moli odzieżowych i spożywczych
- Mrówki Faraona w domu - co złego robią, jak się ich pozbyć z domu