Spis treści
- Jakie drzewa i krzewy mogą paść ofiarą porostów?
- Kiedy porosty i mchy rozwijają się na korze drzew i krzewów?
- Czy porosty szkodzą drzewom owocowym?
- Jak ograniczyć rozwój porostów na drzewach i krzewach?
- Mechaniczne usuwanie porostów z pni i gałęzi drzew
- Opryski na mchy i porosty
- Domowe preparaty na mchy i porosty
Jakie drzewa i krzewy mogą paść ofiarą porostów?
Niepokojące nas zielonkawe lub żółte osady, z czasem obrastające całe gałązki dość grubą warstwą to zwykle nic innego jak plecha różnych gatunków porostów, czyli organizmów spokrewnionych z grzybami. Mają one zdolność do przetrwania nawet przy braku dostępu do wody, ponieważ przechodzą wtedy w stan uśpienia.
Porosty mogą rozwijać się na korze drzew i krzewów (owocowych i ozdobnych), ale także na kamieniach lub skałach (np. powszechny złotorost ścienny), gdzie znajdują optymalne warunki do rozwoju i życia. Często można zauważyć je na pędach (gałęziach) jabłoni, orzecha włoskiego, moreli, śliw, wiśnie, a także porzeczek i agrestu.
Kiedy porosty i mchy rozwijają się na korze drzew i krzewów?
Plecha porostów lub mchów może rozwijać się na korze pędów w konkretnych warunkach i z różnych przyczyn.
- Przede wszystkim pojawiają się na roślinach o słabym wzroście, uprawianych w nieodpowiednim lub zachwaszczonym podłożu, a także niedostatecznie lub niewłaściwie zasilanych.
- Najczęściej spotkamy je też na roślinach słabych, chorych, zaniedbanych i nieprześwietlanych oraz rosnących na ciężkich, wilgotnych glebach i zacienionych stanowiskach.
- Rozwojowi tych organizmów sprzyja także wysoka wilgotność powietrza (przyswajają wodę z atmosfery) i nadmierne zagęszczenie roślin.
- Mogą pojawiać się zarówno na starych, nieprzyrastających już tak szybko okazach lub młodych roślinach, których wzrost jest zahamowany. Kora takich roślin jest świetnym siedliskiem dla rozwoju porostów, ponieważ brak przyrostu pędów (wydłużania się lub przybierania wszerz) nie zakłóca ich rozwoju i znajdują tam niezbędną ilość wilgoci oraz światła.
U roślin uprawianych w optymalnych warunkach na zdrowych pędach, regularnie przyrastających i na których łuszczy się kora, zazwyczaj nie znajdziemy porostów lub mchów.
Przeczytaj też: Wiosenne opryski drzew owocowych - kiedy i czym pryskać drzewa owocowe na wiosnę?
Czy porosty szkodzą drzewom owocowym?
Trzeba zaznaczyć, że same w sobie porosty nie są bezpośrednim zagrożeniem dla drzew czy krzewów owocowych. Nie są też pasożytami, ponieważ nie konkurują z rośliną o składniki pokarmowe czy wodę, a kora jest dla nich tylko punktem zaczepienia, siedliskiem do życia. Jednak ich obecność, a zwłaszcza w dużym nasileniu może niekorzystnie wpływać na kondycję i tak już osłabionych roślin. Ponadto, tworząca się na pędach plecha może tworzyć dobre warunki dla rozwoju chorób grzybowych lub szkodników, które mogą atakować rośliny osłabione i starsze. Nie jest to jednak żadną regułą, a obecność porostów bywa czasem pożytkiem – stanowi ochronę w sadach przed niektórymi chorobami. Warto też wiedzieć, iż organizmy te rozwijają się głównie w miejscach, gdzie powietrze nie jest zanieczyszczone (porosty to wskaźniki czystego powietrza).
Przeczytaj też: Płucnica islandzka (porost islandzki) - co warto wiedzieć o płucnicy islandzkiej?
Jak ograniczyć rozwój porostów na drzewach i krzewach?
Podobnie jak w przypadku różnego rodzaju zagrożeń dla roślin (np. choroby, szkodniki) prościej będzie zapobiegać rozwojowi plechy porostów lub mchów na drzewach niż je zwalczać. Przede wszystkim, należy zapewnić uprawianym drzewom i krzewom owocowym optymalne warunki uprawy oraz rozwoju i właściwie je pielęgnować. Chodzi głównie o regularne prześwietlanie i przycinanie drzew owocowych, odchwaszczanie oraz przygotowanie odpowiedniej gleby, słonecznego stanowiska, a także odpowiednie nawadnianie i nawożenie. Rośliny zadbane, zdrowe, odżywione, z właściwym corocznym przyrostem będą bardziej odporne, a za razem mniej atrakcyjne do zasiedlania dla organizmów takich, jak porosty czy mchy.
i
Mechaniczne usuwanie porostów z pni i gałęzi drzew
Jeśli porosty zadomowią się na pniach i pędach na dobre, można próbować po prostu mechanicznie je usuwać, ale należy to robić delikatnie, by nie uszkodzić kory (ryzyko infekcji lub przemarznięcia).
Do oczyszczania gałęzi z niechcianego nalotu najlepiej wybrać pogodny, suchy dzień (np. wiosną lub wczesną jesienią). Można zeskrobać ostrożnie nalot przy pomocy drewnianego patyczka (szpatułki) lub oczyścić pędy, używając szczotki ze względnie sztywnym włosiem lub szmatki. Lepiej unikać szczotek drucianych lub innych ostrych narzędzi (noże, szpachelki) ponieważ mogą pokaleczyć korę.
Opryski na mchy i porosty
Można stosować także różnego rodzaju opryski i inne zabiegi do zwalczania tych organizmów. Popularne, ogrodnicze środki na porosty i mchy przygotowuje się między innymi na bazie roztworu siarczanu żelaza (50 g na 1 litr wody) lub wapna palonego (2 kg na 10 litrów wody). Uzyskany roztwór wodny siarczanu żelaza rozprowadzamy równomiernie na powierzchni plechy porostów (opryskiwaczem lub pędzlem), a rozcieńczonym wapnem bielimy gałęzie zarośnięte nalotem. Zabiegi te spowodują zamieranie, zasychanie i często samoczynne odpadanie porostów z pędów.
Domowe preparaty na mchy i porosty
Do zwalczania porostów i mchów, rozwijających się na korze drzew i krzewów stosuje się także preparaty, przygotowane także domowymi sposobami. Możemy samodzielnie przygotować oprysk na porosty i mchy przy pomocy wodnego roztworu octu w proporcji 1:1 (np. 1 litr octu na 1 l wody) z dodatkiem kilku kropel płynu do naczyń.
Podobny wodny roztwór możemy uzyskać z dowolnego mydła w płynie/żelu (30-50 ml na 1 litr letniej wody) lub rozpuszczonego wcześniej szarego mydła (np. 2 kostki na 10 litrów ciepłej wody). Po oprysku takimi (wystudzonymi) preparatami można łatwo zetrzeć z kory nalot z porostów lub mchów (miękką szmatką lub gąbką do zmywania naczyń).
Przeczytaj też: Najlepsze sposoby na pozbycie się mchu z kostki brukowej - nie będzie po nim śladu!
