Jakie filtry stosować do rekuperatora? Co ma znaczenie?
Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z rekuperatorem to inwestycja, która zwraca się oszczędnościami za ogrzewanie zimą. Powracające z domu powietrze dzięki rekuperatorowi ogrzewa to napływające z zewnątrz. Dodatkowo od razu można zastosować filtry, które usuną zanieczyszczenia. Jakie są rodzaje? Jak je stosować?
Spis treści
Powietrze w rekuperatorze może zostać oczyszczone przez zestaw filtrów, które są w stanie wyłapać ponad 99% różnego rodzaju zanieczyszczeń obecnych w powietrzu. Zakłada się je po stronie wlotów powietrza z zewnątrz, czyli czerpni, a także na wylocie z domu. Zastosowanie filtrów zapewnia wysokiej jakości powietrze w domu oraz chroni zespół urządzeń samego rekuperatora i przedłuża jego żywotność.
Filtry na wlocie usuwają zanieczyszczenia przed dostarczeniem powietrza do wnętrza domu. Filtry na wylocie chronią wymiennik ciepła i system wentylacyjny przed zabrudzeniami z domu, kurzem, sierścią zwierząt, tłuszczem kuchennym itp.
Rodzaje i klasy filtrów
W rekuperatorach stosuje się najczęściej kilka filtrów, które potrafią radzić sobie z zanieczyszczeniami o różnej wielkości. Filtry są podzielone na klasy, które określają wielkość i rodzaj zatrzymywanych na nich zanieczyszczeniach. Filtry (poza podstawowymi) niższych klas oczyszczają powietrze w większości z takich samych substancji, co klasy wyższe, ale podstawową różnicą jest skuteczność wyrażona w punktach procentowych. O ile filtr średnio dokładny wyłapie 80% cząstek pyłu zawieszonego PM2,5 to filtry najwyższej klasy wyłapią go w ilości 99,95%, czyli niemal całkowicie oczyszczą z niego powietrze wpadające do domu.
Filtr podstawowy, zwany też wstępnym, zgrubnym służy do zatrzymywania największych zanieczyszczeń, takich jak różnego typu zawieszone w powietrzu drobinki, kurz, pył, sierść, włosy, owady, tłuszcz. Są klasyfikowane i oznaczone G3 i G4.
Filtry średnio-dokładne dokładne M i dokładne F zatrzymują mniejsze cząstki. Filtry M5 i M6 potrafią zatrzymać pyłki roślin, zarodniki grzybów, roztocza. Jeszcze lepiej radzą sobie filtry klasy F7 - F9, które zatrzymują lotne substancje związane z procesem spalania różnych substancji, m.in. spaliny, pył zawieszony PM10, PM2,5, dym papierosowy. Filtr F9 zatrzymuje też bakterie. Filtry tego typu pomogą osobom uskarżającym się na alergie spowodowane pyleniem.
Filtry HEPA wychwytują mikrodrobiny o średnicy nawet 0,01 mikrona: pył smogowy (PM10 i PM2,5), najmniejsze pyłki roślin, zarodniki szkodliwych grzybów i pleśni, roztocza, bakterie, wirusy. Mają lepszą skuteczność w porównaniu z najlepszymi filtrami klasy F9. Efektywność filtrów HEPA określa norma EN 1822-1:2009, która dzieli je na klasy. Filtry HEPA o klasie skuteczności H13 i H14 wychwytują 99,95-99,995% najmniejszych zanieczyszczeń. Istnieje jeszcze klasa najwyższa filtrów ULPA, oznaczona literą U, ale są stosowane w profesjonalnych systemach filtracji, na przykład w laboratoriach – najwyższej klasy filtr U17 usuwa 99,999995% zanieczyszczeń. W rekuperatorach domowych powodują zbyt duże opory przepływu.
Filtry węglowe pochłaniają i neutralizują szkodliwe gazy i nieprzyjemne zapachy. Warto pomyśleć o takim typie filtra w miejscach o dużym zanieczyszczeniu powietrza, np. na terenach przemysłowych czy w pobliżu ruchliwych skrzyżowań i dużych węzłów komunikacyjnych.
Rekuperatory – jak stosować filtry?
W rekuperatorach na stronie nawiewnej i wywiewnej używa się filtrów o różnych klasach skuteczności filtracji. Najczęściej montuje się zestawy po dwa filtry, chociaż na stronie nawiewnej często stosuje się też dodatkowy, trzeci, najczęściej węglowy.
Filtry oczyszczają powietrze, ale powodują też znaczne opory jego przepływu. To podstawowy czynnik, który wpływa na ograniczenie ich liczby w instalacji.
Na stronie czerpni powietrza montuje się filtr podstawowy, do wyboru filtr klasy M, F lub HEPA oraz filtr węglowy. Na wywiewie zakłada się filtr podstawowy i filtr klasy M – są one wystarczające, aby do wymiennika ciepła i przewodów nie dostawały się zanieczyszczenia, których osady mogłyby spowodować pogorszenie skuteczności jego działania, zabrudzenie lub uszkodzenia.
Rodzaj zastosowanego filtra zależy od potrzeb i miejsca, w którym działa rekuperator. W przypadku domów na terenach o dużym zanieczyszczeniu powietrza potrzebne jest zastosowanie filtrów najwyższych klas. Tutaj będzie pomocny filtr węglowy, który w takich warunkach będzie też wymagał częstych wymian.
Zastosowanie filtrów – montaż, wymiana
Filtry to ramki z tworzywa sztucznego lub metalu z odpowiednim wypełnieniem z materiałów pochłaniających zapachy i zatrzymujących zanieczyszczenia. Mają one rożne rozmiary i są wytwarzane nie tylko przez producentów rekuperatorów, ale także niezależne firmy. Rekuperatory są wyposażone w kasetki lub gniazda, w których osadza się filtry, tak aby nie było szczelin, przez które mogłyby przedostawać się zanieczyszczenia. Gniazda filtrów w rekuperatorach są umieszczane w miejscach łatwo dostępnych, co ułatwia ich wymianę, niezbędną dla prawidłowego działania urządzenia i zapewnienia właściwego mikroklimatu w domu lub mieszkaniu.
Efektywne korzystanie z filtrów wymaga właściwej konserwacji, która sprowadza się do okresowej wymiany, co kilka–kilkanaście miesięcy. Niektóre urządzenia same przypominają o tej czynności. Częstotliwość wymiany jest inna, w zależności od ilości zanieczyszczeń w powietrzu – w centrum miasta, w strefie przemysłowej, na przedmieściu czy na wsi. Producent zawsze określa żywotność elementów filtrujących, ale wiele zależy też od czynników lokalnych, np. stopnia zanieczyszczenia powietrza zewnętrznego.
Autor: Murator Projekty
DW065 Praktyczny 2A
