Ogrzewanie podłogowe. Prawidłowo wykonany podkład pod podłogówkę

Podłogówka to wygodne i coraz częściej stosowane rozwiązanie ogrzewania domu. Ale żeby ogrzewanie podłogowe prawidłowo działało, oprócz dobrze zainstalowanej instalacji grzejnej musi mieć odpowiednio przygotowany podkład.

Zobacz galerię 7 zdjęć

Autor: Baumit

Dobrze izolowany podkład z wewnętrzną instalacją grzewczą to podstawa sprawnego działania podłogówki. Przed ułożeniem betonu trzeba sprawdzić szczelność instalacji i prawidłowość połączeń.

Etapy wykonania podkładu

Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić stan podłoża – powinno być mocne i trwałe, a także czyste i suche. Jeśli beton ułożony na stropie ma nierówną powierzchnię lub jest popękany, trzeba go ustabilizować, usuwając luźne fragmenty, i wygładzić warstwą zaprawy wyrównawczej. Wystające kawałki betonu oraz zanieczyszczenia należy zeszlifować.

W podłodze na gruncie na chudym betonie układa się szczelną izolację przeciwwilgociową. Można ją zrobić z folii polietylenowej o grubości 0,2 mm, papy podkładowej lub masy bitumicznej (bez rozpuszczalników organicznych, jeśli chcemy na niej rozłożyć płyty styropianu, bo go zniszczą). Folię lub papę należy ułożyć z zakładem co najmniej 10 cm, a jeżeli nie będzie zakładu, poszczególne pasy trzeba dokładnie skleić. Masa bitumiczna musi być dokładnie rozprowadzona po całej powierzchni chudziaka, aby powstała jednorodna powłoka. Warstwa izolacyjna powinna być przedłużona na ściany, tak żeby pokrywała kilka centymetrów więcej niż przewidziana grubość izolacji termicznej. W podłodze na stropie parteru najczęściej układa się folię polietylenową pełniącą funkcję warstwy oddzielającej (poślizgowej) pod izolacją, która tu może być znacznie cieńsza niż na parterze.

Od podłoża podkład oddziela izolacja termiczna. Ale zanim się ją zacznie układać, trzeba zadbać o to, aby beton był oddzielony od ścian. W tym celu wykonuje się dylatacje obwodowe – wzdłuż wszystkich ścian i elementów pionowych (na przykład słupów, kominów) mocuje się piankę dylatacyjną. Jest to pianka polietylenowa w taśmie o szerokości 10 cm i grubości 5 mm. Dobrze jest ją przybić gwoździami lub przykleić, żeby nie opadła podczas układania betonu.

Ekran pod podkładem - izolacja termiczna

Izolacja termiczna jest wykonywana z styropianu, polistyrenu ekstrudowanego, wełny mineralnej lub płyt poliuretanowych. Muszą to być materiały przeznaczone do zastosowań podłogowych – odpowiednio gęste i odporne na obciążenia. Grubość warstwy izolacyjnej powinna być obliczona przez projektanta. W podłodze na gruncie ma ona zwykle 8-10 cm. Na stropie nad parterem wystarczą 3-4 cm. Może ją stanowić jedna warstwa płyt ułożonych na mijankę, najlepiej z frezowanymi brzegami pozwalającymi robić zakład zapobiegający powstawaniu mostków termicznych. Ale można też położyć kilka warstw płyt. Jest to wygodne, zwłaszcza gdy musimy otulić izolacją poziome przewody instalacji wodnej lub kanalizacyjnej przebiegające w warstwach podłogi. Płyty należy układać z przesunięciem, tak żeby nie powstały pionowe szczeliny na całą grubość izolacji, które będą mostkami termicznymi. Powinny tworzyć zwartą i płaską powierzchnię, na której będzie można rozprowadzić przewody instalacji grzewczej.

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Autor: Piotr Mastalerz

Przed położeniem podkładu podłogowego, trzeba wykonać wszystkie instalacje. Płyty styropianu układanego warstwowo należy dociąć tak, żeby rury instalacji wodnej lub kanalizacyjnej były w nim zagłębione.

Montaż instalacji grzewczej

Przewody grzewcze układa się na warstwie folii aluminiowej, która chroni styropian przed wodą z podkładu podłogowego. Najczęściej stosuje się folie z wzorem kratki, który ułatwia równomierne rozkładanie przewodów.

Rury formuje się w pętle grzewcze, które mają kształt spirali lub meandrów. Na spirale zużywa się więcej przewodów i ich ułożenie jest dość pracochłonne, ale zapewnia równomierne działanie instalacji. Meandry wymagają mniej rur, układa się je szybko, ale grzeją lepiej na początku niż na końcu obiegu. Tak układa się przewody, gdy chcemy zróżnicować intensywność grzania w określonych częściach pomieszczenia.

Odstępy między rurami w pętli wynoszą 10-30 cm. Na 1 m² układa się średnio 5-6 m rury grzewczej. Pojedyncza pętla nie powinna być dłuższa niż 150 m, bo mogą wystąpić zbyt duże straty ciśnienia. Przewodów nie układa się pod stałą zabudową, na przykład szafkami w kuchni, wanną czy brodzikiem w łazience.

Ważne: przewodów nie układa się pod stałą zabudową, na przykład szafkami w kuchni, wanną czy brodzikiem w łazience.

Sprawdź ciekawe projekty gotowe z kolekcji Muratora:

• Domy z garażem dwustanowiskowym
• Domy ciepłe (energooszczędne)
• Projekty domów do 70 m2
• Projekty domów z piwnicą

Rozwiąż QUIZ i sprawdź, co wiesz o ogrzewaniu podłogowym

Jakie mieszanki możemy zastosować do wykonania podkładu

Na tak przygotowanym podłożu można wykonać podkład z mieszanki betonowej lub anhydrytowej co najmniej klasy C16/20. Jastrychy cementowe mają konsystencję półsuchą lub gęstoplastyczną, anhydrytowe są płynne. Półsuche to bardzo popularne tak zwane wylewki z miksokreta. Na budowę przyjeżdża ekipa z maszyną do przygotowywania mieszanki betonowej. Na placu budowy trzeba przygotować piasek (najlepiej o dwóch granulacjach – grubszy i bardzo drobny), cement i źródło wody. Do miksokreta dozuje się cement oraz kruszywo i dolewa niedużą ilość wody. Pod ciśnieniem składniki są mieszane i wężem podawane na strop.

Beton można także zamówić w betoniarni (może być to także płynny jastrych anhydrytowy). Na budowę przyjeżdża betonomieszarka, z której zaprawa pompą do betonu jest transportowana do budynku i układana na stropie.

Do przygotowania jastrychu można wykorzystać również gotowe workowane zaprawy cementowe lub anhydrytowe. Jest to rozwiązanie dość drogie, ale przydatne, gdy chcemy zrobić podkład o szczególnych właściwościach, na przykład o skróconym czasie schnięcia.

Beton wciąż jeszcze miesza się tradycyjnie w betoniarce na budowie z piasku i cementu z dużą ilością wody. Powstaje wtedy zaprawa gęstoplastyczna, którą taczkami lub w kastrach trzeba podać na strop. Jest to bardzo ciężka, brudna i czasochłonna praca.

Samodzielne mieszanie jastrychu z poszczególnych składników to sposób na zmniejszenie kosztów, ale nie daje gwarancji jakości i jednorodnych właściwości podkładu na całej powierzchni. Zaprawy workowane jako towar konfekcjonowany są drogie, ale mamy pewność jakości podkładu. Podobnie jest w wypadku zamówienia gotowej mieszanki w betoniarni.

Grubość podkładu cementowego wraz z przewodami grzejnymi powinna wynosić mniej więcej 6,5-7,5 cm, z czego 5-6 cm nad rurkami, anhydrytowego może być mniejsza – 4,5-5 cm, z czego 3-3,5 cm nad rurkami.

Wykończenie podkładu

Żeby wiedzieć, do jakiej wysokości ułożyć beton, na ścianach zaznacza się odpowiedni poziom wyznaczony niwelatorem. Gęstoplastyczną lub półsuchą zaprawę rozgarnia się łopatą i równa łatą, na koniec trzeba ją jeszcze zatrzeć pacą lub mechaniczną zacieraczką. Jastrych anhydrytowy w postaci półpłynnej jest bardzo plastyczny, rozlewa się go w całym pomieszczeniu, a potem delikatnie odpowietrza sztangą i szczotką kolczastą w trakcie wiązania.

Jastrychy cementowe są podatne na skurcz, więc muszą być wcześniej zazbrojone albo siatkami ze stali rozłożonymi na warstwie izolacji, albo zbrojeniem rozproszonym, czyli włóknami stalowymi, szklanymi lub polipropylenowymi dodanymi do mieszanki. Podkład anhydrytowy jest bardziej wytrzymały mechanicznie niż cementowy i niepodatny na skurcz, dlatego nie wymaga zbrojenia. Po wstępnym związaniu mieszanki trzeba zrobić w podkładzie nacięcia dylatacyjne w przejściach między pomieszczeniami oraz na styku powierzchni ogrzewanej i nieogrzewanej. Ponadto jastrych cementowy o bardzo dużej powierzchni należy podzielić na pola co najwyżej 5 x 5 m. Podkład anhydrytowy nacina się pośrednio, gdy pomieszczenie ma ponad 50 m2 powierzchni lub gdy jego przekątna ma więcej niż 10 m.

Pielęgnacja: proces wiązania i wygrzewania

Po ułożeniu jastrychu należy zadbać, aby dobrze związał i odpowiednio powoli wysechł. Cementowy trzeba zraszać wodą, zwłaszcza w upały. Żeby proces wiązania nie przebiegał zbyt szybko, wylewkę można przykryć folią. Po tygodniu budynek można zacząć wietrzyć. Jastrych anhydrytowy wymaga wietrzenia, ale po dwóch dniach od wylania. Podkład schnie 4-6 tygodni zależnie od pory roku i pogody. Wtedy można rozpocząć jego wygrzewanie. Powinniśmy to robić powoli i ostrożnie, żeby nie popękał. Zimą w budynku nieogrzewanym instalację ogrzewania podłogowego należy ustawić na temperaturę o mniej więcej 5°C wyższą od panującej w pomieszczeniu, latem można zacząć od 15-20°C.

Podkład rozgrzewamy powoli, aż osiągnie wymaganą temperaturę, utrzymujemy ją przez jeden dzień, a następnego podnosimy o 5°. Tak postępując, dochodzimy krok po kroku do temperatury docelowej (mniej więcej 30°C), utrzymujemy ją przez tydzień, a potem stopniowo przez kilka dni zmniejszamy. Proces wygrzewania trwa mniej więcej trzy tygodnie. Na podkładzie wygrzanym, sprawdzonym pod względem wytrzymałości i suchym (2-3% wilgoci, zależnie od rodzaju planowanej posadzki) można przystąpić do wykonania warstwy wykończeniowej – posadzki.

Układanie podkładu

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Andrzej Szandomirski

Beton gęstoplastyczny trzeba wyrównać i zatrzeć pacą. Zawiera on znacznie więcej wody niż wylewka z miksokreta, więc będzie sechł dłużej.

Anna Kazimierowicz