Instalacja wodna. Rozprowadzenie rur do wody w remontowanej łazience
Usytuowanie przyborów sanitarnych w remontowanej łazience zależy od możliwości doprowadzenia do nich instalacji wodnej. Dzięki zastosowaniu odpowiednich rur z tworzywa lub miedzi wodę w łazience można doprowadzić w dowolne miejsce. Sprawdź, jak to zrobić.
Rury do instalacji wodnej
Rury z wodą mają średnicę mniejszą niż 20 mm, więc stosunkowo łatwo można je poprowadzić tak, by były niewidoczne. Domowe instalacje zimnej i ciepłej wody robi się zwykle z rur z tworzywa sztucznego (polietylenu, polipropylenu, polibutylenu), rzadziej z rur miedzianych.
System rur i kształtek użytych do budowy instalacji wodnej musi mieć znak CE oraz atest Państwowego Zakładu Higieny dopuszczający je do kontaktu z wodą pitną.
Rury z tworzywa
Najtańsze, ale nieodporne na wysoką temperaturę są rury polipropylenowe. W kontakcie z gorącą wodą znacznie się wydłużają, więc muszą mieć wkładkę z aluminium lub z włókna szklanego zmniejszającą ich wydłużalność cieplną.
Łączenie ich (przez zgrzewanie) jest pracochłonne, a liczne miejsca połączeń zwiększają ryzyko wystąpienia nieszczelności. Rury z PE-X, wielowarstwowe i z polibutylenu są droższe, ale odporne na wysoką temperaturę i ciśnienie oraz elastyczne.
Na całkowity koszt instalacji znaczny wpływ ma wysoka cena kształtek. Ze względu na ograniczoną wytrzymałość termiczną instalacji z tworzywa zamontowane w niej urządzenie do podgrzewania wody powinno być oddzielone mniej więcej półmetrowym odcinkiem rury stalowej lub miedzianej.
Rury z miedzi
Rury miedziane (miękkie, półtwarde lub twarde) są trwałe, gładkie wewnątrz (odporne na tworzenie się osadów) i mają właściwości bakteriostatyczne. Mogą jednak korodować pod wpływem niektórych związków zawartych w wodzie (na przykład dwutlenku węgla lub jonów siarczanowych) oraz w kontakcie z urządzeniami ze stali ocynkowanej i aluminium.
Woda o pH ≤ 7 działa na nie agresywnie, więc lepiej nie robić instalacji z miedzi tam, gdzie woda jest bardzo miękka (na przykład w górach).
Rury miedziane łączy się przez lutowanie albo złączkami – zaprasowywanymi lub zaciskanymi.
Sposoby układania rur do wody
- System rozdzielaczowy
W nowych domach instalacje wodną często robi się w tak zwanym systemie rozdzielaczowym – od rozdzielacza, przeważnie w warstwie wylewki w podłodze, prowadzi się osobne przewody do poszczególnych punktów poboru (baterii, spłuczki). Używa się do tego giętkich rur miedzianych albo z tworzywa. Są sprzedawane w zwojach, co pozwala na poprowadzenie długich odcinków instalacji, na przykład od rozdzielacza do baterii, z jednego odcinka, bez konieczności łączenia ich w podłodze. To wygodny i estetyczny sposób, ale w remontowanej łazience może być trudny do zrealizowania. Ułożenie rur w warstwie wylewki wymaga podniesienia poziomu podłogi, co zwykle nie jest możliwe.
- System trójnikowy
Łatwiej będzie je poprowadzić systemem trójnikowym – od pionu przewód poziomy, a od niego łączone trójnikami podejścia do poszczególnych punktów poboru. Używa się do tego rur sztywnych z tworzywa lub miedzi. Wymaganą trasę instalacji uzyskuje się przez łączenie prostych odcinków rur z kształtkami.
Układa się je w bruzdach ściennych, które potem zakrywa się tynkiem i glazurą. Poziome odcinki instalacji należy prowadzić tak, aby rura z ciepłą wodą biegła poniżej rury z wodą zimną, a obie – poniżej instalacji elektrycznej. W pionowych natomiast – rura z zimną wodą powinna się znaleźć na prawo od rury z ciepłą wodą. Trzymanie się tych zasad pozwoli na właściwe podłączenie baterii (ciepła woda z lewej, zimna – z prawej strony) i ułatwi zlokalizowanie rury w razie ewentualnej awarii.
Doprowadzenie rur z wodą do:
- Baterii ściennych
Do baterii ściennych umywalkowych, wannowych lub natryskowych końce rur z ciepłą i zimną wodą należy doprowadzić dokładnie na taką wysokość, na jakiej chcemy mieć baterię. Zwykle jest to:
- w przypadku umywalki – 25-35 cm powyżej jej górnej krawędzi, czyli 100-120 cm nad podłogą (standardowo umywalki wiesza się na wysokości 75-85 cm);
- 10-18 cm powyżej górnej krawędzi wanny, minimum 60 cm nad podłogą;
- w kabinie prysznicowej – 110-130 cm nad podłogą; przeciętna wysokość zawieszenia główki prysznicowej to około 180 cm nad podłogą. Nie trzeba się oczywiście sztywno trzymać tych zaleceń. Jeżeli na przykład domownicy są wyjątkowo wysocy i wygodniej im będzie korzystać ze sprzętów przymocowanych na wysokości większej, niż przewidują ogólnie przyjęte zasady, umywalkę można zamontować
- Baterii podtynkowych
W przypadku baterii podtynkowych (wannowych, prysznicowych czy coraz częściej także umywalkowych) rury z wodą doprowadza się do miejsca montażu elementu mieszającego. Umieszcza się go w otworze wykutym w ścianie (trzeba sprawdzić, czy grubość i materiał, z jakiego jest ona zrobiona, pozwalają na wykonanie takiego otworu bez uszczerbku dla jej wytrzymałości i – co bardzo ważne – akustyki). Obok mieszacza montuje się łączniki do zamocowania wylewki i słuchawki prysznicowej, a nieraz także dysze do hydromasażu.
- Baterii sztorcowych
Do umywalek częściej niż ścienne mocuje się baterie sztorcowe, jednootworowe, stojące na tylnej ceramicznej krawędzi umywalki lub – w przypadku umywalek montowanych w blacie – na nim, za umywalką.
Baterie sztorcowe do wanien trzy- lub czterootworowe instaluje się w otworach na obrzeżu wanny lub w półce za nią. W jednym – uchwyt (lub w dwóch dwa uchwyty) do regulacji strumienia i temperatury wody, w pozostałych – wylewkę i słuchawkę prysznicową. Gdy bateria ma być usytuowana za wanną, kupując ją, trzeba sprawdzić długość wylewki. Ze zbyt krótkiej woda zamiast wlewać się do wnętrza wanny, będzie płynęła po jej ścianie albo wychlapywała się na zewnątrz.
Do baterii sztorcowych wodę doprowadza się z instalacji wężykami w metalowym oplocie albo rurkami miedzianymi, chromowanymi na zewnątrz. Wężyki mają zwykle długość 30 cm, ale w razie potrzeby można kupić dłuższe. Zamontowane w instalacji nie mogą się ostro załamywać ani być skręcone, bo są wtedy narażone na pęknięcie, którego skutkiem może być zalanie łazienki. Instalację wodną do umywalki z baterią sztorcową doprowadza się na wysokość 60-65 cm nad podłogą, do wanny – mniej więcej 45 cm nad podłogą.
Zawory odcinające
Na przewodach doprowadzających wodę do poszczególnych urządzeń sanitarnych (umywalki, wanny, natrysku) dobrze jest zamontować zawory odcinające, którymi w razie konieczności wymiany czy naprawy będzie można odciąć dopływ do pojedynczej baterii. Jeżeli będzie tylko jeden zawór dla kilku przyborów sanitarnych (na przykład wszystkich w łazience), gdy się go zakręci, łazienka zostanie w całości wyłączona z eksploatacji.
W domowych instalacjach zwykle stosuje się zawory odcinające kulowe. Przed baterią najlepiej montować zawory kątowe z osadnikiem dodatkowo chroniącym przed drobnymi zanieczyszczeniami, którym uda się przepłynąć przez filtr zainstalowany za wodomierzem.