Jaki nóż wybrać? Przewodnik po rodzajach noży dla majsterkowicza
Noże, choć najmniejsze wśród narzędzi ręcznych, są najbardziej pożyteczne. Przydają się w każdym rodzaju pracy. Sprawdź, jaki będzie dla ciebie odpowiedni.
Gdy sytuacja wymaga ostrych cięć, sięgamy po nóż. Jego ostrze poradzi sobie z tkaninami, folią, papierem, kartonem, tekturą, gumą, plastikiem, drewnem i wieloma innymi miękkimi lub twardszymi materiałami. Zastosowań noży jest wiele, przedstawiamy zatem tylko te najbardziej charakterystyczne: cięcie arkuszy tapet; cięcie taśmy i folii malarskiej; cięcie wykładzin dywanowych i elastycznych; usuwanie izolacji z kabli; docinanie kawałków różnych oklein; przecinanie płyt g-k. Jeden, dwa lub trzy porządne noże w zupełności wystarczą każdemu majsterkowiczowi. Zapoznajmy się z nożami tradycyjnymi i sprawdźmy, co nowego pojawiło się na sklepowych półkach.
Autor: Neo
Noże z chowanym ostrzem stały się przebojem ostatnich czasów. Są wygodne w użyciu i bezpieczne do noszenia w kieszeni. Ich ostrze jest dwustronne i ma zazwyczaj kształt trapezowy. Gdy stępi się z jednej strony, można je wyjąć, obrócić i korzystać z niego dalej. Noże takie mają mniej lub bardziej skomplikowane mechanizmy chowania ostrza w obudowie. Obsługuje się je za pośrednictwem pokrętła, suwaka lub przycisku. Tylko niektóre z takich narzędzi wymagają użycia wkrętaka do wymiany stępionych ostrzy, w pozostałych odbywa się to o wiele prościej. Obudowy zrobione są przeważnie z plastiku. Droższe modele mają okładzinę z gumy lub innego tworzywa zapewniającego pewniejszy chwyt. Są też solidne noże z metalowym korpusem. Wewnątrz obudowy jest często miejsce na zapasowe ostrza. Producenci dodają zazwyczaj kilka ostrzy do każdego noża. Czasem również dokładają plastikową bądź skórzaną kaburę. Oprócz ostrzy uniwersalnych znajdziemy też ostrza przeznaczone specjalnie do wykładzin (hakowe) lub płyt g-k. Uwaga! Sprzedawane są także noże chowane w wersji dla osób leworęcznych.
Autor: Stanley
lizatorski pomysł na pełne wykorzystanie kilkucentymetrowego odcinka stali. Nie trzeba go ostrzyć, wystarczy odłamywać kawałek po kawałku wraz z postępem zużycia. Nóż upodabnia się w ten sposób odrobinę do długopisu, którego wkład zużywa się stopniowo, a w końcu można go wymienić na nowy. Łamane ostrze tym różni się od tradycyjnego, że jest podzielone na 7, 9 lub 12 segmentów. Między segmentami są płytkie rowki umożliwiające równe odłamanie tępego fragmentu. Ostrze wysuwa się z rękojeści za pomocą pokrętła lub suwaka z blokadą. Dzięki blokadzie nie cofnie się podczas cięcia. Zakres wysunięcia ostrza da się regulować, jednak jest ono przeważnie zbyt wiotkie, żeby bezpiecznie ciąć grube przedmioty. Wraz z nożem warto od razu kupić komplet ostrzy, aby mieć je na zapas. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy można używać standardowych ostrzy, ostrzy o podwójnej liczbie segmentów, o segmentach ustawionych pod kątem 30°, ostrzy bezsegmentowych, profesjonalnych ostrzy o podwyższonej zdolności przecinania lub ostrzy typu brzeszczot, pozwalających przekształcić nóż w precyzyjną piłkę do docinania listew z drewna lub tworzyw sztucznych. Ostrza mają szerokość 9, 18 i 25 mm. Im większego nacisku wymaga cięcie, tym szersze ostrze powinniśmy wybrać.
Autor: Neo
Skalpele z wymiennymi ostrzami o różnym kształcie to narzędzia szczególnie cenione przez modelarzy i majsterkowiczów wykonujących rozmaite precyzyjne prace. Do kupienia są całe zestawy, z jedną lub dwoma metalowymi obsadkami i kompletem różnych ostrzy. Noże takie szczególnie dobrze sprawdzają się przy wycinaniu skomplikowanych wzorów w kartonie lub papierze. Świetnie też radzą sobie z twardszymi materiałami.
Autor: Neo
Scyzoryki to noże z jednym lub kilkoma składanymi ostrzami. Ostrza chowają się w obudowie i często mają blokadę, która chroni przed ich samoczynnym otworzeniem. Oprócz ostrzy w obudowie mieszczą się zazwyczaj dodatkowe przyrządy – śrubokręty, otwieracze do konserw lub kapsli, szpikulce, pilniki, pincety. Scyzoryki są prawdziwymi kombajnami, których przydatność wychodzi na jaw w najbardziej niespodziewanych momentach. Dlatego warto je nosić zawsze przy sobie. Umożliwia to ich niewielki rozmiar. Do scyzoryków przymocowane bywają zaczepy, dzięki którym da się je nosić przy pasku od spodni, lub karabińczyki pozwalające podpiąć je do breloczka z kluczami. Droższe modele mają skórzane kabury.
Autor: Topex
Noże o stałym ostrzu, które tkwi sztywno osadzone w rękojeści, ustępują popularnością wszelkiego typu nożom składanym. Ale wciąż są do kupienia. Mają ostrza wykonane z wysokiej jakości stali. Można je ostrzyć. Surowcem na rękojeści takich noży jest często drewno. Takie proste noże służą do wielu prac, w tym również do rzeźbienia detali w drewnie.
Autor: Kalbar
Firmy specjalizujące się w narzędziach ręcznych mają w zanadrzu także coś dla bardziej wymagających majsterkowiczów. Oferują np. noże do cięcia szkła. Mają one obrotowe ostrze o kształcie niedużej tarczy. Jeśli często tniemy płaskie arkusze tektury, papier lub folię, kupmy nóż z zamaskowanym ostrzem i wygodną plastikową rękojeścią. Cięty materiał wchodzi w szczelinę utworzoną w obudowie i trafia na ostrze ulokowane na jej końcu. Zapewnia to wygodne cięcie, bo plastik przytrzymuje arkusz na miejscu i uniemożliwia jego podrywanie do góry. Zamaskowane ostrze jest też bardzo bezpieczne dla użytkownika. Praktycznie nie ma jak się o nie skaleczyć. Podobną budowę mają niektóre noże do wykładzin. Podczas ich cięcia osłonięte ostrze nie tępi się, szorując po podłożu. Wykładzina jest rozcinana od dołu i dzięki temu nie strzępi się od wierzchniej strony. Profesjonalne noże do cięcia papieru lub tkanin mają bardzo precyzyjnie regulowaną głębokość cięcia. W nożach do wykładzin aż tak precyzyjna regulacji nie jest konieczna. Do cięć po łuku przystosowane są noże z rolkowym ostrzem obrotowym. Przypominają noże do cięcia pizzy.
