Schody zewnętrzne. Jakie są najlepsze? Inspiracje na schody zewnętrzne
Wejście do domu to jego wizytówka, która wita wszystkich domowników i gości. Liczą się zarówno drzwi, jak i prowadzące do nich schody zewnętrzne. Jak je prawidłowo zbudować, by nie zepsuć efektu?
Autor: Tomasz Rybarczyk
Niskie schody można zbudować z takiego samego materiału jak nawierzchnie. Kostki brukowe układa się na podsypce piaskowo-cementowej
Spis treści
- Wysokość schodów zewnętrznych
- Inspiracje na schody zewnętrzne
- Z czego zrobić niskie schody zewnętrzne?
- Nowoczesne schody zewnętrzne
- Schody zewnętrzne - izolacja
- Schody zewnętrzne żelbetowe - sposób na wyższe schody
- Schody zewnętrzne, przepisy
Poziom posadzki na parterze zazwyczaj jest usytuowany wyżej niż powierzchnia terenu przy budynku. Aby pokonać tę różnicę poziomów, trzeba do budynku dobudować schody. Można to zrobić na wiele sposobów i z różnych materiałów.
Wysokość schodów zewnętrznych
Jeśli budynek jest podpiwniczony, to usytuowanie parteru względem terenu jest powiązane z wyniesieniem piwnicy ponad ten poziom. Niekiedy inwestorzy chcą, żeby okna piwniczne (nawet niewielkie) znajdowały się nad gruntem, co wiąże się z tym, że schody prowadzące na parter są stosunkowo wysokie. W domach bez podpiwniczenia zero budynku, a więc poziom wykończonej posadzki na parterze, najczęściej wypada około 30 cm ponad poziomem terenu. Zrównanie go z poziomem terenu jest rozwiązaniem niepraktycznym i niefunkcjonalnym, ponieważ budynek jest za nisko osadzony w terenie. W sytuacji, gdy teren wokół budynku ma niejednorodne ukształtowanie (występuje na wielu rzędnych), wówczas projektowany poziom zero uwzględnia najkorzystniejszą rzędną względem otoczenia, choćby w kontekście wygody wejścia do budynku czy usytuowania tarasów.
Oczywiście im mniejszą różnicę poziomów trzeba pokonać, tym schody są prostsze do wykonania. Ich geometrię dopasowuje się do miejsca. By wejście do budynku było wygodne i funkcjonalne, nie robi się schodów o skomplikowanym kształcie.
Inspiracje na schody zewnętrzne
Mimo że przepisy nie określają wysokości i głębokości stopni dla schodów zewnętrznych przy mieszkalnych budynkach jednorodzinnych, to projektanci trzymają się zasad gwarantujących wygodę schodów. Wymiary stopni w wygodnych schodach to 15-17 cm wysokości i 29-32 cm szerokości. Z takich schodów o wiele wygodniej i bezpieczniej się korzysta niż ze schodów o stopniach wyższych i węższych. Przed drzwiami wejściowymi robi się przynajmniej 90-centymetrowy podest, a jeśli otwierają się one na zewnątrz, to zwiększa się ten wymiar o szerokość skrzydła.
Autor: Katalog Murator Projekty
U góry po lewej: Projekt Malutki dr-S, autor - Tomasz Sobieszuk. Po prawej: Projekt Przejrzysty - wariant III; autor - arch. Przemysław Biryło. Na dole po lewej: Projekt Ada z garażem 1-st. [A]; autor - Tomasz Pisaniak. Po prawej: Projekt Rezolutny C1N; autorka - arch. Katarzyna Słupeczańska.
Z czego zrobić niskie schody zewnętrzne?
Przy niewielkiej różnicy poziomów pomiędzy posadzką na parterze a poziomem terenu przy wejściu schody zewnętrzne mogą mieć dwa-trzy stopnie, ukształtowane za pomocą materiałów wykorzystywanych do utwardzenia nawierzchni podjazdu lub chodnika. Dobrze się tu sprawdzą betonowe lub granitowe kostki brukowe, a także bruk klinkierowy. Zamiast schodów o konstrukcji ziemnej można się też zdecydować na wykonanie w strefie wejścia płyty żelbetowej na gruncie.
Nowoczesne schody zewnętrzne
Każde z tych rozwiązań wymaga zrobienia odpowiedniej podbudowy. Najpierw powierzchnię terenu przeznaczonego na schody trzeba splantować, wysypać drobny tłuczeń i starannie go ubić. Robiąc schody ziemne z materiałów nawierzchniowych, trzeba za pomocą poziomnicy określić poziom poszczególnych stopni i podestu. Każdy stopień i podest muszą być ograniczone obrzeżem, które tworzy podstopnicę i określa wysokość stopnia. Zależnie od wybranego materiału brukarskiego taką funkcję mogą pełnić palisady, gotowe obrzeża, a także kostki ustawione na sztorc. Te elementy mocuje się w zaprawie murarskiej dobranej do rodzaju materiału nawierzchniowego. Przestrzeń pod stopniami i podestem wypełnia się grubszym piaskiem lub pospółką. Układa się je warstwami 10-15-centymetrowymi i zagęszcza.
Czytaj też: Jak urządzić taras? Meble, które są na topie! Niech zdjęcia będą inspiracją
Schody zewnętrzne - izolacja
W przypadku płyty żelbetowej konieczne będzie wykończenie jej powierzchni okładziną. Nadają się do tego materiały odporne na warunki atmosferyczne oraz umożliwiające bezpieczne użytkowanie powierzchni (o ograniczonym poślizgu na mokrej nawierzchni). Aby zapewnić trwały efekt, ważne jest przy tym zadbanie o właściwą hydroizolację oraz prawidłowy spływ wody z powierzchni płyty. Umożliwi to ukształtowanie jej z minimalnym spadkiem (1,5%) w kierunku zewnętrznym, podobnie jak robi się to na podeście przy drzwiach wejściowych.
Autor: Andrzej Szandomirski
W wygodnych schodach jest to przynajmniej 1,2 m. Nawet te do 1 m wysokości mogą nie mieć balustrady, gdy są bardzo szerokie
Schody zewnętrzne żelbetowe - sposób na wyższe schody
Przy większej różnicy poziomów pomiędzy terenem przy wejściu do budynku a posadzką na parterze niezbędne staje się wykonanie schodów jako elementu konstrukcyjnego. Najczęściej jest to konstrukcja żelbetowa (rzadziej stalowa), wykończona materiałem umożliwiającym bezpieczne użytkowanie schodów oraz zapewniającym ich estetykę i wysoką trwałość.
Chociaż schody przylegają do budynku, to jednak dobrze jest, gdy mają niezależną konstrukcję i są od niego oddzielone dylatacją. Przesłanek do tego, by schody nie ingerowały w strukturę budynku, jest kilka. Można je bowiem robić na dowolnym etapie budowy - albo podczas wznoszenia stanu surowego, albo (jak najczęściej ma to miejsce) gdy budowa zbliża się do końca. Lepiej wykonać schody na własnej podbudowie lub na własnym i niezależnym od budynku fundamencie ulokowanym poniżej strefy przemarzania. Będzie można wtedy bez trudu zachować ciągłość termoizolacji układanej na ścianach zewnętrznych (podziemnych i nadziemnych), także na odcinku, gdzie przy budynku są schody.
Nawet jeśli robi się schody, gdy budynek jest jeszcze nieocieplony, to między obiema konstrukcjami umieszcza się przekładkę termoizolacyjną, zwykle płytę styropianową. Do budowy schodów używa się betonu klasy C16/20, a na ich fundament - C12/15. Najpierw robi się zbrojoną płytę fundamentową, a na niej buduje deskowanie stopni, które kolejno wypełnia się mieszanką betonową.
Istotnym elementem schodów zewnętrznych jest hydroizolacja. Wykonuje się ją na fundamencie, a także na gotowej konstrukcji, by zapobiec podciąganiu wilgoci pod okładzinę wykańczającą schody.
Czytaj też: Co położyć na schody zewnętrzne zamiast płytek? Co jest najlepsze na schody zewnętrzne?
Schody zewnętrzne, przepisy
Wytycznych dotyczących projektowania schodów wejściowych możemy szukać w Rozporządzeniu ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jest tam cały szereg wymagań związanych z bezpieczeństwem użytkowania. Jednak nie wszystkie kwestie dotyczące schodów zewnętrznych dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych są w nich ujęte (na przykład nie ma zalecanych wymiarów stopni). W tym względzie można się kierować wymaganiami do spełnienia dla innego rodzaju budynków lub indywidualnymi preferencjami inwestorów. Projektant – architekt powinien zawsze doradzić i dobrać najbardziej racjonalne, wygodne i bezpieczne rozwiązania.
- Zaleca się, by szerokość użytkowa schodów zewnętrznych wynosiła co najmniej 1,2 m, co pozwoli swobodnie iść obok siebie dwóm osobom. Mierzy się ją między wewnętrznymi krawędziami poręczy, a w przypadku balustrady jednostronnej - między wykończoną powierzchnią ściany a wewnętrzną krawędzią poręczy tej balustrady.
- W jednym biegu schodów zewnętrznych nie powinno być więcej niż 10 stopni.
- Schody służące do pokonania wysokości przekraczającej 0,5 m powinny być zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej. Przy czym w domu jednorodzinnym nawet schody o wysokości do 1 m nie muszą mieć balustrad, gdy są szersze niż drzwi, do których prowadzą - co najmniej po 0,5 m po obu ich stronach.
- Balustrady w budynkach jednorodzinnych powinny mieć minimalną wysokość mierzoną od powierzchni nie mniejszą niż 90 cm, bez ostro zakończonych elementów. Wysokość i wypełnienie płaszczyzn pionowych powinny zapewniać skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób, przy czym nie reguluje się maksymalnego prześwitu i wymiarów otworu pomiędzy elementami wypełnienia balustrady. Jeśli poręcz przy schodach mocuje się na ścianie, powinna być od niej oddalona co najmniej o 0,05 m.
- Konstrukcja schodów nie może być podatna na wywoływane przez użytkowników drgania.
Czytaj też:
- Jaki klimatyzator do domu? Split czy monoblok? Sprawdź, na co zwrócić uwagę przy zakupie klimatyzacji
- Ten góralski dom rozebrano na kawałki i odbudowano 4 km dalej. Mieszkał w nim pisarz
