Zewnętrzne osłony okienne - rolety, żaluzje, markizy, okiennice, refleksole, markizolety

Spis treści

1. Osłony zewnętrzne zamiast wewnętrznych
2. Rolety zewnętrzne
3. Rolety energooszczędne
4. Rolety antywłamaniowe
5. Żaluzje fasadowe
6. Okiennice klasyczne
7. Okiennice nowoczesne
8. Markizy 
9. Refleksole
10. Osłony do okien dachowych

Osłony zewnętrzne zamiast wewnętrznych

Osłony zewnętrzne, oprócz zacienienia mogą poprawić izolacyjność termiczną okien, zwiększyć bezpieczeństwo antywłamaniowe lub odizolować od hałasów dobiegających z okolicy. Okno osłonięte od zewnątrz będzie też mniej narażone na ekstremalne wartości temperatury i jej nagłe zmiany, co z pewnością będzie korzystne dla jego trwałości. Ponadto nie trzeba się martwić, czy uda się dopasować osłony okienne do stylu, w jakim wykończone jest i urządzone wnętrze domu. Warto też zwrócić uwagę na to, że odpowiednio dobrane osłony zewnętrzne stanowią estetyczne urozmaicenie fasady, a często podkreślają charakter budynku.

Przeczytaj również:

Rolety zewnętrzne czy wewnętrzne - które wybrać? Wady i zalety

Rolety zewnętrzne

Mogą spełniać jednocześnie kilka istotnych funkcji. Przede wszystkim pozwalają całkowicie odgrodzić pomieszczenia od promieni słonecznych. Zamknięte rolety zewnętrzne stwarzają ponadto dobrą barierę dźwiękoszczelną, zmniejszając uciążliwość hałasów z zewnątrz domu. Odpowiednie modele poprawiają też izolacyjność termiczną i poziom bezpieczeństwa antywłamaniowego.

Elementem osłonowym rolet jest elastyczny płaszcz zbudowany z wąskich profili stalowych, aluminiowych lub wykonanych z PCW, zwanych lamelkami. Lamelki są połączone wzajemnie uszczelniającymi elementami z gumy lub podklejone od spodu przeźroczystą tkaniną nośną ograniczającą przepływ ciepła.

Płaszcz można rozwinąć, by zasłonił okno, lub zwinąć całkowicie albo częściowo. We właściwym położeniu utrzymują go prowadnice boczne, mocowane do ościeżnic lub do wnęk okiennych. Są one zazwyczaj wyposażone w gumowe uszczelki, które wyciszają dźwięk powstający podczas przesuwania się płaszcza. Na dole może być umieszczona specjalna listwa z ryglami uniemożliwiającymi otwarcie od zewnątrz zamkniętej rolety.

Płaszcz nawija się na wałek umieszczony w kasecie montowanej najczęściej na ścianie lub pod nadprożem. Dostępne są także kasety dostosowane kształtem do okien łukowych lub kasety z roletami do okien trójkątnych.

Rolety kupuje się najczęściej na zamówienie, łatwo więc dobrać ich rozmiar do wielkości okien. W zależności od typu rolety zewnętrzne mają szerokość od 60 do 300 cm. Grubość profili płaszcza może wynosić od 8 do 20 mm, a ich wysokość 37, 42, 52 lub 75 mm. Rolety mogą osłaniać przeszklenia o powierzchni dochodzącej nawet do 10 m².

Rolety zewnętrzne mogą całkowicie odciąć dopływ światła do budynku. Niektóre modele mają funkcję lekkiego rozsunięcia profili płaszcza. Powstają wtedy szpary zapewniające częściowy dopływ słońca. Inne wykonane są z profili perforowanych. Wtedy nawet w pozycji zamkniętej wpuszczają nieco światła do pomieszczeń i dodatkowo umożliwiają wentylację, gdy rolety są zamknięte, a okno otwarte. Warte polecenia są rolety, których lamelki można przekręcać tak jak lamelki żaluzjowe. Umożliwiają one sterowanie natężeniem światła i kierunkują padanie promieni słonecznych. 

Przeczytaj także:

Rolety zewnętrzne natynkowe - jak powinny być zamontowane rolety zewnętrzne?

Rolety energooszczędne

Te z rolet zewnętrznych, których profile płaszcza mają wewnątrz wypełnienie z piany poliuretanowej, poprawiają izolacyjność termiczną okien. Oczywiście jedynie wówczas, gdy pozostają zamknięte. Zimą ograniczają więc dodatkowo ucieczkę ciepła przez płaszczyznę szyb, a podczas upałów powstrzymują promieniowanie słoneczne, zapewniając w budynku przyjemny chłód.

Dobre rolety termoizolacyjne mają współczynnik przenikania ciepła U na poziomie 0,73-0,84 W/(m²·K). Dzięki nim w sezonie grzewczym możesz zaoszczędzić nawet do 30% energii cieplnej, a latem – obniżyć temperaturę w pomieszczeniach o blisko 10°C.

To nie koniec. Płaszcz rolety równie dobrze tłumi hałasy dobiegające z otoczenia, co jest cenną cechą, jeśli budynek jest położony blisko ruchliwych ulic, w pobliżu placu zabaw, niedaleko stadionu. Roleta może wytłumić dźwięki nawet o 14 dB.

Rolety antywłamaniowe

Propozycją wartą uwagi są rolety antywłamaniowe klasy RC3 lub RC4. Będą kolejną przeszkodą, którą musi sforsować złodziej, by dostać się do domu. Produkuje się je ze stalowych, izolowanych termicznie profili o ściankach nie cieńszych niż 5 mm. Wypełnienie lameli może być wykonane z piany PUR, ale także z żywicy poliestrowej, zapewniającej większą sztywność. Prowadnice też mają mocniejszą budowę, dzięki czemu bardzo trudno jest je odgiąć, żeby uwolnić płaszcz. Dolna listwa prowadnicy jest wzmocniona listwą stalową i ma maskownicę uniemożliwiającą jej odkręcenie. Taka roleta jest dodatkowo wyposażona w zamek, który utrudni podniesienie płaszcza, gdy ten pozostaje zasunięty. Tę samą funkcję, co rygle i zamki, może pełnić zabezpieczenie grzebieniowe umieszczone w skrzynce rolety. Uniemożliwia ono obrót wałka, a więc także podniesienie płaszcza w górę. Zwiększenie bezpieczeństwa antywłamaniowego zapewnią też wieszaki blokujące montowane na osi rolety. Dzięki nim nie można podnieść płaszcza od zewnątrz.

Żaluzje fasadowe

Jeszcze do niedawna osłony tego rodzaju widywane były głównie na biurowcach. Żaluzje fasadowe, podobnie jak te instalowane od wewnątrz, regulują dopływ światła i sterują kątem jego padania. Zapewniają nowoczesny i oryginalny wygląd elewacjom. Raczej nie będą pasować do budynków o klasycznej architekturze.

Żaluzje mają przeważnie lamelki szerokości od 5 do 15 cm, wykonane z elastycznego aluminium grubości 0,45 mm. Mogą być niewykończone lub pomalowane proszkowo, pełne albo perforowane. Ich ustawienie reguluje się ze środka domu. Większość z nich po przekręceniu zachodzi na siebie. Lamelki o przekroju w kształcie litery Z gwarantują najwyższy stopień zacienienia wnętrz, ponieważ po całkowitym przekręceniu przylegają do siebie szczelniej niż zwykłe – o przekroju C lub S. Dodatkowo mają gumowe uszczelki.

Żaluzje można też oczywiście podciągnąć do góry, odsłaniając okno. Nawijają się wtedy na wałek umieszczony w kasecie. Kasety żaluzjowe są dostępne w podobnych wariantach jak kasety do rolet – podtynkowe, nadstawne, natynkowe itp. Wałek może być też ukryty za maskownicą kryjącą mechanizm przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi Niektóre z takich żaluzji wyposażone są w boczne prowadnice, dzięki którym nie odstają od elewacji. Tańsze modele nie mają prowadnic bocznych, więc mogą uderzać o szyby podczas porywistego wiatru.

Są też żaluzje wyposażone w samonośną konstrukcję zewnętrzną, którą mocuje się do elewacji. Nadają budynkom szczególnie interesujący wygląd, tworząc dodatkową fasadę. Żaluzje mogą być zintegrowane z moskitierami, podobnie jak w przypadku rolet zewnętrznych. Zewnętrzne żaluzje są bardzo odporne na wiatr. Wytrzymują wichury dochodzące do 7 w skali Beauforta (17,4 m/s).

Okiennice klasyczne

Najpospolitsze są okiennice rozwieralne. Ich skrzydła mają zamocowane zawiasy, które utrzymują je na miejscu i umożliwiają poruszanie. Otwierają się na zewnątrz. Mechanizm zawiasów ma często zapadki uniemożliwiające ruch okiennic podczas silnego wiatru. Najpopularniejsze rodzaje okiennic rozwieralnych to: 

• żaluzjowe – składające się z ramy, wewnątrz której są umieszczone szczebelki (lamelki) ustawione pod kątem najczęściej 30 lub 45°. Szczebelki w niektórych tego rodzaju okiennicach można ustawiać pod dowolnym kątem, regulując w ten sposób dopływ światła do wnętrz. Lamelki mają przekrój albo prostokątny, albo soczewkowy; 
• kasetonowe – inaczej płycinowe – zbudowane z ramy drewnianej wypełnionej płyciną z drewnianych desek albo listew z PCW bądź aluminium. Powierzchnia takich okiennic bywa dodatkowo podzielona pionowymi lub poziomymi elementami wzmacniającymi. Delikatne fazowanie krawędzi desek lub listew ma na celu utworzenie niewielkich szczelin doprowadzających nieco światła do pomieszczeń, gdy okiennice zostaną zamknięte;
• rustykalne – płaszczyznę ich skrzydeł tworzą pionowe deski połączone u góry i na dole dwiema deskami poziomymi. Dla usztywnienia skrzydła pomiędzy poziomymi deskami poprowadzona jest dodatkowo skośna deska wzmacniająca. Są masywne, ale po zamknięciu dobrze tłumią hałas i chronią przed utratą ciepła z pomieszczeń;
• w ramach – okiennice, podobnie jak okna, mogą być wyposażone w ościeżnicę. To zewnętrzna rama obwodowa ułatwiająca ich szczelne domknięcie. Tego typu okiennice w największym stopniu poprawiają izolacyjność termiczną i akustyczną okien, zwłaszcza że rama ma na obwodzie elastyczne uszczelki. Rama może być umocowana do fasady, ale często wkomponowuje się ją w otwór okienny. W tym drugim przypadku trzeba się liczyć z tym, że będzie nieco ograniczała dostęp światła do budynku.

Wiele modeli ma zawiasy pozwalające mocować skrzydła do ościeżnic okna i wychylać je na 180 mm na zewnątrz. Wówczas nawet gdy ściany mają doklejoną grubą warstwę ocieplenia, skrzydła po otwarciu będą przylegać całą powierzchnią do fasady. Oczywiście można je też mocować do ściany, poprzez warstwę ocieplenia, stosując odpowiednio długie łączniki mechaniczne, kotwione w murze. Okiennice najczęściej są zamykane na metalowe skoble z blokadą uniemożliwiającą ich otwarcie od zewnątrz. Inne rozwiązanie to zamknięcie drążkowe – przez całą wysokość skrzydła okiennicy przechodzi metalowy pręt, który jest opuszczany przez zaczepy i uchwyty przymocowane do parapetu albo ramy okiennej.

Przeczytaj też:

Okiennice zewnętrzne - tradycyjne osłony okienne

Okiennice nowoczesne

Oprócz rozwieralnych są okiennice przesuwne. Skrzydła poruszają się po prowadnicach – górnej i dolnej – przytwierdzonych do ściany. Ruch umożliwiają wózki wyposażone w małe kółka sunące po prowadnicach. Trzonem konstrukcyjnym skrzydeł jest stalowa bądź drewniana rama z praktycznie dowolnym wypełnieniem. To przeważnie jest ażurowe, przepuszczające w pewnym stopniu światło. Tworzą je wówczas równoległe, skośnie zorientowane lamelki (stałe albo ruchome jak w żaluzjach), ażurowo rozmieszczone pionowe lamele z drewna lub materiału drewnopochodnego, stalowe płaskowniki, elementy z PCW, panele z perforowanej blachy lub nawet wodoodporne przezierne tkaniny. Rzadziej stosuje się wypełnienie pełne – na przykład z paneli HPL lub sklejki.

Przydatnym rozwiązaniem jest system blokowania okiennicy w dowolnym miejscu, co pozwala na jej częściowe przesunięcie zamiast całkowitego otwarcia. Okiennice tego rodzaju produkowane są także w rozmiarze XXL. Dopasujesz je zatem nawet do wielkich fasadowych przeszkleń i okien typu HS lub PSK. Co więcej, nadawać się będą także do modnych okien narożnych.

Do dużych okien balkonowych stosuje się okiennice harmonijkowe, zbudowane z kilku wąskich i wysokich skrzydeł połączonych zawiasami, ale poruszających się dzięki wózkom z kółkami. Większość dostępnych u nas okiennic wytwarzanych jest z drewna, zwykle sosnowego lub dębowego. Reszta to okiennice metalowe – konstruowane z lekkiego aluminium lub cięższej, ale solidniejszej stali – bądź najlżejsze ze wszystkich, produkowane z profili PCW. Atutem fasadowych okiennic harmonijkowych jest to, że po otwarciu nie zabierają miejsca na ścianie, więc można je montować także tam, gdzie dla innych modeli byłoby za wąsko.

Okiennice najczęściej otwiera się i zamyka ręcznie – po otwarciu okna. Jednak są też rozwiązania umożliwiające ich zamykanie i otwieranie od wewnątrz bez konieczności otwierania okna – za pomocą korby, która znajduje się w pomieszczeniu. Korba jest wtedy połączona z okiennicą specjalną przekładnią. Jeżeli przekładnię podłączy się do silnika, otwieranie okiennic może być sterowane pilotem albo przyciskiem umieszczonym na ścianie tuż przy oknie.

Markizy 

Wpowszechnym rozumieniu – to elementy zacieniające okna, ale ich niezasłaniające. Mimo to stanowią najlepsze zabezpieczenie pomieszczeń przed nagrzewaniem się. Nie ograniczają przy tym widoku. Zapewniają też przyjemny chłód osobom wypoczywającym na tarasach lub balkonach.

Ich zasadniczym elementem jest rozsuwany płaszcz wykonany z tkaniny. Po złożeniu pozostaje zwinięty luzem lub schowany do kasety. Do wyboru są kasety pełne lub półkasety, zabudowane tylko od góry. Po rozłożeniu płaszcz wysuwa się pod kątem w dół na określoną odległość. Markizy mogą mieć długość nawet do 7 m i rozpiętość do 4 m. Kąt ich nachylenia może być regulowany, w zależności od rodzaju markizy w zakresie od 4 do 80°, a nawet od 0 do 160°.

W sprzedaży znajdziesz dwa podstawowe typy standardowych markiz: 

balkonowe – przeznaczone do osłaniania silnie nasłonecznionych okien, balkonów, loggii, małych tarasów. Tkanina jest rozwijana i utrzymywana we właściwej pozycji dzięki składanym ramionom;

tarasowe – od balkonowych różnią się głównie większymi rozmiarami. Ich wysięg dochodzi nawet do 3,5 m. Stosowane są więc do osłaniania dużych tarasów i ogródków letnich. Mają ramiona składane przegubowo, poszycie z impregnowanego materiału i regulowany kąt nachylenia. Gdy mają być montowane na ostatnich kondygnacjach budynków, powinny być wyposażone w boczne wsporniki, na stałe przytwierdzone do ściany. Uchroni to je przed silnymi wiatrami. Markizy tarasowe często mają opuszczane falbany. Oznacza to, że wysuwają się pod kątem, a później w dół, prostopadle do podłogi balkonu lub tarasu. Jest to przydatne zwłaszcza wtedy, gdy przebywasz na tarasie przez dłuższą część dnia i wraz z upływem czasu zmienia się kąt padania promieni słonecznych.

Niektóre firmy oferują także specjalne markizy do zacieniania ogrodów zimowych. Przesuwają się one wzdłuż pochyłych okien i wysuwają poza obrys przydomowej oranżerii. Są też takie, które nie wysuwają się, tylko zawijają w dół i dzięki specjalnie ukształtowanym, metalowym prowadnicom poruszają wzdłuż okien pionowych. Bardziej więc wtedy przypominają materiałowe rolety zewnętrzne niż markizy.

Refleksole

To tekstylne rolety zewnętrzne. Nazywa się je również pionowymi markizami fasadowymi. Produkowane są z tkaniny PCW lub tkaniny szklanej powlekanej tym tworzywem. Płaszcz takiej rolety nawijany jest na wałek ukryty w kasecie – podobnej do tej, w którą wyposażone są rolety tradycyjne, ale mniejszej. Utrzymanie płaszcza na miejscu zapewniają albo prowadnice boczne, albo system prętów bądź naprężonych linek. Niektóre modele nie mają kasety. Wśród nich są te o największych rozmiarach płaszcza (5 x 5 m), stosowane do zacieniania wielkich okien, przydomowych oranżerii i szklanych fasad.

Najskuteczniejsze z takich tekstylnych rolet potrafią odbijać do 90% energii cieplnej, dzięki czemu znacznie ograniczają nagrzewanie się wnętrz. Mogą być całkowicie zaciemniające, ale wielu inwestorów woli modele zapewniające pewien poziom przejrzystości i przewiewności. Rolety przezierne nazywane są screen-roll. Zapewniają widok na zewnątrz, a jednocześnie ukrywają przed wzrokiem osób niepożądanych to, co dzieje się wewnątrz budynku.

Cienka roleta o płaszczu z tkaniny nie wesprze okien w ochronie domu przed ucieczką ciepła z pomieszczeń, ale powstrzyma nagrzewanie się wnętrz, pozwalając zmniejszyć koszt energii zużywanej przez klimatyzatory. Odmianą refleksoli są markizorolety. Ich płaszcz może być od połowy wysokości odchylany pod kątem na zewnątrz. Dzięki temu uda się lepiej przewietrzyć pomieszczenie i zapewnić sobie częściowy widok z okna.

Osłony do okien dachowych

Poddasza z oknami połaciowymi to miejsca słoneczne. Czasem jednak nadmiar słońca może przeszkadzać. Producenci wprowadzili szereg akcesoriów zmniejszających uciążliwość słońca, precyzyjnie dopasowanych do poszczególnych modeli swoich okien.

Z połaciowych osłon dachowych najpopularniejsze są rolety. Można je całkiem zasłonić, by zupełnie odciąć dopływ światła na poddasze lub opuścić jedynie do połowy, żeby stworzyć bardziej intymny nastrój. Po całkowitym zasunięciu zwiększają izolacyjność cieplną szyb oraz ram nawet o 27%, a w czasie nawałnicy albo gradobicia dobrze wyciszają odgłos kropli lub lodowych kulek bombardujących okna. Latem, w najbardziej nieznośne upały, umożliwią obniżenie temperatury pod dachem nawet o około 7°C. Rolety takie mają płaszcze o lamelkach z tłoczonej blachy aluminiowej, zbudowane podobnie jak te do okien pionowych. Ich kasetę instaluje się na ościeżnicy w jej górnej części. Na bokach ościeżnicy mocuje się prowadnice boczne, dzięki którym wiatr nie będzie podwiewał płaszcza. Do kupienia są też rolety, w które można wyposażać okna przeznaczone do montowania w dachach płaskich.

Markizy od rolet różnią się budową płaszcza. Ten wykonany jest z tkaniny. Niektóre z nich są pozbawione prowadnic bocznych i zaczepione tylko do dolnej części skrzydła. Bez względu na kąt otwarcia okna tkanina zawsze jest wtedy naprężona, więc nie łopocze na wietrze. Markiza ogranicza przepływ promieni słonecznych. Odbija też ciepło na zewnątrz, nie dopuszczając do przegrzewania się pomieszczeń na poddaszu. Pod tym względem jest aż osiem razy skuteczniejsza niż rolety wewnętrzne lub żaluzje. Tkanina takiej markizy jest zrobiona z włókien szklanych powlekanych PCW. Nawija się na wałek połączony z silnikiem ukrytym w obudowie z aluminium.