Usługi kominiarskie: wzór umowy z kominiarzem

Wyjaśniamy, jakie są konieczne usługi kominiarskie, jak wybrać dobrego kominiarza i jaką podpisać z nim umowę? Usługi kominiarskie to nie tylko czyszczenie kominów. Kominiarz jest potrzebny do dokonania obowiązkowej kontroli kominiarskiej oraz wydania opinii kominiarskiej. Możemy także go wezwać w przypadku zwisających sopli z dachu lub zalegającej dużej warstwy śniegu.

Oprócz czyszczenia kominów, do obowiązków kominiarza należy m.in. kontrola kominiarska, która ma miejsce na początku sezonu grzewczego i jest obowiązkowa dla każdego właściciela domu. Kontrola kominiarska ma szczególne znaczenie, ponieważ niesprawny system odprowadzania dymu z pieca, czy kominka stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet i życia domowników. Najwięcej wypadków związanych z zatruciem trującymi substancjami (najczęściej jest to dwutlenek węgla) dochodzi zimą. Profesjonalny kominiarz powinien przeprowadzić dokładny przegląd całego systemu kominowego.

Intensywnie eksploatowane kominy powinny być regularnie czyszczone. W niektórych domach przewody kominowe należy czyścić nawet 4 razy w ciągu roku. Jest to konieczne, ponieważ na ściankach komina gromadzi się sadza, która utrudnia wydostawanie się dymu na zewnątrz.

W skład usług kominiarskich wchodzi także naprawa i budowa kominów, ponieważ zdarza się, że niektóre kominy są bardzo stare lub zostały uszkodzone wskutek wichury. Co ciekawe, kominiarza można także wezwać w przypadku zwisających sopli z dachu lub zalegającej dużej warstwy śniegu. Warto o tym pamiętać, ponieważ to wbrew pozorom spore zagrożenie dla domowników. Ponadto usługi kominiarskie obejmują także remont przewodów wentylacyjnych w domu oraz udrażnianie kominów.

Co jaki czas należy robić przegląd kominów?

Obowiązek wykonywania przeglądów kominowych wynika z przepisów ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z art. 62 ust. 1 pkt 1 i 3 obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych). Natomiast w budynkach o powierzchni zabudowy większej niż 2000 m² dwa razy do roku - do 31 maja i do 31 listopada.

Może się jednak okazać, że sam przegląd kominiarski będzie niewystarczający. Kolejną ważną kwestią, której powinniśmy dopilnować jest okresowe czyszczenie i udrożnienie przewodów kominowych. Przepisy przeciwpożarowe (§ 34 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów) nakazują obowiązkowe usuwanie zanieczyszczeń z przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. W budynkach mieszkalnych obowiązuje minimalna częstotliwość czyszczeń:

• przewody kominowe od palenisk opalanych paliwem stałym - co 3 miesiące,
• przewody kominowe od palenisk opalanych paliwem gazowym i płynnym - co 6 miesięcy,
• przewody wentylacyjne - 1 raz w roku.

Na czym polega przegląd kominiarski?

Przegląd kominiarski (kontrola kominiarska) przeprowadzany jest zazwyczaj przez kilkuosobową ekipę kominiarzy pod kierunkiem mistrza kominiarskiego. Polega on na szczegółowym i kompleksowym sprawdzeniu sprawności przewodów kominowych i wentylacyjnych, prawidłowości podłączenia do nich urządzeń grzewczych oraz możliwości ich bezpiecznego użytkowania. Kontrola obejmuje również elementy budowlane, np. włazy, drabiny, ławy kominiarskie (tzw. urządzenia pomocnicze), które mają bezpośredni związek z prawidłowym i bezpiecznym ich działaniem.

Czynności wchodzące w zakres przeglądu kominiarskiego to:

• badanie drożności przewodów kominowych,
• sprawdzenie, czy ciąg kominowy przy zamkniętych oknach jest prawidłowy,
• kontrola działania urządzeń wymuszających ciąg kominowy, jeśli takie są zainstalowane,
• badanie prawidłowości podłączeń urządzeń grzewczych i wentylacyjnych,
• sprawdzenie, czy jest zapewniony odpowiedni dostęp powietrza zewnętrznego potrzebny do wentylacji,
• sprawdzenie szczelności przewodów kominowych,
• kontrola stanu technicznego kominów ponad dachem,
• badanie stanu technicznego drzwiczek rewizyjnych, wyczystek, łączników, rur,
• sprawdzenie prawidłowości dostępu do kominów i urządzeń.

W razie stwierdzenia nieprawidłowości, które mogą wpływać na bezpieczeństwo mieszkańców, należy je wymienić i wskazać sposób naprawy.

Przegląd kominiarski połączony z czyszczeniem przewodów rozpoczyna się od wykonania czynności na dachu, czyli czyszczenia przewodów i sprawdzenia za pomocą narzędzi kominiarskich ich drożności, przebiegu i szczelności. Służą do tego m.in. lusterko czy anemometr, który pozwala zmierzyć ciąg kominowy. Kominiarz może mieć także kamerę kominową, która pozwala na dokładną analizę drożności przewodów. W tym czasie dokonuje się również oceny stanu komina ponad dachem. Następnie bada się w pionie mieszkań prawidłowość funkcjonowania urządzeń podłączonych do przewodów kominowych.

Gdy kontrola wykazuje zanieczyszczenia, kominiarz przystępuje do działania, które ma na celu usunięcie ze ścianek komina sadzy oraz smoły. Służą do tego narzędzia, nazywane przepychaczami, wyciorami czy szczotkami. Z przewodów wentylacyjnych często usuwa się także pajęczyny oraz ptasie gniazda. Wszelkie zanieczyszczenia kieruje się w dół i usuwa z komina poprzez otwór rewizyjno-wyczystny.

Przeglądy kominiarskie są niezwykle istotne z kilku powodów. Smoła, która wydziela się z opału w wyniku jego suchej destylacji bądź spalania ze zbyt małą ilością powietrza, osadza się na ściankach komina. Podczas rozgrzewania się komina smoła paruje i wydziela łatwopalne opary. Wystarczy wówczas iskra (np. podczas dokładania opału), aby komin uległ zapaleniu. W zależności od ilości zanieczyszczeń temperatura wewnątrz komina może wzrosnąć nawet do 1600 stopni Celsjusza i stanowić poważne zagrożenie pożarowe dla całego budynku. Smoła i sadza w wyniku zapłonu mogą obciekać w dół, powodując zaślepienie komina, przez co gromadzące się gazy mogą doprowadzić do wybuchu.

Protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych

Po przeprowadzeniu kontroli sporządzany jest specjalny protokół pokontrolny. Dokument ten szczegółowo opisuje wyniki przeglądu w odniesieniu do każdego przewodu kominowego oraz urządzenia grzewczego (określanego przez kominiarzy jako palenisko). Określa się, które przewody kominowe są drożne, a które nie, czy ciąg w poszczególnych kominach jest prawidłowy, czy stan techniczny poszczególnych elementów kolejnych przewodów jest dobry, czy wadliwy.

W protokole zawarty jest też dokładny szkic kontrolowanych przewodów kominowych z ich usytuowaniem, tak żeby można było bezbłędnie wskazać, którego z nich dotyczą opis i ewentualne zastrzeżenia.

Jeśli kontrola kominiarska wykazała uszkodzenia lub nieprawidłowości, należy je jak najszybciej naprawić lub usunąć. Niektóre z usterek mogą zostać naprawione w trakcie przeglądu. W przypadku stwierdzenie poważnych nieprawidłowości, zagrażających bezpieczeństwu mieszkańców, mistrz kominiarski przeprowadzający kontrolę może zgłosić je do właściwego organu nadzoru budowlanego.

Protokół sporządzany jest w 2 egzemplarzach. Podpisuje go uprawniony mistrz kominiarski. W protokole wskazuje się termin wykonania przeglądu kominiarskiego oraz adres, pod którym mieści się kontrolowany budynek. Właściciel kontrolowanego budynku ma obowiązek potwierdzić podpisem, że zapoznał się z wnioskami i zaleceniami pokontrolnymi oraz że odebrał protokół.

Kary za nieczyszczenie kominów i brak przeglądu kominiarskiego

Wprawdzie nie obowiązują żadne kary urzędowe za brak czyszczenia komina, jednak częste tragedie, do których dochodzi z powodu lekceważenia zanieczyszczeń kominowych, powinny być wystarczającym argumentem przemawiającym za wykonywanie regularnych przeglądów kominiarskich. Zaniedbanie w tym zakresie może skutkować dla użytkowników utratą dorobku całego życia, a nawet zdrowie bądź życie. Niektórzy właściciele domów sami podejmują się czyszczenia komina za pomocą własnych narzędzi. Nie jest to jednak najbezpieczniejsze rozwiązanie. W rzeczywistości jest to skomplikowana czynność wymagająca fachowej wiedzy, doświadczenia i dysponowania odpowiednimi narzędziami. Należy także pamiętać, że jeżeli dom jest ubezpieczony i dojdzie do szkody odkominowej to każdy ubezpieczyciel w Polsce zażąda od właściciela domu zaświadczenia wystawionego przez kominiarza, że komin był prawidłowo czyszczony i kontrolowany. Bez takiego dokumentu nie będzie możliwości na otrzymania jakiegokolwiek odszkodowania.

NIE PRZEGAP: Pożar w domu – jak go uniknąć, co zrobić, gdy wybuchnie - radzi ekspert

Ważne! Osoba, która ubezpieczyła swój dom np. od pożaru, a nie może udowodnić, że czyściła i sprawdzała przewody, pozbawia się szansy na odszkodowanie.

Znalezienie kominiarza nie jest szczególnie trudne. Na rynku dostępny jest cały wachlarz usług kominiarskich. Koszt kontroli komina oscyluje w okolicach 100-150 złotych, więc nie jest to wygórowana cena za zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców.

Ważne! Kto nie przeprowadził rocznej kontroli komina, może zostać ukarany przez powiatowego inspektora nadzoru mandatem w wysokości do 500 zł lub karą pieniężną, którą orzeka sąd grodzki. Dodatkowo budynek może zostać odcięty od dopływu gazu.

Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących czyszczenia kominów można zostać ukaranym grzywną na podstawie przepisów kodeksu wykroczeń.

Opinia kominiarska

Opinia kominiarska to dokument wystawiany przez uprawnionego kominiarza po wykonaniu przeglądu kominów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych oraz podłączonych do nich urządzeń. Mistrz kominiarski przeprowadza dokładną kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych - ich rodzaj, przekrój i drożność. Przeprowadza pomiary ciągu kominowego. Dokonuje kontroli liczby i rodzaju urządzeń podłączonych do przewodów kominowych. Sprawdza kominy i elementy ich wyposażenia, takie jak nasady kominowe, ławy kominowe, drzwiczki i inne.

Opinia kominiarska będzie nam potrzebna w przypadku:

• oddania do użytku nowo wybudowanego domu,
• zmiany w systemie grzewczym,
• odbioru domu po zmianie w systemie grzewczym,
• kupna lub sprzedaży domu,
• wystąpienia szkód związanych z systemem grzewczym lub wentylacyjnym,
• ubiegania się o odszkodowanie w razie szkód związanych z systemem grzewczym, np. pożaru komina lub pojawienia się czadu.

O opinię kominiarską należy wystąpić podczas odbioru nowego domu, a także w razie zmian w instalacji grzewczej podczas remontu lub modernizacji. Warto postarać się o nią na etapie planowania podłączenia nowych urządzeń grzewczych. Kominiarz oceni stan przewodów kominowych i określi możliwość podłączenia określonych urządzeń. Jeśli zajdzie taka potrzeba, określi sposób podłączenia nowego kotła i skoryguje błędne rozwiązania. Opinii kominiarskiej może też zażądać urząd przy ubieganiu się o pozwolenie na budowę np. nowej wewnętrznej instalacji gazowej w budynku, który wcześniej był ogrzewany z innego źródła.

Może się tez zdarzyć, że osoba kupująca od nas dom poprosi o dostarczenie opinii kominiarskiej potwierdzającej prawidłowość działania systemów kominowych i urządzeń grzewczych w kotłowni.

Ponadto opinia kominiarska będzie konieczna w razie szkód lub zniszczenia domu w wyniku awarii w systemie grzewczym, np. pojawienia się czadu, pożaru w kotłowni, pożaru komina itp. Jeśli wystąpimy o odszkodowanie w takiej sytuacji, to na pewno zażąda jej ubezpieczyciel. Będzie ona bardzo cenna przy ubieganiu się o odszkodowanie, gdy do awarii doszło z winy wadliwego urządzenia grzewczego.

Ważne! O ile czyszczenie przewodów kominowych może być wykonane przez czeladnika kominiarskiego, o tyle kontroli czy wystawianie opinii kominiarskiej może się podjąć wyłącznie mistrz kominiarski.

Co zawiera opinia kominiarska?

Głównym elementem opinii kominiarskiej jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaki jest cel wystawienia opinii kominiarskiej. Po przeprowadzeniu oględzin urządzeń grzewczych i przewodów kominowych mistrz kominiarski wystawia opinię w celu:

• wskazania miejsca na podłączenie urządzenia,
• ustalenia prawidłowości podłączenia urządzenia,
• ustalenia przyczyn wadliwego działania urządzenia.

1. Wyznaczenie miejsca na podłączenie

Mistrz kominiarski opisuje usytuowanie i stan systemów kominowych: spalinowych, dymowych i wentylacyjnych. Jeśli zamierzamy podłączyć nowe urządzenie grzewcze, np. kocioł gazowy zamiast kotła na paliwo stałe, kominiarz wskazuje komin i miejsce na podłączenie nowego urządzenia.

Przeczytaj też: Jak przyłączyć kominek do przewodu kominowego?

Sprawdza też istniejące przewody kominowe w celu wyznaczenia miejsca na podłączenie kominka. Jeśli nie znajdzie wolnego przewodu kominowego odpowiedniej jakości, może podpowiedzieć alternatywne rozwiązanie.

2.  Sprawdzanie prawidłowości podłączenia

Opinia kominiarska konieczna do oddania budynku określa rodzaj istniejących urządzeń grzewczych lub wentylacyjnych, sposób ich podłączenia i funkcjonowanie. Określa się w niej, które urządzenia i instalacje funkcjonują w sposób prawidłowy, a które nie działają tak jak powinny. Na odwrocie opinii kominiarz wykonuje szkic budynku i usytuowania przewodów kominowych na dachu oraz we wnętrzu domu. Jeśli stwierdzi jakieś nieprawidłowości, wskazuje sposób ich naprawy. Po wprowadzeniu proponowanych przez kominiarza rozwiązań należy ponownie zgłosić się do kominiarza w celu sprawdzenia prawidłowości wykonania i funkcjonowania urządzeń grzewczych i kominów.

Ważne! Pozytywna opinia kominiarska dołączana jest do innych dokumentów składanych do nadzoru budowlanego w celu odebrania budynku.

3. Ustalenie przyczyn wadliwego działania

Jeśli w istniejącym systemie grzewczym albo wentylacyjnym doszło do awarii, zadaniem kominiarza będzie ustalenie jej przyczyny. Kominiarz opisze układ systemu kominowego, podłączenie urządzeń i albo wystawi opinię pozytywną albo wskaże błędy w instalacji. Jeśli przyczyną awarii jest wadliwe działanie urządzeń grzewczych lub wentylacyjnych, opinia kominiarska może mieć decydujące znaczenie w przypadku dochodzenia roszczeń reklamacyjnych lub odszkodowawczych.

Opinia kominiarska powinna zawierać miejsce i adres budynku, w którym dokonano ekspertyzy urządzeń grzewczo-kominowych oraz dane właściciela. Wskazuje się w niej także uprawnionego mistrza kominiarskiego, który ją sporządził. Jeśli w przeglądzie uczestniczył czeladnik kominiarski, to również powinien zostać wymieniony w opinii.

Kto wystawia opinię kominiarską

Opinia kominiarska wystawiana jest przez uprawnionego mistrza kominiarskiego. Zaleca się przy tym korzystanie z usług fachowca zrzeszonego w jednej z organizacji kominiarskich. Opinię wystawia się na druku, który może być oznaczony numerem, jeśli jest dokumentem ścisłego zarachowania w danej organizacji. Powinna też zawierać pieczęć zakładu kominiarskiego, a także podpis i pieczęć uprawnionego mistrza kominiarskiego. Opinię wystawia się kilku egzemplarzach, zazwyczaj dwóch – po jednym dla właściciela domu i dla firmy kominiarskiej. Czasem sporządzany jest dodatkowy egzemplarz, np. w sytuacji gdy doszło do awarii wywołującej konieczność wymiany urządzeń na koszt producenta. W opinii należy wymienić osoby lub instytucje, którym przekazane zostały poszczególne egzemplarze.

Odbiór opinii kominiarskiej powinien zostać pokwitowany przez adresata poprzez złożenie daty i podpisu. Opinia kominiarska jest ważna 1 rok.

Ważne! Nie należy mylić opinii kominiarskiej z protokołem okresowej kontroli przewodów kominowych.

Jak wybrać dobrego kominiarza?

Niezależnie od tego, w jakim celu chcemy skorzystać z usług kominiarza, warto pamiętać o kilku kwestiach, które pozwolą nam wybrać odpowiedniego fachowca. W tej branży przede wszystkim liczy się doświadczenie. Jest to zawód bardzo odpowiedzialny, ponieważ od kominiarza często zależy zdrowie, a nawet i życie domowników. Jest kilka sposobów na to, aby sprawdzić, czy dana osoba posiada odpowiednie kwalifikacje. Przede wszystkim warto sprawdzić, czy informacje na temat fachowca znajdują się w rejestrze publikowanym na stronie Korporacji Kominiarzy Polskich. Rejestr mistrzów kominiarskich znajduje się na stronie internetowej: www.kominiarze.info. Są tam też adresy i telefony oddziałów tej korporacji – wystarczy zadzwonić, aby uzyskać informacje o kominiarzach znajdujących się w tym rejestrze.

Drugim sposobem jest zażądanie od kominiarza dyplomu mistrzowskiego lub czeladniczego, które potwierdzają to, że ma się do czynienia ze specjalistą. Można również zapytać samego kominiarza o to, czy jest zrzeszony w jakiejś organizacji (cechu, spółdzielni itp.) i tam sprawdzić jego autentyczność. Kominiarzy można także sprawdzać w sieci, zapoznając się z opiniami internautów na temat ich usług.

Nie zaleca się zatrudnienia tzw. wolnych strzelców, tj. kominiarzy, którzy nie są zrzeszeni w żadnej organizacji i nie są wstanie okazać dyplomu mistrzowskiego. Bezpieczeństwo w domu jest najważniejsze, dlatego nie warto unikać ani oszczędzać na kontroli wykonywanej przez wykwalifikowanego kominiarza.

Jaka umowa z kominiarzem?

Umowa o świadczenie usług kominiarskich jest umową dwustronną, nienazwaną, do której zastosowanie mają odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego (dalej: kc) dotyczące umowy zlecenia (art. 734 – 751 kc). Jest to umowa zawierana często zarówno przez właścicieli budynków jednorodzinnych, jak i wielolokalowych. Umowa powinna zostać zawarta w formie pisemnej.

Zgodnie z art. 734 § 1 kc, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W przypadku gdy umowę podpisują osoby fizyczne należy podać w niej:

• ich imiona i nazwiska,
• daty urodzenia,
• imiona rodziców,
• adres zamieszkania,
• numery dokumentów,
• tożsamości (najczęściej jest to dowód osobisty),
• ewentualnie numery PESEL.

Jeśli osoby fizyczne prowadzą działalność gospodarczą obok nazwisk należy podać nazwę działalności i numer NIP (osoby takie powinny przedstawić odpis zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej). W przypadku spółek należy wskazać nazwę spółki, adres siedzibę, numer wpisu do KRS i osoby uprawnionej do reprezentacji.

W umowie o świadczenie usług kominiarskich koniecznie należy zawrzeć opis zlecenia, tj. określenie tego co ma zrobić zleceniobiorca (im dokładnej opiszemy, tym będzie łatwiej dochodzić roszczeń), a także określenie zakresu współpracy pomiędzy stronami.

Kolejnym ważnym elementem jest określenie terminu wykonania umowy, np. w formie od dnia … do dnia … .

W umowie zlecenia wskazuje się także wysokość wynagrodzenia (podając kwotę w postaci liczby, a następnie słownie) oraz sposób i termin jego zapłaty np. „gotówką do rąk zleceniobiorcy bezpośrednio po wykonaniu usługi bądź przelewem na rachunek prowadzony w ….. oddziale banku ………. nr …………….. w ciągu 7 dni od przedłożenia rachunku w siedzibie Zleceniodawcy”.

W umowie zlecenia warto też zawrzeć zapis dotyczący tego, która ze stron dostarcza materiały i wymienić, o jakie konkretnie materiały chodzi.

Bardzo ważnym postanowieniem umowy zlecenia jest też określenie odpowiedzialności zleceniobiorcy, np. „W przypadku nie wykonania zlecenia w terminie, wykonania go wadliwie lub w sposób nienależyty Zleceniodawca ma prawo do pomniejszenia wynagrodzenia lub anulowania zlecenia bez odszkodowania”.

Warto też określić, czy strony dopuszczają możliwość powierzenia wykonywania umowy osobom trzecim, czy też przewidują zakaz podzlecania wykonania usługi np. w formie następującego zapisu: „Zleceniobiorca zobowiązuje się nie powierzać zleconych w niniejszej umowie czynności do wykonania osobom trzecim”.

Inne popularne zapisy w umowie o dzieło to postanowienia dotyczące odpowiedniego zastosowania przepisów Kodeksu cywilnego, np. „W sprawach nieuregulowanych w niniejszej umowie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego”.

Istotnym postanowieniem jest też określenie formy, w jakiej można wprowadzać zmiany do umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Kolejny element umowy zlecenia to wskazanie ilości egzemplarzy, w jakich sporządzona została umowa oraz podmiotów, którym zostały przekazane poszczególne egzemplarze np. „Umowa została spisana w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron”.

Wreszcie ostatnim elementem są podpisy stron. Umowę powinna zostać podpisana własnoręcznie przez obie strony bądź działających w ich imieniu pełnomocników czytelnym imieniem i nazwiskiem.

Warto pamiętać, że do umowy zlecenia powinien zostać wystawiony rachunek.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719).