Wykopy w łatwym i trudnym gruncie. Jak kopać fundamenty w glinie i piaskach?
Rodzaj i stan gruntu może wpływać na wybór metody kopania fundamentów. Planując wykopy fundamentowe warto wziąć pod uwagę stopień trudności i zakres prac. Nie na każdą działkę wjedzie koparka – czasami warunki gruntowe wymuszają ręczne prowadzenie prac fundamentowych.
Wykop na podłożu gliniastym
Gliny pochodzenia rzecznego (mady) nie są dobrym podłożem budowlanym, ale jeśli zalegają płytko i nie tworzą grubej warstwy, usuwa się je (najszybciej można to zrobić mechanicznie) i posadawia fundamenty na gruncie znajdującym się pod spodem.
Każdy grunt gliniasty jest podłożem mało przepuszczalnym, dlatego woda opadowa może się utrzymywać na dnie wykopu – nie można wtedy dopuszczać do jego zalewania. Z tego powodu nie powinno się wydłużać czasu trwania robót ziemnych, warto więc używać sprzętu mechanicznego, który znacznie przyspiesza pracę. Pod wpływem długo zalegającej wody opadowej grunt w wykopie rozmaka i pogarszają się jego właściwości.
Wykopu pod fundament nie da się zrobić wyłącznie koparką. Wzrusza ona grunt kilkanaście centymetrów poniżej dna wykopu, co jest niekorzystne z punktu widzenia posadowienia fundamentów. Grunt gliniasty bardzo trudno jest zagęścić, dlatego ostatnie 20 cm najlepiej jest kopać ręcznie. Jeśli jednak koparka naruszy dno wykopu – musimy go uzupełnić chudym betonem.
Wykop w glinie jest bardziej stabilny i skarpy są mniej narażone na osuwanie niż w gruntach piaszczystych, ale jeśli decydujemy się na prowadzenie robót ręcznie, trzeba się liczyć z większym wysiłkiem, zwłaszcza gdy grunt jest wysuszony.
Wybór sprzętu zależy również od pory roku, o jakiej wykonujemy wykop. Wiosną, gdy grunt gliniasty jest bardziej rozmoczony, sprzęt mechaniczny może mieć problem z wjazdem na budowę.
Wjazd na grunt podmokły może wymagać sprzętu na gąsienicach, który na budowę trzeba dowieźć na lawecie, a to podraża usługę.
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Wykop fundamentowy w gruncie gliniastym
Wykop na podłożu piaszczystym
Piaski rzeczne są trudnym gruntem, ponieważ maja zróżnicowane zagęszczenie. Często podczas robót ziemnych wymagają dodatkowych zabiegów, aby dom nie osiadał nierównomiernie i nie pękał. Prowadzi się je zazwyczaj z użyciem sprzętu mechanicznego.
Grunt piaszczysty jest niespoisty i dlatego łatwiej prowadzić w nim prace ręcznie. Często w takim gruncie dom posadawia się płycej. Dzięki temu zakres prac jest mniejszy, a to jest dodatkowym argumentem przemawiającym na korzyść tej metody.
W wielu wypadkach prace fundamentowe prowadzone są mechanicznie do głębokości 20 cm powyżej poziomu posadowienia fundamentów, aby nie rozluźnić dna wykopu. Jeśli jednak naruszy się jego dno, łatwo je zagęścić.
Utrudnieniem prac mechanicznych jest konieczność tworzenia skarp wykopu o bezpiecznym nachyleniu (są one narażone na osuwanie się). Im głębszy wykop, tym trudniejsze operowanie koparką.
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Wykop fundamentowy w gruncie gliniastym
Bezpieczne skarpy
Skarpy pionowe można wykonywać bez umocnień, jeżeli głębokość wykopu nie przekracza:
- 1,0 m – w wilgotnych piaskach i żwirach, zwietrzelinach, rumoszach;
- 1,25 m – gruntach gliniasto-piaszczystych;
- 1,5 m – w iłach.
Jeżeli głębokość wykopu przekracza podane wartości, należy wykonywać skarpy z tak zwanym bezpiecznym pochyleniem, które wynosi (b:a wg rysunek powyżej):
- 1:0,5 – w gruntach spoistych (gliny, iły) w stanie co najmniej twardoplastycznym;
- 1:1 – w zwietrzelinach, rumoszach, spękanych skałach;
- 1:1,25 – w gruntach o małej spoistości (piaski gliniaste, pyły, lessy, gliny zwałowe);
- 1:1,5 – w gruntach niespoistych oraz w gruntach spoistych w stanie plastycznym
