Budowa domu z bali - co trzeba wiedzieć? Jaki to koszt?
Dom z bali to jedna z możliwości realizacji marzenia o własnych czterech ścianach. Pięknie wygląda, panuje w nim przyjemny mikroklimat. Jakie są plusy i minusy posiadania domu z bali? Co trzeba wiedzieć przed budową domu z bali?
Autor: Jerzy Kala
Spis treści
- Dlaczego dom z bali?
- Ile trwa budowa domu z bali?
- Zalety domów z bali
- Wady domów z bali
- Rodzaje bali na dom
- W jakiej konstrukcji dom z bali?
- Jak zbudować dom z bali?
- Ile kosztuje dom z bali?
- Wycena domu z bali od firmy UNIHAUS
Nie będzie przesadą stwierdzenie, że z bali drewnianych można zbudować każdy dom. Kiedyś kojarzyły się z budownictwem regionalnym, ludowym, obecnie z bali buduje się również domy o neutralnym charakterze, dobrze wyglądające w każdym otoczeniu. Zależnie od naszych potrzeb dom z bali może być całoroczny albo letniskowy. Domy z bala mogą spełniać wymogi stawiane budynkom energooszczędnym. Pozwalają na to nowe technologie wnoszenia domów z bali lub przygotowania budulca. Dzięki nim domy z bala mogą być nowoczesne w stylu, z otwartymi przestrzeniami, wysokimi salonami, dużymi przeszkleniami.
Dlaczego dom z bali?
To propozycja dla osób, które cenią ekologię, materiały naturalne, dbałość o środowisko. Drewno jest materiałem odnawialnym, podczas budowy powstaje mało odpadów, można je wykorzystać jeszcze w innych sposób. Budulec domu z bali po wielu latach użytkowania można poddać recyklingowi.
Ważny jest oryginalny piękny wygląd domu zbudowanego z drewnianych bali, który doskonale prezentuje się w otoczeniu zieleni. Zwolennicy takich domów chwalą sobie ich zdrowy i ciepły mikroklimat. Tym, co przemawia za wyborem domu z bali, jest także szybki czas budowy.
Ile trwa budowa domu z bali?
Przyjmuje się, że dom z bali można mieć w 6 miesięcy. Sama budowa jest bardzo szybka. Jednak zanim ona ruszy, trzeba przygotować projekt domu, kosztorys i umowę z wykonawcą. Firmy potrzebuje zwykle 3 miesięcy na przygotowanie budulca.
Do inwestora należy przeprowadzenie formalności związanych z budową domu oraz przygotowanie fundamentów i przyłączy wodno-kanalizacyjnych. Montaż konstrukcji domu może trwać 2-3 tygodnie, podobnie doprowadzenie do stanu surowego zamkniętego. Etap prac wykończeniowych zależy od ich skomplikowania oraz przygotowania materiałów oraz wykonawców.
Zalety domów z bali
Dom drewniany jest elementem naszego krajobrazu, wpisanym w polską tradycję. Bale drewniane są materiałem naturalnym, szlachetnym i pięknym. W zbudowanych z nich domach panuje miły mikroklimat. Grube bale akumulują ciepło i regulują poziom wilgoci. Mieszkańcy takich domów podkreślają, że nie wymagają one termoizolacji. Nawet zimą można utrzymać w nich komfort cieplny.
Dom z bali to inwestycja na pokolenia. Zbudowany z dobrej jakości materiału może przetrwać ponad 100 lat. Co więcej, jego konserwacja będzie tańsza niż murowanego. Nie trzeba na przykład robić nowych tynków po iluś latach. Ściany wewnętrzne i zewnętrzne z bali trzeba co kilka lat zaimpregnować albo umyć mydłem, tak jak to robią na Podhalu.
Wielką zaletą domów z bali jest szybkość wznoszenia. Taki dom może być zbudowany w ciągu kilku miesięcy. Co więcej, ponieważ nie wykonuje się prac mokrych, nie trzeba robić przerw technologicznych, a budowa może być prowadzona także zimą.
Wady domów z bali
Budynek z bali narzuca określoną stylistykę na lata. Dokonując takiego wyboru, trzeba być świadomym rezygnacji z pewnych rozwiązań. W domu z bali po latach nie zrobimy takiego remontu, żeby gruntownie zmienić jego styl, co jest łatwe w domach murowanych.
Konstrukcja i wyposażenie domu z bali powinny być dobrze opracowane już na etapie projektu, ponieważ instalacji prowadzi się na przykład w kanałach wewnątrz bali. Podczas budowy mogą pojawić się trudności z wykonaniem niektórych instalacji, na przykład wentylacji lub klimatyzacji, a także aranżacji wnętrz.
Podczas budowy oraz eksploatacji domu z bali potrzebne jest odpowiednie zabezpieczenie materiału przed wilgocią, grzybami, pleśniami, a także owadami.
Rodzaje bali na dom
Dom z bali można wznieść, wykorzystując lite bale wykonane z drewna sosnowego, świerkowego, jodłowego, modrzewiowego, dębowego o różnej grubości, nawet do 30-40 cm. Lite drewno może być w różny sposób obrobione, co wpływa na jego sposób układania i łączenia, wygląd,właściwości i zmiany w czasie. Są firmy, które stosują drewno obrabiane mechanicznie, inne robią to ręcznie za pomocą starych technik. Bale lite mogą być przecinane przez środek i potem układane naprzemiennie, co pozwala budować szczelne ściany.
Elementy na dom mogą być wykonane z drewna klejonego warstwowo, a także warstwowo i na długość, na przykład drewna KVH lub BSH. To pozwala uzyskać bardzo długie belki (12-13 m) o dużych przekrojach. Z takich belek buduje się domy z wielkimi pomieszczeniami, dużymi otwartymi przestrzeniami, jednak zazwyczaj wymaga to zastosowania dodatkowych podciągów (sosrębów) i słupów.
Bale do wznoszenia domów całorocznych mogą zawierać warstwę termoizolacji. Składają się zwykle z 3 warstw: z zewnątrz jest drewno, a wewnątrz - materiał ociepleniowy.
W jakiej konstrukcji dom z bali?
Jednym z wyborów, które będą stały przed inwestorem, będzie decyzja, w jakiej konstrukcji ma być jego dom. Klasycznie wykonuje się układ wieńcowy, w którym grube bale układa się jeden na drugim. W układzie sumikowo-lątkowym konstrukcja jest wykonana ze słupów ustawionych w narożnikach, ścianach oraz przy oknach i drzwiach. Między nimi umieszcza się poziomo bale. Domy z bali mogą mieć ocieplenie. Najprościej zbudować dom z bali złożonych z 3 warstw, w tym środkowej termoizolacyjnej. Ściany z bali można też obłożyć materiałem termoizolacyjnym (od wewnątrz lub od zewnątrz) i wykończyć powierzchnię na przykład półbalikami albo deskami. W przypadku budynków bez ocieplenia ważne jest uszczelnienie styków bali. Tam, gdzie jest ocieplenie z wełny mineralnej, trzeba zastosować paroizolację.
Jak zbudować dom z bali?
Najważniejszy jest wybór doświadczonej firmy i dobrej technologii, która nam odpowiada, zarówno pod względem estetycznym, jak i budowlanym. Dobrze jest obejrzeć wcześniejsze realizacje, które dana firma wykonała. Każda dysponuje pewną liczbą dostępnych projektów domów. Można przedstawić swój projekt, także domu murowanego, do oceny, czy można go wznieść w ich technologii. Następnie przygotowuje się kosztorys. Firmy specjalizujące się w budowie domów z bali oferują różny poziom wykończenia. Są takie, które budują do stanu surowego zamkniętego lub deweloperskiego, i takie, które budują pod klucz. Zamówić można też u cieśli budynek w stanie surowym otwartym i z pomocą innych ekip prowadzić dalsze prace wykończeniowe. Firmy ciesielskie często budują domy w stylu regionalnym, wykonują specjalne elementy wykończeniowe, np. ozdobne narożniki. Po uzgodnieniu szczegółów projektu i budowy podpisuje się umowę i czeka na realizację.
Ile kosztuje dom z bali?
Wielu inwestorów zadaje pytanie: jaki dom jest tańszy: murowany czy z bali. Żeby móc to ocenić, należałoby wykonać kosztorysy tego samego budynku w obu technologiach. To, ile wydamy na dom z bali, zależy przede wszystkim od wybranego materiału oraz technologii wznoszenia. Drewno sosnowe lub świerkowe jest w Polsce popularne i najtańsze. Zdecydowanie droższym materiałem jest modrzew lub jodła. Do budowy domu można wykorzystać także drewno sprowadzane z zagranicy – świerk skandynawski lub modrzew syberyjski – co jeszcze podniesie koszt.
Dom z bali o dużych przekrojach i długościach albo z drewna klejonego KVH lub BSH będzie droższy, ponieważ sam budulec jest bardzo drogi. Budynek wzniesiony z balików o niedużej grubości może być tańszy od murowanego.
Również robocizna jest droga, bo wymaga specjalistycznej wiedzy. Najdrożsi mogą być cieśle, którzy znają stare techniki, wiedzą na przykład, jak zbudować dom bez gwoździ, jak wykonać tradycyjne ozdobne wykończenie szczytów domu, dekoracyjne połączenia bali w narożnikach, charakterystyczne dla danego regionu. Za takie umiejętności się płaci.
W domach z bali stosuje się także okna, drzwi i podłogi drewniane, które są droższe od plastikowych. Z drugiej strony nie trzeba dodatkowo wydawać pieniędzy na przykład na wykończenie ścian i elewacji tynkiem.
Wycena domu z bali od firmy UNIHAUS
Przedstawiamy wycenę domu zbudowanego według projektu z katalogu Muratora M184 Przystępny.
Autor arch. Ewa Dziewiątkowska
Powierzchnia użytkowa 106,6 m²
Powierzchnia zabudowy 142,7 m²
Powierzchnia netto 112,8 m²
Powierzchnia całkowita 142,7 m²
Kąt nachylenia dachu 25°
Kubatura 685,4 m³
Wysokość budynku 6,1 m
Wysokość parteru 2,92 m
Wymiary budynku 13,9 x 10,3 m
Wymiary działki 20,9 x 18,3 m
Wycena dotyczy wykonania budynku do stanu surowego otwartego z bali świerkowych litych o grubości 24 cm. Cena netto - 377 000 zł.
- Konstrukcja ścian zewnętrznych z bali świerkowych o grubości 24 cm połączonych w narożnikach na węgły. Bale są heblowane, nie szlifowane.
- Konstrukcja szkieletowa ścian szczytowych (powyżej ścianki kolankowej) obita deską elewacyjną 27 x 205 mm. Konstrukcja pod ściany szczytowe jest heblowana.
- Konstrukcja ścian działowych na parterze z bali świerkowych o grubości 24 cm połączonych w narożnikach na węgły, bale są heblowane, nieszlifowane oraz konstrukcja ścian w wersji szkieletowej według projektu.
- Strop - belki stropowe są heblowane, nieszlifowane, niemalowane + podłoga technologiczna na stropie (deskasufitowa) gr. 20 mm, heblowana, szlifowana, niemalowana
- Konstrukcja dachu – krokwie, płatwie, jętki, folia paroprzepuszczalna, kontrłata, łata, blachodachówka. Na elementach dachu wystających poza obrys ścian zewnętrznych - deska podbiciowa. Rynny PCV w kolorze zbliżonym do koloru dachu.
W ofercie nie uwzględniono:
- transportu materiału: (konstrukcji drewnianej, okien, drzwi i pokrycia dachowego) oraz dźwigu,
- zakwaterowania ekipy montażowej,
- balustrad balkonów i tarasów,
- kominów, schodów.
Dopłata za:
- okna 3-szybowe z PCV, Iglo-5 firmy Drutex - 20 000 zł netto,
- drzwi zewnętrzne drewniane 2 szt - 13 000 zł netto.
Koszt wykonania tego domu z bali klejonych (Trio belka) o grubości 23 cm - 412 500 zł netto.
Przy zamówieniu domu z montażem do podanych cen należy doliczyć 8% VAT.
Zobacz ciekawe elewacje domów
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: Marcin Rubik
Nic tak nie pasuje do lasu, jak drewno. Elewacje domu tworzy oblicówka z modrzewia syberyjskiego, który jest twardy i odporny na zmienne warunki atmosferyczne
