Ściany zewnętrzne w domu energooszczędnym. Czy wybrać ściany szkieletowe, czy murowane?
Domy energooszczędne można wznosić w wielu technologiach, najważniejsze jest zapewnienie odpowiedniej izolacyjności termicznej wszystkich zewnętrznych ścian szkieletowych lub murowanych. A stawia się im dużo wyższe wymagania niż w domach standardowych. Specjalnego znaczenia nabiera więc tu odpowiednie ocieplenie ścian.
Autor: LIPIŃSCY DOMY
Oklejenie ścian grubą warstwą styropianu (30 cm) o współczynniku λ = 0,031 pozwoli obniżyć współczynnik przenikania ciepła przez ściany (U = 0,1)
Ściany dwuwarstwowe lub ściany szkieletowe
Najpopularniejszym i bardzo dobrym rozwiązaniem są dwuwarstwowe ściany z warstwą nośną z silikatów, ceramiki tradycyjnej lub poryzowanej, keramzytobetonu bądź betonu komórkowego. Umożliwią to również konstrukcje szkieletowe, w których warstwa konstrukcyjna ściany wypełniona jest wełną mineralną, a od zewnątrz znajduje się dodatkowa warstwa ocieplenia (najczęściej styropianu) wykończona tynkiem cienkowarstwowym.
Ściany z kształtek styropianowych
Technologią mogącą ustrzec przed mostkami termicznymi są styropianowe kształtki, które wypełnia się mieszanką betonową. Za ograniczanie strat ciepła przez ściany odpowiada warstwa izolacji termicznej. Dzięki niej podwyższa się temperatura na wewnętrznej powierzchni ściany, co podnosi komfort użytkowania domu, eliminuje możliwość kondensacji pary wodnej na powierzchni ścian i rozwój pleśni.
Jak osiągnąć właściwy wspołczynnik przenikania ciepła?
W domach energooszczędnych współczynnik przenikania ciepła U dla ściany osiąga wartość nawet dwukrotnie mniejszą niż dopuszczona aktualnie obowiązującymi przepisami, czyli 0,15 W/(m2.K). Aby go uzyskać, trzeba albo zastosować ponadstandardowe grubości materiału izolacyjnego (30 cm dla izolacji o λ = 0,045), albo wybrać taką termoizolację, która charakteryzuje się niższą wartością współczynnika λ. W tym drugim rozwiązaniu uda się ograniczyć grubość przegród. Jeżeli wybierze się materiał o wysokiej izolacyjności – o współczynniku λ nie wyższym niż 0,036 W/(m.K) – tak dobre U dla ściany można osiągnąć, łącząc mur konstrukcyjny z ociepleniem grubości minimum 20 cm. Taką grubą warstwę izolacji powinno się stosować na wszystkie ściany zewnętrzne wokół ogrzewanej części domu oraz na ściany oddzielające od niego nieogrzewane garaże.
Szczelna termoizolacja
Jednak aby odpowiednio dobrana izolacja spełniła swoje zadanie, musi być prawidłowo ułożona – tak, aby nie powstawały mostki termiczne. Szczeliny większe niż 2 mm, które powstaną w czasie klejenia płyt do muru, należy uzupełnić klinowymi wycinkami z tego samego materiału izolacyjnego lub pianką poliuretanową. Jeśli projekt ocieplenia zakłada kołkowanie termoizolacji, powinno się wybrać kołki chroniące przed powstawaniem mostków cieplnych – o małym trzpieniu i z zatyczkami z materiału izolacyjnego. Ale kołkowanie nie zawsze jest konieczne. Można z niego zrezygnować w niskich budynkach, które nie są narażone na działanie silnego wiatru, i stosować tylko klejenie. Płyty ocieplenia trzeba naklejać tak, aby nie dochodziło pod nimi do cyrkulacji powietrza.
Ściany bez mostków termicznych
W projekcie domu energooszczędnego powinny się znaleźć szczegółowe wytyczne dotyczące tego, jak należy zapobiegać mostkom termicznym w newralgicznych miejscach, bo w przeciwnym wypadku wykonawca może nie zrobić tego prawidłowo. Dużo uwagi wymagają te izolowane gorzej niż reszta przegród budowlanych. Są to najczęściej połączenie płyty balkonowej ze stropem, wieńce i nadproża, ościeża otworów okiennych i drzwiowych. Wszystkie one wymagają starannego ocieplenia i uszczelnienia.
Systemy ociepleń
Do ocieplania ścian metodą lekką suchą stosuje się półtwarde płyty z wełny mineralnej lub ze styropianu. Do ociepleń w systemie ETICS (BSO) można wykorzystać styropian o zwiększonej gęstości – EPS 70 lub EPS 100. Często biały styropian jest zamieniany na szary (z dodatkiem grafitu), który charakteryzuje się niższym współczynnikiem przenikania ciepła. Odpowiednią charakterystykę cieplną ma też wełna mineralna o gęstości 80-150 kg/m3, warto wybierać tę o zaburzonym układzie włókien lub lamelową. W strefie cokołowej należy stosować materiał twardy i odporny na działanie wilgoci – na przykład polistyren ekstrudowany czy twardą hydrofobizowaną wełnę mineralną przeznaczoną do ocieplania fundamentów.
Wewnętrzny akumulator ciepła
W każdym domu naturalnym „grzejnikiem” może się stać masywna ściana wewnętrzna grubości 20-45 cm usytuowana naprzeciwko okien wychodzących na południe. Podczas dnia będzie akumulować ciepło słoneczne, a gdy promienie przestaną na nią podać, będzie emitować zgromadzone w sobie ciepło. Do jej budowy należy wybierać materiał dobrze akumulujący ciepło – kamień, beton, cegłę pełną zwykłą lub klinkierową. Najlepiej, gdy ściana akumulacyjna jest jednocześnie ścianą nośną, wtedy nie trzeba ponosić dodatkowych kosztów jej pogrubiania. Aby napromieniowanie ściany było optymalne, powinna się ona znaleźć nie dalej od okna niż dwuipółkrotna jego wysokość. Zatem jeśli okno ma wysokość 2 m, to ściana powinna być wybudowana nie dalej niż 5 m od niego. W maksymalnym wykorzystaniu zdolności akumulacyjnej ściany pomoże pomalowanie jej na ciemny kolor lub zastosowanie ciemnego kamienia czy klinkieru – w porównaniu z białą ścianą zyska się nawet o 75% więcej ciepła.
