Pokrycia dachowe z blachy - wszystko o rodzajach i układaniu
Pokrycia dachowe z blachy przeżywają dziś prawdziwy rozkwit. Dominuje blachodachówka modułowa i panele blaszane do łączenia na rąbki stojące. Oferowana jest także blachodachówka w dużych arkuszach, blacha płaska i blaszane płytki. Jak powinno się układać poszczególne rodzaje pokryć dachowych z blachy? Na co zwrócić uwagę?
Spis treści
- Blachodachówka
- Panele blaszane
- Blacha trapezowa
- Blacha płaska
- Jak układa się blachodachówkę modułową?
- Jak się montuje blachodachówkę w arkuszach
- Jak się montuje blachę płaską?
- Jak się układa panele blaszane?
Blachodachówka
To metalowa imitacja pokrycia z dachówek lub czasem też z gontów drewnianych lub łupka. Blachodachówkę wytwarza się z ocynkowanej blachy stalowej lub aluminiowej. Dostępna jest w postaci dużych arkuszy, odwzorowujących kilka rzędów dachówki lub oferowana jako podłużne panele, o szerokości odpowiadającej co najwyżej dwóm ich rzędom (blachodachówka modułowa). Minimalna szerokość arkusza to około 1 m. Długość dobiera się do wymiaru połaci. Maksymalnie wynosi ona 8 m. Arkusze w przeliczeniu na metr kwadratowy ważą od 4,7 do 7 kg.
Pojedyncze panele blachy modułowej mają długość 102-132,4 cm i szerokość 31,9, 36,9, 37,3 lub 45 cm. Panele podwójne mają długość 120 cm i szerokość 70 cm. Blacha jest powlekana materiałem ochronno-dekoracyjnym (puralem, PVDF, Prelaq lub utwardzonym poliestrem HPS 200), zapewniającym pokryciu kolor i fakturę. Oprócz arkuszy błyszczących są też półmatowe lub matowe, a nawet wykończone mineralną bądź ceramiczną posypką.
Przeczytaj także:
Blachodachówka na dach. Pokrycie dachowe z blachy stalowej bez tajemnic
Panele blaszane
Wytwarza się je z blachy stalowej ocynkowanej i powlekanej grubości 0,5-0,7 mm. Dostępne są także w droższej wersji – z blachy cynkowo- -tytanowej. Mają szerokość od 27,5 do 54 cm. Ich długość może zaczynać się już od 50 cm, a górna granica sięga nawet 10 m, z tym że tak pokaźnych wymiarów panele są dostarczane na specjalne zamówienie. Zazwyczaj stosuje się panele o długości równej długości połaci dachu, czyli około 3-7 m.
Panele mają wzdłuż krawędzi fabrycznie wyprofilowane pionowe rąbki wysokości 25, 32 lub 37 mm. Są one tak ukształtowane, że można łączyć sąsiednie elementy, zatrzaskując je wzajemnie. Niektóre panele mają wytłaczaną nieregularną fakturę, która nadaje im ciekawy wygląd i dodatkowo usztywnia materiał. Są też modele z płytkimi, podłużnymi przetłoczeniami.
W sprzedaży znajdziesz i takie, które mają na spodniej stronie włókninę poprawiającą ich izolacyjność akustyczną o blisko 6 dB.
Ciekawostką są specjalne warstwowe panele dachowe wyposażone w wymienniki ciepła ukryte pod pokryciem z paneli blaszanych. Dach staje się wtedy źródłem ciepłej wody dla domu. Panele tego typu mogą również stanowić dolne źródło zasilania dla pompy ciepła. Budowa takich grzejących paneli jest prosta. Od zewnątrz mają one dwie warstwy oblachowania, między którymi rozprowadzone są rury wymiennika. Pod spodem jest izolacja cieplna z piany PUR i obudowa z płyty OSB.
Blacha trapezowa
Budowa arkuszy blachy trapezowej nie jest specjalnie udziwniona. Mają one równoległe przetłoczenia o przekroju w kształcie trapezu. Te, zależnie od modelu, są szersze i wyższe lub węższe i niższe. Arkusze powstają z blachy stalowej lub aluminiowej grubości od 0,4 do 1 mm, wykończonej kolorową powłoką ochronno-dekoracyjną. Dostępne są też blachy bez powłoki, zabezpieczone jedynie alucynkiem lub ocynkiem. Alucynk u poszczególnych producentów może się nieco różnić odcieniem (wynika to z różnych proporcji aluminium do cynku i niekiedy krzemu).
Arkusze blachy trapezowej mogą mieć szerokość od 50 do 165 cm. Także ich długość jest bardzo zróżnicowana – może wynosić zaledwie 90 cm albo nawet 12 m. Wytłoczenia mają wysokość od 2 do 55 mm. Blacha trapezowa nadaje się do krycia dachów o kącie nachylenia większym niż 5°. Na niezbyt dużych dachach domów jednorodzinnych dobrze się prezentują i sprawdzają blachy ze średnimi tłoczeniami – o wysokości od 12 do 20 mm.
Przeczytaj też:
Blacha trapezowa na dach i elewację: wymiary, cena. Jakie dachy można nią kryć?
Blacha płaska
Stalowa, aluminiowa, cynkowo-tytanowa. Sprzedawana jest w formie taśmy szerokości 61-123 cm i długości od 2 do 8 m lub arkuszy (najczęściej 100 x 200 lub 150 x 800 cm). Tylko blacha stalowa bywa pokrywana powłoką ochronno-dekoracyjną. Pozostałe mają naturalny kolor metalu. Niektóre blachy cynkowo-tytanowe bywają sztucznie patynowane, czyli postarzane. Blacha płaska jest przeznaczona raczej do dużych połaci i do krycia dachów bardzo stromych. Łatwo nią wykończyć połacie o różnym kształcie, nawet te bardzo skomplikowane. Świetnie nadaje się do powierzchni łukowych.
Jak układa się blachodachówkę modułową?
Wszystkie pokrycia blaszane, poza blachą płaską, mocuje się podobnie jak dachówki - do podkonstrukcji z drewnianych łat. Ich rozstaw także musi być dobrany do rodzaju pokrycia. Jest to zawsze podane w jego karcie technicznej.
Blachodachówkę modułową zaczyna się układać od góry połaci. Kolejne panele wsuwa się pod te już ułożone. Pionowe ścianki sąsiadujących paneli (górnego i dolnego) należy połączyć gwoździami dekarskimi, a na koniec na miejsce łączenia nałożyć uszczelniacz. Większość producentów poleca jednak łączyć panele wkrętami dekarskimi, które są zaopatrzone w uszczelki.
Zgodnie z wytycznymi innych producentów blachy modułowej panele zaczyna się układać od strony okapu – rząd po rzędzie. Montuje się je na przemian – najpierw jeden na spodzie, później drugi od góry, kolejny na spodzie i tak od krawędzi do krawędzi dachu. Arkusze górne muszą zachodzić na dolne na szerokość grzbietu fali. Panele w poszczególnych rzędach nie powinny być wtedy względem siebie przesunięte. W tej metodzie panele mocuje się do łat za pomocą blachowkrętów z łbem sześciokątnym i końcówką samogwintującą.
Jak się montuje blachodachówkę w arkuszach
Przytwierdza się ją do łat wkrętami dekarskimi z uszczelkami z EPDM. Wkręty umieszcza się w dole fali. Arkusze blachodachówki montuje się na zakład, przykrywając rowki kapilarne uformowane w ich krawędziach.
Blachodachówek, jak i żadnej blachy powlekanej, nie należy przycinać szlifierką kątową lub innym urządzeniem rozgrzewającym materiał podczas cięcia, aby iskry nie otworzyły w powłoce ognisk korozji. Opiłki powstałe przy krojeniu lub nawiercaniu otworów w blasze trzeba niezwłocznie zmieść, by później nie wtopiły się w powłokę zewnętrzną. Po blasze można chodzić jedynie w obuwiu o gumowej podeszwie. Stopy trzeba przy tym stawiać w zagłębieniach arkuszy.
Jak się montuje blachę płaską?
Układa się ją na sztywnym poszyciu z desek, które zostanie obłożone specjalną matą separacyjną, oddzielającą blachę od poszycia i umożliwiającą jej wentylowanie od spodu. W innym razie deski muszą być rozmieszczane w dużych, około 1-centymetrowych odstępach. Nie powinny też być impregnowane.
Pasy blachy łączy się na rąbki stojące biegnące od kalenicy do okapu. Na podłużnych łączeniach pasów robi się rąbki leżące. Rąbki pojedyncze powstają przez zagięcie, a podwójne przez zagięcie i wywinięcie sąsiadujących arkuszy. Rąbki stojące mają najczęściej 25 mm wysokości. Podwójne zapewniają większą szczelność i powinny być stosowane na dachach o kącie nachylenia od 3 do 25°. Pojedyncze – łatwiejsze do wykonania – zapewnią wystarczającą ochronę połaciom o kącie nachylenia większym od 25°.
Do mocowania blachy nie stosuje się żadnych łączników, które dziurawiłyby jej powierzchnię. Niekiedy tylko wykorzystywane są specjalne uchwyty lub paski mocujące, które instaluje się przy krawędziach pasów. Zostają później ukryte w rąbkach i nie widać ich na powierzchni pokrycia.
Jak się układa panele blaszane?
Maja one rąbki pionowe przygotowane fabrycznie. Panele takie mocuje się tak jak blachodachówkę – do łat dachowych, zaczynając od przeciwnej strony dachu niż ta, w kierunku której wieją najczęściej wiatry. Przykręcanie paneli zaczynaj od strony okapu i posuwaj się ku kalenicy. Wkręty umieszcza się w centralnym punkcie podłużnych otworów w blasze (przygotowanych fabrycznie). Po przykręceniu pierwszego panelu na dach wnosi się następny. Zakłada się rąbek na rąbek i zatrzaskuje. Często trzeba jeszcze przesunąć nieprzykręcony panel, aby skorygować jego ustawienie względem tego ułożonego wcześniej. Ponieważ panele mają długość równą długości połaci, nie ma potrzeby wykonywania między nimi łączeń poprzecznych.
Przeczytaj również:
Blachodachówka i panele dachowe - popularne i modne pokrycie połaci dachu skośnego
