Ocieplenie nakrokwiowe. Jak wybrać najlepsze materiały do ocieplenia dachu?
Ocieplenie nakrokwiowe staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem w budownictwie, oferując efektywną izolację dachu przy jednoczesnym zachowaniu estetyki poddasza. W artykule omówimy zalety tej metody oraz różnorodność materiałów termoizolacyjnych, które pozwalają na optymalne dopasowanie do indywidualnych potrzeb budynku. Dowiedz się, jak właściwie zainstalować izolację nakrokwiową i jakie rozwiązania technologiczne mogą znacząco poprawić komfort cieplny twojego domu.
Autor: VESTA ECO
W metodzie nakrokwiowej płyty termoizolacyjne mocuje się tylko od zewnątrz lub stosuje jako uzupełnienie izolacji międzykrokwiowej
Spis treści
- Izolacja nakrokwiowa: najlepszy sposób na ocieplenie dachu
- Jakie materiały na ocieplenie dachu?
- Metody ocieplenia dachu – jak wybrać najlepsze rozwiązanie?
- Ocieplenie nakrokwiowe. Zdjęcia
Izolacja nakrokwiowa: najlepszy sposób na ocieplenie dachu
Sekret dobrego ocieplenia dachu polega na zastosowaniu odpowiednio grubej warstwy materiału termoizolacyjnego i ominięciu potencjalnych mostków termicznych, by całe połacie były jednakowo dobrze i szczelnie zaizolowane.
Pod tym względem za najlepszą można uznać metodę nakrokwiową. W najbardziej radykalnej wersji polega na ułożeniu ocieplenia na więźbie, a nie – jak to się zwykle robi – między krokwiami i pod nimi.
Jakie materiały na ocieplenie dachu?
Styropian. Najlepiej biały, ponieważ grafitowy nie jest wystarczająco odporny na wysoką temperaturę, która może panować pod pokryciem, zwłaszcza blaszanym. Odpowiednie są płyty EPS DACH/PODŁOGA mające współczynnik λ – 0,038-0,048 W/(m.K).
Ocieplenie stropodachu styropianem styrodurem XPS
Dużą wytrzymałość zawdzięcza wysokiej gęstości objętościowej wynoszącej od 20 do 50 kg/m3. Ich wytrzymałość na ściskanie przy 10-procentowym odkształceniu nie spada poniżej 250 kPa.
Współczynnik przewodzenia ciepła λ mieści się w przedziale 0,027-0,038 W/(m·K). Dużym atutem płyt jest ich znikoma nasiąkliwość – 0,5-1,5%. Mają krawędzie gładkie lub profilowane tak, aby dało się je łączyć na zakładkę (felc).
Ocieplenie stropodachu płytami izolacyjnymi PIR
To jeden z najlepszych produktów do ocieplania nakrokwiowego. Mają niski współczynnik λ – 0,023-0,028 W/(m·K), dzięki czemu wykonana z nich warstwa izolacyjna nie musi być gruba, aby spełnić wymagania dotyczące współczynnika U dla dachów.
Odporne są na wilgoć i wodę, a ich nasiąkliwość osiąga maksymalnie 9% i są znacznie twardsze od standardowych odmian styropianu i wełny mineralnej.
PIR zawiera aż 50% składnika o nazwie MDI, który odpowiada za dobrą odporność ogniową (zwykły poliuretan zawiera go jedynie 25%).
Sprawia też, że w kontakcie z ogniem na powierzchni płyt PIR tworzy się zwęglona skorupa chroniąca swoje wnętrze przed płomieniami.
Płyty poliizocyjanuratowe mają krawędzie wyprofilowane do szczelnego łączenia na przylgę lub na pióro i wpust. Gdy są dokładnie ułożone i uszczelnione taśmą samoprzylepną, można zrezygnować z paroizolacji. Niektórzy producenci zalecają jednak użycie pod nimi izolacji z membrany dachowej, choćby niskoparoprzepuszczalnej.
Płytami izolacyjnymi PIR: montaż
Można je mocować do krokwi lub opierać na sztywnym poszyciu. Układa się je swobodnie, ustawiając dłuższymi bokami równolegle do okapu. Przed zsunięciem z połaci powstrzymuje je długa deska przytwierdzona wzdłuż niego.
Płyty mocuje się na mijankę – z przesunięciem o połowę długości. Po ułożeniu na danym fragmencie przystawia się od góry kontrłaty i łączy je z krokwiami poprzez ocieplenie, najlepiej za pomocą wkrętów z łbami talerzykowymi lub podkładkowymi, dwoma gwintami – dolnym i górnym – oraz ze szpicem centrującym.
Szczeliny między płytami wypełnia się niskorozprężną pianką poliuretanową. Szczególnie starannie trzeba uszczelnić je w kalenicy i narożach. Kosze, narożniki i kalenice warto też zabezpieczyć samoprzylepną taśmą uszczelniającą.
Folię, którą powleczone są płyty, łączy się na zakładach za pomocą umieszczonej od spodu taśmy samoprzylepnej. W przypadku płyt bez fabrycznie zamocowanej folii konieczne jest ułożenie jej bezpośrednio na płytach.
Przykleja się ją wówczas miejscowo na taśmę dwustronnie przylepną. W miejscu okapu, wzdłuż krokwi, przybija się docięte belki – wyrównują wysokość połaci w miejscu, w którym ocieplenie nie jest przewidziane.
W podobny sposób jak płyty PIR układa się płyty styropianowe, XPS, rezolowe i fenolowe. Stosując płyty o współczynniku λ = 0,023 W/(m·K), wymagany maksymalny współczynnik przewodzenia ciepła przez dach U = 0,15 W/(m2·K) uzyskamy przy warstwie termoizolacyjnej grubości około 15 cm. Około 23-25 cm będziemy potrzebowali dla materiału o λ = 0,036 W/(m·K).
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Ondulina na dach - lekkie i tanie pokrycie dachowe. Ile lat wytrzyma płyta bitumiczna?
Ocieplenie stropodachu płytami z łatami z metalu
Nowością na naszym rynku są specjalne panele z rdzeniem termoizolacyjnym z piany PUR lub PIR, przeznaczone wyłącznie do izolacji nakrokwiowej. Panele są obustronnie powleczone folią aluminiową o strukturze plastra miodu i przystosowane do łączenia na felc (dłuższe krawędzie) oraz pióro i wpust (krótsze krawędzie).
Mają fabrycznie zamocowane metalowe łaty wysokości 4 cm, w których znajdują się otwory umożliwiające przepływ powietrza pod pokryciem, a wentylacja taka to warunek niezbędny w przypadku dachówek, blach profilowanych lub blaszanych paneli do łączenia na rąbki. Stosując tego typu materiał, możemy zrezygnować z kontrłat.
Panele produkowane są na zamówienie. Dzięki temu rozstaw łat zostaje każdorazowo dopasowany precyzyjnie do wymogów stawianych przez wybrane i uwzględnione w projekcie pokrycie. Mają współczynnik λ = 0,023 W/(m.K). Aby uzyskać współczynnik U co najmniej 0,15 W/(m2.K), trzeba użyć paneli o grubości 16 cm.
Cieńsze panele mogą być stosowane jako uzupełnienie izolacji międzykrokwiowej.
Płyty fenolowe i rezolowe do ocieplania dachu
Mają budowę zamkniętokomórkową, więc nie chłoną wody i nie przepuszczają pary wodnej. Fenolowe z obu stron pokryte są welonem szklanym. Ich współczynnik λ może osiągnąć poziom 0,021 W/(m·K). Odznaczają się sporą wytrzymałością mechaniczną. Są materiałem trudno zapalnym i nietopliwym.
Wełna mineralna do ocieplania dachów
Do izolacji nakrokwiowej nadaje się taka sama wełna jak do ocieplania dachowych skosów i sufitów od wewnątrz. Musi być jednak inaczej montowana. W przeciwnym razie trzeba użyć wełny twardszej i mało sprężystej w połączeniu z izolacją między krokwiami.
Wełna sprężysta ma korzystny, niski współczynnik przewodzenia ciepła λ – 0,033-0,036 W/(m·K). Jest z pewnością jednym z najlepszych izolatorów akustycznych i lepiej niż polistyreny i PIR tłumi odgłosy wiatru, deszczu i gradu. Chroni też drewno przed ogniem.
Wełna drzewna do ocieplania dachów
Płyty dostępne są w różnych gęstościach – od twardych niczym deska do miękkich i sprężystych. Współczynnik przewodzenia ciepła λ dla płyt z włókien drzewnych wynosi od 0,036 do 0,049 W/(m·K), a ich gęstość mieści się w przedziale 50-270 kg/m3. Im wyższa gęstość, tym wyższa wartość λ, a zatem gorsza izolacyjność termiczna. Dobrze tłumi hałasy.
Metody ocieplenia dachu – jak wybrać najlepsze rozwiązanie?
Wełna i ciepłe belki
Sprężyste płyty i maty wełniane dobrze wpasowują się między krokwie i utrzymują na miejscu nawet bez dodatkowego mocowania. Druga warstwa takiej izolacji termicznej może się znaleźć na krokwiach. Najcieplejsza wełna mineralna ma małą gęstość, więc nie nadaje się jako podłoże, na którym można oprzeć kontrłaty i łaty.
Aby temu zaradzić, jedna z firm opracowała system ocieplania nakrokwiowego umożliwiający użycie wełny o gęstości od 20 do 100 kg/m3. Warunkiem jest jednak zastosowanie dodatkowych belek montowanych wzdłuż każdej krokwi, które mają dobrą izolacyjność termiczną i pozwalają wyeliminować liniowe mostki termiczne.
Wełnę przed wilgocią osłania się membraną dachową. Wskazana jest membrana wysokoparoprzepuszczalna, ponieważ przy jej zastosowaniu nie będzie potrzebna szczelina wentylacyjna od spodu. Jest ona natomiast konieczna, gdy wybierzemy inną membranę lub zbudujemy deskowanie i zaizolujemy je papą lub obłożymy gontami bitumicznymi.
Wkręty, którymi będą przytwierdzane kontrłaty, muszą przechodzić przez systemowe belki i kotwić się w krokwiach na głębokość około 4 cm. Powinny więc mieć długość około 16-20 cm.
Uzupełniająca izolacja nakrokwiowa
Jeśli izolację nakrokwiową zamierzamy potraktować jako warstwę uzupełniającą ocieplenie umieszczone między krokwiami, wtedy możemy użyć twardej wełny mineralnej lub drzewnej. Sztywne płyty można opierać wprost na krokwiach. Niektórzy producenci zalecają przedtem nabić na krokwie szersze od nich deski, aby uzyskać pewniejsze podparcie.
Jeżeli zdecydowaliśmy się na wełnę mineralną, to najlepsze będą hydrofobizowane płyty o współczynniku przewodzenia ciepła λ około 0,038 W/(m·K) i gęstości około 120 kg/m3.
Układamy je z przesunięciem spoin pionowych, dłuższymi bokami prostopadle do krokwi. Krótsze krawędzie płyt nie mogą za bardzo wystawać poza krokwie – w przypadku płyt grubości 10 cm maksymalna długość wysunięcia to 40 cm.
Na płytach umieszcza się kontrłaty i przykręca je do krokwi długimi wkrętami. W ten sposób stabilizuje się także płyty ociepleniowe.
Między kontrłatami a wełną nie może zabraknąć wysokoparoprzepuszczalnej membrany dachowej. W takim systemie uzyskamy współczynnik U nie większy niż 0,15 dzięki umieszczeniu między krokwiami 15-20 cm wełny o λ = 0,033 W/(m·K), a od zewnątrz dzięki ułożeniu 10-12-centymetrowej warstwy płyt o λ = 0,038 W/(m·K).
Gdy zdecydujemy się na wełnę drzewną, warto wybrać płyty o podwyższonej odporności na wilgoć i o gęstości wynoszącej 180-210 kg/m3, których wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ wynosi 0,043-0,045 W/(m·K).
Przy takim wyborze do spełniania wymagań co do izolacyjności dachu między krokwiami trzeba umieścić mniej więcej 20-centymetrową warstwę sprężystej wełny drzewnej o gęstości 50-60 kg/m3 i λ = 0,036 W/(m·K), a na krokwiach twarde płyty grubości 6 cm.
W przypadku zastosowania wełny drzewnej nie trzeba układać membrany dachowej.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Ocieplenie dachu płaskiego - czym najlepiej zaizolować dach płaski?
System z metalowymi wspornikami – ekonomiczne i skuteczne ocieplenie dachu
Jeden z systemów zakłada zastosowanie metalowych wsporników, dzięki którym uda się użyć taniej i ciepłej wełny o niewielkiej gęstości i zrezygnować z umieszczania ocieplenia między krokwiami. Konieczne będzie jednak sztywne poszycie zaizolowane papą.
Do poszycia, wzdłuż linii przebiegu krokwi, przykręca się metalowe wsporniki. Na nich opiera się wąskie krokiewki wysokości od 6 do 12 cm, pod którymi umieszcza się pierwszą warstwę wełny, która zachowuje ciągłość na całej powierzchni połaci, bo wsporniki są na tyle wąskie, że nie stworzą niebezpiecznych mostków cieplnych.
Między belkami umieszcza się drugą warstwę wełny w postaci płyt lub mat. Muszą być około 6 cm szersze niż wynosi rozstaw belek. Tylko wtedy bowiem dobrze zakleszczą się między nimi.
Na ocieplonej połaci układa się membranę wysokoparoprzepuszczalną, a następnie, wzdłuż belek, nabija się kontrłaty i łaty. Metoda ta jest optymalna, jeśli zamierzamy kryć dach dachówką, blachodachówką, panelami blaszanymi.
Zakładając użycie wełny o współczynniku λ = 0,035 W/(m·K), do osiągnięcia granicznej wartości U = 0,15 W/(m2·K) potrzebna będzie warstwa ociepleniowa grubości minimum 23 cm. r
Ocieplenie nakrokwiowe. Zdjęcia
Autor: VESTA ECO
W metodzie nakrokwiowej płyty termoizolacyjne mocuje się tylko od zewnątrz lub stosuje jako uzupełnienie izolacji międzykrokwiowej
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Planujesz dach skośny kryty dachówką? Sprawdź, co musisz wiedzieć, by uniknąć wilgoci i zapewnić mu piękny wygląd
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: Magdalena i Mateusz Górnikowie
Dzięki szlachetnym materiałom w tej samej tonacji kolorystycznej współczesny dom wtapia się w zabudowę regionalną
