Falowanie blachy płaskiej: jak uniknąć wybrzuszania się blachy

2021-01-29 15:26

Czy można uniknąć falowania blachy na obróbkach, pokryciu i okładzinach elewacji? Blacha płaska o równej powierzchni wygląda elegancko, wybrzuszona ze wzniesieniami po prostu niechlujnie. Od czego to zależy?

Dach z blachy płaskiej
Autor: Andrzej Szandomirski Nierówności są najbardziej widoczne na miękkich połyskliwych materiałach. Wygląd blachy zależy też od umiejętności dekarza oraz temperatury, w której jest prowadzony montaż

Blacha wybrzusza się, gdy na skutek rozszerzalności cieplnej dochodzi do zmiany jej długości na odcinku między punktami jej przytwierdzenia. Najbardziej narażone na falowanie są blachy miękkie – aluminiowa (zwłaszcza ta połyskująca) oraz cynkowo-tytanowa (szczególnie gołowalcowana, czyli niepokryta fabrycznie patyną).

Blachy miedziane, stosowane rzadziej ze względu na wysoką cenę zakupu, są bardziej odporne na falowanie niż cynkowo-tytanowe oraz aluminiowe.

Jednak najmniejszy współczynnik rozszerzalności cieplnej, nawet dwa i pół razy mniejszy niż blacha cynkowo-tytanowa, mają blachy stalowe. Są najmniej zagrożone falowaniem. Na blachach stalowych powleczonych matowymi powłokami nierówności zazwyczaj są mało widoczne.

Montaż pokrycia metodą blacha na rąbek stojący
Falowanie blachy płaskiej
Autor: Andrzej Szandomirski Falowanie blachy to naturalne zjawisko, którego całkowicie nie da się wyeliminować, jednak można je w dużym stopniu ograniczyć

Wybrzuszanie się blachy - ważna pogoda podczas montażu

Blacha to materiał wrażliwy na pogodę, trzeba się z nią obchodzić umiejętnie i montować w odpowiedniej temperaturze. Graniczną temperaturą, przy jakiej można zaginać blachy miękkie – cynkowo-tytanową lub aluminiową – jest 5ºC powyżej zera.

Jeśli jest chłodniej, podczas przeginania po prostu pękają. Dlatego doświadczeni dekarze nie podejmują się prac z tymi materiałami, gdy temperatura w ciągu dnia spada poniżej 10ºC.

Blacha stalowa jest nieco bardziej odporna, jednak i tego materiału nie powinno się układać w temperaturze niższej niż kilka stopni powyżej zera. Prac blacharskich nie powinno się też rozpoczynać zaraz po zimnej nocy, nawet jeśli temperatura w ciągu dnia ma być wyższa. Pokrycie najlepiej układa się w temperaturze około 20ºC.

Galeria zdjęć: Blacha płaska na dachu - uniwersalne pokrycie dachowe

Falowanie blachy płaskiej: obróbki na gładko

Najbardziej narażone na falowanie blachy są długie pasy obróbek, którymi wykańcza się dachy, gzymsy i murki. Ponieważ w dachach układa się coraz więcej ocieplenia oraz rośnie popularność izolacji nakrokwiowych, na szczytach oraz krawędziach okapów pojawiają się szerokie pasy blachy (dochodzące do 40 cm).

Żeby w tych miejscach uniknąć falowania blachy, powinno się robić tam elementy podwójne, a nawet potrójne lub stosować wzmacniające i usztywniające przetłoczenia.

Do obróbek nie powinno się używać pasów szerszych niż 15-20 cm. W newralgicznych miejscach można stosować podwójne warstwy blachy.

Czasami dekarze uciekają się do sposobów i w miejscach, gdzie mają obawy, że materiał może falować, zamiast blachy płaskiej stosują na obróbki blachy trapezowe o bardzo niskim profilu (T6).

Obecnie dużo rzadziej robi się popularne kiedyś „kopertowanie” obróbek, które również zapobiegało falowaniu. Polega ono na zaginaniu blachy po przekątnej w taki sposób, że przypomina kopertę.

Niestety, wielu mniej doświadczonych dekarzy, robiąc obróbki, popełnia też błędy wykonawcze. Przykręcają elementy widocznymi wkrętami farmerskimi. Tymczasem obróbki blacharskie lepiej mocować wkrętami płaskimi oraz stosować listwy zaczepowe, do których podwiesza się właściwą obróbkę blacharską. Takie połączenie powoduje, że blacha tworząca obróbkę ma możliwość niewielkiego ruchu i ponieważ jest nieprzytrzymywana wkrętami, może się odkształcać.

Falowanie blachy płaskiej
Autor: Ruukki Drobne przetłoczenia długich blaszanych paneli chronią je przed falowaniem

Wybrzuszanie się blachy - istotne eleganckie pokrycie

Długie pasy blachy układane na rąbek też nie zawsze wyglądają tak, jakbyśmy tego oczekiwali. Sposobem na uzyskanie eleganckiej płaskiej powierzchni między rąbkami mogą być delikatne przetłoczenia. Z daleka ich nie widać, a zapobiegają wybrzuszeniom. Usztywniają blachę i działają podobnie jak przetłoczenia w karoserii samochodu, które robi się nie tylko po to, aby nadać pojazdowi piękny wygląd, ale również z przyczyn technologicznych. Arkusze blachy mocuje się do sztywnego wentylowanego podłoża za pośrednictwem łapek lub żabek z jednym stałym punktem mocowania i pozostałymi ruchomymi, które pozwalają na niewielki ruch.

Coraz powszechniej stosowane są też długie panele blaszane imitujące blachę płaską. Docina się je na długość połaci oraz montuje na zatrzask. Panele układa się na podkonstrukcji z łat. Dlaczego niektóre z nich wyglądają ładnie, a inne się uginają? Ma na to wpływ wiele czynników. Jednym z nich jest grubość blachy używanej do ich produkcji. W handlu dostępne są panele o grubości 0,7 mm oraz cieńsze – 0,5 mm. Jeśli zastosujemy te cieńsze, a jednocześnie dekarz rozstawi zbyt szeroko łaty, zamiast umieścić pod nimi szerokie deski lub sztywne OSB, to pokrycie może się ugiąć.

Przeczytaj też:

Blacha płaska na dach. Uniwersalne pokrycie dachowe >>>

Problem ten nie występuje w panelach z niziutkim tłoczeniem, które je usztywnia. Ważne jest też ich odpowiednie przykręcenie. Powinno być zrobione w taki sposób, aby umożliwić panelom niewielki ruch konieczny z powodu rozszerzalności cieplnej materiału. W tym celu wkręca się wkręty na środku otworu montażowego do oporu, a następnie odkręca o pół obrotu. Otwór montażowy jest też nieco większy niż wkręt, co umożliwia ruchy wzdłużne panelu.

W ograniczeniu falowania blachy pomagają też odpowiednie maty strukturalne, które układa się pod blachą. Mają one przestrzenny splot z tworzywa sztucznego lub metalu. Niektóre z nich wyglądają z daleka jak sztuczna trawa. Oddzielają one blachę od podłoża. Przestrzenna struktura mat jest bardzo mocna. Podnosi blachę do góry, zapobiega falowaniu, ułatwia również osuszanie skroplin powstających na skutek „spocenia się” materiału, które mogą się pojawić pod blachą.

Zachętą do stosowania mat strukturalnych może też być to, że poprawiają właściwości akustyczne dachu z blachy.

Pokrycia dachowe – zanim umówisz dekarzy

Pytanie 1 z 10
Które listwy biegną równolegle do krokwi:
Pozostałe podkategorie