Dobór pokrycia dachowego do kształtu dachu - kiedy lepsze będą dachówki? Kiedy blacha?
Pod pewnymi względami lepsze są dachówki, pod innymi – pokrycia ze stali lub aluminium. Jedne i drugie ochronią dom przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i na wielu dachach wyglądają tak samo efektownie. Sprawdź, jak dobrać pokrycie pod względem stylu domu, kształtu dachu i kąta nachylenia jego połaci.
Autor: Małgorzata Gora
Ze wszystkich dachowych pokryć blaszanych najwięcej zwolenników mają blachodachówka modułowa i panele do łączenia na rąbek
Spis treści
- Rodzaj więźby a typ pokrycia dachowego
- Pokrycie a kąt nachylenia połaci
- Czy kształt dachu decyduje o wyborze pokrycia?
- Ciężka dachówka i lekka blacha
Rodzaj więźby a typ pokrycia dachowego
Pokrycia z blachy lub dachówek wykonywane są tylko na dachach skośnych, także tych o niewielkim nachyleniu. Producenci zawsze określają minimalny i maksymalny dopuszczalny kąt połaci dla danego produktu, czasem dodając pewne zastrzeżenia odnośnie do sposobu montażu, gdy połać ma być bardzo stroma lub niemal płaska.
Warto zdawać sobie sprawę, że niektórymi materiałami trudniej niż innymi wykończyć dachy o skomplikowanym kształcie. Nie ma już natomiast takiego znaczenia styl budynku. Wcześniej przyjęte było, że domy o klasycznej architekturze muszą mieć pokrycie nawiązujące do właściwej sobie epoki. Dziś panuje większa dowolność. Niemniej dworki lub pałacyki z reguły kryje się wciąż dachówkami lub klasyczną blachą płaską. Jednak stare domy ceglane, przerobione budynki gospodarskie lub domy z bali chętnie wykańcza się dziś nawet panelami blaszanymi lub blachą trapezową.
Pokrycie a kąt nachylenia połaci
Żadne z dostępnych na rynku pokryć nie stawia pod tym względem większych ograniczeń. Czasem jednak niektóre z nich wymagają pewnych szczególnych rozwiązań. Przykładowo, dachówki ceramiczne i cementowe możemy układać na połaciach o nachyleniu nie mniejszym niż 10°. Aby jednak ułożyć je na dachu o nachyleniu połaci mniejszym niż 20°, trzeba najpierw zbudować na więźbie sztywne poszycie i zaizolować je papą lub membraną dachową. W innych sytuacjach nie jest to konieczne.
Gdy natomiast dach ma kąt większy niż 60°, każda dachówka wymaga mechanicznego przymocowania do podkonstrukcji z łat i kontrłat przy użyciu odpowiednich klamer lub wkrętów. Przy kącie od 40 do 60° wystarczy mocowanie tylko niektórych dachówek.
Górna granica nachylenia połaci właściwie nie jest brana pod uwagę, bo dachówkami można wykańczać nawet pionowe powierzchnie, do czego nadają się płaskie dachówki zakładkowe i bezzakładkowe.
Blachodachówki są zalecane, gdy nachylenie połaci jest większe niż 10-14° (zależnie od modelu). Decydując się na bardziej płaski dach, trzeba przygotować pod nie sztywne poszycie z izolacją z papy. Górna granica dochodzi tu nawet do 90°.
Najbardziej płaskie dachy można kryć na przykład blachą płaską. Tu minimalny kąt nachylenia wynosi nawet zaledwie 3°. Blachą można wykańczać także płaszczyzny pionowe. Warto jednak wiedzieć, że przy połaciach o kącie nachylenia między 3 a 25° łączenie pasów lub arkuszy blachy powinno być wykonywane na tak zwany podwójny rąbek, podczas gdy w innych przypadkach wystarczy rąbek pojedynczy. Na dachy o kącie nachylenia do 5° dopuszczona jest także blacha trapezowa lub panele dachowe do łączenia na rąbek.
Czy kształt dachu decyduje o wyborze pokrycia?
Wielkoformatowe arkusze i panele z blachy nadają się znakomicie do krycia dachów o prostej formie – jedno lub dwuspadowych. Zwłaszcza panele wyglądają na nich atrakcyjnie i podkreślają prostą, nowoczesną formę.
Gdy dach jest wielospadowy i ma kosze oraz grzbiety, wtedy te duże elementy trzeba będzie przycinać. Dużo materiału zostanie wtedy zmarnowane, nawet do 40%.
Małe dachówki łatwiej rozmieścić na połaciach tak, żeby liczbę docięć ograniczyć do minimum. Odrębnym problemem są lukarny typu wole oko, które bardzo trudno jest pokryć inną blachą niż ta sprzedawana w formie szerokich taśm. Tu również świetnie sprawdzą się dachówki małego formatu, szczególnie zaś płaskie karpiówki. Nadają się też do innego typu lukarn oraz połączenia połaci. Łatwo nimi pokryć nawet połacie łukowe i wieżyczki.
Ciężka dachówka i lekka blacha
Nowa więźba, czyli konstrukcja dachu, najczęściej jest projektowana pod kątem wybranego pokrycia. Z reguły jest też przewymiarowana, czyli obliczona na większe obciążenia niż te, które powinny być brane pod uwagę. Ciężar pokrycia ma zatem znaczenie tylko w przypadku dachów przeznaczonych do remontu. Wtedy pojawiają się wątpliwości, czy nowy materiał nie obciąży zanadto starej więźby.
Dachówki są zdecydowanie cięższe od jakiejkolwiek blachy dachowej. Jeśli więc chcesz zastąpić nimi obecne, lżejsze pokrycie, nie obejdzie się bez konsultacji z konstruktorem. Ponieważ nie ma zbyt wielu lżejszych pokryć niż te z blachy, można je śmiało układać na starej więźbie, o ile nie postanowisz przy okazji zbudować na niej sztywnego poszycia z desek lub płyt drewnopochodnych.
Najlżejsze pokrycia z blachy ważą 3 kg/m2, a najcięższe do 15 kg/m2. 1 m2 pokrycia z dachówek waży od 30 do 80 kg. Najwięcej waży pokrycie wykonane z dachówek układanych w koronkę, czyli podwójnie.
Przeczytaj także:
Dachówka czy blachodachówka? Które pokrycie dachowe jest lepsze?
Więcej informacji dotyczących wyboru między dachówką a blachą znajdziesz w czerwcowym wydaniu miesięcznika "Murator". Ponadto w numerze:
> Szczelny i oddychający dach. Membrany wstępnego krycia w pytaniach i odpowiedziach
> Prawdy i mity o pompach ciepła
> Wbity w niebo. Prezentacja domu
> Bezpieczny dom. Rozwiązania i urządzenia, które zapewnią poczucie bezpieczeństwa w każdej sytuacji
> Dodatek Specjalny Muratora - Ciepły dom