Mniej popularne warzywa wracają do łask - jak je uprawiać w ogrodzie?
Warzywa w ogrodzie wracają do łask. W przydomowych warzywnikach najczęściej uprawiamy marchew, pietruszkę, cebulę, czosnek, sałatę czy rzodkiewkę. Coraz częściej jednak sięgamy po warzywa mniej popularne. Poznaj mało znane warzywa, które można uprawiać w ogrodzie.
W przydomowym warzywniku najczęściej uprawia się podstawowe, uniwersalnie wykorzystywane gatunki, takie jak marchew, pietruszkę, cebulę, czosnek, sałatę czy rzodkiewkę. Warto jednak pokusić się o eksperymenty i posiać nowe, mniej znane warzywa.
Wybierając warzywa do uprawy w ogrodzie warto zwracać uwagę nie tylko na preferencje „smakowe” poszczególnych członków rodziny, ale także na podstawowe wymagania warzyw. O ile słoneczne stanowisko to standard w usytuowaniu ogrodow warzywnych (większość gatunków najlepiej rośnie na wystawie zachodniej i południowej), o tyle często zapomina się o dobrym dopasowaniu względem podłoża. Glebę w pewnym zakresie można dostosować, jednak i tak nie wszystkie gatunki będą prawidłowo rozwijały się. Przy wyborze – zarówno warzyw podstawowych, jak i mniej znanych – powinno się więc zwracać uwagę na frakcję (np. piasek, glina, ił), odczyn gleby, zasobność i przepuszczalność.
>>Przeczytaj też o uprawie warzyw na balkonie
Warzywa mniej popularne: jarmuż
Przez długie lata jarmuż był niedoceniany i rzadko pojawiał się w ogrodach, a nawet w sklepach. Było to o tyle zaskakujące, że warzywo jest niezwykle bogate w składniki pokarmowe (białko błonnik, witaminy C i K, sole mineralne) a w dodatku ma przyjemny smak. Od jakiegoś czasu można jednak zaobserwować warzywny „boom” na wymieniony gatunek. Jarmuż jest chętnie wysiewany w przydomowych warzywnikach. Lubi gleby piaszczysto-gliniaste. Ma najmniejsze wymagania spośród warzyw kapustnych. Jest dość odporny na susze. Warto go uprawiać na zbiór późnojesienny i zimowy. Rozsadę produkuje się od końca maja do października. W czasie uprawy jarmuż należy nawadniać (wtedy plon będzie większy i smaczniejszy). Zaleca się unikać podawania nawozów mineralnych azotowych (bardziej odpowiednie będą organiczne, np. obornik i kompost).
Warzywa mniej popularne: skorzonera – warzywo na jesień
Skorzonera (wężymord) to kolejne warzywo, które można zbierać w okresie późnojesiennym. Głównie spożywa się jej korzeń (obrany ze skórki), znacznie rzadziej młode listki. Jest odporna na ujemne temperatury, korzenie mogą zimować w gruncie. Preferuje żyzne, próchnicze, przewiewne gleby. Nasiona wysiewa się wprost do gruntu na przełomie kwietnia i maja. Wymaga regularnego nawadniania, nawożenia i odchwaszczania.
Warzywa mniej popularne: kard – mniej znany kuzyn karczocha
Kard w naszym klimacie to roślina jednoroczna. Uprawia się go dla jadalnych, mięsistych ogonków liściowych. Dorasta do wysokości 1-1,5 m, więc roślinę powinno się sadzić w ogrodzie warzywnym w taki sposób, aby nie zacieniała innych niższych gatunków. Lubi gleby żyzne, przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe. Rozsadę najlepiej produkować w pomieszczeniu na przedwiośniu i wczesną wiosną (od końca lutego). Sadzonki do gruntu można wysadzać od drugiej połowy maja. Warzywo powinno się podlewać w czasie suszy i nawozić organicznie (zwłaszcza obornikiem). Na 3-4 tygodnie przed zbiorem przeprowadza się bielenie ogonków, podsypując je ziemią a u góry zawiązując materiałem nieprzepuszczającym światła.
Warzywa mniej popularne: kiwano – kolczasty słodko-kwaśny „ogórek”
Kiwano w Polsce traktuje się bardziej jako ciekawostkę roślinną niż pełnoprawne warzywo. Jego owoce można dodawać do napojów, deserów i koktajli. Uprawa niestety nie jest łatwa. Warzywo jest ciepłolubne i powinno się go siać pod osłonami pod koniec kwietnia. Lubi gleby żyzne, przepuszczalne, nawożone obornikiem. Zwykle po miesiącu od siewu rozsady można przesadzić na miejsce stałe (w rozstawie 100x50 cm). Przez cały okres uprawy należy dbać o nawadnianie i odchwaszczanie.
Warzywa mniej popularne: fenkuł – koper włoski wraca do łask
Dawniej fenkuł wchodził w skład podstawowej diety ludzi w wielu rejonach świata, dziś – przynajmniej w Polsce – to warzywo nieco zapomniane. A szkoda, gdyż ma uniwersalne zastosowanie. Można je gotować, smażyć i dusić. Koper włoski wymaga dobrze nasłonecznionych stanowisk i żyznych, zasobnych gleb. W naszym klimacie jest uprawiany jako roślina jednoroczna, zbierana po okolo 3 miesiącach od siewu. Optymalny siew przypada na przełom kwietnia i mają (w rozsadniku). Na miejsce stałe można go wysadzać po 4-5 tygodniach od siewu. Uprawia się go dla smacznych cebul o lekko anyżowym posmaku.
