Poddasze użytkowe. Materiały do zabudowy skosów
Do najbardziej popularnych materiałów, stosowanych do zabudowy skosów poddasza użytkowego należą płyty gipsowo-kartonowe, gipsowo-włóknowe, włóknocementowe oraz cała gama płyt drewnopochodnych. Mniej typowym sposobem wykończenia jest tynk na stalowej siatce, tak zwanym nośniku tynku, którą mocuje się do konstrukcji. Ważne jest dobranie materiału do funkcji pomieszczenia oraz ostatecznego wykończenia – farby, tapety lub okładziny ceramicznej.
Autor: Wiktor Greg
Do zabudowy skosów poddasza najczęściej wykorzystuje się płyty gipsowo-kartonowe
Płyty gipsowo-kartonowe
Są chętnie wybierane ze względu na niski koszt i stosunkowo łatwą obróbkę – dają się przycinać zwykłym nożem budowlanym z wymiennym ostrzem. Można nimi wykończyć poddasze w kilka dni. Jest to najlżejszy materiał do wykończenia poddasza, nie stanowi więc dużego obciążenia dla więźby dachowej. 1 m2 płyty o grubości 12,5 mm waży niecałe 9 kg. Zastosowanie dwóch warstw płyty oczywiście znacznie zwiększa ciężar zabudowy. Najlepiej mocować je na systemowych rusztach stalowych. Podstawowe odmiany płyt gipsowo-kartonowych to:
- płyty typu A - składają się z dwóch warstw kartonu wypełnionego gipsem i ma grubość 12,5 mm, szerokość 120 cm i wysokość w zależności od producenta 2, 2,6 lub 3 m. Na skosach układa się zazwyczaj jedną warstwę płyt o standardowej grubości. Ponieważ płyty g-k hamują rozprzestrzenianie się ognia, pełnią też funkcję ochronną na pełnym drewna poddaszu. Płytami typu A wykańcza się wyłącznie pomieszczenia, w których nie gromadzi się nadmierna ilość pary wodnej;
- płyty typu H2 - do łazienek i kuchni, czyli pomieszczeń o dużej wilgotności. To płyty impregnowane o podwyższonej odporności na wilgoć. Nadają się do pomieszczeń, w których występuje podwyższony poziom wilgotności do 80% nawet przez kilkanaście godzin na dobę. Płyty te zazwyczaj dodatkowo zabezpiecza się folią w płynie, szczególnie w miejscach narażonych na zachlapanie oraz na spoinach, i wykańcza glazurą, która chroni ścianę przed zawilgoceniem. Jeśli planujesz na płytach okładzinę z glazury, pamiętaj, aby szkielet pod nimi był ustawiony odpowiednio gęsto – nie szerzej niż co 40 cm.
W miejscach szczególnie narażonych na zniszczenia, na przykład w korytarzach lub pokojach dzieci, albo jeśli zależy ci na lepszej ochronie przed ogniem, rozważ wykonanie skosów z płyt typu D lub F. Mają one wzmocniony rdzeń, między innymi włóknem szklanym, i są twardsze oraz bardziej odporne na ogień niż płyty standardowe.
Płyty gipsowo-włóknowe i płyty włóknocementowe
Materiałem o podobnych właściwościach, równie lekkim, ale nieco sztywniejszym i bardziej odpornym na ogień oraz zniszczenia niż płyty g-k, są płyty gipsowo-włóknowe. Składają się one z gipsu sprasowanego z włóknami celulozy. Można je montować bezpośrednio do elementów konstrukcyjnych poddasza wykonanych z litego drewna, takich jak słupki, podwaliny i krokwie. Przycina się je piłą ręczną lub elektryczną albo łamie wzdłuż krawędzi naciętej wcześniej nożem budowlanym. Głównym składnikiem płyt włóknocementowych jest cement. Są one twarde i odporne na wilgoć. Do cięcia potrzebna będzie piła ręczna bądź elektryczna.
Płyty drewnopochodne
Można przykręcać wprost do więźby, w różnych kierunkach. Płyty da się też w większym stopniu niż płyty gipsowe obciążać, wieszając na nich półki i ciężkie elementy. Jeżeli zastosujesz odpowiednie mocowanie, wytrzymają ciężar do 100 kg. Płyty drewnopochodne są bardziej odporne na uszkodzenia niż gipsowe, ale są od nich cięższe. Ważą w zależności od grubości od 7,8 kg/m2 (płyta 10 mm) do 18,12 kg/m2 (płyta 25 mm). Płytami MFP można wykańczać również łazienki i kuchnie. Bardzo dobrze odprowadzają wilgoć i nawet po niewielkim spęcznieniu szybko wracają do pierwotnego kształtu. Płyty budowlane MFP są szlifowane, można je malować i tapetować, a także przyklejać do nich glazurę. Do wykańczania poddaszy najlepiej sprawdzą się te o grubości 12 lub 15 mm. Dzięki zawartości melaminy spajającej wióry płyty MFP są trudno zapalne. Płyty OSB mają wióry ukierunkowane, co wpływa na ich mniejszą niż w przypadku płyty MFP wytrzymałość w osi poprzecznej. Są też nieco mniej od nich odporne na wilgoć, ich krawędzie ulegają spęcznieniu, po przecięciu najlepiej je oszlifować. Ściany wykończone płytami OSB najlepiej tapetować lub lakierować, ich powierzchnia jest zbyt szorstka do malowania farbą, są też mniej odporne na ogień niż płyty MFP.
Płyty drzewno-magnezytowe
Płytami drzewno-magnezytowymi można nie tylko wykończyć skosy, ale także docieplić dach. Są zbudowane z wełny drzewnej zespolonej magnezytem. 1 m2 płyty o grubości 25 mm waży 11 kg. Jej współczynnik lambda wynosi 0,090 W/(m·K). Wykańcza się je tynkiem. Tnie się je piłą do drewna, a krawędzie skleja.
