Olejowanie drewna - jaki olej do podłogi drewnianej

Podpowiadamy, jak przeprowadzić olejowanie drewna samodzielnie i jaki wybrać olej na podłogi drewniane.

Olej do drewna wydobywa jego kolor, nadając mu ciepły odcień. Podkreśla usłojenie drewna i zwiększa jego trwałość. Olejowanie drewna nie jest trudne, choć wymaga staranności. z powodzeniem można je wykonać samodzielnie.

Oleje do drewna i olejowoski

To produkty znane od setek lat, jednak dopiero od trzech dekad obserwujemy prawdziwą ekspansję tych właśnie środków do wykańczania drewna. Obecnie produkowane oleje w stosunku do swoich przedwojennych poprzedników mają udoskonalone receptury i są przystosowane do nowocześniejszych metod nanoszenia. W sprzedaży są cztery podstawowe ich rodzaje:

oleje do drewna bezrozpuszczalnikowe – zawierają 99-100% oleju naturalnego. Są olejami nietwardniejącymi. Po nałożeniu zaleca się ich powierzchnię zawoskować; 

oleje do drewna rozpuszczalnikowe – mają zawartość oleju od 48 do 90% i zawierają rozpuszczalniki oraz dodatek żywicy. Są to oleje twardniejące. Głębiej wnikają w strukturę drewna i tym samym lepiej chronią je przed działaniem wilgoci. Stąd wniosek, że warto ich używać do zabezpieczania drewnianych podłóg także w łazienkach. Rozpuszczalnikowe wymagają ponadto rzadszych zabiegów konserwacyjnych. W sprzedaży są też oleje dwukomponentowe, których drugi składnik to utwardzacz. One mogą być w przyszłości pokryte lakierem bez konieczności zmywania lub cyklinowania; 

olejowoski – bezrozpuszczalnikowe oleje z dodatkiem naturalnego wosku carnauba. Głęboko wnikają w drewno. Po starannym wypolerowaniu zapewniają wysoką twardość powierzchni;

olejowoski High-Solid – to mieszanki wosku i oleju, często z dodatkiem żywic. Nazywa się je także twardymi woskami olejowymi bądź olejnymi. Olejowoski High-Soli są szybkoschnącymi preparatami rozpuszczalnikowymi lub bezrozpuszczalnikowymi. Gotowe do użycia mają formę płynną, która po nałożeniu na podłoże twardnieje, tworząc na powierzchni cieniutką woskową warstewkę, zwaną filmem. Dobrze chronią drewno przed działaniem wilgoci i brudzeniem. Wykończone nimi drewniane podłogi konserwuje się rzadziej niż pomalowane zwykłym olejem do podłóg.

Oleje i olejowoski do drewna transparentne

Znajdziesz także oleje i olejowoski transparentne, białe – rozjaśniające barwę drewna lub ciemne – intensyfikujące i przyciemniające odcień. Ogromną zaletą takich wyrobów jest to, że nadają drewnu bardzo ładny wygląd. Pogłębiają jego barwę i nie tworzą błyszczącej powłoki jak lakier. Sprawiają ponadto, że podłoga drewniana mniej się elektryzuje. Są też bardziej przyjazne dla alergików w porównaniu z lakierami.

Przeczytaj też: Bielenie drewna - 4 rozwiązania na bielone podłogi drewniane

Zaolejowanym podłogom nie szkodzi wilgoć ani woda, ale zaleca się jak najszybciej usuwać ją z powierzchni drewna, żeby nie pozostawiała plam. Dobrze zaolejowana i prawidłowo konserwowana posadzka przetrwa w dobrym stanie grubo ponad 50 lat, jednak pod pewnymi warunkami: trzeba ją przynajmniej 2-3 razy w roku myć i pastować specjalnym olejowym preparatem. W razie potrzeby można podłogę zaolejować ponownie i obejdziesz się wtedy bez cyklinowania, co często jest konieczne podczas renowacji podłóg lakierowanych. Niekiedy konieczne jest tylko zastosowanie zmywacza do olejów podłogowych, ale użycie takiego preparatu to bagatelka w zestawieniu z niedogodnościami szlifowania.

Olejowanie drewna na zimno

Każdy parkieciarz wie, że pewne wady posadzki i niewielkie niedokładności cyklinowania można zamaskować lakierem. Olej niestety obnaży wszystkie nierówności drewna i spowoduje, że będą bardziej rzucały się w oczy. Dlatego przed olejowaniem szczególnie ważne jest precyzyjne oczyszczenie i przeszlifowanie posadzki. Olej można nanosić na dwa sposoby. Pierwszym jest olejowanie drewna na zimno – nakłada się go na przygotowane wcześniej podłoże (wycyklinowane finalnie papierem gradacji 800) szpachelką, pędzlem lub wałkiem. Później przychodzi pora na polerowanie. Używa się do tego szlifierek jednotarczowych z padami polerskimi. Na tym etapie prac stosuje się pad w kolorze beżowym. Narożniki i inne miejsca, w które trudno dotrzeć polerką, trzeba starannie wytrzeć bawełnianą szmatką. Zamiast beżowego padu można założyć stalową wełnę. Ma ona tę właściwość, że odcina drobne włókna pojawiające się na drewnie po olejowaniu. Tak wykończona posadzka powinna schnąć 7-14 dni, aby olej uzyskał pełną wytrzymałość;

Olejowanie drewna na gorąco

Drugi sposób to olejowanie drewna na gorąco – olej rozprowadza się wałkiem, szpachelką lub pędzlem i zaraz po tym podłogę poleruje urządzeniem zwanym thermopad. Podgrzewa on olej do temperatury 80^oC i wciera go w drewno. Metoda ta jest szybsza i łatwiejsza od olejowania na zimno, a olej w krótszym czasie schnie (od 2 do 9 dni). Wyższy jest jednak koszt robocizny i zużycie materiału.

Przeczytaj też: Olejowanie drewnianego tarasu

Olej na drewnianą podłogę nakłada się z reguły dwukrotnie, a czas, po którym można rozprowadzać drugą warstwę, wynosi od 4 do 12 godzin. Niektóre gatunki drewna, np. sosnę, jodłę czy brzozę, przed olejowaniem warto natrzeć ługiem (wodorotlenkiem sodu). Zabezpieczy on drewno przed ewentualnym żółknięciem. Poprawnie wykonane olejowanie drewna sprawi, że zaolejowana powierzchnia będzie jednolita kolorystycznie, delikatnie satynowa, pozbawiona plam i miejsc matowych. Olejowana podłoga drewniana wymaga częstych zabiegów pielęgnacyjnych. Szczególnie w ciągu pierwszego półrocza po olejowaniu drewna trzeba dość często, nawet raz w miesiącu, czyścić ją specjalnymi preparatami – koniecznie takimi, jakie zaleca producent oleju. Stosuje się do tego pastę olejową, twardy wosk nabłyszczający lub olej pielęgnacyjny. Wciera się je w posadzkę, a następnie poleruje. W pierwszych tygodniach użytkowania na zaolejowane posadzki nie wolno kłaść dywanów, ani czyścić ich wodą. Raz na 3-4 lata posadzka wymagać będzie gruntownego odnowienia. Obejdzie się wprawdzie bez cyklinowania, ale trzeba będzie przemyć posadzkę zmywaczem do podłóg olejowanych i nanieść warstwę oleju.

Olejowanie drewna kolory

Pigmenty dodane do oleju pozwalają na jeszcze bardziej radykalną zmianę barwy drewna. Z reguły do oleju dodaje się 5-10% pigmentu. Jednak zmiana barwy drewna podczas olejowania nie jest wcale łatwa. Jeśli olej nie zostanie dobrze roztarty, posadzka może wyglądać tak, jakby ktoś pomazał ją farbą.

Przeczytaj też: 11 pytań o lakier do parkietu i podłogi drewnianej

Najtrudniejsze jest równomierne rozprowadzenie oleju z białym pigmentem. W tym przypadku nie wystarczy nałożenie preparatu wałkiem lub pędzlem. Przed wyschnięciem trzeba go jeszcze rozetrzeć włóknistym krążkiem nałożonym na polerkę – tak zwanym padem.

Olejowanie drewna czas schnięcia

Czas schnięcia zależy to od sposobu olejowania drewna, użytego oleju i rodzaju drewna. Jeżeli preparat jest nanoszony na zimno, posadzka będzie miała pełną wytrzymałość po 7-14 dni. Gdy wykonaliśmy olejowanie drewna na gorąco i polerowanie termopadem, czas schnięcia jest krótszy o blisko 5 dni. Okres ten wydłużają żywice zawarte w drewnie. Gatunki z dużą ich zawartością – sosna, świerk, jodła – po zabezpieczeniu olejem z reguły schną blisko 10 dni. Najwolniej schną tak zwane tłuste gatunki drewna, np. ipe - aż 2 tygodnie.

Olejowanie drewna twardego

Oleje z reguły są przeznaczone do drewna twardego, odpornego na uszkodzenia mechaniczne. Nie są zalecane do zabezpieczania miękkich gatunków. Zazwyczaj już na opakowaniu producent podaje informację o przeznaczeniu oleju. Jeśli drewno ma być intensywnie eksploatowane, lepiej zabezpieczyć je olejem rozpuszczalnikowym, który dokładniej niż wodny penetruje drewno. Dzięki temu, że głębiej w nie wnika, ochrona jest trwalsza.

Czytaj też: Cyklinowanie parkietu i podłogi z desek

Właśnie dlatego oleje rozpuszczalnikowe są zalecane do olejowania podłogi drewnianej intensywnie eksploatowanej i na tarasy. Z drugiej strony drażniący zapach tych preparatów sprawia, że z reguły powinno się je stosować na zewnątrz. We wnętrzach zwykle przestaje być wyczuwalny po 2-3 dniach. Jeśli drewno nie jest narażone na ścieranie, wystarczy użyć preparatu wodnego, np. można nim zabezpieczyć meble (także ogrodowe). Taki olej skutecznie chroni drewno przed promieniowaniem UV oraz szarzeniem i powstawaniem plam spowodowanym czynnikami atmosferycznymi. Poza tym, w przeciwieństwie do preparatów rozpuszczalnikowych, ma delikatny, niedrażniący zapach.

Radosław Murat