Atrakcyjna łazienka na poddaszu. Jak wybierać stelaże instalacyjne do sanitariatów?

2024-09-11 13:06

Poddasze pod skosami zwykle wykańcza się z wykorzystaniem systemu suchej zabudowy – płyt gipsowo-kartonowych mocowanych do metalowego stelaża. Do zamocowania sanitariatów w łazience na poddaszu warto wtedy użyć specjalnych stelaży instalacyjnych.

Stelaże
Autor: Piotr Mastalerz Dzięki temu, że miska ustępowa wisi nad podłogą, łatwiej się ją myje, a do tego wnętrze sprawia wrażenie nieco bardziej przestronnego
Murator Remontuje: Jak łatwo nałożyć gładź szpachlową
Materiał sponsorowany

Spis treści

  1. Po co stelaże instalacyjne na poddaszu?
  2. Jak wybierać stelaże instalacyjne?
  3. Stelaż do WC na poddaszu
  4. Konstrukcja stelaża instalacyjnego
  5. Jak zamontować stelaż instalacyjny?

Poddasze to przykład przestrzeni, której aranżacja bywa trudna. Przy jej planowaniu sporo uwagi poświęca się optymalnemu wykorzystaniu każdego dostępnego miejsca, żeby stworzyć tam komfortowe i mimo wszystko przestronne wnętrza. Dotyczy to szczególnie łazienki, w której zawsze jest potrzebny wygodny dostęp do sanitariatów, a skośny dach może go ograniczać. Trzeba więc ustawić je tak, żeby codzienna toaleta przebiegała sprawnie i nie wiązała się z niepotrzebną gimnastyką.

Do aranżacji wnętrz na poddaszu zwykle wykorzystuje się płyty gipsowo-kartonowe. Są lekkie i łatwo wykonać z nich ścianki działowe, także takie ze zintegrowanymi półkami, a więc o nieregularnym kształcie. Trudniej jednak stworzyć z nich konstrukcję dostatecznie mocną, żeby przymocować do niej ciężką ceramikę łazienkową. Dlatego świetnym rozwiązaniem jest wykorzystanie do tego specjalnych stelaży instalacyjnych.

Stelaże
Autor: Piotr Mastalerz Ze względu na wysokość stelaża pod skosem konieczne jest znaczne odsunięcie go od krawędzi podłogi. Do takich miejsc są też przeznaczone stelaże niższe od standardowych
Stelaże
Autor: Andrzej Szandomirski Stelaż ułatwia zamontowanie sedesu i bidetu z dala od ścianki kolankowej, dzięki czemu mogą się znaleźć w miejscu, w którym skośny dach jest wystarczająco wysoko, żeby z nich wygodnie korzystać
Czy się zmieści?

Stelaże do misek ustępowych mają standardowo szerokość około 50 cm, ale można znaleźć węższe (35 cm), i wysokość 112 cm, nie licząc wysuwanych podpór (nóg), które umożliwiają dostosowanie wysokości stelaża do konkretnego miejsca. Nogi wysuwają się w zakresie od 0 do 20-30 cm (w zależności od modelu). Są też specjalne stelaże niskie – o minimalnej wysokości 80 cm. Właśnie nad takim rozwiązaniem warto się zastanowić, gdy miska ustępowa ma się znaleźć pod skośnym dachem. Trzeba tylko brać pod uwagę to, że w takim stelażu przycisk do uruchamiania spłukiwania jest na górnej powierzchni obudowy, a nie przedniej, bo tam zasłaniałaby go klapa miski ustępowej.

Standardowa głębokość stelaża to 12 cm z możliwością zwiększenia jej o kilka centymetrów bez dodatkowych elementów mocujących. To minimum, które wynika ze średnicy podejścia kanalizacyjnego do miski ustępowej, które musi się zmieścić w grubości stelaża. Standardowo średnica zewnętrzna odpływu wynosi bowiem 11 cm. Są jeszcze stelaże w wersji slim – o głębokości 8-9 cm. Można je stosować wtedy, gdy rura kanalizacyjna jest częściowo lub w całości poprowadzona w grubości ściany.

Czasami jedyne funkcjonalne rozwiązanie to usytuowanie miski ustępowej lub umywalki w rogu pomieszczenia. Niektóre stelaże mają specjalne elementy montażowe umożliwiające takie ustawienie, ale jeśli potrzebujemy takiego rozwiązania, znajdziemy też specjalne stelaże narożne. W przestronnej łazience obok miski ustępowej można ulokować bidet i oba urządzenia powiesić na stelażach. Zanim wybierze się stelaż do WC, warto wtedy sprawdzić w ofercie producenta, czy będzie dostępny także odpowiedni do bidetu. Stelaże do bidetów mają podobne gabaryty do tych do misek ustępowych, ale nie mają zbiorników spłukujących, a zamiast nich są śrubunki do instalacji wodnej (ciepłej i zimnej wody) zasilającej baterię montowaną bezpośrednio na bidecie oraz kolanko do zamocowania syfonu.

Stelaże
Autor: Andrzej Szandomirski Rury, zawory, śrubunki czy zbiornik spłukujący są ulokowane między elementami konstrukcyjnymi stelaża tak, żeby po jego obudowaniu były niewidoczne
Stelaże
Autor: Piotr Mastalerz Dostęp do zaworu spłukującego i złącza wężyka doprowadzającego wodę do zbiornika w zabudowie jest możliwy przez duży otwór zamaskowany przyciskiem spłuczki

Po co stelaże instalacyjne na poddaszu?

Stelaże przeznaczone do tak zwanej suchej zabudowy to stalowe samonośne ramy, które bez problemu przenoszą duże obciążenia. Są zaprojektowane tak, że umożliwiają estetyczne podłączenie urządzeń sanitarnych do pionów. Wszystkie rury, zawory, śrubunki czy zbiornik spłukujący do miski ustępowej są ulokowane między elementami konstrukcyjnymi stelaża w taki sposób, że po jego obudowaniu pozostają niewidoczne. Do tego wisząca na stelażu miska ustępowa nie dotyka podłogi, dzięki czemu wnętrze wydaje się bardziej przestronne.

Najpopularniejsze, a wręcz powszechnie stosowane, są stelaże do misek ustępowych, ale są też takie przeznaczone do mocowania na nich umywalek, baterii podtynkowych czy odpływów ściennych z kabin prysznicowych. To stabilne i wytrzymałe ramy metalowe ze wzmocnieniami oraz przyłączami i elementami montażowymi do wybranych przyborów sanitarnych, o wysokości odpowiedniej do ich zamocowania. Można też znaleźć stelaże ze specjalnymi wzmocnieniami do uchwytów i poręczy ułatwiających korzystanie z urządzenia sanitarnego osobom starszym lub z niepełnosprawnościami. Poza tym są oferowane kompletne systemy zabudowy, które umożliwiają zbudowanie samonośnej konstrukcji nie tylko przy ścianach, lecz także na środku pomieszczenia, nawet bez połączenia ze ścianą.

Dzięki stelażom podtynkowym można zamontować obok siebie sedes i bidet, bez trudu ustawiając je na identycznej wysokości, a po zabudowaniu zyskać nad nimi praktyczną półkę. Można też zaaranżować wnękę łazienkową, stabilnie zamocować umywalkę i nad nią baterię podtynkową, a w kabinie prysznicowej umieścić odpływ w ścianie oraz składane siedzisko lub poręczny uchwyt, bez obawy o wytrzymałość konstrukcji.

Mariusz Bykowski
Autor: Mariusz Bykowski Do stelaży mocuje się płyty gipsowo-kartonowe, układa okładziny ścienne i podłogowe, a dopiero w wykończonym wnętrzu zawiesza się ceramikę łazienkową i mocuje przycisk spłukujący WC
Śtelaże
Autor: Piotr Mastalerz Najpopularniejsze są stelaże do sedesów, ale dostępne są też stelaże umożliwiające łatwy i wygodny montaż innych przyborów sanitarnych - bidetów, umywalek, a nawet baterii ściennych

Jak wybierać stelaże instalacyjne?

Poszukiwania stelaży powinniśmy zacząć od wyboru sprzętu, który ma być do nich przymocowany. Trzeba też uwzględnić sposób prowadzenia instalacji. We współczesnym budownictwie podejścia kanalizacyjne i rury z wodą są na ogół wykonane tak, że podłączenie ich do stelaży jest bezproblemowe, ale gdy robimy remont w starym domu, mogą pojawić się trudności. Do miski ustępowej trzeba doprowadzić podejście kanalizacyjne oraz instalację wody zimnej do spłuczki. Woda przepływa w instalacji pod ciśnieniem, średnica rur jest niewielka, zwykle więc nie ma problemu z jej przerobieniem i doprowadzeniem w wyznaczone miejsce. Dużo trudniej jest z kanalizacją – nie dość, że jej średnica jest znacznie większa (odpływ z miski ustępowej ma zwykle 110 mm), to ścieki spływają w niej grawitacyjnie, więc potrzebny jest spadek w kierunku pionu. Trzeba jeszcze brać pod uwagę to, że odległość urządzeń sanitarnych od pionu nie może być zbyt duża. W przypadku miski ustępowej nie powinna przekraczać 1 m, w przeciwnym wypadku należy zwiększyć średnicę podejścia. Problemu z podłączeniem wiszącego WC raczej nie będzie, gdy odpływ do podłączenia miski ustępowej znajduje się w ścianie za miską. Co innego, gdy znajduje się w podłodze i dodatkowo wylot rury jest zlokalizowany w znacznej odległości od ściany. Zabudowanie go w grubości stelaża może się w takiej sytuacji nie udać.

Stelaż jest zabudowany w ścianie zwykle pokrytej kosztowną okładziną, więc niezwykle ważna jest jego wytrzymałość, szczelność podłączeń instalacyjnych i zbiornika spłukującego, a także bezawaryjna praca spłuczki, choć akurat mechanizm spłukujący na ogół można wymienić bez rozbierania obudowy stelaża. Porównując różne stelaże w sklepie, trudno się zorientować w ich solidności. Wskazówką może być długość gwarancji, a także to, jakie elementy są nią objęte (nie zawsze jest to całe wyposażenie stelaża).

Bardzo istotna jest również dostępność części zamiennych. Warto sprawdzić, po ilu latach od zakupu stelaża będziemy mieć szansę na dokupienie jego elementów, gdyby uległy uszkodzeniu i wymagały wymiany. Renomowani producenci o tym informują.

Stelaże
Autor: Marcin Czechowicz, projekt: YATTA architekci, zarys koncepcji: Barbara Chromec W niskim stelażu do WC przyciski spłukujące zasłania podniesiona klapa miski ustępowej. Żeby tego uniknąć, można wybrać wariant stelaża z przyciskami na górnej ściance zabudowy
Stelaże
Autor: Łukasz Kozyra, projekt: Magda Elżanowska Stelaż umożliwia odsunięcie zabudowy na znaczną odległość od ściany, tak żeby powstała nad nim praktyczna półka

Stelaż do WC na poddaszu

Wybierając stelaż do miski ustępowej, warto się upewnić, czy mechanizm napełniający zbiornika działa cicho. Renomowani producenci przykładają szczególną wagę do zapewnienia dobrej akustyki przez odpowiednie skonstruowanie zaworu napełniającego. Dzięki temu dźwięki towarzyszące przepływowi wody nie przenoszą się na elementy nośne stelaża i dalej na elementy budynku. W rezultacie są mało słyszalne (hałas towarzyszący napełnianiu spłuczki może wynosić zaledwie 21 dB).

Spuszczanie wody następuje na skutek wciśnięcia przycisku zakrywającego otwór rewizyjny. Za przyciskiem jest popychacz (mogą być też dwa albo trzy) – plastikowy kołek, którego przesunięcie powoduje zadziałanie dźwigni. Wygięte w formie haczyka ramię dźwigni jest zaczepione o oczko znajdujące się na końcu plastikowego elementu – cięgła, za pomocą którego dźwignia unosi zawór spłukujący i uruchamia wypływ wody.

Obecnie popularne są zawory spustowe dwudzielne, czyli uruchamiane dwoma przyciskami, z dwoma cięgłami – jedno unosi zawór wyżej, co powoduje pełne opróżnienie zbiornika, drugie niżej – żeby spłukać miskę mniejszą ilością wody.

stelaże
Autor: Piotr Mastalerz, projekt domu: Marcin Rubik, wnętrza: Katarzyna Rubik Z wykorzystaniem stelaża można zbudować wolno stojącą ściankę, za pomocą której wygrodzi się część łazienki na wnękę prysznicową. Jest na tyle wytrzymała, że z jednej strony powiesi się na niej umywalkę, a z drugiej – zamontuje baterię prysznicową
stelaże
Autor: Mariusz Czechowicz, projekt: Marcin Rubik W eleganckich łazienkach standardem jest stosowanie stelaży podtynkowych, dzięki którym zbiorniki spłukujące do misek ustępowych, a także wszystkie niezbędne podłączenia instalacyjne są niewidoczne
Wybór przycisku

Przycisk do stelaża do WC kupuje się osobno. Zła wiadomość jest taka, że producenci dbają o to, żeby do ich stelaży nie pasowały przyciski konkurencji, ale też poszczególne linie produktów jednej marki nie zawsze są ze sobą kompatybilne. Zdarza się, że do wybranego modelu stelaża można dopasować przycisk tylko z określonej grupy. Zwykle jest jednak kilka opcji, co ułatwia wybór do łazienek w różnym stylu.

Wciąż pojawiają się nowe wzory przycisków. Współczesne są zdecydowanie mniejsze niż produkowane kilkanaście lat temu. Klasyka to białe, szare, matowe i na wysoki połysk albo chromowane, z plastiku lub metalu. Ale oferta jest zdecydowanie bogatsza. Najbardziej efektowne są te ze szkła albo naturalnego kamienia, drewna, a nawet skóry. Przycisk może mieć też postać ramki do wypełnienia dowolnym materiałem – na przykład takim, jakiego użyto do wykończenia powierzchni ścian.

Zwykle przycisk delikatnie wystaje ze ściany, ale gdy zależy nam, żeby był jak najmniej widoczny, możemy wybrać taki, który da się zlicować z powierzchnią ściany.

Przycisk spłukujący przeważnie umieszcza się na pionowej ściance (za podniesioną deską sedesową). Są jednak stelaże, które umożliwiają umiejscowienie go w nie tylko w położeniu pionowym z przodu, lecz także poziomym – na górnej ściance. To rozwiązanie jest typowe dla niskich stelaży, ze względu na to, że przycisk umieszczony na pionowej ściance znajdowałby się za otwartą deską sedesową i byłby narażony na przypadkowe, niezamierzone naciśnięcie. Mechanizm spłukujący może być wyposażony w siłownik, a wtedy przycisk, a raczej sensor, może być zamocowany z dala od niego, nawet na sąsiedniej ścianie, jeśli dzięki temu wygodniej będzie z niego korzystać.

Przycisk może być podświetlany delikatnym ledowym światłem w wybranym kolorze, który może się nawet zmieniać, kiedy się do niego zbliżymy. Spłukiwanie wody może być uruchamiane bezdotykowo – machnięciem ręki w pobliżu sensora.

Do stelaża trzeba dopasować wiszącą miskę ustępową. Oferta ich kształtów i wielkości jest spora. Koniecznie należy sprawdzić rozstaw otworów montażowych, który musi odpowiadać odległości między elementami montażowymi na wybranym przez nas stelażu instalacyjnym. Standardowe są dwa: 18 i 23 cm.

stelaże
Autor: Małgorzata Góra, projekt: Anna i Paweł Połochowie Stelaż instalacyjny często stanowi integralną część lekkiej zabudowy poddasza, ale to nie jedyna możliwość. Może też być ustawiony przy ścianie. Obudowana aż do sufitu przestrzeń pozwala ukryć piony wentylacyjne, które trzeba wyprowadzić ponad połać dachową
stelaże
Autor: Michał Skorupski Standardowo przycisk spłukujący umieszczony jest w pionowej ściance za miską ustępową. Zwykle ma opcję spłukiwania mniejszą lub większą ilością wody, co pozwala ograniczać jej zużycie

Konstrukcja stelaża instalacyjnego

Główny element stelaża to rama konstrukcyjna z metalowych profili malowanych proszkowo, bardzo wytrzymałych i odpornych na zniszczenie. Największe obciążenia – nie tylko zawieszonego sprzętu łazienkowego, lecz także korzystającej z niego osoby – musi udźwignąć stelaż do miski ustępowej. Producenci zapewniają, że jest w stanie utrzymać 400 kg. Podobna wytrzymałość jest właściwa dla stelaży do bidetów. Te do umywalek nie muszą być aż tak masywne – wytrzymują obciążenie 150 kg.

Rama jest zwykle wyposażona w nóżki umożliwiające skokową albo płynną regulację wysokości. W wielu stelażach są stosowane rozwiązania ułatwiające montaż. Może to być na przykład możliwość montażu spłuczki, zaworu spłukującego, przyłącza wodnego lub kolanka odpływowego bez użycia narzędzi, wężyk doprowadzający wodę podłączany z prawej lub lewej strony albo kolanko odpływowe mocowane w kilku położeniach. Nóżki stelaża bywają samohamujące, co ułatwia ustawienie go na wybranej wysokości i jego wypoziomowanie.

Do zamocowania stelaża do ściany służą specjalne uchwyty dystansujące, zwykle zabezpieczone przed korozją przez ocynkowanie. Te z opcją regulacji ułatwiają montaż na nierównej powierzchni. Mogą mieć gwintowane nakrętki pozwalające na korektę ustawienia czoła stelaża względem ściany. W niektórych uchwytach element mocujący do ściany można obracać o 360o wokół osi, a także ustawić w pozycji pod kątem do ściany od –45o do 45o, co pozwala na zamontowanie stelaża w narożniku łazienki. Do takiego montażu są przeznaczone specjalne modele stelaży, z ramą utworzoną na planie trójkąta prostokątnego.

Duży zakres regulacji nóżek i uchwytów dystansujących jest przydatny szczególnie wtedy, gdy podłoga jest nierówna, a ściany nie trzymają idealnie pionu. Takie rozwiązania na pewno się przydają, gdy sami chcemy zamontować stelaż.

stelaże
Autor: Mariusz Bykowski Dwie bliźniaczo podobne umywalki to rozwiązanie chętnie wybierane do większych łazienek. Wykorzystując stelaże, bez trudu zawiesimy je obok siebie na identycznej wysokości
stelaże
Autor: Mariusz Bykowski Pod zamocowaną na stelażu umywalką widoczny jest syfon łączący jej odpływ z kanalizacją, dlatego warto wybrać jego estetyczną wersję, na przykład chromowaną

Jak zamontować stelaż instalacyjny?

Montaż stelaży do suchej zabudowy nie jest trudny, ale zawsze trzeba skrupulatnie przestrzegać zaleceń producenta zawartych w instrukcji montażu. Stelaż najlepiej zamontować na etapie stanu surowego, jeszcze przed wykończeniem ścian i podłogi. Może być ustawiony przy ścianie murowanej albo wbudowany w lekką ściankę działową. Po ustawieniu w wybranym miejscu trzeba go wypoziomować i „na próbę” wykonać podłączenie do instalacji wodnej i kanalizacyjnej. Dopiero gdy wszystko pasuje, stelaż na stałe przytwierdza się do ściany i podłogi, a następnie łączy z instalacjami wodną i kanalizacyjną. Stelaże mocuje się w zaledwie czterech punktach – dwóch do podłogi i dwóch do ściany nośnej. Wyjątek stanowią modele przeznaczone do mocowania jako wolno stojące, które przytwierdza się wyłącznie do podłogi. Następnie konstrukcję obudowuje się płytami – zwykle gipsowo-kartonowymi o podwyższonej odporności na wilgoć (w zielonym kolorze). Często w opakowaniu firmowym stelaża można znaleźć zwymiarowany szablon, który ułatwi wycięcie otworu na przycisk spłukujący.

Po zamontowaniu stelaża w łazience są zwykle jeszcze prowadzone tak zwane brudne prace, podczas których mogłoby dojść do zanieczyszczenia otworów w stelażu. Trzeba pamiętać o ich zabezpieczeniu. Dopiero gdy łazienka jest wykończona, wiesza się miskę sedesową i mocuje przycisk spłukujący. Między miską sedesową a powierzchnią ściany można umieścić elastyczną podkładkę o niewielkiej grubości, która będzie ją chronić przed naciskiem wywieranym przez ceramikę.

Listen to "Murowane starcie" on Spreaker.