Ulga rehabilitacyjna - adaptacja i remont mieszkania - jak odliczyć wydatki

2022-03-18 15:32

Ulga rehabilitacyjna pozwala odliczyć od uzyskanego dochodu albo przychodu można m.in. wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań. Jak z niej skorzystać, co odliczyć?

Wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkania lub domu osoby niepełnosprawnej można odliczyć od dochodu i pomniejszyć tym samym płacony podatek. Jest to tak zwana ulga rehabilitacyjna. Dowiedz się, kto może skorzystać z ulgi. Jakie wydatki w ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć?

Ulga rehabilitacyjna jest uregulowana w art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a-7g Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ulga rehabilitacyjna przysługuje podatniką, którzy uzyskali dochody (przychody) opodatkowane skalą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i mają:

status osoby niepełnosprawnej, czyli posiadają orzeczenie o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności bądź decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, bądź orzeczenie o niepełnosprawności (w razie nieukończenia 16. roku życia);

na utrzymaniu osobę niepełnosprawną: współmałżonka, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbów, rodziców, rodziców współmałżonka, rodzeństwo, ojczyma, macochę, zięciów lub synowe – pod warunkiem że w rozliczanym roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły dwunastokrotności renty socjalnej obowiązującej w grudniu tego roku (czyli w 2021 r. kwoty 15 010,56 zł, bo renta socjalna w grudniu 2021 r. wynosiła 1250,88 zł). Do dochodów osoby niepełnosprawnej nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji ani jednorazowego świadczenia pieniężnego na rzecz emerytów i rencistów (tzw. trzynastej emerytury).

Ulga rehabilitacyjna co odliczyć

W ramach ulgi rehabilitacyjnej od uzyskanego dochodu albo przychodu można odliczyć m.in. udokumentowane wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Co ważne, nie ma tu limitu odliczenia. Można więc uwzględnić w uldze rehabilitacyjnej całość wydatków, jeśli tylko pozwoli na to wysokość uzyskanych w danym roku dochodów (przychodów). Z drugiej strony wydatki na cele rehabilitacyjne mogą być odliczone jedynie w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Jeśli więc wydatki przewyższyły dochód (przychód) roczny, nie będzie już można odliczyć ich w latach następnych. Dlatego warto rozplanować prace adaptacyjne tak, żeby w pełni wykorzystać ulgę podatkową (czyli rozłożyć je na kilka lat).

Ulga rehabilitacyjna limit

Trzeba przy tym pamiętać, że prawo do ulgi rehabilitacyjnej przysługuje osobie, która poniosła wydatek (jej nazwisko widnieje na fakturze). Na przykład każdy z małżonków może odliczyć wydatki poniesione tylko przez siebie. Jeżeli oboje małżonkowie ponieśli wydatki rehabilitacyjne na jednego z nich, to małżonek, który nie jest osobą niepełnosprawną, może odliczyć ulgę w zeznaniu za 2021 r., gdy dochód roczny niepełnosprawnego małżonka nie przekroczył kwoty 15 010,56 zł.

Ulgę rehabilitacyjną rozlicza się, odliczając wydatki na adaptację od dochodu opodatkowanego na zasadach ogólnych (w deklaracji PIT-36 lub PIT-37) albo od przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem (w deklaracji PIT-28). Do zeznania rocznego trzeba dołączyć formularz PIT/O (informację o odliczeniach).

Odliczeniu podlegają tylko te wydatki, które nie zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub Narodowego Funduszu Zdrowia ani zwrócone w jakiejkolwiek formie. Jeśli wydatki były częściowo sfinansowane z tych funduszy, odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a uzyskaną kwotą dofinansowania lub zwróconą podatnikowi.

Ulga rehabilitacyjna wydatki na adaptacje i wyposażenie mieszkań

Jeśli chodzi o zakres objętej ulgą rehabilitacyjną adaptacji i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, w przepisach nie określono katalogu wydatków, które mogą podlegać odliczeniu. Za adaptację uznaje się przeróbkę mieszkania lub domu mającą mu nadać inny charakter, przystosować do innego użytku, natomiast jego wyposażenie oznacza przydanie mu rzeczowych elementów zwiększających walory użytkowe. Adaptacja i wyposażenie lokalu (budynku) mieszkalnego muszą ułatwiać osobie niepełnosprawnej egzystowanie w nim. Stąd też w przypadku każdego niepełnosprawnego wydatki objęte ulgą rehabilitacyjną mogą być inne, gdyż powinny odzwierciedlać potrzeby wynikające z niepełnosprawności.

Przeczyta też: Adaptacja mieszkania dla osoby niepełnosprawnej

Na przykład osoba z niepełnosprawnością narządu ruchu może uwzględnić w uldze rehabilitacyjnej wydatki na zakup i montaż uchwytów ułatwiających poruszanie, poszerzenie drzwi, likwidację progów, założenie okien zamykanych z niskiego poziomu, położenie terakoty antypoślizgowej, likwidację wanny i zainstalowanie kabiny prysznicowej z siedziskiem, wykonanie podjazdu dla wózka inwalidzkiego albo windy. W ramach ulgi można odliczyć nie tylko wydatki na adaptację i wyposażenie użytkowanego już mieszkania lub domu, ale również takie, które poniesiono w trakcie ich budowy. Ulga nie dotyczy natomiast wydatków na adaptację terenu wokół budynku mieszkalnego ani innego budynku (np. rekreacyjnego).

Warto przejrzeć – na stronie https://sip.mf.gov.pl/ – interpretacje indywidualne i ogólne wydane przez Krajową Informację Skarbową, żeby wiedzieć, jakiego rodzaju wydatki są uznawane przez fiskusa za związane z niepełnosprawnością (poniżej podajemy kilka przykładów).

Polecany artykuł:

Ulga termomodernizacyjna 2023 - można odliczyć 53 tys. zł lub nawet 106 tys. zł…

Ulga rehabilitacyjna przykłady odliczenia

W wydawanych interpretacjach skarbowych podkreśla się, że wydatki na adaptację mieszkania lub budynku mieszkalnego i jego wyposażenie muszą w każdym przypadku odpowiadać potrzebom wynikającym z niepełnosprawności danej osoby i ułatwiać jej wykonywanie codziennych czynności życiowych. Podatnik musi być w stanie wykazać związek poniesionych wydatków z rodzajem niepełnosprawności. Przykładowo fiskus uznał za prawidłowe odliczenie od dochodu (przychodu) wydatków poniesionych na:

montaż windy-krzesełka wykonanego na indywidualne zamówienie i dostosowanego do wymiarów klatki schodowej oraz ciężaru i wzrostu osoby korzystającej (niepełnosprawność narządu ruchu);
wymianę kotła węglowego na nowoczesny gazowy kocioł kondensacyjny, podniesienie poziomu podłogi kotłowni (wyrównanie do poziomu pozostałych pomieszczeń), ułożenie antypoślizgowych płytek podłogowych, poprawę oświetlenia (niepełnosprawność narządu wzroku);
zastąpienie wanny kabiną natryskową, montaż uchwytów umożliwiających siadanie i wstawanie, wymianę grzejnika uniemożliwiającego montaż tej kabiny, wymianę umywalki, ułożenie na ścianach łazienki glazury oraz płytek antypoślizgowych na podłodze, niezbędną przebudowę instalacji wodno-kanalizacyjnej, c.o. i elektrycznej, montaż płyt gipsowo-kartonowych na suficie oraz zakup nowej pralki ładowanej od góry (upośledzenie narządów ruchu, niepełnosprawny porusza się o kulach);

NIE PRZEGAP: Łazienka dla osoby niepełnosprawnej - projekt, akcesoria, dofinansowanie

wymianę stojącego w piwnicy starego kotła węglowego, który trzeba było obsługiwać codziennie, na kocioł z automatycznym podajnikiem paliwa stałego obsługiwany raz w tygodniu oraz montaż instalacji hydraulicznej i zasobnika ciepłej wody (niepełnosprawność narządu ruchu);
zakup kamer umieszczonych na zewnątrz budynku, dających obraz na bramę wjazdową, podwórko, drzwi wejściowe i otoczenie domu – ich montaż zapewnił poczucie bezpieczeństwa niepełnosprawnemu, który wcześniej obawiał się, że jest śledzony i podglądany, i po kilkanaście razy dziennie sprawdzał, czy wszystko jest dobrze pozamykane, czy nikt obcy nie kręci się na posesji (niepełnosprawność wynikająca z choroby psychicznej);
wymianę drzwi wewnętrznych (na takie bez progów), usunięcie części ściany działowej (pozwoliło to na umieszczenie sprzętu do rehabilitacji), zerwanie starej podłogi, położenie paneli w całym mieszkaniu w jednym poziomie na nowej wylewce, wymianę parapetów na mniejsze i zaokrąglone, szpachlowanie, łatanie dziur i malowanie, położenie kafelków w miejsce usuniętych wokół futryny drzwi do łazienki oraz wywiezienie odpadów z zerwanej podłogi i usuniętej ściany (niepełnosprawność narządu ruchu);
wymianę pokrycia betonowych schodów wewnątrz budynku (z poszerzeniem stopnicy) i montaż poręczy przyściennej (niepełnosprawność narządu wzroku i ruchu);
kupno i montaż drzwi balkonowych z niskim progiem oraz okna z obniżoną klamką (niepełnosprawny poruszający się na wózku inwalidzkim);
montaż windy w budynku wielorodzinnym dofinansowany ze środków własnych właścicieli mieszkań (upośledzenie narządu ruchu);
plan adaptacji mieszkania sporządzony przez architekta, montaż klimatyzacji, kupno wanny oraz uchwytów i poręczy, toalety i umywalki odpowiednich dla dziecka, płytek antypoślizgowych do łazienki, armatury z termostatem, gresu i paneli o różnej fakturze i kolorze, materiałów i okładzin ściennych ułatwiających orientację przestrzenną, montaż oświetlenia z możliwością regulacji natężenia oraz czujnikiem ruchu, kupno płyty indukcyjnej i piekarnika z zimną szybą, a także okapu z pochłaniaczem zapachów (dziecko z autyzmem);
urządzenie na parterze domu łazienki z kabiną prysznicową i WC (niepełnosprawność narządu ruchu);
meble kuchenne i pokojowe wykonane na zamówienie, tak żeby wszystkie szafki, blaty i szafy były dostępne dla osoby siedzącej na wózku, specjalne, podwyższone łóżko z materacem przeciwodleżynowym, płytki podłogowe antypoślizgowe, panele podłogowe z wyciszającymi podkładami, obniżoną wannę z uchwytem pomagającym z niej wyjść (niepełnosprawność ruchowoneurologiczna);
płytki ścienne i podłogowe w kontrastowych kolorach, drzwi do kabiny prysznicowej, siedzisko uchylne ze wspornikiem z stali nierdzewnej, uchwyt do podtrzymywania, baterię prysznicową ze specjalną półką na kosmetyki, umywalkę z szafką pod nią, zamontowane na stałe: dozownik do mydła, dwie mydelniczki i uchwyt z kubkami (niepełnosprawność narządu wzroku).