Jarmuż - cenne warzywo! Jak je uprawiać i kiedy zbierać? Czy jarmuż zimuje w gruncie?
Jarmuż to cenne warzywo, dawniej chętnie uprawiane w przydomowych ogrodach warzywnych, później nieco zapomniane, obecnie wraca do łask. Podpowiadamy, jak uprawiać jarmuż w ogrodzie i co zawierają liście jarmużu. Czy jarmuż można zostawić na zimę? Kiedy sadzić jarmuż do gruntu?
Autor: GettyImages
Jarmuż, które w ostatnich latach wróciło do łask
Spis treści
- Co jest częścią jadalną jarmużu?
- Co zawierają liście jarmużu?
- Jak uprawiać jarmuż?
- Jak i kiedy sadzić jarmuż?
- Z czym nie sadzić jarmużu? Co posadzić obok jarmużu?
- Kiedy zbierać jarmuż? Czy jarmuż może zimować w gruncie?
Jarmuż (łac. Brassica oleracea var. sabellica) to botaniczna odmiana kapusty warzywnej. Jarmuż jest rośliną od dawna uprawianą w Polsce. Do niedawna mało doceniany jako warzywo do spożycia, najczęściej był używany jako dekoracja potraw, szczególnie półmisków z wędlinami. Obecnie wraca do łask, a jego popularność wciąż rośnie. I to dobrze, ponieważ jarmuż zawiera dużo cennych składników odżywczych. Warzywo to z powodzeniem możemy uprawiać w przydomowym warzywniku i na działce.
Co jest częścią jadalną jarmużu?
Jarmuż tworzy rozetę liści o szerokości i wysokości nawet do 1 metra. Częścią jadalną jarmużu są duże, kędzierzawe liście. Można je spożywać ugotowane albo w postaci surówek. Znakomicie nadają się do mrożenia oraz konserwowania. Obecnie uprawiane odmiany jarmużu nie zawierają gorzkich składników, dlatego są mniej gorzkie, za to mają bardziej słodki smak.
Co zawierają liście jarmużu?
Liście jarmużu charakteryzują się wysoką wartość odżywczą. Zawierają dużo witaminy C (więcej ma tylko papryka i pietruszka naciowa), a także inne witaminy (E, K, PP, H oraz witaminy z grupy B). Są też źródłem beta-karotenu, zawierają białka, cukry, żelazo, kwas foliowy oraz wapno w postaci łatwo przyswajalnej przez nasz organizm. Liście jarmużu mają w swoim składzie również składniki mineralne, takie jak magnez, fluor, fosfor, potas i związki siarki.
Jarmuż jest niskokaloryczny, jego spożycie ułatwia przemianę materii i dostarcza błonnik, dlatego znakomicie nadaje się tych, którzy pragną się odchudzić. Jarmuż to warzywo lekko strawne, polecane w diecie osób starszych i dzieci.
Autor: GettyImages
Jarmuż, które w ostatnich latach wróciło do łask
Jak uprawiać jarmuż?
Uprawa jarmużu nie jest trudna. Warzywo to ma małe wymagania glebowe, dlatego można je uprawiać prawie na wszystkich rodzajach gleby. Gleba powinna być jednak zasobna w składniki pokarmowe (nawieziona jesienią poprzedniego roku nawozem organicznym), o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Pamiętajmy tylko, że jarmuż nie lubi gleb podmokłych oraz piaszczystych i kwaśnych.
Jarmuż lubi słoneczne stanowisko, chociaż dość dobrze znosi zacienienie.
Jak i kiedy sadzić jarmuż?
Jarmuż uprawia się z rozsady przygotowanej z nasion wysiewanych w maju lub czerwcu, którą sadzi się po 7 tygodniach, w rozstawie 50 x 50 cm. Warzywo można też uprawiać wysiewając nasiona bezpośrednio do gruntu, w czerwcu lub w lipcu.
Z czym nie sadzić jarmużu? Co posadzić obok jarmużu?
Jarmużu nie należy sadzić obok roślin należących do rodziny kapustowatych. Unikajmy również sadzenia jarmużu na stanowiskach, na których uprzednio rosły rośliny kapustowate.
Najlepiej natomiast uprawiać jarmuż po cebuli, sałacie, marchwi, szpinaku. Może też być sadzony po wczesnych ziemniakach lub roślinach strączkowych. Do uprawy współrzędnej można zastosować: groch, pory, sałaty, szpinak, buraki czerwone oraz różne zioła (np. rumianek, kolendrę, kminek).
Kiedy zbierać jarmuż? Czy jarmuż może zimować w gruncie?
Jarmuż jest mrozoodporny (najbardziej odporne na mróz są odmiany niskie jarmużu). Po przemarznięciu liście jarmużu stają się delikatniejsze i mają lepszy smak (zawierają więcej cukrów i tracą goryczkę), dlatego jarmuż należy zbierać po pierwszych przymrozkach.
Zbiór liści jarmużu zaczyna się późną jesienią i trwa całą zimę. Liście zbiera się kilkakrotnie – jako pierwsze wyłamuje się liście najstarsze (dolne). Po pierwszych przymrozkach rośliny należy przykryć cienką warstwą słomy albo włókniną. Wczesną wiosną z dolnych części łodyg wybijają młode pędy.
Przeczytaj też: Zimowy zbiór warzyw z ogrodu - te warzywa możesz zbierać nawet spod śniegu!
