Szałwia muszkatołowa - uprawa, pielęgnacja, właściwości, zastosowanie

Szałwia muszkatołowa zaciekawia wzniosłym pokrojem oraz okazałymi, dekoracyjnymi kwiatostanami. Cała roślina wydziela dość intensywny zapach. Dowiedz się więcej o uprawie, pielęgnacji, właściwościach i zastosowaniu szałwii muszkatołowej.
Szałwia muszkatołowa (Salvia sclarea) na tle innych szałwii wyróżnia się przede wszystkim dużym rozmiarem i bardzo okazałymi kwiatostanami.
Spis treści
- Szałwia muszkatołowa jak wygląda?
- Szałwia muszkatołowa - uprawa
- Szałwia muszkatołowa - pielęgnacja
- Szałwia muszkatołowa - przyprawa i roślina lecznicza
- Szałwia muszkatołowa - zastosowanie w ogrodzie
Szałwia muszkatołowa jak wygląda?
Szałwia muszkatołowa jest rośliną dwuletnią lub krótkowieczną byliną i może dorastać do 1-1,3 m wysokości.
- W pierwszym roku uprawy tworzy dużą, rozłożystą rozetę odziomkowych, długoogonkowych, dużych, szarozielonych, szorstko i gruczołowato owłosionych, pomarszczonych z wierzchu, sercowatych liści o pofalowanych lub powcinanych brzegach z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem i nerwem głównym.
- W drugim roku szałwia muszkatołowa rozwija sztywną, kanciastą, silnie rozgałęzioną, szorstko owłosioną łodygę, zwieńczoną okazałym, wiechowatym, wzniesionym kwiatostanem (VI-VII). Pojedyncze kwiaty są bladoróżowe lub liliowe, wargowe, z wyrastającym pod nimi dużym, białym lub jasnoróżowym, ostro zakończonym liściem podkwiatkowym o różowych i owłosionych brzegach. Kwiaty zebrane są w nibyokółki i tworzą na rozgałęzieniach pędów kłosowate, długie kwiatostany.
Cała roślina dzięki gruczołowatemu owłosieniu wydziela dość intensywny zapach (uważny czasami za nieprzyjemny), szczególnie wyraźny w ciepły, słoneczny dzień i kojarzony z aromatem gałki muszkatołowej, od której przyjęła swoją nazwę gatunkową. Kwiaty są miododajne, dlatego zwabiają liczne owady zapylające.
Ciekawą odmianą szałwii muszkatołowej jest 'Vatican White' o białych kwiatach z zielonymi akcentami.
Autor: GettyImages
Szałwia muszkatołowa
Szałwia muszkatołowa - uprawa
Szałwia muszkatołowa jest jednak nie tylko niezwykle oryginalną i atrakcyjną, ale też łatwą w uprawie rośliną. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego dlatego kocha słońce i ciepło.
- Szałwia muszkatołowa podłoże. Oczekuje też średnio żyznej, bardzo przepuszczalnej, lekkiej i umiarkowanie wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub zasadowym odczynie pH. Dość dobrze znosi przejściowa suszę, ale nie toleruje zalania. Mokra gleba jest dla niej szczególnie groźna zimą, gdyż może prowadzić do zgnicia i obumarcia rośliny, dlatego szałwię najlepiej sadzić na lekko podwyższonym terenie (np. na skarpie), z którego nadmiar wody będzie mógł swobodnie odpływać.
- Szałwia muszkatołowa mrozoodporność. Jeśli roślina ma zapewnione odpowiednie stanowisko, zwykle dobrze znosi typową zimę i z powodzeniem odradza się w kolejnym sezonie. Nie toleruje jedynie silnych, długotrwałych mrozów (powyżej -26°C), dlatego nie powinna być sadzona w najchłodniejszych rejonach kraju na odkrytych stanowiskach.
Szałwia muszkatołowa - pielęgnacja
W sezonie wegetacyjnym szałwia muszkatołowa nie wymaga żadnych szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, w tym nawożenia i ochrony przed chorobami oraz szkodnikami, które zwykle jej nie atakują. Powinna natomiast zostać przycięta po kwitnieniu (należy pozostawić 2-3 liście ponad ziemią), dzięki czemu jesienią ponownie zakwitnie. Wtedy jest też większa szansa na jej przezimowanie, gdyż wyczerpana zawiązywaniem nasion, z końcem sezonu często zasycha i obumiera.
Szałwię muszkatołową rozmnaża się przez wysiew nasion na rozsadniku wczesną wiosną lub pod koniec lata (w sierpniu i wrześniu). Na dobrym stanowisku rośliny nie ścięte po kwitnieniu mogą dawać obfity samosiew. Gotowe sadzonki można też kupić wiosną na targu lub u producenta.
Sadząc szałwię muszkatołową w ogrodzie, należy jednak od razu wybrać dla niej docelowe stanowisko, gdyż ze względu na swój palowy system korzeniowy, bardzo nie lubi przesadzania. Z tego samego powodu nie poleca się też rozmnażania rośliny przez podział dorosłych egzemplarzy.
Przeczytaj też: Poradnik projektowania rabaty bylinowej - jak wybrać byliny na rabatę >>>

Autor: GettyImages
Szałwia muszkatołowa
Szałwia muszkatołowa - przyprawa i roślina lecznicza
Ze względu na swój szczególny zapach, szałwia muszkatołowa często bywa też wykorzystywana w kuchni jako przyprawa (m.in. do potraw mięsnych i rybnych oraz do aromatyzowania wina i piwa) i uprawiana w ogródkach ziołowych.
Z jej liści wytwarzany jest też cenny olejek eteryczny, wykorzystywany głównie w przemyśle kosmetycznym (m.in. w kremach, szamponach do włosów) i perfumeryjnym, a także jako olejek do aromaterapii, masażu i kąpieli (wykazuje działanie uspokajające, antydepresyjne, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwpotne i przeciwgrzybicze). Roślina dawniej była też często wykorzystywana w ziołolecznictwie, gdyż jej ziele wykazuje m.in. działanie rozkurczowe i uspokajające, a także łagodzi bóle menstruacyjne oraz wspomaga trawienie i pobudza apetyt (suszone ziele można nabyć w sklepach zielarskich także obecnie).
Szałwia muszkatołowa - zastosowanie w ogrodzie
Szałwia muszkatołowa mimo niewielkiej popularności, może mieć dość szerokie zastosowanie. W ogrodzie najlepiej prezentuje się w jako soliter na tle ciemnej zieleni drzew i krzewów, ale może być też zestawiana z malwami, naparstnicami, dziewannami, szałwią omszoną, perowskią, kosmosem podwójnie pierzastym, rozchodnikiem okazałym, różami czy ostróżkami. Bardzo ładnie wygląda także w dużych ogródkach żwirowych lub na skalniakach, a jej kwiaty nadają się do cięcia.
Przeczytaj też: Najlepsze rośliny ogrodowe na kwiat cięty >>>

Poznaj inne szałwie, które można uprawiać w ogrodach: