Świerk pospolity - jak szybko i jak wysoko rośnie? Czy nadaje się na żywopłot?

2023-12-19 12:17

Świerk pospolity (Picea abies) wyróżnia się pięknym, regularnym, gęstym, stożkowym pokrojem w typie klasycznej choinki. To jedno z najpopularniejszych rodzimych drzew iglastych. Dowiedz się więcej o świerku pospolitym.

Świerk pospolity
Autor: GettyImages Świerk pospolity jest drzewem powszechnie spotykanym w Polsce, dość szybko rosnącym

Spis treści

  1. Jak wygląda świerk pospolity i jak wysoko rośnie?
  2. Jak wysoko i jak szybko rośnie świerk pospolity?
  3. Świerk pospolity - wymagania
  4. Świerk pospolity odmiany
  5. Zastosowanie odmian świerka pospolitego
  6. Żywopłot ze świerka pospolitego - jak założyć i pielęgnować?

Jak wygląda świerk pospolity i jak wysoko rośnie?

Świerk pospolity (łac. Picea abies) tworzy prosty pień, pokryty chropowatą korowiną i rozwija liczne, rozgałęzione pędy, gęsto pokryte układającymi się wzdłuż pędu krótkimi, zaostrzonymi igłami. Igły początkowo są jasnozielone, później stają się ciemnozielone i błyszczące. Gałęzie w górnych partiach drzewa rosną zwykle poziomo, jednak te położone najniżej z wiekiem zaczynają zwieszać się malowniczo do dołu. Starsze drzewa tworzą też okazałe, długie, walcowate, zwisające, brązowe szyszki, które skupione są głównie w górnej części korony. Szyszki po dojrzeniu nasion opadają z drzewa w całości.

Jak wysoko i jak szybko rośnie świerk pospolity?

Świerk pospolity może dorastać nawet do 30-40 m wysokości. W odpowiednich warunkach może przyrastać nawet 80-100 cm rocznie, choć zwykle jego wzrost jest wolniejszy.

Ze względu na znaczne rozmiary, świerk pospolity nadaje się do uprawy głównie w dużych ogrodach i parkach.

Świerk pospolity - wymagania

Choć świerk pospolity jest drzewem rodzimym, nie należy do gatunków łatwych w uprawie, gdyż jego wymagania są dość wysokie. Drzewo preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste i najlepiej czuje się na glebach świeżych, żyznych, próchniczych i stale lekko wilgotnych, o lekko kwaśnym odczynie. Bardzo lubi też wilgotne powietrze. Jest w pełni mrozoodporny, ale nie toleruje cienia, suszy, jałowej gleby i zanieczyszczonego powietrza. Lepiej też rośnie na terenach nadmorskich i w pobliżu zbiorników wodnych niż w centrach miast.

Świerk pospolity odmiany

Świerk pospolity ma całe mnóstwo atrakcyjnych odmian o wolniejszym tempie wzrostu (roczne przyrosty w zależności od odmiany mają od kilku do kilkudziesięciu centymetrów) i bardziej kompaktowym pokroju, które lepiej od gatunku nadają się do uprawy w niewielkich ogrodach. Do najciekawszych z nich należą m.in.:

  • 'Pusch' - karłowa odmiana o czerwonych, młodych szyszkach, ukazujących się na szczytach pędów, dorasta do wys. 0,5-1 m,
  • 'Acrocona' - odmiana o szerokostożkowatym, gęstym pokroju i czerwonych, młodych szyszkach, dorasta do wys. 3-5 m,
  • 'Little Gem' - karłowa odmiana o półkulistym pokroju i jasnozielonych igłach, dorasta do wys. ok. 0,5 m,
  • 'Pumila Glauca' - odmiana o płaskokulistym pokroju i niebieskozielonych igłach, dorasta do wys. ok. 1 m,
  • 'Barryi' - gęsta, wolno rosnąca odmiana, docelowa wys. to 2-2,5 m,
  • 'Vermont Gold' - odmiana o złocistożółtych, młodych przyrostach i szerokim, płaskokulistym pokroju, dorasta do wys. i szer. ok. 1 m,
  • 'Rydal' - wolno rosnąca odmiana o różowoczerwonych, młodych przyrostach, dorasta do wys. 4-5 m,
  • 'Nidiformis' - odmiana o szerokim, poduszkowatym, płaskokulistym pokroju, dorasta do szer. ok. 1,5 m i wys. 0,7-1 m,
  • 'Inversa' - odmiana płacząca, dorasta do wys. 3-5 m.

Mimo większej odporności odmian na niekorzystne warunki, one także najlepiej czują się na słonecznym lub pólcienistym stanowisku i w zasobnym w żyznym, próchniczym, przepuszczalnym, stale lekko wilgotnym podłożu. Podobnie jak gatunek, preferują wilgotne powietrze oraz nie lubią suszy, jałowej gleby, zacienienia i zanieczyszczonego powietrza.

Żywopłot ze świerka pospolitego
Autor: Magdalena Michalak Żywopłot ze świerka pospolitego

Zastosowanie odmian świerka pospolitego

Ozdobne odmiany świerka pospolitego ze względu na bardziej kompaktowy pokrój, mają natomiast znacznie szersze zastosowanie w ogrodzie niż gatunek.

  • Niższe z nich idealnie sprawdzają się w kompozycjach rabatowych z innymi krzewami ozdobnymi, a także z bylinami i trawami.
  • Można z nich też tworzyć obwódki rabat i trawników. Nadają się też do uprawy w pojemnikach na balkonach, tarasach i ogrodowym patio.
  • Mogą być też sadzone na skalniakach, o ile będą miały zapewnione stale lekko wilgotne podłoże.
  • Dobrze będą wyglądały także na wrzosowiskach oraz w pobliżu oczek wodnych, gdzie bardzo będzie im odpowiadało wilgotne powietrze.
  • Wyższe odmiany mogą natomiast stanowić górne piętro rabaty lub tworzyć ciekawe szpalery. Jeśli mają interesujący pokrój, dobrze prezentują się też jako solitery na trawniku.

Żywopłot ze świerka pospolitego - jak założyć i pielęgnować?

Świerk pospolity jako drzewo nie bardzo nadaje się do uprawy w przydomowym ogrodzie, można natomiast uzyskać z niego efektowny, gęsty i ozdobny przez cały rok żywopłot. W tym celu sadzonki świerka należy sadzić w jednym rzędzie lub naprzemiennie w dwóch rzędach, zachowując rozstaw między roślinami 40-50 cm.

Kluczem do uzyskania pięknego żywopłotu świerkowego jest przede wszystkim jego troskliwa pielęgnacja: odpowiednie nawożenie i podlewanie w okresach suszy oraz systematyczne cięcie, dzięki któremu roślina ładnie się zagęści i przybierze bardziej krzaczasty pokrój. Zaniechanie cięcia może szybko doprowadzić do nadmiernego wzrostu roślin w górę, a także brzydkiego ogałacania się z igieł dolnych gałęzi. Cięcie należy prowadzić wiosną każdego roku (w kwietniu), skracając wierzchołek wzrostu rośliny (zapobiegnie to niekontrolowanemu wzrostowi w górę) i przycinając ubiegłoroczne przyrosty o 10-20 cm (z pąków śpiących na pozostawionym fragmencie pędu rozwinie się dużo nowych przyrostów, zagęszczając pokrój rośliny). Korygujące ciecie można dodatkowo wykonać latem (w sierpniu). Podczas zabiegów nie należy jednak nigdy przycinać starych pędów, bo na nich trudno tworzą się nowe przyrosty, co w konsekwencji może prowadzić do pojawienia się nieefektownych „dziur” w zielonej ścianie żywopłotu.

Poznaj inne gatunki świerków:

Iglaki do ogrodu - czy rozpoznasz te rośliny iglaste?

Pytanie 1 z 9
Jaki to iglak?
żywotnik zachodni
Iglaki w ogrodzie. Jak uprawiać drzewa iglaste?
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.