Lepiężnik - bylina o ogromnych liściach. Wymagania, uprawa, właściwości lepiężnika

2021-11-19 8:26
Lepiężnik
Autor: GettyImages Zielone liście lepiężnika różowego w zarysie są sercowato-nerkowate, piłkowane na brzegu, osadzone na długich ogonkach

Lepiężniki w naturze rosną nad brzegami zbiorników wodnych, w nadrzecznych zaroślach lub wilgotnych lasach. Ze względu na charakterystyczne, dekoracyjne, olbrzymie liście, lepiężnik sadzony jest w parkach i dużych ogrodach w sąsiedztwie stawów. Jakie wymagania i właściwości lecznicze ma lepiężnik?

Lepiężniki (Petasites) to byliny z rodziny astrowatych (Asteraceae), należące do najwcześniej zakwitających roślin - ich kwiaty pojawiają się jeszcze przed rozwojem liści (w marcu i kwietniu).

Spis treści

  1. Czym wyróżnia się lepiężnik?
  2. Gatunki lepiężników
  3. Jakich warunków uprawy potrzebuje lepiężnik?
  4. Gdzie sadzić lepiężnik?
  5. Właściwości lecznicze lepiężnika

Czym wyróżnia się lepiężnik?

Najczęściej spotykany jest lepiężnik różowy (Petasites hybridus), którego drobne, różowe kwiaty, zebrane w wiechowate kwiatostany, osadzone na szczycie pojedynczego pędu kwiatostanowego (długości do 30-40 cm), pojawiają się w połowie marca. Po zakończeniu kwitnienia pęd zaczyna szybko przyrastać i pojawiają się tzw. liście odziomkowe wyrastające bezpośrednio z kłącza. W szybkim tempie stają się one bardzo duże – dorastają do kilkudziesięciu centymetrów średnicy, a pęd kwiatostanowy przyrasta na długość nawet 1 m. Zielone liście w zarysie są sercowato-nerkowate, piłkowane na brzegu, osadzone na długich ogonkach.

Lepiężniki tworzą zwykle duże, jednogatunkowe grupy, często zagłuszając rozwój innych roślin – z tego powodu uznawane są za rośliny inwazyjne.

Łacińska nazwa lepiężnika - Petasites - pochodzi od greckiego słowa petasos, oznaczającego „nakrycie głowy” i odnoszące się do dużych liści tych roślin.

Gatunki lepiężników

Oprócz lepiężnika różowego znanych jest jeszcze kilka innych gatunków. Jednym z nich jest pochodzący z Chin i Japonii lepiężnik japoński (Petasites japonicus). Osiąga około 1 m wysokości, kwitnie na biało lub różowo, a kwiaty mają słodkawy zapach. Sadzony jest jako roślina ozdobna w parkach, pod koronami drzew lub w arboretach.

We florze Polski najczęściej spotkać można:

  • lepiężnik biały (Petasites albus) – częściej spotykany na terenach górskich,
  • lepiężnik wyłysiały (Petasites kablikianus) – drobniejsze liście i kwiaty, częściej występuje w górach,
  • lepiężnik kutnerowaty (Petasites spurius) – łodygi i spód liści pokryty białawym, gęstym kutnerem.

Jakich warunków uprawy potrzebuje lepiężnik?

Lepiężnik zdecydowanie preferuje miejsca półcieniste. Najlepiej rośnie w głębokiej, żyznej, stale wilgotnej i kwaśnej glebie, ale daje sobie radę także na przeciętnych (ale wilgotnych) glebach, a jeśli zapewnimy mu stałe nawadnianie, może rosnąć także na stanowiskach słonecznych. Nie wymaga specjalnej pielęgnacji i jest odporny na mróz (znosi temperaturę poniżej -20 °C). Najlepiej sadzić w ogrodzie zakupione młode sadzonki wyprodukowane w pojemniku – przy nasadzeniach w większych grupach zaleca się sadzić 3 sztuki na powierzchni 1m².

Przeczytaj też: Najpopularniejsze byliny ogrodowe o dużych, dekoracyjnych liściach >>>

Gdzie sadzić lepiężnik?

Lepiężniki wykorzystuje się do nasadzeń grupowych w ogrodach lub parkach. Sadzi się je głownie w sąsiedztwie zbiorników lub cieków wodnych, ale także na większych powierzchniach nawadnianych trawników. Z powodzeniem można uprawiać je w pojemnikach ustawianych na przykład na tarasach, pod warunkiem, że pojemniki będą odpowiednio duże, a podłoże w nich będzie stale wilgotne.

Przeczytaj też:

Najładniejsze byliny na balkon i taras. Wybieramy wieloletnie rośliny na balkon >>>

warto wiedzieć

Właściwości lecznicze lepiężnika

Od dawna wykorzystywane są także zdrowotne zalety lepiężnika. Surowcem leczniczym są kłącze oraz liście lepiężnika, a preparaty powstałe na ich bazie kupić można w aptekach lub sklepach zielarskich. Zalecane są one do leczenia i łagodzenia głównie migren i innych bólów głowy, a także różnych dolegliwości skórnych (np. ciężko gojących się ran, trądziku, łuszczycy). Ponadto stosowane są w leczeniu i łagodzeniu objawów chorób układu oddechowego i płuc, a także alergii (łzawienie, katar i zatkany nos).

Preparaty z lepiężnika działają uspokajająco, przeciwzapalnie, rozkurczowo, moczopędnie, poprawiają trawienie, a także wspomagają oczyszczanie organizmu z niebezpiecznych wolnych rodników. Dodatkowo preparaty lecznicze powstałe na bazie lepiężnika wzmacniają naczynia krwionośne, wpływają na odpowiedni poziom ciśnienia tętniczego oraz cukru we krwi.

Należy jednak z dużą ostrożnością stosować wszelkie preparaty z lepiężnika oferowane w sprzedaży (szczególnie te z niepewnych źródeł), ponieważ roślina zawiera alkaloidy mogące działać toksycznie, a nierzadko i rakotwórczo. Zwykle produkty lecznicze są wolne od szkodliwych substancji, ale zawsze warto zachować ostrożność i dobrze sprawdzić wiarygodność sprzedawcy.

Ślimaki lubią wygryzać liście roślin w naszych ogrodach
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają